Mu Lumbeke Mulena wa Kamita!

“[Jehova, NW] ki Mulena wa kamita ni ku ya ku ile.”—SAMU 10:16.

 1. Ki lipuzo mañi ze zuha ze ama bukamita?

BUKAMITA—ne mu ka li ki nto mañi? Kana mu nahana kuli nako i ka kona ku zwelapili ona cwalo fela ku ya ku ile? Kihona, ha ku na kakanyo ka za kuli nako i yanduluka ku liba kwamulaho ku ya ku ile. Kacwalo he kana ne i si ke ya yanduluka cwalo ku liba mwa nako ya kwapili? Ka mo ku inezi fela, Bibele ye Kenile i ama ku Mulimu sina ya lumbekiwa “ku kala ko ku si na makalelo, ku isa ko ku si na mafelelezo.” (Samu 41:13) Pulelo yeo i talusañi? Ne lu kana lwa tusiwa ku i utwisisa haiba lu ama kwa taba ye swalisani ni yona—mbyumbyulu.

 2, 3. (a) Ki lipuzo mañi ze ama mbyumbyulu, ze lu tusa ku utwisisa bukamita? (b) Ki kabakalañi ha lu swanela ku bata ku lapela Mulena wa kamita?

² Mbyumbyulu i kuma kai? Kana i na ni fo i felela? Ku si ka fitiwa kale mwa nako ya lilimo ze 400 ze felile, lifasi-mubu la luna ne li ngiwa ku ba mutomo wa pupo kamukana. Ku zwa f’o Galileo n’a ezize sihoho se situna, se ne si bonahaza ka butuna hahulu mahalimu. Cwale Galileo n’a kona ku bona linaleli ze ñata hahulu mi n’a konile ku bonisa kuli lifasi-mubu ni mafasi a mañwi a potoloha lizazi. Mulalambinda o bizwa Milky Way ne u fitile fa ku sa bonahala ku ba buseta. Ne u fitile fa ku bonwa sina mulalambinda wa linaleli, ze bat’o ba palo ye eza bolule ba sikiti ba ba mwanda. Ne lu si ke lwa kona ku bala palo tenyene ya linaleli zeo, mane nihaiba mwahal’a nako ya bupilo kaufela. Hasamulaho, baituti ba linaleli ne ba zwezipili ku fumana milalambinda ye eza likiti ze bolule-lule. Yona yeo i zwelapili ku si na mafelelezo mwa mbyumbyulu, ku fita fa sipimo seo lihoho ze m’ata ka ku fitisisa li kona ku fita. Ku bonahala kuli mbyumbyulu ha i na maciñekelo. Ki nto ye swana ni kwa bukamita—ha bu na maciñekelo.

³ Muhupulo wa bukamita u bonahala ku tula buikoneli bwa booko bwa luna bwa butu bo bu fokola. Nihakulicwalo, ku na ni Mutu yo muñwi ya u utwisisa ka ku tala. Wa kona ku bala, ee, mane ni ku fa mabizo linaleli ze eza bolule-lule ba bolule-lule ze mwa milalambinda ya zona ye eza likiti ze bolule-lule! Yena Y’o u bulela cwana: “A mu talime lihalimu, mu buhe: Ya ezize linto zeo ki mañi? Ki Yena ya zamaisa limpi za zona ka mulao, ya li biza kaufela ka mabizo; ka butuna bwa mata a hae ni kabakala bulena bwa hae bo bu tiile, ha ku na ye tokwahala. Kikuli ha u si ka ziba? Kamba ha u si ka utwa kuli Muñ’a Bupilo ki Mulimu wa kamita, Mubupi wa mafelelezo a lifasi? H’a fokoli, mi h’a katali; ngana ya hae ha ku na ya i kona.” (Isaya 40:26, 28) Ki Mulimu ya makalisa hakalo! Ka buniti fela, ki Mulimu y’o lu swanela ku bata ku mu lapela!

“Mulena wa Kamita ni Ku Ya Ku Ile”

 4. (a) Davida n’a bonisize cwañi buitebuho ku Mulena wa kamita? (b) Ki sifi seo yo muñwi wa basayansi ba ba tuna ka ku fitisa ba ba bile teñi n’a talusize ka za simuluho ya mahalimu?

⁴ Kwa Samu 10:16, Davida u bulela ka za Mubupi, Mulimu, u li: “[Jehova, NW] ki Mulena wa kamita ni ku ya ku ile.” Mi kwa Samu 29:10, n’a kutezi pulelo ye swana kuli: “[Jehova, NW], u ina a li Mulena kamita ni mita.” Ee, Jehova ki Mulena wa kamita! Ka ku zwelapili, Davida u fa bupaki bwa kuli Mulena y’o ya pahami ki Mutateki ni Muezi wa lika kaufela ze lu bona mwa mbyumbyulu, ka ku bulela kwa Samu 19:1, kuli: “Mahalimu a bulela kanya ya Mulimu; mi sibaka sa lihalimu si bonahalisa musebezi wa mazoho a hae.” Lilimo ze bat’o ba 2,700 hamulaho, caziba wa za sayansi ya tumile hahulu Sir Isaac Newton n’a bonisize ku lumelelana ni Davida, ka ku ñola kuli: “Muinelo o munde hahulu wo wa mazazi a li mwa mbyumbyulu, mafasi, ni ze benya hahulu u ba teñi fela ka mulelo ni bubusi bwa y’o ya na ni monyehelo ye tuna ni m’ata.”

 5. Isaya ni Paulusi ne ba ñozi nto mañi ka za simbule sa butali?

⁵ I swanela ku ba nto ye lu tahiseza buikokobezo ku ziba kuli Mulena Mubusi Jehova, ili y’o ‘mahalimu, mane mahalimu a mahalimu . . . h’a mu likani,’ ki wa kamita! (1 Malena 8:27) Jehova, ya talusizwe kwa Isaya 45:18 sina “Mubupi wa lihalimu, . . . ya bupile lifasi, muezi wa lona,” yena ki Simbule sa butali bo butuna ku fitela kwahule se si konwa ku utwisiswa ki booko bwa butu bo bu kona ku shwa. Jehova n’a ize, sina ka mo ku boniselizwe kwa 1 Makorinte 1:19, kuli: “Ni ka feza butali bwa ba ba butali, zibo ya batalifi, ni i fetule nto ya mbango.” Ku sona seo muapositola Paulusi n’a ekelize mwa 1Co 1 timana 20, kuli: “Wa butali u kai? Muñoli u kai? Mupihakañi wa linako ze za cwale u kai? Ha ni li, Mulimu u fetuzi butali bwa lifasi ku bu eza butanya?” Ee, sina Paulusi ha n’a zwezipili ku talusa, mwa 1Co kauhanyo 3, timana 19, “butali bwa lifasi le, ki butanya mwa meto a Mulimu.”

 6. Muekelesia 3:11 i bonisa nto mañi ka za “linako ze sa feli”?

⁶ Ze bupilwe ze kwa lihalimu ki kalulo ya pupo yeo Mulena Salumoni n’a amile ku yona kuli: “Linto z’a ezize [Mulimu] kamukana ki ze nde mwa nako ya zona. Mane u beile mwa pilu ya mutu zibo ya linako ze sa feli; kono, nihakulicwalo ha ku na mutu ya zibile ku tungununa misebezi y’a ezize Mulimu, ku kala kwa makalelo ku isa kwa mafelelezo.” (Muekelesia 3:11) Kaniti luli, ki taba ye suñilwe mwa pilu ya mutu ku lika ku fumana taluso ya “linako ze sa feli,” f’o kikuli, bukamita. Kono kana mutu wa kona ku fita fa zibo ye cwalo?

Tibelelo ya Bupilo ye Makaza

 7, 8. (a) Ki tibelelo ye makaza ifi ya bupilo bo bu kwapili bwa mufuta wa mutu, mi neikana ya fumanwa ka mukwa ufi? (b) Ki kabakalañi ha lu swanela ku taba kuli tuto ya bumulimu i ka zwelapili ka nako kaufela?

⁷ Mwa tapelo ku Jehova, Jesu Kreste n’a bulezi kuli: “Bupilo bo bu sa feli, kikuli ba ku zibe, Wena, Mulimu a nosi wa niti, ni y’o lumile, yena Jesu Kreste.” (Joani 17:3) Lu kona ku fumana cwañi zibo yeo ye cwalo? Lu tokwa ku ituta Linzwi la Mulimu, yona Bibele ye Kenile. Ka ku eza seo lu kona ku fumana zibo ye nepahezi ya milelo ye makaza ya Mulimu, ku kopanyeleza ni tukiso ye ezizwe ka Mwan’a hae kwa neku la bupilo bwa ku ya ku ile mwa paradaisi fa lifasi-mubu. B’o ikaba “bupilo bo bu sa feli” bo bu amilwe kwa 1 Timotea 6:19. Ikaba ka ku lumelelana ni seo se si tolongoshwa kwa Maefese 3:11 sina “mulelo wa kamita w’a n’a lelile [Mulimu] ka Jesu Kreste Mulen’a luna.”

⁸ Ee, luna batu ba ba si ka petahala ne lu kana lwa fita fa ku fumana bupilo bo bu sa feli ka tuto ya bumulimu ni ka tumelo kwa sitabelo sa tiululo sa Jesu. Tuto yeo i ka zwelapili ka nako ye kuma kai? I ka zwelapili ona cwalo ku isa mwa linako za kamita mufuta wa mutu ha u nze u eza zwelopili mwa ku lutiwa butali bwa Mubupi wa luna. Butali bwa Jehova ha bu na maciñekelo. Ka ku lemuha seo, muapositola Paulusi n’a bulezi ka maikuto a tiile kuli: “O! buliba bwa bufumu ni bwa butali ni bwa zibo ya Mulimu! Likatulo za hae ha li konwi ku batisezwa, ni linzila za hae ha li konwi ku fumanwa!” (Maroma 11:33) Ki nto ye swanela, luli, kuli liñolo la 1 Timotea 1:17 li biza Jehova ku ba “Mulena wa kamita”!

Butali bwa Jehova bwa za Pupo

 9, 10. (a) Ki musebezi ufi o mutuna w’o Jehova n’a petile mwa ku lukisa lifasi-mubu sina mpo ya hae kwa mufuta wa mutu? (b) Butali bo bu pahami ka ku fitisisa bwa Jehova bu bonisizwe cwañi mwa pupo ya hae? (Mu bone sikwenda.)

⁹ Mu nyakisise sanda se si makalisa seo Mulena wa kamita a tahisize kwa mufuta wa mutu. Samu 115:16 i lu taluseza kuli: “Haili mahalimu, ki mahalimu a [Jehova, NW], mi lifasi u li file bana ba batu.” Kana ha mu nahani kuli b’o ki buikalabelo bo bunde hahulu? Kaniti luli! Mi lu ba ba itebuha ka butuna hakalo mubonelo o zwile mubano wa macela-hule wa Mubupi wa luna mwa ku lukisa lifasi-mubu ku ba lihae la luna!—Samu 107:8.

¹⁰ Likezahalo ze makalisa ne li ezahezi fa lifasi-mubu mwahal’a “mazazi” a’ silezi a pupo a kwa Genese kauhanyo 1, ili f’o lizazi le liñwi ni le liñwi ne li tanda lilimo ze sikiti. Yona pupo yeo ya Mulimu kwa nalule-lule ne i ka kwahela lifasi-mubu ka mwengelele, mishitu ye tezi likota ze nde ni lipalisa za mibala-bala. Neikabe i fufula ka libupiwa ze sienyi za mwa liwate ze ñata-ñata, mikunyi ya linyunywani ze kateleha, ni lifolofolo ze utiwa ni ze sa utiwi ze ñata ili ze fitana-fitana, ye ñwi ni ye ñwi inze i zwala “ka mifuta ya zona.” Hamulaho wa tolongosho ya ku bupiwa kwa munna ni musali, Genese 1:31 i talusa kuli: “Mulimu a bona kaufela z’a ezize kuli li lukile hahulu.” Ki sibaka kwa bunde hakalo se ne si potolohile batu ba pili bao! Kana ha lu ba ba itemuhela mwa pupo yeo kaufela butali, ku bonela-hule, ni pabalelo ya Mubupi ya lilato?—Isaya 45:11, 12, 18.

11. Salumoni n’a tunafalize cwañi butali bwa Jehova bwa za pupo?

¹¹ Mutu yo muñwi ya n’a makalile ka za butali bwa Mulena wa kamita ne li Salumoni. N’a kuta-kutezi ku fa mamelelo kwa butali bwa Mubupi. (Liproverbia 1:1, 2; 2:1, 6; 3:13-18) Salumoni u lu kolwisa ka buniti kuli “lifasi ki la kamita.” N’a lemuhile miinelo ye miñata ye komokisa ya pupo, ku kopanyeleza cwalo ni kalulo ye petiwa ki malu a pula mwa ku uncafaza lifasi-mubu la luna. Kacwalo, n’a ñozi kuli: “Linuka kaufela li bubiseza mezi mwa liwate, ibo liwate ha li tali; mi linuka li nze li isa mezi mo li se li a isize.” (Muekelesia 1:4, 7) Kacwalo se si ezahala kikuli pula ni linuka ha se li kolobisize lifasi-mubu, mezi a zona a’ zwa mwa mawate ni ku kutisiwa sinca kwa malu. Lifasi-mubu ne li ka ba le li cwañi, mi ne lu ka ba kai kambe ku si na ku kenisiwa ni ku kutisiwa sinca kwa mezi?

12, 13. Lu kona ku bonisa cwañi buitebuho kwa pupo ya Mulimu?

¹² Buitebuho bwa luna kwa ku likanyezwa kwa libupiwa ni maino a zona bu swanela ku fiwa kemelo ka kezo, sina Mulena Salumoni h’a bonisize seo mwa manzwi a hae a ku ungula kwa Muekelesia, kuli: “Mi cwale litaba ze, mafelelezo a zona ki a: Saba Mulimu, mi u mamele milao ya hae. Kakuli ki yona swanelo kaufela ya mutu. Kakuli misebezi kaufela, ni ze patilwe kaufela, kamba ki ze nde kamba ze maswe, Mulimu u ka li bulela ni ku li atula.” (Muekelesia 12:13, 14) Lu swanela ku ba ni sabo ya ku eza nto ifi kamba ifi ye sa tabisi ku Mulimu. Ka ku fapahana, lu swanela ku bata ku ipeya ku mu utwa ka likute le lituna.

¹³ Kaniti luli, lu swanela ku bata ku lumbeka Mulena wa kamita kabakala misebezi ya hae ye makalisa ya pupo! Samu 104:24 i zibahaza kuli: “[Jehova, NW], misebezi ya hao ki ye miñata cwañi! Kaufel’a yona i bonahala ku ezwa ka butali; Lifasi li tezi maluwo a hao.” Ka tabo, haike lu feñi kemelo kwa timana ya mafelelezo ya samu yeo ka ku bulela ku ili luna ni ku ba bañwi, kuli: “Lumbeka [Jehova, NW], wena moya wa ka. A mu lumbeke [Jah, NW].”

Pupo ya fa Lifasi-Mubu ye Tahisa Tompo

14. Ki mwa linzila lifi zeo pupo ya Mulimu ya batu i fitela kwahule ya lifolofolo?

¹⁴ Pupo kaufela ya Jehova i ezizwe ka bucaziba. Kono pupo ya fa lifasi-mubu ye komokisa ka ku fitisisa ki luna—mufuta wa mutu. Adama, mi hamulaho ni Eva, ne ba tahisizwe ka ku ba sina mafelelezo a lizazi la busilela la pupo ya Jehova—ili pupo ye fitela kwahule litapi, linyunywani, ni lifolofolo! Hailif’o buñata bwa yona pupo yeo ki ye na ni butali bwa ka sipepo, mufuta wa mutu u kapwekilwe m’ata a ku nahanisisa, lizwalo le li kona ku ketahanya se si lukile ku se si fosahalile, buikoneli bwa ku lela za nako ya kwapili, ni takazo ya ka taho ya ku lapela. Zeo kaufela ne li fitile fa ku ba teñi ka mukwa ufi? Mwa sibaka sa ku ipilula ku zwelela kwa lifolofolo ze si na ngana, mutu n’a bupilwe ka siswaniso sa Mulimu. Ka ku swanela, ki mutu fela a nosi ya kona ku bonahaza tulemeno twa Mulena wa luna, y’a izibahalize sina “[Jehova, Jehova, NW], ki Mulimu ya na ni makeke ni musa, ya sa akufi ku halifa, ya tezi sishemo, ya na ni niti.”—Exoda 34:6.

15. Ki kabakalañi ha lu swanela ku lumbeka Jehova ka buikokobezo?

¹⁵ Haike lu lumbeke Jehova ni ku itumela ku yena kabakala mibili ya luna ye ezizwe ka mukwa o komokisa. Mali a luna a’ butokwa hahulu kwa bupilo, a potoloha mwa mubili kaufela ka mo ku fitela lisekondi ze 60. Sina fela ka mo i bulelela Deuteronoma 12:23 kuli, “mali ki bupilo”—bupilo bwa luna—bwa butokwa hahulu mwa meto a Mulimu. Masapo a tiile, linama za misifa ze sikuluha, ni lilama z’e nga muhato kwa nto ifi ni ifi ye ezahala kwa mubili li fiwa m’ata a tezi ki booko bo bu fitela kwahule booko bwa folofolo ifi kamba ifi hamohocwalo ni buikoneli bwa ku buluka lika b’o kompyuta ye likana ni muyaho-tuna i sa koni ku ba ni bona. Kana seo hasi mi ezisi ku ba ni buikokobezo? Si swanela ku mi ezisa cwalo. (Liproverbia 22:4) Mi ha mu nyakisise se hape: Maswafu a luna, ngwangwali, lulimi, meno, ni mulomo li kona ku sebelisana hamoho mwa ku tahisa ku bulela kwa butu mwa puo ifi kamba ifi ya ze eza likiti-kiti. Davida n’a tahisize pina ye swanela ku Jehova, ka ku bulela kuli: “Ni ka itumela ku Wena, kakuli ni ezizwe ka mukwa o sabisa, o komokisa, misebezi ya hao ya komokisa, moya wa ka u lemuha cwalo hande.” (Samu 139:14) Haike lu swalisane hamoho ni Davida ka buitumelo mwa ku lumbeka Jehova, Muezi ni Mulimu wa luna ya makaza!

16. Ki pina ifi ya milumbeko ya n’a opezi muopeli ya zwile mubano ya ku lumbeka Jehova, mi ki memo ifi ye hoha mamelelo yeo ne lu kana lwa nga muhato ku yona?

¹⁶ Buka ya lipina ya mwa lilimo za mwanda wa bu-18 ye na ni likorasi ze telele ye ñozwi ki Joseph Haydn ka ku lumbeka Jehova, i li: “Mu fitise buitumelo ku yena, mina misebezi ya hae kaufela ye komokisa! Mu opele likute la Hae, mu opele kanya ya Hae, mu fuyaule ni ku bubanisa Libizo la Hae! Milumbeko ya Jehova i ba teñi ka nako ni nako, Ameni, Ameni!” Ze nde ni ku fita ki lipulelo ze buyelezwi ze kuta-kutelwa hañata ze mwa Samu, ze cwale ka memo ye filwe hane mwa Samu 107 ya bu-107, ye li: “Batu kabe ba lumbeka [Jehova, NW] kabakala sishemo sa hae, ni misebezi ye komokisa y’a ezelize bana ba batu!” Kana mwa abana mwa tumbo yeo? Mwa swanela ku abana teñi, kakuli nto ifi kamba ifi ye nde luli i zwelela ku Jehova sina simbule sa yona, Mulena wa kamita.

Misebezi ye Miñwi ye M’ata ni ku Fita

17. ‘Pina ya Mushe ni ya Ngunyana’ i lumbeka cwañi Jehova ka butuna?

¹⁷ Mwahal’a lilimo ze likiti ze silezi ze felile, Mulena wa kamita s’a tahisize misebezi ye m’ata ni ku fita. Mwa buka ya mafelelezo ya Bibele, kwa Sinulo 15:3, 4, lu bala ka za bao ba ba mwa lihalimu ba ba tulile lila za sidimona, kuli: “Mi ba opela pina ya Mushe, mutang’a Mulimu, ni pina ya Ngunyana, ba li: Mulena Mulimu Ya-Mata-Kaufela, misebezi ya hao ki ye mituna, ya komokisa. Wena Mulimu wa macaba, linzila za hao li lukile, ki za niti; Ya si na ku saba ni ku lumbeka Libizo la hao, ikaba mañi Mulena? Kakuli Ya kenile ki Wena a nosi; mi macaba kaufela a ka ta, a kubamele fapil’a hao; kakuli likatulo za hao li zibisizwe patalaza.” Ki kabakalañi yona yeo ha i bizwa ‘pina ya Mushe ni ya Ngunyana’? Ha lu boneñi.

18. Ki musebezi ufi o’ m’ata o hupuzwa ka pina ya kwa Exoda kauhanyo 15?

¹⁸ Lilimo ze bat’o ba ze 3,500 kwamulaho k’o, muta mpi ye m’ata ya Faro ne i shwezi mwa Liwate le li Fubelu, Maisilaele ka buitumelo ne ba lumbekile Jehova ka pina. Kwa Exoda 15:1, 18, lu bala kuli: “Mushe ni bana ba Isilaele kiha ba opelela [Jehova, NW] pina ye, ba li: Ni ka opelela [Jehova, NW], kakuli u fenyize ka bulena; pizi ni mupahami wa yona, u ba kashelize mwa liwate. [Jehova, NW] ki Yena ya ka busa kamita, ni ku ya ku ile.” Likatulo ze lukile za Mulena y’o wa kamita ne li bonisizwe mwa ku atula ni ku timeza lila ze ne li na ni kashwau kwa bubusi bwa hae.

19, 20. (a) Ki kabakalañi Jehova ha n’a tahisize sicaba sa Isilaele? (b) Ngunyana ni ba bañwi ba alabile cwañi shemaeto ya Satani?

¹⁹ Ki kabakalañi seo ha si fitile fa ku ba se si tokwahala? Ne li mwa simu ya Edeni m’o Noha ye butali-tali ne i isize bashemi ba luna ba pili mwa sibi. Muinelo wa ku sa petahala u fitile fa ku shimbulukela kwa mufuta wa mutu kaufela. Nihakulicwalo, Mulena wa kamita kapili-pili a’ nga mihato ka ku swalisana ni mulelo wa hae wa makalelo, ili w’o ne u ka tahisa ku lundulwa kwa lila za hae kaufela fa maino a fa lifasi-mubu ni ku kutiswa sinca kwa miinelo ya paradaisi. Mulena wa kamita a tahisa sicaba sa Isilaele mi a fa Mulao wa hae ili ku boniseza cimo ka m’o na ka petela seo.

²⁰ Mwa ku ululuka kwa nako, nihakulicwalo, Isilaele yena ka sibili a yongobela mwa muinelo wa ku sa sepahala, mi muinelo wo o swabisa ne u fitile fa ku ba o maswe-maswe muta baeteleli ba sicaba ne ba file Mwan’a Mulimu wa libanda kwa Maroma ku y’o tukufazwa ha butuku ni ku bulaiwa. (Likezo 10:39; Mafilipi 2:8) Niteñi, busepahali bwa Jesu ku isa lifu sina Ngunyana ya Mulimu ye fiwa sitabelo, ne bu tahisize kalabo ye ipitezi kwa shemaeto ye ne i ezizwe ki Sila sa kwaikale sa Mulimu, yena Satani—ya kuli ha ku na mutu fa lifasi-mubu ya kona ku sepahala ku Mulimu mwatas’a tiko ye tuna. (Joani 1:29, 36; Jobo 1:9-12; 27:5) Niha ba yolile ku sa petahala ku zwelela kwa sibi sa Adama, bolule-lule ba bañwi ba mufuta wa mutu ba ba saba Mulimu se ba latelezi mwa mihato ya Jesu ka ku buluka busepahali ha ba talimani ni litwaniso za busatani.—1 Pitrosi 1:18, 19; 2:19, 21.

21. Ka ku swalisana ni Likezo 17:29-31, ki sifi se si tatama se si ka buhisanwa?

²¹ Cwale lizazi la Jehova li fitile la ku fa mupuzo bao ba ba sepahala ni ku atula kaufela bao i li lila kwa niti ni kwa ku luka. (Likezo 17:29-31) Seo si ka ezahala ka mukwa ufi? Taba ya luna ye tatama i ka talusa.

Sikwenda sa Lundululo

◻ Ki kabakalañi Jehova h’a bizwa ka swanelo sina “Mulena wa kamita”?

◻ Butali bwa Jehova bu bonisizwe cwañi mwa pupo ya hae?

◻ Ki mwa linzila mañi m’o pupo ya mufuta wa mutu ili musebezi wa bucaziba ka ku fitisisa?

◻ Ki misebezi ifi ye tahisa ku opelwa kwa ‘pina ya Mushe ni ya Ngunyana’?

[Mbokisi fa likepe 12]

Butali Bwa Jehova Bo Bu Pahami Ka Ku Fitisisa

Butali bwa Mulena wa kamita bu bonisizwe mwa linzila ze ñata ku za tahisize fa lifasi-mubu. Ha mu lemuhe manzwi a Aguru a li: “Linzwi ni linzwi le li zwa ku Mulimu li likilwe, mi li tiile, Mulimu ki tebe ku ba ba mu sepa.” (Liproverbia 30:5) Aguru cwale u ama kwa buñata bwa pupo ya Mulimu ye pila, ye tuna ni ye nyinyani. Sina ka mutala, mwa litimana 24 ku isa 28, u tolongosha kuli “ku ze pila fafasi, ku na ni linto ze nyinyani ze ne, ze butali [bwa ka sipepo, NW].” Zona zeo ki butwa, tumbila, nziye, ni mukolozwani.

“Butali bwa ka sipepo”—ee, lifolofolo li ezizwe ka nzila yeo. Ha li nahani lika sina batu kono li itingile fa butali bo bu suñilwe. Kana se mu makalile ka za seo? Zona zeo ki pupo ye lukisizwe hande hakalo! Sina ka mutala, butwa bu swalisanisizwe hande mwa likwata, ili ku kopanyeleza ni mulena wa musali, babeleki, ni banna. Mwa mifuta ye miñwi, butwa bwa babeleki bu isanga likokwani mwa libaka ze bu yahile. Teñi m’o bu anya mulo wa likokwani zeo, butwa bwa masole inze bu lelekela kwahule lila ze bata ku bu taseza. Kelezo ye tiile i filwe kwa Liproverbia 6:6 ye li: “Wena ya buzwa, u ye kwa butwa, u shalime mukwa wa bona, u talife.” Kana mitala ye cwalo ha i swaneli ku nyangumuna luna batu kuli lu “tiise kamita musebezi wa Mulena”?—1 Makorinte 15:58.

Mutu sa ezize lifulai ze tuna hahulu. Kono linyunywani ki ze ikonela hakalo, ku kopanyeleza cwalo ni hummingbird (mufuta wa tumbimbi to tunyinyani ka ku fitisisa), ili ka ka na ni buima bo bu sa fiti fa ligramu ze 30! Fulai ye bizwa Boeing 747 i lukela ku lwala malita a 180,000 a mafula, ku zamaiswa ki bocaziba, ni ku itusisa tupangaliko to tu tatezani twa za buzamaisi kuli i kone ku sila liwate. Kono, ka hummingbird ka ka nyinyani hahulu ka itingile fa gramu i liñwi ya mafula a kona a mununo ku li ka kone ku fufa musipili kamukana wa ku zwa North America, ku sila Gulf of Mexico, ni ku fita mwa South America. Ku si na mushimbo tuna wa mafula, ku si na tuto ya buzamaisi, ku si na limapa ze zinga kamba likompyuta! Kana bona buikoneli b’o ne bu tile ka mukwa wa ka sipundumukela wa ku ipilaula? Kutokwa ni hanyinyani! Kona kanyunywani ka ka nyinyani hahulu kao ka na ni butali bwa ka sipepo, ka lukisizwe cwalo ka sipepo ki Mubupi, Jehova Mulimu.

[Siswaniso se si fa likepe 10]

Pupo ye fitana-fitana ya “Mulena wa kamita” i lumbeka ka butuna kanya ya hae

[Siswaniso se si fa likepe 14]

Sina Mushe ni Isilaele kaufela ha ne ba ezize mukiti wa tulo ya Jehova kwa Liwate le li fubelu, ku ka ba ni ku nyakalala ko kutuna hamulaho wa Armagedoni