Parol Jéhovah Vivan
Pwin Biblik Interesan dan Liv Exode
LIV Exode, li enn zistwar vre ki konsern delivrans enn pep ki ti vinn “esklav avek ki [bann Égyptiens] ti pe fer dominer.” (Exode 1:13) Li usi enn resi byin vivan lor nesans enn nasyon. Li abord bann size interesan kuma bann mirak etonan, enn sistem lalwa ki ti extraordiner ek konstriksyon tabernak. Se seki nu lir, an gro, dan liv Exode.
Liv Exode inn ekrir par profet Hébreu Moïse. Li rakont lexperyans ki bann Israélites inn viv pandan enn peryod 145 an—depi lamor Joseph an 1657 A.N.L ziska ki terminn konstriksyon tabernak an 1512 a.n.è. Purtan sa resi-la pa zis rakont listwar. Li form parti dan parol, uswa mesaz Bondye pu limanite. Donk, li “vivan ek li ena puvwar.” (Hébreux 4:12) Se akoz sa ki Exode ena enn gran sinifikasyon pu nu.
“BONDYE TI TANN ZOT PLEYNE”
La popilasyon bann desandan Jacob ki pe viv an Égypte ogmant telman vit ki le rwa donn lord pu fer zot vinn esklav. Pharaon mem ordonn pu tuy tu bann ti garson Israélite. Moïse, enn ti baba trwa mwa evit sa sor-la ek tifi Pharaon adopte li. Mem si li finn elve dan enn pale rwayal, kan li ena 40 an, Moïse pran par so pep ek li tuy enn Égyptien. (Actes 7:23, 24) Li oblize sove ek li al Madiân. Laba li marye ek li travay kuma berze pu gayn so lavi. Bondye koz avek li dan enn bwison ki pe pran dife par mirak ek donn li misyon pu return an Égypte pu tir bann Israélites dan lesklavaz kot zot ete. Bondye nom so frer Aaron pu vinn so port-parol.
Kuma Reponn Sertin Kestyon Biblik:
3:1—Ki kalite pret Yithro ti ete? Dan letan kan ti ena ban gran sef fami, se zot ki ti servi kuma pret pu zot fami. Yithro ti sirman sef fami enn tribi Madianite. Pwiski bann Madianite ti bann desandan Abraham par Qetoura, kitfwa zot ti familye avek ladorasyon Jéhovah.—Genèse 25:1, 2.
4:11—Dan ki sans eski Jéhovah “etabli enn dimunn ki pa kapav koze, enn ki surd ek enn ki aveg”? Mem si Jéhovah inn deza fer enn dimunn vinn aveg uswa inn fer li pa kapav koze, Li pa responsab pu andikap sak dimunn. (Genèse 19:11; Luc 1:20-22, 62-64) Sa se rezilta pese ki nu’nn erite. (Job 14:4; Romains 5:12) Me, pwiski Bondye inn permet ki sa sityasyon-la egziste zordi, Li ti kapav dir ki Li’nn ‘etabli’ dimunn ki pa kapav koze, ki surd, ek ki aveg.
4:16—Kuma eski Moïse ti “pu servi kuma Bondye” pu Aaron? Moïse ti enn reprezantan Bondye. Donk, Moïse ti vinn “kuma Bondye” pu Aaron ek Aaron li, ti koz dan plas Moïse.
Leson pu Nu:
1:7, 14. Jéhovah ti sutenir so pep kan zot ti esklav an Égypte. Parey zordi Li sutenir so bann Temwin, mem kan zot fer fas avek gran persekisyon.
1:17-21. Jéhovah rapel nu “pu dibyin ki [nu’nn] fer.”—Nehémia 13:31.
3:7-10. Jéhovah pa res insansib kan so pep apel Li osekur.
3:14. Jéhovah tuzur reysi so bann proze. Alor, nu kapav ena konfyans ki Li pu fer tu nu bann lesperans ki baze lor la Bib vinn enn realite.
4:10, 13. Moïse ti telman mank konfyans dan so kapasite pu koze ki mem kan Bondye ti donn li lasirans ki Li pu ed li, li ti sipliye Li pu avoy enn lot dimunn pu koz avek Pharaon. Malgre sa, Jéhovah ti servi Moïse ek ti donn li la sagesse ek lafors ki bizin pu li kapav akonpli so misyon. Olye ki nu aret nu lor seki nu pa kapav fer, anu kont lor Jéhovah ek akonpli fidelman nu misyon pu prese ek anseyne.—Matthieu 24:14; 28:19, 20.
BANN MIRAK ETONAN AMANN LA DELIVRANS
Moïse ek Aaron paret devan Pharaon ek demann li permisyon pu bann Israélites al selebre enn fet pu Jéhovah dan dezer. Pharaon refize avek arogans. Jéhovah servi Moïse pu fer bann Égyptiens gayn ku lor ku. Se selman apre dizyem plaie ki Pharaon les bann Israélites ale. Me byinto, li ek so bann larme lans enn purswit deryer bann Israélites. Me, Jéhovah uver enn semin dan la Mer Rouge ek Li delivre so pep. Bann Égyptiens ki ti pe galup deryer zot mor nwaye kan lamer referm lor zot.
Kuma Reponn Sertin Kestyon Biblik:
6:3—Dan ki sans Bondye pa ti’nn fer Abraham, Isaac, ek Jacob konn Li par so non? Sa bann gran sef fami-la ti servi non Bondye, ek Jéhovah ti’nn fer zot bann promes. Purtan, zot pa ti konn Jéhovah uswa zot pa ti ankor truv Li realiz sa bann promes-la.—Genèse 12:1, 2; 15:7, 13-16; 26:24; 28:10-15.
7:1—Kuma eski Moïse ti “vinn Bondye pu Pharaon”? Jéhovah ti donn Moïse puvwar ek lotorite kuma Bondye lor Pharaon. Donk, Moïse pa ti bizin ena okenn lakrint pu Pharaon.
7:22—Kotsa bann pret Égyptiens ti gayn delo ki pa ti’nn ankor vinn disan? Zot ti’nn kapav servi inpe delo ki zot ti’nn fini pran dan larivyer Nil avan sa plaie-la. Zot ti kapav usi gayn delo dan bann pwi ki zot ti fuye dan later imid otur larivyer Nil.—Exode 7:24.
8:26, 27—Kifer eski Moïse ti dir ki sakrifis bann Israélites ti pu “enn kitsoz ki bann Égyptiens pa ti pu kontan ditu”? Parski bann Égyptiens ti ador kantite diferan zanimo, parol Moïse ti ena plis pwa kan li ti insiste pu ki Israël gayn permisyon pu al andeor l’Égypte pu ofer sa bann sakrifis zanimo-la pu Jéhovah.
12:29—Kisannla ki ti konsidere kuma premye-ne? Parmi bann premye-ne, ti ena selman bann misye ek bann garson. (Nombres 3:40-51) Pharaon limem ti enn premye-ne, me li, li pa ti mor. Li ti ena so prop fami. Dizyem plaie pa ti tuy sef fami, me garson premye-ne ki ti ena dan sak fami.
12:40—Komye letan bann Israélites ti res an Égypte? Letan ki bann Israélites ti pase “dan peyi l’Égypte ek dan peyi Canaan,” konte dan sa 430 an ki mansyone isi-la. (not, la Bible avec références) Abraham ti ena 75 an kan li ti travers larivyer l’Euphrate an 1943 a.n.è pu li rant an Canaan. (Genèse 12:4) Apartir sa dat-la, 215 an ti pase ziska ki Jacob rant dan l’Égypte alor ki li ti ena 130 an. (Genèse 21:5; 25:26; 47:9) Sa vedir ki apre sa, bann Israélites ti pas ankor enn peryod 215 an dan l’Égypte.
15:8—Eski bann delo lamer Rouge ki ti’nn “res fix” ti’nn avredir konzele? Verb Ebre ki tradir par “res fix” vedir ramase uswa vinn epe. Dan Job 10:10, sa mo-la servi an rapor avek dile kaye. Alor, kan la Bib mansyonn sa bann delo ki ti’nn res fix-la, sa pa neseserman vedir ki bann delo-la ti konzele, ki zot ti’nn vinn glason. Si sa divan for ki ti sorti dan l’est-la ti ase fre pu konzel bann delo-la, sirman la Bib ti pu’nn fer mansyon kitpar ki ti fer byin fre. Parski pa ti ena nanyin ki ti pe tini sa bann delo-la, zot ti paret kuma dir inn konzele, uswa inn vinn solid.
Leson pu Nu:
7:14–12:30. Bann “dix plaies” pa ti arive par azar. Ti anonse ki zot ti pu arive ek zot ti arive parey kuma ti dir delo, lalimyer soley, bann insek, bann zanimo, ek bann imin. Zot montre usi ki Bondye kapav swazir pu amenn maler lor so bann lennmi me, Li kapav, an mem tan, protez bann ki ador Li.
11:2; 12:36. Jéhovah beni so pep. Li paret ki Li ti fer sir ki bann Israélites gayn enn peyman pu sa travay dir ki zot ti fer an Égypte-la. Zot ti’nn ariv dan sa peyi-la kuma bann dimunn lib, pa kuma bann prizonye lager ki ti pu vinn esklav.
14:30. Nu kapav konfyan ki Jéhovah pu delivre so bann adorater dan sa “gran detres” ki pe vini-la.—Matthieu 24:20-22; Révélation 7:9, 14.
JÉHOVAH ORGANIZ ENN NASYON TEOKRATIK (KI ENA LI KUMA ZOT SEF SIPREM)
Trwa mwa apre ki Jéhovah inn delivre zot dan l’Égypte, bann Israélites kanpe anba montayn Sinaï. La zot gayn les Dix Commandements ek lezot lalwa ek zot rant dan enn lalyans avek Jéhovah. Zot usi vinn enn nasyon ki ena Jéhovah kuma zot sef siprem. Moïse pas 40 zur lor montayn kot Jéhovah donn li bann instriksyon konsernan vre ladorasyon ek konstriksyon tabernak, enn tanp ki kapav demonte ek deplase. Anatandan ki Moïse returne, bann Israélites fer enn veau d’or pu ki zot adore. Letan Moïse desann ek truv sa, li telman ankoler ki li kraz sa de tablet ros ki Bondye ti’nn donn li-la. Apre ki bann ki’nn mal azir gayn pinisyon ki zot merite, Moïse mont lor montayn kot li resevwar de lezot tablet. Apre ki Moïse returne, konstriksyon tabernak kumanse. Enn an apre ki zot inn libere, bann Israélites terminn ek instal sa latant extraordiner-la ek tu seki ena ladan. Lerla Jéhovah ranpli latant-la avek so la glwar.
Kuma Reponn Sertin Kestyon Biblik:
20:5—Kuma eski Jéhovah amenn “pinisyon pu erer bann papa” lor bann zenerasyon ki vini apre? Jéhovah ziz enn dimunn dapre so kondwit ek so latitid personel apre ki sa dimunn-la inn ariv enn laz kot li kapav pran so prop responsabilite. Me kan nasyon Israël ti komet lidolatri, zot ti pey konsekans zot bann aksyon dan bann zenerasyon ki ti vini apre. Dan enn sertin sans, mem bann Israélites fidel ti resanti sa, parski li ti pli difisil pu zot res fidel akoz dezobeisans le pep an rapor avek ladorasyon.
23:19; 34:26—Ki sa lord pu pa bwi enn ti zanimo dan dile so mama-la vedir? Li paret ki bann payin ti ena enn kutim pu bwi enn ti zanimo (li ti kapav enn ti kabri) dan dile so mama. Aparaman, zot ti fer sa pu ki lapli tonbe. Anplis, dile mama servi pu nuri so tipti. Donk, li ti enn mank santiman pu bwi enn tipti dan dile so mama. Sa lalwa-la ti montre pep Bondye ki zot bizin ena pitye.
23:20-23—Kisannla sa anz ki mansyone isi-la, ek kuma eski non Jéhovah ti “an li”? Li paret ki sa anz-la se Jésus letan li pa ti ankor vinn lor later. Jéhovah ti servi li pu gid bann Israélites lor zot semin ver la Terre Promise. (1 Corinthiens 10:1-4) Non Jéhovah “an li” dan sans ki Jésus, li sa personaz prinsipal ki sutenir ek sanktifye non so Papa.
32:1-8, 25-35—Kifer Aaron pa ti gayn pinisyon pu sa veau d’or ki li ti fer-la? Aaron pa ti sutenir lidolatri. Aparaman plitar, li ti zwenn ansam avek bann lezot Lévites ki ti pran pozisyon pu Jéhovah ek ti kont bann ki ti reziste Moïse. Apre ki ti tuy bann kupab, Moïse ti rapel lepep ki zot ti’nn fer enn gran pese. Par la li ti montre ki apar Aaron, ti ena lezot usi ki ti benefisye mizerikord Jéhovah.
33:11, 20—Kuma eski Jéhovah ti koz avek Moïse “fas-a-fas”? Sa lexpresyon-la indike ki enn konversasyon ti pe derule ant de dimunn. Moïse ti koz avek enn reprezantan Jéhovah ek li ti gayn bann instriksyon an parol par mwayin sa reprezantan-la. Me Moïse pa ti truv Jéhovah pwiski ‘okenn zom pa kapav truv Bondye ek purtan res vivan.’ An realite Jéhovah pa ti koz personelman avek Moïse. Galates 3:19 dir ki Lalwa “finn transmet atraver bann anz, par mwayin enn intermedyer.”
Leson pu Nu:
15:25; 16:12. Jéhovah pran byin swin so pep.
18:21. Bann zom ki’nn swazir pu ena responsabilite dan la kongregasyon bizin usi bann zom kapab, ki ena la krint pu Jéhovah, ki pa egois ek lor ki kapav konte.
20:1–23:33. Jéhovah pli gran personaz ki donn lalwa. Kan bann Israélites ti obeir so bann lalwa, sa ti permet zot ador Li dan enn fason ordone ek dan lazwa. Zordi Jéhovah ena enn lorganizasyon teokratik. Kan nu korper avek sa lorganizasyon-la, sa fer nu viv ere ek an sekirite.
Vre Sinifikasyon pu Nu
Ki nu aprann dan liv Exode lor Jéhovah? Li montre nu ki se Li, ki donn nu tu kitsoz avek amur, ki pena personn ki kapav amenn la delivrans kuma Li, ek ki se Li ki realiz tu so proze. Liv Exode usi prezant Jéhovah kuma enn Bondye ki organiz so pep avek limem kuma zot sef siprem.
Amezir ki u fer u lektir la Bib sak semenn pu prepar lekol Minister Teokratik, sirman u pu byin tuse par seki u pu aprann dan liv Exode. Kan u egzaminn seki ena dan parti “Kuma Reponn Sertin Kestyon Biblik,” u pu konpran pli byin sertin pasaz la Bib. Bann komanter ki truv dan parti “Leson pu Nu” pu montre u kuma pu tir profi avek u lektir La Bib sak semenn.
[Zimaz lor paz 8]
Jéhovah ti donn Moïse ki ti ena limilite, misyon pu tir bann Israélites dan lesklavaz
[Zimaz lor paz 9]
Bann “dix plaies” ti montre ki nu Kreater kontrol delo, lalimyer soley, bann insek, bann zanimo, ek bann imin
[Zimaz lor paz 10]
Jéhovah ti servi Moïse pu organiz bann Israélites pu zot vinn enn nasyon ki ena Li kuma zot sef siprem