“Liseli Li Tile mwa Lifasi”

“Mi katulo ki ye: Liseli li tile mwa lifasi, bo batu ba latile lififi ku fita liseli.”—JOANI 3:19.

 1. Ki kabakalañi ufi ni ufi ha swanela ku fa mamelelo ye tuna kwa katulo ya Mulimu?

BUÑATA bwa batu kacenu haki ba ba bilaezwa hahulu ki katulo ya Mulimu. Ba bañwi ba lumela kuli Mulimu u ka ba atula ka sishemo haiba ba ya kwa keleke kamita ni ku sa holofaza bomuyahwa ni bona. Ku ba bañata, lituto za Krestendomu ka za lihele la mulilo ni pagatori li tisize ku keshebisa katulo ya bumulimu. Kono ku hula kwa ku tokwa tumelo ni bupumi bwa Krestendomu ha li koni ku cinca buniti bwa kuli mutu kaufela u ka fita fa ku atulwa ki Mulimu. (Maroma 14:12; 2 Timotea 4:1; Sinulo 20:13) Mi ki ze ñata ze ka itinga ku yona katulo yeo. Bao ba ba atuzwi ka sishemo ba ka amuhela mpo ya Mulimu ya bupilo bo bu sa feli, hailifo bao ba ba si ka atulwa ka sishemo ba ka amuhela mupuzo o tezi: lona lifu.—Maroma 6:23.

 2. Ki ufi mutomo wa katulo ya Mulimu?

² Kacwalo, Bakreste ba niti ba fa mamelelo kwa katulo ya Mulimu, mi ba lakaza luli ku mu tabisa. Ba kona ku eza seo kamukwaufi? Kwa Joani 3:19, Jesu u lu fa sinotolo. U talusa kuli: “Mi katulo ki ye: Liseli li tile mwa lifasi, bo batu ba latile lififi ku fita liseli; kakuli misebezi ya bona ki ye maswe.” Ee, katulo ya Mulimu i ka toma fa za haiba lu lata liseli ku fita lififi.

“Mulimu U Liseli”

 3. Lififi ki nto mañi, mi liseli ki nto mañi?

³ Ka kutwisiso ya kwa moya, lififi li ama kwa ku tokwa zibo ni ku tokwa sepo ili ze fumaneha mwa kalulo ya liluko la Satani—nihaike kuli hañata Satani u ipumisanga ku ba “lingeloi la liseli.” (2 Makorinte 4:4; 11:14; Maefese 6:12) Kwa lineku le liñwi, liseli li ama kwa kutwisiso ni monyehelo ye zwelela ku Jehova Mulimu. Paulusi na bulezi ka za liseli ha na ñozi kuli: “Kakuli Mulimu ya n’a ize: Liseli li benye mwa lififi, ki Yena ya benyisize mwa lipilu za luna liseli la zibo ya kanya ya Mulimu ye mwa pata ya Kreste.” (2 Makorinte 4:6) Liseli la kwa moya li bile le li zibahalile hahulu ku ba ku Jehova Mulimu kuli mane muapositola Joani na kona ku ñola kuli: “Mulimu u liseli.”—1 Joani 1:5; Sinulo 22:5.

 4. (a) Jehova u sa ezize kamukwaufi kuli liseli li fumanehe? (b) Ki mwa nzila ifi yeo lu kona ku bonisa lilato kwa liseli?

⁴ Jehova u tahisize liseli ka ku itusisa linzwi la hae, ili leo kacenu li fumaneha ka bunolo mwa muinelo wa ku ñolwa mwa Bibele ye Kenile. (Samu 119:105; 2 Pitrosi 1:19) Kacwalo, walisamu luli na bonisa lilato la hae la liseli ha na ñozi kuli: “Hasi mo ni latela mulao wa hao! Na u nahana musihali kaufela. Pilu ya ka i tokomela likelezo za hao; Mi ni li lata hahulu-hulu.” (Samu 119:97, 167) Kana mwa lata liseli hahulu sina mwa n’a ezelize walisamu ka ku ya ka bupaki? Kana mwa balanga Linzwi la Mulimu kamita, ku nahanisisa ku lona, ni ku lika ka m’ata ku sebelisa se li bulela? (Samu 1:1-3) Haiba ku cwalo, mu bata ku amuhela katulo ye sishemo ku zwelela ku Jehova.

“Ki Na Liseli la Lifasi”

 5. Liseli la bumulimu li tomile ku mañi?

⁵ Liseli le li fa bupilo li tomile ku Jesu Kreste yena ka sibili. Mwa manzwi a makalelo mwa buka ya Evangeli ya Joani, lu bala kuli: “Bupilo ne bu li ku [Jesu]; mi Bupilo ne li liseli la batu. Liseli la benya mwa lififi; mi lififi ha li si ka li amuhela.” (Joani 1:4, 5) Ka buniti fela, Jesu u na ni swalisano ye tuna cwalo ni liseli kuli mane u bizwa “Liseli la niti le li bonisa mutu kaufela ya taha mwa lifasi.” (Joani 1:9) Jesu yena ka sibili na bulezi kuli: “Ha ni sa li mwa lifasi, ki na liseli la lifasi.”—Joani 9:5.

 6. Ki nto mañi ya lukela ku eza mutu ili kuli a fumane katulo ye sishemo ye isa kwa bupilo bwa ku ya ku ile?

⁶ Kacwalo he, bao ba ba lata liseli ba lata Jesu mi ba na ni tumelo ku yena. Ha ku konahali ku fumana katulo ye sishemo ku si na ku ama ku Jesu. Ee, ki ka ku talima fela ku yena sina nzila fela yeo ya ketile Mulimu ya puluso kihona lu kona ku fumana katulo ye sishemo. Jesu na talusize kuli: “Ya lumela ku Mwana u na ni bupilo bo bu sa feli; mi ya sa lumeli ku Mwana h’a na ku bona bupilo, kono buhali bwa Mulimu bu inzi fahalimw’a hae.” (Joani 3:36) Niteñi, ku bonisa tumelo ku Jesu, ku talusañi?

 7. Tumelo ku Jesu i ama tumelo ku mañi yo muñwi hape?

⁷ Sa pili, Jesu yena ka sibili na bulezi kuli: “Ya lumela ku na, h’a lumeli ku na, kono u lumela ku Ya ni lumile. Mi ya ni bona, u bona Ya ni lumile. Ni tile mwa lifasi, na ni li liseli, kuli mutu ya lumela ku na, a si ke a ina mwa lififi.” (Joani 12:44-46) Bao ba ba lata Jesu ni ku bonisa tumelo ku yena ba lukela hape ku ba ni lilato le li tungile ni tumelo ku Mulimu, Ndat’ahe Jesu, Jehova. (Mateu 22:37; Joani 20:17) Bafi ni bafi ba ba itusisa libizo la Jesu mwa bulapeli bwa bona kono inge ba palelwa ku fa tumbo ye tuna ni ku fita ku Jehova ha ba bonisi lilato la niti kwa liseli.—Samu 22:27; Maroma 14:7, 8; Mafilipi 2:10, 11.

“Mutateki ni Mufelelezi” wa Mulimu

 8. Liseli la bumulimu ne li talimile ku Jesu kamukwaufi mane pili a si ka pepwa kale sina mutu?

⁸ Ku bonisa tumelo ku Jesu hape ku talusa ku amuhela ka ku tala kalulo ya hae mwa milelo ya Jehova. Butokwa bwa kalulo yeo ne bu tunafalizwe muta Joani na talusize kuli: “Ku paka Jesu, ki Moya wa bupolofita.” (Sinulo 19:10; Likezo 10:43; 2 Makorinte 1:20) Ku zwelela fela mwa bupolofita bwa pili mwa Edeni, bupolofita kaufela bo bu buyelezwi bwa bumulimu ka mutomo luli bu ama ku Jesu ni sibaka sa hae mwa ku peta milelo ya Mulimu. Ka ku swana, Paulusi na taluselize Bakreste ba mwa Galatia kuli bulikani bwa Mulao ne li “muhulisi . .  [ya] lu isa ku Kreste.” (Magalata 3:24) Bulikani bw’ale bwa kwaikale bwa Mulao ne bu tomilwe ili ku ezisa sicaba ku ba se si itukiselize ku taha kwa Jesu sina Mesiya. Kacwalo pili mane a si ka pepwa kale sina mutu, liseli la Jehova ne li talimile ku Jesu.

 9. Ku lata liseli ku amile nto mañi haisali ku zwiwa ka 33 C.E.?

⁹ Ka 29 C.E., Jesu na itahisize isali yena kwa kolobezo mi na tozizwe ka moya o kenile, kacwalo ku ba Mesiya ya sepisizwe. Ka 33 C.E. a shwa a li mutu ya petehile, n’a zusizwe, a nyuluhela kwa lihalimu, mi teñi k’o a fa tifo ya bupilo bwa hae kwa neku la libi za luna. (Maheberu 9:11-14, 24) Ona likezahalo zeo za ka ku tatamana ne li bonisize petuho ya Mulimu mwa ku sebelisana ni mufuta wa mutu. Jesu cwale n’a li “Mulen’a bupilo,” ‘Mulena wa puluso,’ “Mutateki ni Mufelelezi wa tumelo [ya luna, NW].” (Likezo 3:15; Maheberu 2:10, NW; 12:2; Maroma 3:23, 24) Ku zwa fela ka 33 C.E. ni ku ya cwalo, balati ba liseli ba lemuhile, ni ku lumela, kuli kwand’a Jesu “ku piliswa, ha ku yo ku yo muñwi; kakuli ha ku na Libizo li sili mwatas’a lihalimu, le ba filwe batu, le lu ka piliswa ka lona.”—Likezo 4:12.

10. Ki kabakalañi ha kuli kwa butokwa hahulu ku teeleza ni ku buluka manzwi a Jesu?

¹⁰ Hape ku bonisa tumelo ku Jesu ku talusa ku mu amuhela sina “Linzwi” ‘Muelezi yo Mutuna.’ (Joani 1:1; Isaya 9:6, NW) Seo Jesu a bulela kamita si bonisa niti ya bumulimu. (Joani 8:28; Sinulo 1:1, 2) Ku teeleza ku yena ki taba ye ama bupilo ni lifu. Jesu na bulelezi Majuda ba mwa lizazi la hae kuli: “Ya utwa linzwi la ka, mi a lumela ku Ya ni lumile, u na ni bupilo bo bu sa feli; mi h’a ti mwa katulo, kono u zwile mwa lifu, mi u keni mwa bupilo.” (Joani 5:24) Mwa lilimo za mwa mwanda wa pili C.E., bao ba ne b’a ngile muhato fa manzwi a Jesu ne ba yangwezwi kwa lififi la lifasi la Satani ni ku taha kwa bupilo, ka mubulelelo o muñwi. Ne ba zibahalizwe ku ba ba ba lukile ka tibelelo ya ku ba bacalifa ni yena mwa Mubuso wa kwa lihalimu. (Maefese 1:1; 2:1, 4-7) Kacenu, ku utwa manzwi a Jesu ku kwalula nzila ku ba bañata ya ku zibahazwa ku ba ba ba lukile ka tibelelo ya ku punyuha Armagedoni ni ku tiswa mwa bupilo bwa mufuta wa mutu bo bu petehile mwa lifasi le linca.—Sinulo 21:1-4; mu bapanye Jakobo 2:21, 25.

‘Toho Fahalimu a Linto Kamukana’

11. Ki m’ata afi a tamaiso a pahami a na filwe ku Jesu ka 33 C.E.?

¹¹ Hamulaho wa zuho ya hae, Jesu na sinuzi kalulo ye ñwi ya liseli kwa balateleli ba hae. Na talusize kuli: “Ni filwe bulena kaufela mwa lihalimu ni mwa lifasi.” (Mateu 28:18) Jesu kacwalo na bile ya pahamisizwe fa kalulo ye tuna hahulu mwa kopano ya pupo kaufela ya Jehova. Paulusi u fa bupaki bo buñwi bo bu tungile ha bulela kuli: “[Mulimu a] mu zusa [Jesu] kwa bafu, mi a mu inisa ku la bulyo la hae mwa mabaka a kwa lihalimu, Fahalimw’a bunduna kaufela, ni puso, ni mata, ni bulena, ni mabizo kaufela a’ ka bizwa, isi mwa lifasi le fela, kono ni ku le li sa taha. Mi u beile linto kamukana kwatas’a mautu a hae; hape u mu file kuli fahalimw’a linto kamukana ibe yena toho ya Keleke.” (Maefese 1:20-23; Mafilipi 2:9-11) Haisali ku zwiwa ka 33 C.E., ku lata liseli ku kopanyelelize ku lemuha kalulo ye pahami ya Jesu.

12. Ki sikamañi se ba amuhezi Bakreste ba ba tozizwe ka tabo ku zwa fela kwa makalelo, mi se ba bonisize seo kamukwaufi mwa nzila ye tusa?

¹² Hañi-hañi, mufuta wa mutu kaufela u ka fita fa ku lemuha m’ata a tamaiso a Jesu. (Mateu 24:30; Sinulo 1:7) Niteñi, balati ba liseli, ki ba ba tabile ka ku a lemuha isali fela kwa makalelo. Lilama ba ba tozizwe ba puteho ya Sikreste ba amuhela Jesu sina “toho ya mubili, ya Keleke.” (Makolose 1:18; Maefese 5:23) Muta ba fita fa ku ba sitopa sa mubili wo, ba ‘lukululwa kwa m’ata a tamaiso a lififi ni ku shimbululelwa mwa mubuso wa Mwana wa lilato la Mulimu.’ (Makolose 1:13) Kacwalo ku zwa fela ona fo, ba latelela bubusi bwa Jesu ka pilu kaufela mwa likalulo za bupilo bwa bona kaufela, mi mwa nako ya luna se ba lutile “lingu ze ñwi” ku eza nto ye swana. (Joani 10:16) Ku lemuha butoho bwa Jesu ki sinotolo kwa tokwahalo ya ku amuhela katulo ye sishemo.

13. Ki l’ili f’o Jesu na kalile ku sebelisa m’ata a tamaiso a Mubuso, mi ki sikamañi se si latelezi fa lifasi-mubu fa?

¹³ Ka nako ya ku nyuluhela kwa hae mwa lihalimu ka 33 C.E., Jesu na si ka kalisa ku sebelisa m’ata a hae a tamaiso onaf’o fela ka sipimo se si tezi ka ku fitisisa. Nihaike na li Toho ya puteho ya Sikreste, na litezi nako ye swanela ya ku bonisa m’ata a tamaiso a tezi fahalimu a mufuta wa mutu ka nañungelele. (Samu 110:1; Likezo 2:33-35) Nako yeo ne i tile ka 1914, muta Jesu na beilwe sina Mulena wa Mubuso wa Mulimu mi “mazazi a maungulelo” a lifasi na kalisize. (2 Timotea 3:1) Haisali ku zwiwa ka 1919, ku kubukanywa kwa bomasiyaleti ba ba tozizwe se ku atumela mafelelezo a teñi. Sihulu ku zwa ka 1935, Jesu u sweli ku ketahanyeza mufuta wa mutu mwa “lingu,” bao ba ba ka yola “mubuso o n’o lukiselizwe [bona],” ni mwa “lipuli,” ili bao ba ba ka “ya mwa [timezo ye, NW] sa feli.”—Mateu 25:31-34, 41, 46.

14. Buñata bo butuna se ba bonisize cwañi lilato kwa liseli, mi ki sifi se si ka ezahala ku bona?

¹⁴ Ka ku tabisa luli, lingu li iponahalisize ku ba ze ñata-ñata mwa mazazi a, a maungulelo. Buñata bo butuna bwa bona ba ba fita ku bolule-lule se ba iponahalisize fa lifasi ku zwa mwa “macaba kaufela, ni mwa mishobo, ni mwa masika, ni mwa lipuo kaufela.” Ka ku swana sina balikani ba bona, ba ba tozizwe, bona bao ba ba swana sina lingu ba lata liseli. Se ba “tapisize liapalo za bona, ba li sweufalize mwa mali a Ngunyana,” mi ba huweleza ka mulumo o mutuna ba li: “Ku pilisa ki kwa Mulimu wa luna ya inzi mwa Lubona, ni kwa Ngunyana!” Ka lona libaka leo, buñata bo butuna sina sikwata ba ka amuhela katulo ye sishemo. Mi lilama za bona “ba zwa mwa ñalelwa ye tuna,” ni ku punyuha sinyeho fa Armagedoni ya bao ba ba lata lififi.—Sinulo 7:9, 10, 14.

“Bana ba Liseli”

15. Ki mwa nzila ifi likezo za luna li bonisa buipeyo bwa luna ku Mulena, Jesu Kreste?

¹⁵ Nihakulicwalo, ki mwa nzila ifi ye tusa yeo balati ba liseli, ku be ba ba tozizwe kamba lingu ze ñwi, ba ipeya ka yona ku Jesu sina yena ya beilwe ki Mulimu ku ba Mulena ni Muatuli ya m’ata? Nzila ye ñwi ki ka ku lika ku ba mufuta wa batu bao Jesu a lumeleza. Ha na sa li fa lifasi-mubu, Jesu na bonisize buitebuho kwa tulemeno to tu cwale ka busepahali, buifani bwa ka pilu kaufela, ni mafulo-fulo kwa niti, mi na bonisize ona tulemeno t’o yena ka sibili. (Mareka 12:28-34, 41-44; Luka 10:17, 21) Haiba lu lakaza katulo ye sishemo, lu lukela ku hulisa tulemeno to tu cwalo.

16. Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa ku tuhela misebezi ya lififi?

¹⁶ Seo sihulu ki se si li sa niti kakuli lififi la lifasi la Satani li zwelapili ku hula ni ku fita mafelelezo ha nze a atumela. (Sinulo 16:10) Kacwalo manzwi a na ñozi Paulusi ku ba mwa Roma ki a’ li a swanela luli a li: “Busihu bu tuha bu sa, lizazi li fakaufi. A lu tobohe kihona misebezi ya lififi, mi lu apale lilwaniso za liseli. Lu zamaye ka mukwa o swanela, sina musihali; isi ka ku ca maswe ni ku kolwa, ka buhule ni ku eza ze swabisa, ka likañi ni muna.” (Maroma 13:12, 13) Hailifo bupilo bo bu sa feli ki mpo ye zwelela ku Mulimu, buniti bwa tumelo ya luna ni lilato la luna la ku lata liseli li pakiwa ki likezo za luna. (Jakobo 2:26) Kacwalo, katulo ye lu ka amuhela i ka itinga ka butuna fa sipimo sa kalulo yeo lu ezize misebezi ye minde ni ku ambuka misebezi ye maswe.

17. Ku ‘apala Mulena Jesu Kreste’ ku talusañi?

¹⁷ Hamulaho wa ku fa kelezo ya hae ye kwa Maroma 13:12, 13, muapositola Paulusi u feleleza ka ku bulela kuli: “Mu apale Mulena Jesu Kreste, mi mu si ke mwa babalela nama ka ku pila ka litakazo za yona.” (Maroma 13:14) Ku ‘apala Mulena Jesu Kreste’ ku talusañi? Ku talusa kuli Bakreste ba swanela ku latelela luli Jesu, ku ikapesa ili bona, ka mubulelelo o muñwi, mutala wa hae ni buikokobezo bwa hae, ku lika ku bata ku swana sina Kreste. “Mane ki sona se mu bizelizwe,” k’o na mwa taluseza Pitrosi, “kakuli Kreste ni yena u utwile butuku bakeñisa mina, a mi siyela mutala, kuli mu hate mw’a n’a hatile.”—1 Pitrosi 2:21.

18. Ki licinceho lifi ze tuna ze ne kana za tokwahala haiba lu bata ku amuhela katulo ye sishemo?

¹⁸ Seo hañata se si amile licinceho ze tuna luli mwa bupilo bwa Mukreste. “Kakuli kale ne mu li lififi,” k’o na mwa taluseza Paulusi, “kono cwale mu liseli ku Mulena; hakulicwalo mu zamaye sina bana ba liseli. Kakuli muselo wa liseli ki bunde kaufela, ni ku luka, ni niti.” (Maefese 5:8, 9) Bao kaufela ba ba eza misebezi ya lififi haki balati ba liseli mi ha ba na ku amuhela katulo ye sishemo konji haiba ba eza cinceho.

“Mu Liseli la Lifasi”

19. Ki mwa linzila lifi ze fapahana Mukreste a kona ku bonahaza liseli?

¹⁹ Sa mafelelezo, ku lata liseli ku talusa ku monyehela liseli ku ba bañwi ili kuli ni bona hape ba kone ku hohiwa ki lona. “Mu liseli la lifasi,” k’o na mwa taluseza Jesu. Mi na ekelize kuli: “Liseli la mina a li bonise batu cwalo, kuli ba bone misebezi ya mina ye minde, mi ba lumbe Ndat’a mina ya kwa lihalimu.” (Mateu 5:14, 16) Misebezi ye minde ya Mukreste i kopanyeleza ku bonisa bunde kaufela ni ku luka ni niti, hailifo muzamao o cwalo u fa bupaki kwa niti. (Magalata 6:10; 1 Pitrosi 3:1) Sihulu i kopanyeleza ku bulela ku ba bañwi ka za niti. Kacenu, seo si talusa ku abana mwa musebezi kaufela o mutuna wa ku kutaza “Evangeli ye ya mubuso . . . mwa lifasi kaufela, ibe bupaki mwa macaba kamukana.” Ku talusa, hape, ku kutela ka pilu-telele kwa batu ba ba tabela, ku ituta Bibele ni bona, ni ku ba tusa, ili kuli, ba tahise misebezi ya liseli.—Mateu 24:14; 28:19, 20.

20. (a) Kacenu liseli li benya hahulu kamukwaufi? (b) Ki lifi limbuyoti ze ikoliwa ki bao ba ba nga muhato kwa liseli?

²⁰ Mwa lizazi la luna, lu fitisa buitumelo kwa Bakreste ba ba sepahala ba ba cisehezi mwa musebezi wa ku kutaza, taba ye nde ye sweli ku utwiwa mwa linaha ze fitelela 200, mi liseli li benya ku fita l’ili kaufela. Jesu na talusize kuli: “Ki na liseli la lifasi; ya ni latelela h’a na ku zamaya mwa lififi, kono u ka ba ni liseli la bupilo.” (Joani 8:12) Ki tabo hakalo ku abana mwa talelezo ya sepiso yeo! Bupilo bwa luna bu bile bo bu shemubilwe cwale ni ku fita ka mubonelo o tiile wa kuli ha lu ba ba mwa manyando a lififi la lifasi le la Satani. Mi litibelelo za luna ka niti luli ki ze makaza sina ha lu talimezi kwapili kwa katulo ye sishemo ya Muatuli ya ketilwe ki Jehova. (2 Timotea 4:8) Ki kozi kwa butuna ye kona ku ba teñi, kuli hamulaho wa ku taha kwa liseli, lu kutela kwamulaho mwa lififi ni ku amuhela katulo ye si na sishemo! Mwa taba ye latelela, lu ka buhisana ka mo ne lu kana lwa ba ba ba tiile mwa tumelo.

Kana Mwa Kona ku Talusa?

◻ Ki ufi mutomo wa katulo ya Mulimu?

◻ Ki kalulo ifi ye mutomo yeo Jesu a na ni yona ka ku ama kwa milelo ya Mulimu?

◻ Lu bonisa kamukwaufi kuli lu ipeile ku Jesu sina yena y’o Jehova a beile sina Mulena?

◻ Lu kona ku iponahalisa cwañi kuli lu “bana ba liseli”?

◻ Mwa lififi le la lifasi, ki mwa nzila ifi yeo liseli li benya ku fita l’ili kaufela?

[Siswaniso se si fa likepe 10]

Hañi-hañi, mufuta wa mutu u ka fita fa ku lemuha m’ata a tamaiso a Jesu

[Siswaniso se si fa likepe 12]

Lu bonisa kuli lu lata liseli ha lu li bonahaza ku ba bañwi