Nzila Inosi Ye Isa kwa Bupilo Bo Bu Sa Feli
“Ki na nzila, ni niti, ni bupilo.”—JOANI 14:6.
1, 2. Jesu n’a swaniselize nzila ye isa kwa bupilo bwa kamita kwa nto mañi, mi ki ifi taluso ya swanisezo ya hae?
MWA Ngambolo ya hae ye zibahala ya fa Lilundu, Jesu u swaniseza nzila ye isa kwa bupilo bwa kamita kwa nzila ye kenwa ka munyako. Mu lemuhe kuli Jesu u koñomeka kuli nzila ye isa kwa bupilo yeo i t’ata, u li: “Mu kene ka munyako o kumbani; kakuli munyako wa Sinyeho u atami, mi nzila ye ya mwateñi i atami, mi ba ba kena mwateñi ki ba bañata. Kakuli munyako wa bupilo [bo bu sa feli] wa kumbana, nzila ye ya mwateñi ki ye sisani, mi ki ba banyinyani ba ba i fumana.”—Mateu 7:13, 14.
2 Kana mwa utwisisa taluso ya swanisezo yeo? Kana ha i bonisi kuli ku na ni nzila i liñwi fela ye isa kwa bupilo ni kuli lu ka tokwa ku tokomela hahulu kuli lu si ke lwa zwa mwa nzila yeo ye isa kwa bupilo? Cwale ki ifi nzila inosi yeo ye isa kwa bupilo bwa kamita?
Kalulo ya Jesu Kreste
3, 4. (a) Bibele i bonisa cwañi kalulo ya butokwa y’a peta Jesu kuli lu piliswe? (b) Ki lili f’o Mulimu n’a patululezi lwa pili kuli batu ba kona ku fumana bupilo bwa kamita?
3 Kaniti, Jesu u peta kalulo ya butokwa mwa nzila yeo, sina mwa n’a bulelezi Pitrosi muapositola wa hae kuli: “Ku piliswa, ha ku yo ku yo muñwi; kakuli ha ku na Libizo li sili [kwand’a la Jesu] mwatas’a lihalimu, le ba filwe batu, le lu ka piliswa ka lona.” (Likezo 4:12) Ka ku swana, muapositola Paulusi n’a ize: “Mpo ya sishemo sa Mulimu ki bupilo bo bu sa feli ka Jesu Kreste Mulen’a luna.” (Maroma 6:23) Jesu ka sibili n’a patuluzi kuli nzila inosi ye isa kwa bupilo bwa kamita ki ka yena, ha n’a ize: “Ki na nzila, ni niti, ni bupilo.”—Joani 14:6.
4 Kacwalo ku butokwa kuli lu amuhele kalulo y’a peta Jesu mwa ku konahalisa bupilo bo bu sa feli. Ha lu nyakisiseñi hande kalulo y’a peta. Kana mwa ziba kuli ki lili f’o Jehova Mulimu pili n’a zibiselize kuli batu ba kona ku pila kamita, Adama ha s’a fosize? Ne li hamulahonyana wa ku fosa kwa Adama. Ha lu nyakisiseñi cwale ka mo tukiso ya Jesu Kreste ya ku ba Mupilisi wa batu ne i bulezwi lwa pili.
Peu Ye N’e Sepisizwe
5. Lu kona ku ziba cwañi noha ye ne pumile Eva?
5 Jehova Mulimu n’a zibahalize Mupilisi ya n’a sepisizwe mwa manzwi a swanisezo. N’a ezize cwalo ha n’a atula “noha” ye ne bulezi ku Eva ili ye n’e mu likile kuli a si ke a utwa Mulimu ka ku ca muselo o ne u hanisizwe. (Genese 3:1-5) Kaniti, noha yeo ne si noha-noha fela. Ne li sibupiwa sa kwa moya se si m’ata se si zibahalizwe mwa Bibele kuli “noha ya kale, ye bizwa Diabulosi ni Satani.” (Sinulo 12:9) Satani n’a bulezi ka sihahabe kuli a pume Eva. Kacwalo, ha n’a atula Satani, Mulimu a mu bulelela, a li: “Ni ka beya toyano mwahal’a mina, ni wena ni musali, ni mwahal’a peu ya hao ni peu ya musali; peu [ya musali] yeo i ka ku pyata toho, wena u i lume fa lisito.”—Genese 3:15.
6, 7. (a) Musali y’a pepa “peu” ki mañi? (b) Peu ya sepisizwe ki mañi, mi u petañi?
6 “Musali” y’o Satani a toile ki mañi? Sina “noha ya kale” ha i taluswa mwa Sinulo kauhanyo 12, ni musali y’o Satani a toya wa taluswa. Mu lemuhe kuli mwa timana 1 u bulelwa ku ba “ya apezi lizazi, a na ni kweli kwatas’a mautu a hae, mi kwa toho u apezi kuwani ya bulena ya linaleli ze lishumi ka ze peli.” Musali y’o u swaniseza kopano ya kwa lihalimu ya Mulimu ya mangeloi a’ sepahala, mi “mwan’a mushimani” y’a pepa u swaniseza Mubuso wa Mulimu, ka Jesu Kreste y’a li Mulena.—Sinulo 12:1-5.
7 Cwale ki mañi yena “peu,” kamba mwan’a musali y’o, y’a bulezwi kwa Genese 3:15, ili y’a ka “pyata toho” ya Satani, ili ku mu bulaya? Ki Jesu y’o Mulimu n’a lumile ku zwa kwa lihalimu ku t’o pepwa ka makazo ki mwalyanjo. (Mateu 1:18-23; Joani 6:38) Kauhanyo 12 ya Sinulo i talusa kuli a li Mubusi wa kwa lihalimu ya zusizwe kwa bafu, Peu y’o, yena Jesu Kreste, n’a ka etelela mwa ku tula Satani ni ku toma se i bulela Sinulo 12:10, ili “mubuso wa Mulimu wa luna, ni mata a Kreste wa hae.”
8. (a) Ki ifi nto ye nca y’a file Mulimu ka ku zamaelela ni mulelo wa hae wa pili? (b) Ki bomañi ba ba eza mulonga o munca wa Mulimu?
8 Kacwalo, Mubuso wa Jesu Kreste ki yona nto ye nca y’a file Mulimu ka mulelo wa hae wa pili wa kuli batu ba pile ku ya ku ile fa lifasi fa. Satani ha s’a kwenuhile, Jehova kapili-pili a lukisa ku felisa bumaswe kaufela ka mulonga wa Mubuso o munca wo. Jesu ha n’a li fa lifasi, n’a patuluzi kuli h’a na ku busa a nosi mwa mulonga wo. (Luka 22:28-30) Ba bañwi ne ba ka ketiwa kwa batu kuli ba buse ni yena kwa lihalimu, ili ku eza kalulo ya bubeli ya peu ya musali. (Magalata 3:16, 29) Bibele i bonisa kuli ki b’a 144,000 ba ba ka busa ni Jesu ili ba ba zwiswa mwahal’a batu ba sibi ba fa lifasi-mubu.—Sinulo 14:1-3.
9. (a) Ki kabakalañi Jesu ha n’a tokwahala ku t’o ba mutu wa fa lifasi? (b) Jesu n’a felisize cwañi misebezi ya Diabulosi?
9 Niteñi, Mubuso wo u si ka kala kale ku busa, ne li kwa butokwa kuli kalulo ya butokwa ya Peu, yena Jesu Kreste, a tahe fa lifasi. Kabakalañi? Kakuli ki yena ya ketilwe ki Jehova Mulimu kuli a “felise misebezi ya Diabulosi.” (1 Joani 3:8) Misebezi ya Satani i kopanyeleza ku fosisa Adama, ili nto ye tisize sikuto sa sibi ni lifu kwa bana ba Adama kaufela. (Maroma 5:12) Jesu n’a felisize misebezi yeo ya Diabulosi ka ku fana bupilo bwa Hae ku ba tiululo. Kacwalo n’a konisize batu ku yangwelwa kwa sikuto sa sibi ni lifu ni ku kwalula nzila ye isa kwa bupilo bwa kamita.—Mateu 20:28; Maroma 3:24; Maefese 1:7.
Se I Peta Tiululo
10. Bo Adama ni Jesu ne ba likanelela ka mukwa ufi?
10 Bakeñisa kuli bupilo bwa Jesu ne bu zwisizwe kwa lihalimu ku t’o kenyiwa mwa mba ya musali, n’a pepilwe a li mutu ya petehile, ili ya si na litiba la sibi sa Adama. N’a kona ku pila ku ya ku ile fa lifasi-mubu. Ka ku swana, Adama n’a bupilwe a li mutu ya petehile ya n’a kona ku pila ku ya ku ile fa lifasi-mubu. Muapositola Paulusi n’a nahana ka za ku likanelela kwa batu ba babeli bao ha n’a ñozi kuli: “Mutu wa pili, Adama, u ezizwe moya o pila; mi Adama wa mafelelezo [Jesu Kreste] u ezizwe moya o pilisa. Mutu wa pili neli wa lifasi, wa mubu; wa bubeli ki wa lihalimu.”—1 Makorinte 15:45, 47.
11. (a) Bo Adama ni Jesu ne ba amile cwañi batu kaufela? (b) Lu swanela ku bona cwañi sitabelo sa Jesu?
11 Ku likanelela kwa batu ba babeli bao—bona batu ba nosi ba ba petehile ba ba kile ba hata fa lifasi-mubu—ku koñomekilwe ki zibahazo ya Bibele ya kuli Jesu “a ezwa tifo [ye likani, NW] ye liulula batu kamukana.” (1 Timotea 2:6) Jesu n’a likana ni mañi? N’a likana ni Adama ha n’a sa li ya petahalile! Sibi sa Adama wa pili ne si tahiselize batu kaufela katulo ya lifu. Sitabelo sa “Adama wa mafelelezo” si lu yangwela kwa sibi ni lifu, ilikuli lu kone ku pila ku ya ku ile. Kaniti sitabelo sa Jesu ki sa butokwa hahulu! Muapositola Pitrosi n’a ize: “Hasi ka ze bola, hasi ka silivera ni gauda, mu liuluzwi.” Kono, Pitrosi u li: “Ki ka mali a Kreste, a butokwa, a’ swana sina a ngunyana ye si na se si nyazahala kamba litiba.”—1 Pitrosi 1:18, 19.
12. Bibele i talusa cwañi ku feliswa kwa katulo ya lifu ya luna?
12 Bibele i talusa hande mo i ka felisezwa katulo ya lifu ya batu kaufela, ha i li: “Mulatu wa mutu a li muñwi [Adama], sina ha u tahisize katulo ye fa batu kaufela mulatu, kamukwaocwalo ku luka kwa mutu a li muñwi [busepahali kaufela bwa Jesu, ku fitela lifu la hae], ku tahiseza batu kaufela ku luka ko ku fa bupilo. Kakuli ba bañata sina ha ba beilwe baezalibi ka ku sa utwa kwa mutu a li muñwi [Adama], kamukwaocwalo ka ku utwa kwa mutu a li muñwi [Jesu], ba bañata ba ka beiwa ba ba lukile.”—Maroma 5:18, 19.
Tibelelo ye Makaza
13. Ki kabakalañi ba bañata ha ba sa lati ku pila ku ya ile?
13 Tukiso ya Mulimu yeo ya swanela ku lu tabisa luli! Kana mu tabile ha mu filwe Mupilisi? Ba pampili ye ñwi ya makande ba mwa tolopotuna ye ñwi ya kwa United States ne ba ezize patisiso ka puzo ye li “Kana tibelelo ya ku pila kamita ya mi tabisa?” Ka ku komokisa, batu ba ba eza 67.4 pesenti ba ne ba buzizwe ne ba alabile kuli, “batili.” Kiñi ha ne ba bulezi kuli ne ba sa lati ku pila ku ya ku ile? Kaniti, libaka kikuli bupilo ki masunda fa lifasi cwale. Yo muñwi n’a ize: “Ha ni tabeli ku bonahala ku ba wa lilimo za buhulu ze 200.”
14. Ku pila ku ya ku ile ku ka belañi ko ku tabisa luli?
14 Kono Bibele ha i buleli za ku pila ku ya ku ile mwa lifasi mo batu ba swenyiwa ki makulanu, busupali, ni mapongo a mañwi. Batili, kakuli Jesu ka ku ba Mubusi wa Mubuso wa Mulimu, u ka felisa bumaswe kaufela bw’a labuzi Satani. Bibele i bulela kuli Mubuso wa Mulimu “u ka ketula ni ku feza mibuso kaufela” ye hatelela ya lifasi le. (Daniele 2:44) Ka nako yeo, ka ku alaba tapelo yeo Jesu n’a lutile balateleli ba hae, “Se si latwa” ki Mulimu si ka ‘ezwa mwa lifasi, mo si ezezwa kwa lihalimu.’ (Mateu 6:9, 10) Mwa lifasi le linca la Mulimu, bumaswe kaufela ha se bu tanyezwi fa lifasi-mubu, lituso za tiululo ya Jesu li ka itusiswa ka ku tala. Ee, bote ba ba eza ze tokwahala ba ka fiwa sinca buikangulo sakata!
15, 16. Ki ifi miinelo ye ka ba teñi mwa lifasi le linca la Mulimu?
15 Manzwi a Bibele a ka sebeza kwa batu ba ba pila mwa lifasi la Mulimu le linca, a’ li: “Fo he, nama ya mubili wa hae ikaba ye nde ku fita ya mwanana, a kutelwe ki mata a kwa bucaha bwa hae.” (Jobo 33:25) Sepiso ye ñwi ya Bibele ni yona i ka talelezwa, ye li: “Meto a libofu kih’a ka tutubuluha, lizebe za bosusu li tibuluhe ni zona. Ibe ya toza u ka tula sina lizwii, lilimi la wa satambi li ka opela za tabo.”—Isaya 35:5, 6.
16 Mu nahane fela: Ku si na taba ni lilimo ze lu pilile, ibe ze 80, 800, kamba mane ze fitelela f’o, mibili ya luna i ka iketa hande. Ikaba sina mo i sepiseza Bibele kuli: “Ha ku na mutu ya yahile [teñi] ya ka ipulela kuli: Na kula.” Ka nako yeo sepiso ye i ka talelezwa ni yona, ye li: “[Mulimu] u ka takula miyoko kaufela kwa meto a bona; mi lifu ha li sa na ku ba teñi; nihaiba ku tahelwa ki maswabi ni ku lila, ni ku utwa butuku; kakuli za pili li felile.”—Isaya 33:24; Sinulo 21:3, 4.
17. Ki lifi ze kana za libelelwa ku petiwa ki batu mwa lifasi le linca la Mulimu?
17 Mwa lifasi le linca leo, lu ka kona ku itusisa booko bwa luna bo bu makaza ka mwa n’a lelezi Mubupi wa luna ha n’a bu ezize kuli bu kone ku ituta bu sa eshulwi. Mane, mu nahane ze tabisa ze lu kana lwa peta! Mbali batu ba ba si ka petahala ba itusisize ze fa lifasi kuli ba pange lika ze lu iponela—mawaile a ku zamaya ni ona, limaikrofoni, liwaci, tupangaliko twa ku bizisa batu ba ba tu lwezi, likompyuta, lifulai, ni ze ñwi kaufela ze mu kona ku bulela. Ha ku na ni ze kana ku zona ze ezizwe fa lika ze ba zwisize kwahule ni lifasi. Ka ku ba ni tibelelo ya ku pila ku ya ku ile, lu ka ba ni buikoneli bo bu si na maciñekelo bwa ku panga lika ze nca mwa Paradaisi ya fa lifasi ye taha!—Isaya 65:21-25.
18. Ki kabakalañi bupilo ha bu si ke bwa ba bo bu tinehisa ni kamuta mwa lifasi le linca la Mulimu?
18 Mi ku pila ha ku na ku ba ko ku tinehisa. Nihaiba cwale lu nyolelwanga sico se lu libelela, niha lu kana lu cile hañata-ñata. Ha lu ka ba batu ba ba petehile, lu ka ikola hahulu lico ze tabusa za fa lifasi-mubu le li li Paradaisi. (Isaya 25:6) Mi lu ka ba ni tabo ya kamita ya ku babalela lifolofolo ze ñata za lifasi ni ku ikola ku buha lizazi ha li likela, malundu, linuka, ni misindi ye buheha. Kaniti, mwa lifasi la Mulimu le linca, bupilo ni kamuta ha bu na ku ba bo bu busula!—Samu 145:16.
Ku Eza Z’a Tokwa Mulimu
19. Ki kabakalañi ha ku utwahala ku lumela kuli lu tokwiwa ku eza nto ye ñwi kuli lu amuhele mpo ya Mulimu ya bupilo?
19 Kana ne mu ka libelela ku fiwa mpotuna ya Mulimu ya bupilo bwa kamita mwa Paradaisi mu sa ezi se siñwi kuli mu bu fumane? Kana ha ku utwahali kuli Mulimu n’a ka bata se siñwi ku luna? Ee kwa utwahala. Mulimu h’a lu kapweki fela mpo yeo. Wa lu tambeka yona, kono lu swanela ku otolola lizoho kuli lu i nge. Kaniti, buikatazo bwa tokwahala. Mu kana mwa buza puzo yeo mucaha wa mufumi n’a buzize Jesu, a li: “Se ni tokwa ku eza ki nto mañi, kuli ni luwe bupilo bo bu sa feli?” Kamba mu kana mwa buza sina m’o mulibeleli wa kwa Filipi n’a buzelize muapositola Paulusi kuli: “Ni swanezi ku eza cwañi kuli ni piliswe?”—Mateu 19:16; Likezo 16:30.
20. Ki sifi se si tokwiwa hahulu kuli lu fumane bupilo bo bu sa feli?
20 Fa busihu bo ne bu tatamiwa ki lifu la hae, Jesu n’a bulezi nto ye mutomo ye tokwahala ha n’a lapela ku Ndat’ahe wa kwa lihalimu kuli: “Bupilo bo bu sa feli, kikuli ba ku zibe, Wena, Mulimu a nosi wa niti, ni y’o lumile, yena Jesu Kreste.” (Joani 17:3) Kana haki tokwahalo ye utwahala ya kuli lu zibe Jehova, ya konisa ku pila ku ya ku ile, ni ku ziba ya n’a lu shwezi, yena Jesu Kreste? Niteñi, ku tokwahala ze ñata isi fela ku ikungela zibo ye cwalo.
21. Lu bonisa cwañi kuli lwa bonisa tumelo ye tokwahala?
21 Bibele hape i li: “Ya lumela ku Mwana u na ni bupilo bo bu sa feli.” Mi i ekeza kuli: “Ya sa lumeli ku Mwana h’a na ku bona bupilo, kono buhali bwa Mulimu bu inzi fahalimw’a hae.” (Joani 3:36) Mwa kona ku bonisa kuli mu na ni tumelo ku Mwana ka ku eza licinceho mwa mupilelo wa mina ni ku eza tato ya Mulimu. Mu lukela ku tuhela mupilelo o maswe ufi kamba ufi o mu bile ni ona ni k’u nga muhato wa ku eza ze tabisa Mulimu. Mu tokwa ku eza za n’a laezi muapositola Pitrosi, kuli: “Hakulicwalo, a mu bake, mi mu sikuluhe; kuli libi za mina li takulwe; mi ku tahe linako za ku katuluha, ze zwa ku Mulena.”—Likezo 3:19.
22. Ki lifi likezo ze amiwa mwa ku hata mw’a n’a hatile Jesu?
22 Haike lu si libali kuli lu kona fela ku ba ni bupilo bo bu sa feli haiba lu bonisa tumelo ku Jesu. (Joani 6:40; 14:6) Lu bonisa kuli lu na ni tumelo ku Jesu ka ‘ku hata mw’a n’a hatile.’ (1 Pitrosi 2:21) Seo si kopanyelezañi? Jesu n’a lapezi ku Mulimu kuli: ‘Ki na yo, na ta, ni t’o eza se si latwa ki Wena, Mulimu.’ (Maheberu 10:7) Ku butokwa hahulu kuli mu likanyise Jesu ka ku itatela ku eza tato ya Mulimu ni ku neela bupilo bwa mina ku Jehova. Ku zwa f’o, mu tokwa ku bonisa buineelo b’o ka kolobezo mwa mezi; sina Jesu ha n’a itahisize ku t’o kolobezwa. (Luka 3:21, 22) K’u nga mihato ye cwalo kwa utwahala luli. Muapositola Paulusi n’a ize “lilato la Kreste li lu sweli.” (2 Makorinte 5:14, 15) Ka mukwa ufi? Ki lilato le ne li ezisize Jesu ku fana bupilo bwa hae kabakala luna. Kana seo ha si swaneli ku lu susueza kuli lu bonise tumelo ku yena? Ee, si swanela ku lu susueza ku latelela mutala wa hae wa lilato wa ku itombola kuli a tuse ba bañwi. Kreste n’a pilela ku eza tato ya Mulimu; ni luna lu ezeñi cwalo, lu lisele ku ipilela.
23. (a) Ba ba amuhela bupilo ba lukela ku ekezwa kwañi? (b) Ki sifi se si tokwiwa ku ba ba mwa puteho ya Sikreste?
23 Kono ha mu felezi f’o. Bibele i bulela kuli b’a 3,000 ha ne ba kolobelizwe fa Pentekonta ya 33 C.E., ne ba ‘ekelizwe.’ Ne ba ekelizwe kwañi? Luka u talusa kuli: “Ne ba tiiseza mwa tuto ya baapositola, [ni] mwa ku kopana.” (Likezo 2:41, 42) Ee, ne ba kopananga kuli ba itute Bibele ni ku swalisana mi kacwalo ba ekezwa kwa puteho ya Sikreste, kamba ba ba lilama za yona. Bakreste ba kwa makalelo ne ba yanga kwa mikopano kuli ba yo fiwa litaelo za kwa moya. (Maheberu 10:25) Lipaki za Jehova kacenu ni bona ba ezanga cwalo, mi ba mi susueza kuli mu fumanehange kwa mikopano ya bona.
24. “Bupilo bo bu sa feli” kiñi, mi bu ka fumanwa cwañi mi ki lili?
24 Bolule-lule kacenu ba zamaya mwa nzila ye kumbani ye isa kwa bupilo. Ku zwelapili ku zamaya mwa nzila ye kumbani yeo ki ku satalala luli! (Mateu 7:13, 14) Paulusi n’a bonisize seo mwa manzwi a hae a susuezo, a’ li: “Lwana ndwa ye nde ya tumelo, swala bupilo bo bu sa feli bo u bizelizwe.” Ndwa yeo i tokwa ku lwaniwa kuli lu “y’o amuhela bupilo bo bu sa feli.” (1 Timotea 6:12, 19) Bupilo b’o haki bo lu pila cwale, bwa ku sukuluka, ili bo lu tahiselizwe ki sibi sa Adama. Kono, ki bupilo mwa lifasi le linca la Mulimu, bo bu tuha bu taha sitabelo sa tiululo sa Kreste hasi ka fiwa ku tusa bote ba ba lata Jehova Mulimu ni Mwan’a hae muinelo wo wa linto ha u ka zwiswa. Haike kaufel’a luna lu kete “bupilo bo bu sa feli” mwa lifasi le linca la Mulimu ili le linde hahulu.
Ne Mu Ka Alaba Cwañi?
◻ Noha, musali, ni peu ze bulezwi kwa Genese 3:15 ki bomañi?
◻ Jesu n’a likana cwañi ni Adama, mi sitabelo ne si konisize nto mañi?
◻ Mu kona ku libelela nto mañi ye ka mi ezisa ku ikola ku pila mwa lifasi le linca la Mulimu?
◻ Ki lifi ze lu tokwa ku eza kuli lu pile mwa lifasi le linca la Mulimu?
[Siswaniso se si fa likepe 10]
Ku ba banca kamba ba bahulu, Jesu ki yena nzila inosi ye isa kwa bupilo bwa kamita
[Siswaniso se si fa likepe 11]
Ka nako ya Mulimu ye swanela, basupali ba ka kutela kwa m’ata a bunca