Gayusi Mwanaatuselize Mizwale Bahae
GAYUSI ni Bakreste babañwi bane bapilile kwa mafelelezo a linako za baapositola nebatalimani ni matata. Batu bane basweli kuhasanya lituto za buhata nebalikile kufokolisa tumelo ya Bakreste babañwi ni kukauhanya Bakreste mwa liputeho. (1 Joa. 2:18, 19; 2 Joa. 7) Muuna yabizwa Diotrefi naasweli kuhasanya “litaba zemaswe” ka za muapositola Joani ni babañwi, naahana kuamuhela Bakreste babali bazamai, mi naasusueza babañwi kulatelela mutala wahae. (3 Joa. 9, 10) Zeo ki zona zeneezahala Joani hanaañolela Gayusi liñolo. Liñolo la muapositola yo, neliñozwi ibato ba ka 98 C.E., mi lifumaneha mwa Mañolo A Sigerike A Sikreste sina “Liñolo Labulaalu la Joani.”
Gayusi naazwezipili kusebeleza Jehova ka busepahali kusina taba ni matata anaakopani ni ona. Naabonisize cwañi busepahali bwahae? Ki kabakalañi haluswanela kulikanyisa mutala wa Gayusi kacenu? Liñolo la Joani likona kulutusa cwañi kueza cwalo?
LIÑOLO LENE LIÑOLEZWI MULIKANI YALATWA
Muñoli wa Liñolo Labulaalu la Joani uitalusa kuli ki “muuna-muhulu.” Taba yeo neitusize Gayusi, yena mwanaa hae wa kwa moya yalatwa, kulemuha kuli liñolo leo neliñozwi ki muapositola Joani. Joani naabizize Gayusi ka lilato kuli “mulatiwa, yenilata luli.” Hasamulaho, Joani alakaleza Gayusi kuba ni buiketo kwa mubili sina feela mwanaaezeza hande kwa moya. Ao neli manzwi amande luli, a kumulumba!—3 Joa. 1, 2, 4.
Gayusi mwendi naasebeza sina muokameli mwa puteho, nihaike kuli liñolo halibuleli cwalo ka kunonga. Joani naababalize Gayusi bakeñisa kuli naaamuhezi mizwale mwa ndu yahae, nihaike kuli naasa bazibi. Taba yeo neikolwisize Joani kuli Gayusi wasepahala, kakuli batanga ba Mulimu kamita bazibahala ka moya wa kuamuhela baenyi.—Gen. 18:1-8; 1 Tim. 3:2; 3 Joa. 5.
Manzwi a Joani a kuitebuha moya wanaabonisize Gayusi wa kuamuhela baenyi, abonisa kuli Bakreste ba mwa miteñi yeo, hañata nebazamayanga kuzwa kwa sibaka sanaapila ku sona Joani ni kuya kwa liputeho zeñwi, mi kubonahala kuli bazamai bao nebataluselize Joani ka za lika zene bakopani ni zona. Mi mwendi Joani naazibanga litaba zeneezahala mwa liputeho zeo ka kutalusezwa ki bazamai bao.
Kaniti, bazamai bababali Bakreste nebatabela kufitela kwa mizwale babona. Mandu a baenyi naazibahala ka lika zemaswe, batu nebasa ezwi hande, mi mwa mandu ao nekuezezwanga buhule. Kacwalo, hane kukonahala, bazamai bababutali nebafitelanga kwa balikani babona; bazamai babali Bakreste nebafitelanga kwa Bakreste ka bona.
“NELI KABAKALA LIBIZO LAHAE HANE BATAMILE MUSIPILI”
Muapositola Joani naasusuelize Gayusi kuli azwelepili kubonisa moya wa kuamuhela baenyi, ka kumukupa kuli ‘afundule [bazamai] ka mukwa oswaneleha ku Mulimu.’ Kufundula baenyi kone kutaluswa fo, nekuama kubafa lika zene batokwa mwa musipili wabona kaufela kufitela hane bakapunya kone baya. Kubonahala kuli Gayusi naaezize kale cwalo kwa baenyi banaakile aamuhela kwamulaho, kakuli baenyi bao nebaizo taluseza Joani za lilato ni tumelo ya mutu yanaa baamuhezi mwa ndu yahae.—3 Joa. 3, 6.
Baenyi bao nebakona kuba balumiwa, linumwana bane balumilwe ki Joani, kamba baokameli bane bapotela liputeho. Ibe kuli batu bao neli bo mañi, mulelo one bazamaela neli kuli bahasanye taba yende. Joani naaize: “Neli kabakala libizo lahae hane batamile musipili.” (3 Joa. 7) Pulelo ya kuli “kabakala libizo lahae” ibonahala kuli iama kwa libizo la Jehova kakuli Joani kihona hanaasazo bulela ka za Mulimu (mubone timana 6). Bakeñisa kuli mizwale bao nebali kalulo ya puteho ya Sikreste, nebaswanela kuamuhelwa hande. Mane ki lona libaka Joani hanaañozi kuli: “Luswanela kuamuhela hande batu babacwalo, kuli lusebeze hamoho ni bona mwakuyemela niti.”—3 Joa. 8.
KUMUTUSA MWA MUINELO OTAATA
Joani naasika ñolela Gayusi liñolo ka mulelo feela wa kuitumela ku yena. Joani hape naabata kumutusa kuli atiyele muinelo otaata wanaatalimana ni ona. Muuna yomuñwi mwa puteho ya Sikreste yabizwa Diotrefi naasatabeli kuamuhela Bakreste babali bazamai mi hakuzibahali libaka lanaaezeza cwalo. Mane naalikile kutibela babañwi bane babata kuamuhela Bakreste bao.—3 Joa. 9, 10.
Kusina kukakanya, Bakreste babasepahala nebasike batabela kufitela ku Diotrefi niha nekuka konahala kueza cwalo. Diotrefi naatabela kuba wapili mwa puteho, naasaamuheli nto ifi kamba ifi ka likute kuzwa ku Joani, mi naasweli kuhasanya litaba zemaswe ka za muapositola Joani ni Bakreste babañwi. Nihaike kuli Joani naasika bulela kuli Diotrefi ki muluti yaluta lituto za buhata, Diotrefi naalwanisa zamaiso ya muapositola yo. Bakeñisa kuli Diotrefi naatabela hahulu kuba wapili mwa lika mi naabonisa mikwa yesi ya Sikreste, nto yeo neitahisize kuli batu bakalise kusa musepa. Taba ya Diotrefi ibonisa mo batu babaikuhumusa ni babatabela hahulu maata bakona kutahisa kuli kusike kwaba ni swalisano mwa puteho. Kabakaleo, Joani naabulelezi Gayusi, kukopanyeleza cwalo ni luna, kuli: “Usike walikanyisa sesimaswe.”—3 Joa. 11.
LIBAKA HAKULI KWA BUTOKWA KUEZA ZENDE
Ka kushutana ni Diotrefi, Mukreste yomuñwi yabizwa Demetriusi utaluswa ki Joani kuli naali mutala omunde. Joani naañozi kuli: “Demetriusi upakilwe hande . . . Mane ni luna lwapaka zahae, mi mwaziba kuli bupaki bwaluna ki bwa niti.” (3 Joa. 12) Kubonahala kuli Demetriusi naatokwa tuso ya Gayusi, mi Liñolo Labulaalu la Joani neli nzila yeñwi yanaaitusisize muapositola kuli amuzibahaze ni kumubabaza. Demetriusi mwendi ki yena yanaafitisize liñolo leo ku Gayusi. Bakeñisa kuli Demetriusi neli yomuñwi wa linumwana za Joani, kamba muokameli yanaapotelanga liputeho, naakona kuyo talusa hande ku Gayusi litaba zeneli mwa liñolo lanaañozi Joani.
Ki kabakalañi Joani hanaasusuelize Gayusi kuzwelapili kuba ni moya wa kuamuhela baenyi hailifo naanani moya wo nikale? Kana Joani naalemuhile kuli naatokwa kutusa Gayusi kuzwelapili kuba ni bundume? Kana muapositola yo naaikalezwi kuli Gayusi naakasaba kubonisa moya ocwalo bakeñisa kuli Diotrefi naalela kuleleka Bakreste mwa puteho bane balata kuamuhela baenyi? Ibe kuli nekuli cwalo kamba kutokwa, Joani naatiisize Gayusi ka kubulela kuli: “Yaeza zende uzwa ku Mulimu.” (3 Joa. 11) Leo ki lona libaka la butokwa hahulu haluswanela kueza zende ni kuzwelapili kueza cwalo.
Kana liñolo la Joani nelisusuelize Gayusi kuzwelapili kuba ni moya wa kuamuhela baenyi? Ki cwalo luli, kakuli Liñolo Labulaalu la Joani libalelwa kwa mukoloko wa libuka za Bibele, mi nelibukelelizwe kuli likone kususueza babañwi ‘kulikanyisa sesinde.’
ZELUITUTA MWA LIÑOLO LABULAALU LA JOANI
Luziba feela litaba zenyinyani ka za muzwale waluna yalatwa yo, wa mwa linako za kwaikale wa libizo la Gayusi. Nihakulicwalo, kunyakisisa litabanyana zebulezwi ka za bupilo bwahae kwakona kululuta lituto lisikai.
Sapili, buñata bwaluna mwendi neluitutile niti kwa mizwale ni likaizeli babasepahala bane baitombozi kutama misipili kuli bato ikambota ni luna. Ki niti kuli kacenu haki mizwale ni likaizeli kaufela mwa puteho ya Sikreste babanani kutama misipili yemitelele kuli bayo kutaza taba yende. Niteñi, sina Gayusi, ni luna ka nzila yeñwi lwakona kutusa ni kususueza mizwale baluna babatamanga misipili yecwalo, babacwale ka baokameli ba mipotoloho ni basali babona. Kamba mwendi lwakona kutusa mizwale ni likaizeli baluna ka kubafa lika zebatokwa habayo sebeleza kwa libaka kokutokwahala hahulu bahasanyi ba Mubuso, ibe kuli ki mwa naha yahabo luna kamba mwa naha isili. Kacwalo, haike ‘luzwelepili kuba ni moya wa kuamuhela baenyi.’—Maro. 12:13; 1 Tim. 5:9, 10.
Sabubeli, haluswaneli kukomoka haiba ka linako zeñwi kuba ni batu babañwi mwa puteho babafetuhela mizwale babafilwe maata a kuzamaisa. Babañwi nebalwanisize zamaiso ya Joani; mi muapositola Paulusi ni yena naalwanisizwe ka nzila yeswana. (2 Makor. 10:7-12; 12:11-13) Kacwalo, luswanela kueza cwañi haiba babañwi mwa puteho balwanisa babafilwe maata a kuzamaisa? Paulusi naaelelize Timotea kuli: “Mutangaa Mulena haalukeli kulwana, kono ulukela kuba yabunolo kwa batu kaufela, yakona kuluta, yaiswala hafoselizwe, yaluta balwanisi ka mukwa obunolo.” Haiba luzwelapili kubonisa bunolo ni kuiswala halufosezwa, batu babañwi babalata hahulu kunyaza-nyaza bakona kucinca mubonelo wabona nako hainze iya. Mi mwendi Jehova “uka batusa kuli babake, ilikuli babe ni zibo yenepahezi ya niti.”—2 Tim. 2:24, 25.
Sabulaalu, luswanela kuitebuha zebapeta Bakreste ka luna babasebeleza Jehova ka busepahali kusina taba ni twaniso yebakopana ni yona, mi luswanela kubababaza luli kabakala busepahali bwabona. Muapositola Joani kaniti naasusuelize Gayusi ni kumukolwisa kuli naaeza hande. Baana-bahulu ni bona kacenu baswanela kulikanyisa mutala wa Joani ka kususuezanga mizwale ni likaizeli babona ilikuli basike ‘bafelelwa ki maata.’—Isa. 40:31; 1 Mates. 5:11.
Liñolo la muapositola Joani lanaañolezi Gayusi linani feela manzwi a 219 mwa litaba za Sigerike, mi ki lona lelikuswani ka kufitisisa mwa Bibele. Nihakulicwalo, liñolo le ki la butokwa hahulu kwa Bakreste kacenu.