Ku Puluswa ku Zwa kwa “Lusika Lo Lu Maswe”

“Mina [lusika lo lu, NW] sa lumeli, [lo lu] maswe luli, nako ye ni ka nga ni mina ki ye kuma kai, inze ni iswala ka mina?”—LUKA 9:41.

 1. (a) Linako za luna za likayamana li bonisa nto mañi ka za nako ya kwapili? (b) Ki sifi se a bulela Mañolo ka za bapunyuhi?

LU PILA mwa linako za likayamana. Lizikinyeho, miunda, matala, matuku, ku tokwa mulao, ku tunyiswa kwa limbomba, lindwa ze sabisa hahulu—zona zeo ni ze ñwi se li yawekile mufuta wa mutu mwahal’a lilimo za luna za mwanda wa bu-20. Nihakulicwalo, kozi ye tuna hahulu ye fita zeo kaufela ki palali ye kwapili-nyana. Ki ifi yona yeo? Ki “ñalelwa . . . ye tuna; la li ku simuluha lifasi, ku tisa cwale, ha ku si ka bonwa ñalelwa ye tuna cwalo, mane ni kwapili.” (Mateu 24:21) Niteñi, buñata bwa luna ne lu kana lwa libelela nako ya kwapili ye tabisa! Kabakalañi? Kakuli Linzwi tota la Mulimu li talusa “buñata bo butuna bwa batu, ku si na ya kona ku ba bala; ba zwa mwa macaba kaufela, ni mwa mishobo, ni mwa masika, ni mwa lipuo kaufela, . . . Bao ki ba ba zwa mwa ñalelwa ye tuna; . . . Ha ba sa na ku lapa ni ku shwa linyolwa; . . . mi Mulimu u ka takula miyoko kaufela kwa meto a bona.”—Sinulo 7:1, 9, 14-17.

 2. Litimana za makalelo za Mateu 24, Mareka 13, ni Luka 21 ne li bile ni talelezo ya makalelo ifi ya bupolofita?

² Ze ñozwi ze buyelezwi ze kwa Mateu 24:3-22, Mareka 13:3-20, ni Luka 21:7-24 li tahisa tolongosho ya Jesu ya bupolofita bwa “ku fela kwa lifasi.”a Bona bupolofita b’o ne bu bile ni talelezo ya makalelo fa muinelo wa linto wa Sijuda ili o ne u silafezi wa mwa lilimo za mwanda wa pili wa mwa Nako ya Luna ye Zibahala, mi talelezo yeo ne i fitile fa masetela a “ñalelwa ye tuna” ye ne i si ka bonwa ki Majuda haisali. Mayemo kaufela a bulapeli ni a bupolitiki a muinelo wa Sijuda, a n’a tomile fa tempele ya mwa Jerusalema, ne a shandauzwi, mi ni kamuta ne a si ke a kutiswa.

 3. Ki kabakalañi ha ku li kwa ka putako kuli lu utwe bupolofita bwa Jesu kacenu?

³ Cwale ha lu nyakisiseñi miinelo ye ne i amilwe mwa talelezo ya makalelo ya bupolofita bwa Jesu. Seo si ka lu tusa ku utwisisa hande hahulu talelezo ye zamaelela ni yeo kacenu. Si ka lu bonisa ka mo ku bezi kwa ka putako ku nga muhato o munde cwale ilikuli lu punyuhe ñalelwa ye tuna ka ku fitisisa ye tahela mufuta wa mutu kaufela.—Maroma 10:9-13; 15:4; 1 Makorinte 10:11; 15:58.

“Mafelelezo”—Ki Lili?

 4, 5. (a) Ki kabakalañi Majuda ba ba saba Mulimu ba mwa lilimo za mwanda wa pili ha ne ba cisehezi ka za bupolofita bwa Daniele 9:24-27? (b) Bupolofita b’o ne bu talelelizwe cwañi?

⁴ Ibata iba ka silimo sa 539 B.C.E., Daniele mupolofita wa Mulimu n’a filwe pono ya likezahalo ze ne li ka ezahala mwahal’a “sunda” ya mafelelezo ya nako ya “lisunda ze 70” za lilimo. (Daniele 9:24-27) Zona “lisunda” zeo ne li kalisize ka 455 B.C.E. muta Mulena Aritazerisi wa Peresia n’a laezi kuli muleneñi wa Jerusalema u yahiwe sinca. “Sunda” ya mafelelezo ne i kalisize ka ku taha kwa Mesiya, Jesu Kreste, fa kolobezo ni ku toziwa kwa hae ka 29 C.E.b Majuda ba ba saba Mulimu ba mwa lilimo za mwanda wa pili C.E. ne ba ziba hande ka za muinelo wo wa nako wa bupolofita bwa Daniele. Sina ka mutala, ka ku ama kwa nyangela ye ne i kamuhile ku y’o utwa ku kutaza kwa Joani Mukolobezi ka 29 C.E., Luka 3:15 i bulela kuli: “Sicaba ne si libelezi, mi kaufela ne ba ipuza mwa lipilu kuli mwendi Joani ki yena Kreste?”

⁵ “Sunda” ya bu-70 neikaba lilimo ze supile za ku shemubwa ko ku ipitezi ko ne ku ka fiwa kwa Majuda. Ka ku ba ye ne i kalisize ka 29 C.E, ne i kopanyelelize kolobezo ni bukombwa bwa Jesu, lifu la hae la sitabelo “fahali a sunda” ka 33 C.E., ni ‘licika la sunda’ le liñwi ku t’o fita ka 36 C.E. Mwahal’a “sunda” yeo, tohonolo ya ku ba balutiwa ba Jesu ba ba tozizwe ne i filwe fela kwa Majuda ni maproselite ba Sijuda ba ba saba Mulimu. Cwale ka 70 C.E., ili nako ye ne i si ka zibelwa cimo, limpi za Siroma mwatas’a Titus ne li yundiselelize ku timezwa kwa muinelo wa Sijuda wa bukwenuheli.—Daniele 9:26, 27.

 6. (a) “Bumaswe” ne bu ezize kezo mañi ka 66 C.E., mi Bakreste ne b’a ngile cwañi muhato? (b) Ki bomañi ba ne ba punyuhile, mi ne li kabakala muhato ufi wa ka putako?

⁶ Kacwalo buprisita bwa Sijuda, bo ne bu silafalize tempele ya mwa Jerusalema ni ku lelisana ku bulaya Mwan’a Mulimu tota, ne bu shandauzwi. Ze ne li zwisizwe teñi, hape, ne li ze ñolwa za sicaba ni mishobo. Hamulaho wa f’o, ha ku na Mujuda ya n’a kona ka mulao ku ipapata kuli u swanelwa ki sanda sa buprisita kamba sa bulena. Nihakulicwalo, ka ku tabisa, Majuda ba kwa moya ba ba tozizwe ne se ba kauhanyizwe ku eza buprisita bwa silena kuli ba “bulele ze nde” za Jehova Mulimu. (1 Pitrosi 2:9) Muta mpi ya Roma ne i taselize Jerusalema lwa pili mi mane ni ku kata mubu kwa limota la sibaka sa tempele ka 66 C.E., Bakreste ne ba lemuhile mpi yeo ku ba yona “bumaswe bo bu shandaula, bo bu bulezwi ki mupolofita Daniele, kuli bu inzi mwa Sibaka se si kenile.” Ka ku ipeya ku utwa taelo ya Jesu ya bupolofita, Bakreste mwa Jerusalema ni Judea ne ba balehezi kwa libaka za malundu kuli ba silelezwe.—Mateu 24:15, 16; Luka 21:20, 21.

 7, 8. Ki ‘sisupo’ sifi se ne ba boni Bakreste, kono kiñi se ne ba sa zibi?

⁷ Bakreste ba ba sepahala bao ba Sijuda ne ba boni talelezo ya bupolofita bwa Daniele mi ne ba iponezi lindwa ze tomohisa, matala, matuku, lizikinyeho, ni ku tokwa mulao zeo Jesu n’a bulezi cimo sina kalulo ya “se si ka supa . . . ku fela kwa lifasi.” (Mateu 24:3) Kono kana Jesu n’a ba bulelezi muta Jehova n’a ka fitisa luli katulo ya hae fa muinelo o silafezi wale? Ku tokwa. Sa n’a polofitile ka za masetela a ku ba teñi kwa hae ka bubusi mwa nako ya kwapili ka buniti fela ne si ama hape ni kwa “ñalelwa ye tuna” ya mwa lilimo za mwanda wa pili: “Haili ka za lizazi leo ni za nako yeo, ha ku na ya li ziba; mane ni mangeloi a kwa lihalimu h’a li zibi, nihaiba Mwana, konji Ndate a li nosi.”—Mateu 24:36.

⁸ Mwa bupolofita bwa Daniele, Majuda ne ba ka be ba balile nako ya ku bonahala kwa Jesu sina Mesiya. (Daniele 9:25) Kono ne ba si ka fiwa nako ya “ñalelwa ye tuna” yeo kwa nalulelule ne i shandauzi muinelo wa linto wa Sijuda wa bukwenuheli. Ne li fela hamulaho wa sinyeho ya Jerusalema ni tempele ya yona f’o ne ba lemuhezi nako yeo ne li 70 C.E. Nihakulicwalo ne se ba izibezi manzwi a Jesu a bupolofita a’ li: “Lusika lo lwa kacenu ha lu na ku fela, konji zeo kaufela li bonahale pili.” (Mateu 24:34) Ka mo ku bonahalela fela, ku ama kwa “lusika” fa kwa shutana ni ko ku kwa Muekelesia 1:4 (NW), ye bulela ka za ku ba teñi ni ku fela kwa masika a’ tatamana mwa silengo sa nako.

“Lusika Lo”—Ki Nto Mañi?

 9. Madikishinari a talusa cwañi linzwi la Sigerike la ge·ne·aʹ?

⁹ Baapositola ba bane ba ne ba inzi ni Jesu fa Lilundu la Likota za Olive ha ne ba utwile bupolofita bwa hae ka za “ku fela kwa lifasi,” ne ba ka utwisisa cwañi pulelo ya kuli “lusika lo”? Mwa Libuka za Evangeli linzwi la “lusika” li tolokilwe ku zwa fa linzwi la Sigerike la ge·ne·aʹ, ili leo madikishinari a’ sebeliswa cwale a li talusa ka lipulelo ze: “Ka mo li inezi fela ki bao ba ba simuluha ku kukululu ya swana.” (Greek-English Lexicon of the New Testament ya Walter Bauer) “Se si pepilwe, lubasi; . . . lilama ba ba latelelana ba sisimo se siñwi . . . kamba ba mushobo wa batu . . . kamba ba likwanamunu kamukana la batu ba ba pila ka nako ye swana, Mat. 24:34; Mare. 13:30; Lu. 1:48; 21:32; Mafil. 2:15, mi sihulu bao ba mushobo wa Sijuda ba ba pila ka nako ye swana.” (Expository Dictionary of New Testament Words ya W. E. Vine) “Se se si pepilwe, batu ba lisina le li swana, lubasi; . . . likwanamunu kamukana la batu ba ba pila ka nako ye swana: Mat. xxiv. 34; Mare. xiii. 30; Lu. i. 48 . . . li itusiswa sihulu kwa mushobo wa Majuda ba ba pila ka nako i liñwi ili ye swana.”—Greek-English Lexicon of the New Testament ya J. H. Thayer.

10. (a) Ki taluso ifi ye swana yeo lihatiso ze peli li fa ha li bonisa Mateu 24:34? (b) Dikishinari ye ñwi ya za bulapeli ni litoloko ze ñwi za Bibele li yemela cwañi taluso yeo?

¹⁰ Kacwalo Vine hamohocwalo ni Thayer ba bonisa Mateu 24:34 mwa ku talusa “lusika lo” (he ge·ne·aʹ hauʹte) sina “likwanamunu kamukana la batu ba ba pila ka nako ye swana.” Theological Dictionary of the New Testament (1964) i yemela taluso yeo, ka ku bulela kuli: “Ku itusiswa ki Jesu kwa ‘lusika’ ku bonisa mulelo wa hae wa ku ama ku b’ote: u supa kwa sicaba kamukana mi ki ya lemuha swalisano ya bona mwa sibi.” Ka buniti fela ‘swalisano mwa sibi’ ne i bonahezi mwa sicaba sa Majuda Jesu ha n’a li fa lifasi-mubu, sina mo i lemuhelwa mwa muinelo wa lifasi kacenu.c

11. (a) Ki sikuka sifi seo ka mutomo si swanela ku lu etelela mwa ku lemuha ka mwa ku sebeliseza he ge·ne·aʹ hauʹte? (b) Wa sikuka seo n’a itusisize cwañi pulelo yeo?

¹¹ Ka mo ku inezi fela, Bakreste ba ba ituta taba ye ka mutomo ba etelela munahano wa bona ka m’o bañoli ba Litaba za Evangeli ba ba buyelezwi ne ba itusiselize pulelo ya Sigerike ya he ge·ne·aʹ hauʹte, kamba “lusika lo,” mwa ku biha manzwi a Jesu. Pulelo yeo ne i itusisizwe ka ku sa cinca-cinca ili ka nzila ye talusa se si maswe. Kacwalo, Jesu n’a bizize baeteleli ba bulapeli bwa Sijuda “linoha, bana ba limili” mi n’a zwezipili ku bulela kuli katulo ya Gehena ne i ka fitiswa fahalimu a “lusika lo.” (Mateu 23:33, 36) Nihakulicwalo, kana yona katulo yeo ne i ka tahiswa fela ku ba bahulu ba bulapeli ba baipi? Ku tokwa ni hanyinyani. Ka linako ze ñwi, balutiwa ba Jesu ne ba mu utwile inze a bulela ka za “lusika lo,” ili ku itusisa pulelo yeo ka nañungelele ka muhupulo o ama ba bañata ni ku fita. Ne li lufi lona lusika l’o?

“Lusika Lo Lu Maswe Lo”

12. Balutiwa ba hae ha ne ba nze ba teeleza, Jesu n’a bonisize cwañi swalisano ye ku “ba bañata” ni “lusika lo”?

¹² Ka 31 C.E., mwahal’a bukombwa bo butuna bwa Jesu mwa Galilea mi ili hamulaho-nyana wa Paseka, balutiwa ba hae ne ba mu utwile inze a bulelela “ba bañata” kuli: “Lusika lo lwa kacenu ni ka lu bapisa ni nto mañi? Lu swana sina bana ba ba inzi mwa patelo, ba ba huwana ni litaka za bona, Ba li: Lu mi lizelize pala, mi ha mu si ka bina; lu mi opelezi pina ya malilo, mi ha mu si ka lila. Kakuli Joani [Mukolobezi] u tile a sa ci, a sa nwi; mi ba li; U na ni mioya ye maswe. Mwan’a mutu [Jesu], yena, u tile a ca, a nwa; mi ba li: A mu bone mutu wa muci ni wa munwi, mulikani wa batelisi ni wa baezalibi!” Ne ku sa konahali ku tabisa “ba bañata” bao ba ne ba si na likuka ze nde!—Mateu 11:7, 16-19.

13. Balutiwa ba hae inze ba li teñi, ki bomañi bao Jesu n’a zibahalize ni ku nyaza sina “lusika lo lu maswe lo”?

¹³ Hamulaho ka 31 C.E., Jesu ni balutiwa ba hae ha ne ba kalisize lieto la bona la bubeli ili la ku kutaza mwa Galilea, “bañoli ni bafalisi ba bañwi” ba kupa Jesu makazo. A bulelela bao ni “buñata” ba ne ba li teñi kuli: “Lusika lo lu na ni lunya ni bubuki, lu bata makazo; kono ha lu na ku fiwa makazo, konji makazo ya mupolofita Jonasi. Kakuli sina Jonasi h’a n’a inzi mwa mba ya tapi ye tuna mazazi a malalu, ni masihu a malalu, ni yena Mwan’a mutu u ka ba mwa pilu ya lifasi mazazi a malalu, ni masihu a malalu. . . . Ku ka ba cwalo ni kwa lusika lo lu maswe lo.” (Mateu 12:38-46) Ka buniti fela, “lusika lo lu maswe lo” ne lu kopanyeleza hamoho ba bahulu ba bulapeli ni “buñata” bao ni kamuta ne ba si ka fita fa ku utwisisa sisupo se ne si talelelizwe ka lifu ni zuho ya Jesu.d

14. Balutiwa ba Jesu ne ba mu utwile a nyaza cwañi Basaduki ni Bafalisi?

¹⁴ Hamulaho wa Paseka ya 32 C.E., Jesu ni balutiwa ba hae ha ne ba tile mwa silalo sa Magadana sa mwa Galilea, Basaduki ni Bafalisi hape ba kupa Jesu makazo. A kutela ku ba bulelela kuli: “Lusika lo lu lunya lwa bubuki lu kupa sisupo; kono ha lu na ku fiwa sisupo, konji sisupo sa Jonasi.” (Mateu 16:1-4) Bona baipi ba bulapeli bao ka buniti fela ne ba li ba ba nyazahala ka ku fitisisa ka ku ba baeteleli mwahal’a “buñata” bo bu sa sepahali bao Jesu n’a nyazize sina “lusika lo lu maswe lo.”

15. Pili mi hape ni hamulaho-nyana wa ku fetuha, Jesu ni balutiwa ba hae ne ba bile ni kezahalo mañi ye ama “lusika lo”?

¹⁵ Bukaufi ni mafelelezo a bukombwa bwa hae bwa mwa Galilea, Jesu n’a bizize nyangela ni balutiwa ba hae mi a li: “Mutu kaufela ya ka ni swabela, na, ni manzwi a ka, mwa lusika lo lwa babuki ni lwa baezalibi, Mwan’a mutu ni yena u ka mu swabela.” (Mareka 8:34, 38) Kacwalo likwanamunu la Majuda ba ne ba si ka baka ba mwa nako yeo ka mo ku inezi fela ki bona ba ne ba li “lusika lo lwa babuki ni lwa baezalibi.” Ha se ku fitile mazazi a mañwi, hamulaho wa ku fetuha kwa Jesu, Jesu ni balutiwa ba hae “ba taha kwa buñata,” mi munna yo muñwi a mu kupa ku folisa mwan’a hae. Jesu n’a bulezi kuli: “Mina lusika lo lu sa lumeli, lo lu maswe, ni ka nga ni mina nako ye kuma kai? ni itiise ka mina nako ye kuma kai?”—Mateu 17:14-17; Luka 9:37-41.

16. (a) Ki ku nyaza “undi wa nyangela” kufi k’o Jesu n’a kutezi mwa Judea? (b) “Lusika lo” ne lu fitile cwañi fa ku eza foso ye maswe ku fita lifoso kaufela?

¹⁶ Ku kana kwa ba mwa Judea, hamulaho wa Mukiti wa Minganda ka 32 C.E., “undi wa nyangela ha ba kubukana” ku Jesu, f’o n’a kutezi nyazo ya hae ku bona, ka ku bulela kuli: “Lusika lo, ki lusika lo lu na ni lunya. Lu kupa makazo, kono ha lu na ku fiwa makazo, konji makazo ya Jonasi.” (Luka 11:29) Kwa mafelelezo, baeteleli ba bulapeli ha ne ba tisize Jesu kwa ku t’o zekiswa, Pilato n’a batile ku mu lukulula. Se si ñozwi si bulela kuli: “Baprisita ba bahulu ni ba bahulu ba susuweza buñata, kuli ba kupe Barabasi, Jesu yena a bulawe. . . . Pilato a li ku bona; Mi Jesu ya bizwa Kreste, ni mu eze cwañi? Kaufela ba li: A kokotelwe . . . A li: Kono bumaswe bw’a ezize ki bufi? Kiha ba huwa ni ku fita, ba li: A kokotelwe . . .” “Lusika lo lu maswe” lw’ani ne lu bata kuli Jesu a bulaiwe!—Mateu 27:20-25.

17. Ba bañwi ba ‘lusika lo lu sitani lo’ ne b’a ngile cwañi muhato kwa ku kutaza kwa Pitrosi fa Pentekonta?

¹⁷ “Lusika lo lu sa lumeli, lo lu maswe,” lo ne lu kukuezwa ki baeteleli ba lona ba bulapeli, kacwalo ne lu petile kalulo ye tuna mwa ku tahisa lifu la Mulena Jesu Kreste. Ha se ku fitile mazazi a’ 50, fa Pentekonta ka 33 C.E., balutiwa ne ba amuhezi moya o kenile mi ne ba kalisize ku bulela mwa malimi a fitana-fitana. Ha se ku utwahezi mulumo w’o, “kwa kubukana batu ba bañata,” mi muapositola Pitrosi n’a ba bizize “banna ba Judea, ni mina kamukana ba ba tibelezi mwa Jerusalema,” ni ku bulela kuli: “Munna yo [Jesu] . . . mu mu kokotezi fa [kota ya linyando, NW] ka mazoho a ba ba maswe, mu mu bulaile.” Ba bañwi ba bateelezi bao ne ba ngile cwañi muhato? “Ba tabeha mwa lipilu.” Pitrosi cwale a ba taluseza kuli ba bake. A “tiisa ku ba kutaza, a li: Mu ipabalele kwa mushobo [“lusika,” NW] o sitani wo.” Ka k’u nga muhato, ba ba bat’o ba likiti ze talu ne ba “amuhezi linzwi la hae, [mi] ba kolobezwa.”—Likezo 2:6, 14, 23, 37, 40, 41.

“Lusika Lo” Lu Fita fa ku Zibwa

18. Muitusisezo wa Jesu wa pulelo ya “lusika lo” u ama kwa nto mañi ka ku sa cinca-cinca?

¹⁸ Cwale he, “lusika” l’o Jesu n’a amile ku lona hañata-ñata balutiwa ba hae inze ba li teñi ki lufi? Ki sifi se ne ba utwisisize ka manzwi a hae a kuli: “Lusika lo lwa kacenu ha lu na ku fela, konji zeo kaufela li bonahale pili”? Ka buniti fela, Jesu n’a sa shatuki ku zwa mwa muitusisezo wa hae o tomile wa pulelo ya “lusika lo,” ili yeo n’a itusisize ka ku sa cinca-cinca kwa nyangela ya ka nako yeo ni ‘libofu za yona ze zamaisa’ ili bao hamoho ne ba li sicaba sa Sijuda. (Mateu 15:14) “Lusika lo” ne lu iponezi manyando kaufela a n’a bulezwi cimo ki Jesu mi hamulaho lwa fela mwa “ñalelwa ye tuna” ye si na ye likana ni yona fahalimu a Jerusalema.—Mateu 24:21, 34.

19. “Lihalimu ni lifasi” la muinelo wa Sijuda ne li felile lili mi ili ka mukwa ufi?

¹⁹ Mwa lilimo za mwanda wa pili, Jehova n’a atula mushobo wa Sijuda. Ba ne ba bakile, ba ne ba fitile fa ku bonisa tumelo mwa litukiso za Jehova za mufelañeke ka Kreste, ne ba pulusizwe mwa “ñalelwa ye tuna” yale. Ka buniti bwa manzwi a Jesu, linto kamukana ze ne li polofitilwe ne li ezahezi, mi cwale “lihalimu ni lifasi” la muinelo wa linto wa Sijuda—sicaba kamukana, ni baeteleli ba sona ba bulapeli ni nyangela ye maswe ya batu—ne li felile. Jehova n’a s’a fitisize katulo!—Mateu 24:35; mu bapanye 2 Pitrosi 3:7.

20. Ki kelezo ifi ya ka bunako ye li ya ka putako kwa Bakreste kamukana?

²⁰ Majuda ba ne ba teelelize kwa manzwi a Jesu a bupolofita ne ba lemuhile kuli ku piliswa kwa bona ne ku itingile, isiñi fa ku lika ku bala butelele bwa “lusika” kamba “linako kamba myaha” ye na ni mazazi, kono fa ku ipuluka ba ikauhanyize kwa lusika lo lu maswe lwa ka nako yeo ni ka ku eza tato ya Mulimu ka cisehelo. Nihaike kuli manzwi a mafelelezo a bupolofita bwa Jesu a ama kwa talelezo ye tuna mwa lizazi la luna, Bakreste ba Sijuda ba mwa lilimo za mwanda wa pili ni bona ne ba na ni ku utwa kelezo ye: “Kifohe, mu tone mi mu lapele kamita, kuli mu kone ku banduka ku zeo kaufela ze ka bonahala, ni ku yema fapil’a Mwan’a mutu.”—Luka 21:32-36; Likezo 1:6-8.

21. Ki kezahalo ifi ya ka sipundumukela ye lu kana lwa libelela mwa nako ye kwapili-nyana?

²¹ Kacenu, “lizazi la [Jehova, NW] le lituna . . . li sutelezi, mane li akufa ka lubilo.” (Zefania 1:14-18; Isaya 13:9, 13) Ka sipundumukela, fa “lizazi leo ni . . . nako yeo” zeo Jehova a tomile cimo, buhali bwa hae bu ka ndanyunelwa fa miinelo ya bulapeli, bupolitiki, ni lipisinisi za lifasi, hamohocwalo ni batu ba ba sa utwi ba ba li “lusika lo lu na ni lunya ni bubuki” lo lo lu pila ka linako za cwale. (Mateu 12:39; 24:36; Sinulo 7:1-3, 9, 14) Ne mu kana mwa puluswa cwañi mwa “ñalelwa ye tuna”? Taba ya luna ye tatama i ka alaba ni ku talusa ka za sepo ye makaza kwa neku la nako ya kwapili.

[Litaluso za kwatasi]

Ne Mu ka Alaba Cwañi?

◻ Ki sifi se lu ituta kwa talelezo ya Daniele 9:24-27?

◻ Lidikishinari za cwale li talusa cwañi pulelo ya “lusika lo” sina ka mo i itusiselizwe mwa Bibele?

◻ Jesu ka ku sa cinca-cinca n’a itusisize cwañi pulelo ya “lusika”?

◻ Mateu 24:34, 35 ne i talelelizwe cwañi mwa lilimo za mwanda wa pili?

[Siswaniso se si fa likepe 12]

Jesu n’a bapanyize “lusika lo” kwa likwata za banana ba ba sa zamaiswi

[Siswaniso se si fa likepe 14]

Ki Jehova fela ya na zibezi cimo nako ya ku fitisa katulo fa muinelo wa Sijuda o maswe