Ireo Tsela-pahazavana — Lehibe sy Madinika (Fizarana Voalohany)
“Ny làlan’ny marina dia toy ny fipoak’andro maraina, izay mihamazava mandra-pitataovovonan’ny andro.” — OHABOLANA 4:18.
1. Nahoana no naharihary miandalana ny fahamarinana?
POROFON’NY fahendren’Andriamanitra ny hoe, mifanaraka amin’ny Ohabolana 4:18, dia nitranga miandalana ny fampiharihariana ireo fahamarinana ara-panahy tamin’ny alalan’ireo tsela-pahazavana. Tao amin’ilay lahatsoratra teo aloha, isika dia nahita ny fomba nahatanterahan’io andinin-teny io tamin’ny andron’ny apostoly. Raha indray naharihary avokoa ny fitambaramben’ny fahamarinana araka ny Soratra Masina, dia sady ho nahajambena izany no ho nampikorontan-tsaina — be itoviana amin’ny vokatry ny fivoahana avy ao an-davaka maizina iray ho ao amin’ny fahazavan’ny masoandro mamirapiratra. Ambonin’izany, ny fahamarinana naharihary miandalana dia manatanjaka ny finoan’ny Kristiana amin’ny fomba mitohy. Mahatonga ny fanantenany hihamamirapiratra kokoa hatrany izany, ary ny lalana tokony halehany hazava kokoa hatrany.
“Ilay mpanompo mahatoky sy malina”
2. Nilaza i Jesosy fa hampiasa an’iza moa izy mba hitondra fahazavana ara-panahy ho an’ireo mpanara-dia azy, ary iza avy no mahaforona an’io fitaovana io?
2 Tamin’ny andron’ny apostoly, i Jesosy Kristy dia nifidy ny hampiasa fomba nahagaga mba hanomezana ireo tsela-pahazavana tany am-boalohany indrindra ho an’ireo mpanara-dia azy. Manana ohatra roa ny amin’izany isika: Ny Pentekosta tamin’ny 33 am.f.i. sy ny fiovan’i Kornelio tamin’ny 36 am.f.i. Nanaraka izany, dia nifidy ny hampiasa solontena olombelona i Kristy, toy ny efa nambarany mialoha hoe: “Iza marina moa ilay mpanompo mahatoky sy malina izay notendren’ny tompony hifehy ireo mpanompony, mba hanome azy ireo ny sakafony amin’ny fotoana mety? Sambatra izany mpanompo izany, raha mahita azy manao izany ny tompony eo am-pahatongavany! Lazaiko aminareo marina, hanendry azy ho mpanapaka ny fananany rehetra izy.” (Matio 24:45-47, NW ). Tsy mety ho olona iray monja io mpanompo io satria tokony hanome sakafo ara-panahy izy io hatramin’ny nanombohan’ny kongregasiona kristiana tamin’ny Pentekosta, ka mandra-pahatongan’ilay Tompo, i Jesosy Kristy, mba hanao ampamoaka. Ireo zava-misy dia mampiseho fa io kilasin’ilay mpanompo mahatoky sy malina io dia mahafaoka ireo Kristiana voahosotra rehetra amin’ny maha-antokony azy eto an-tany, na amin’ny fotoana inona na amin’ny fotoana inona.
3. Iza avy no tafiditra ho anisan’ireo mpikambana voalohany amin’ny kilasin’ilay mpanompo?
3 Iza avy no tafiditra ho anisan’ny mpikambana voalohany amin’ilay mpanompo mahatoky sy malina? Iray tamin’izany ny apostoly Petera izay nanaraka ilay didin’i Jesosy hoe: “Fahano ary ny ondriko.” (Jaona 21:17). Anisan’ny mpikambana hafa tao amin’ny kilasin’ilay mpanompo tany am-boalohany i Matio, izay nanoratra ny Filazantsara nitondra ny anarany, sy i Paoly sy i Jakoba ary i Joda izay nanoratra taratasy ara-tsindrimandry. Mpikambana tamin’ny kilasin’ilay mpanompo mahatoky sy malina koa ny apostoly Jaona izay nandrakitra an-tsoratra ny bokin’ny Apokalypsy sy ny Filazantsarany ary ireo taratasiny. Nanoratra nifanaraka tamin’ilay asa nanirahan’i Jesosy ireo lehilahy ireo.
4. Iza avy moa ireo “mpanompony”?
4 Raha mpikambana amin’ny kilasin’ilay mpanompo avokoa ireo voahosotra rehetra amin’ny maha-antokony azy, na aiza na aiza misy azy eto an-tany, dia iza moa ireo “mpanompony”? Ireo voahosotra ireo ihany, saingy dinihina amin’ny fomba fijery hafa — amin’ny maha-isam-batan’olona azy. Eny, amin’ny maha-isam-batan’olona, izy ireo dia ho anisan’ilay “mpanompo” na ho anisan’ireo “mpanompony”, miankina amin’ny hoe manome sakafo ara-panahy izy na mahazo anjara avy amin’izany. Indro misy ohatra manazava izany: Araka ny voarakitra an-tsoratra ao amin’ny 2 Petera 3:15, 16, ny apostoly Petera dia manisy firesahana ny amin’ireo taratasin’i Paoly. Rehefa namaky azy ireo i Petera dia ho iray tamin’ireo “mpanompony” izay namahan-tena tamin’ny sakafo ara-panahy nomen’i Paoly, izay solontenan’ny kilasin’ilay mpanompo.
5. a) Inona no nitranga tamin’ilay mpanompo nandritra ireo taonjato taorian’ireo apostoly? b) Fisehoan-javatra inona no nitranga tamin’ny tapany farany amin’ny taonjato faha-19?
5 Mahakasika izany dia nilaza toy izao ilay boky hoe Le Royaume millénaire de Dieu s’est approché: “Tsy manana firaketana an-tsoratra ara-tantara hentitra tsara isika raha ny amin’ny fomba nisian’ny ‘kilasin’ilay mpanompo mahatoky sy malina’ sy ny nanompoany nandritra ireo taonjato taorian’ny nahafatesan’ireo apostolin’i Jesosy Kristy, ilay Tompo. Miharihary fa namahana ilay taranaka nandimby azy ny taranaka iray amin’ny kilasin’ilay ‘mpanompo’. (2 Timoty 2:2). Kanefa tamin’ny tapany farany amin’ny taonjato fahasivy ambin’ny folo dia nisy olona natahotra an’Andriamanitra izay tia ny sakafo ara-panahy tao amin’ny Baiboly Masina sy naniry hamahan-tena tamin’izany. (...) Nisy kilasy fianarana ny Baiboly (...) niforona sy nandroso tamin’ny fahatakarana ny hevitr’ireo fahamarinana fototra ao amin’ny Soratra Masina. Ireo tso-po sy tsy tia tena teo amin’ireo mpianatra ny Baiboly ireo dia dodona ny hizara ireny anjara sakafo ara-panahy iankinan’ny aina ireny tamin’ny hafa. Izy ireo dia nanana ny toe-tsaina mahatokin’ilay ‘mpanompo’ izay voatendry hanome ny ‘sakafo’ ara-panahy ilaina ‘amin’ny fotoana mety’ ho an’ireo ‘mpanompo’. ‘Malina’ izy ireo tamin’ny fahatakarana fa tamin’izay no fotoana marina sy mety, sy tamin’ny fahatakarana ny fomba tsara indrindra handrosoana ilay sakafo. Niezaka nandroso izany izy ireo.” — Pejy faha-344-345.a
Ireo tsela-pahazavana tany am-boalohany amin’ny fotoana maoderina
6. Zava-misy inona no miharihary amin’ny fomba misongadina mifandray amin’ny fampiharihariana miandalana ny fahamarinana?
6 Ny zava-misy iray miharihary amin’ny fomba miavaka, mifandray amin’ireo olona nampiasain’i Jehovah mba hitondra io fitomboana miandalana teo amin’ny fahazavana ara-panahy io, dia ny tsy fakan’izy ireo voninahitra ho an’ny tenany. Ny toe-tsain’i C. T. Russell, prezidà voalohan’ny Fikambanana Watch Tower, dia hoe, faly ny Tompo nampiasa ny talenta tsotra nananan’izy ireo. Mahakasika ireo anaram-bosotra fampiasan’ireo fahavalony, ny Rahalahy Russell dia nampahafantatra fa mbola tsy nahita “Russelliste” mihitsy ny tenany ary tsy nisy izany “Russellisme” izany. Ho an’Andriamanitra ny voninahitra rehetra.
7. Porofo inona no nomen’ny Rahalahy Russell sy ireo niara-niasa taminy fa izy ireo dia tena anisan’ny kilasin’ilay mpanompo mahatoky sy malina tokoa?
7 Raha tsaraina amin’ireo vokatra, dia tsy isalasalana fa nitarika ny fiezahana mafy nataon’ny Rahalahy Russell sy ireo niara-niasa taminy ny fanahy masin’i Jehovah. Nanome porofon’ny naha-anisan’ny kilasin’ilay mpanompo mahatoky sy malina azy izy ireo. Na dia nisy mpitondra fivavahana maro tamin’izany fotoana izany aza nihambo ho nino fa Tenin’Andriamanitra ara-tsindrimandry ny Baiboly, ary Zanak’Andriamanitra i Jesosy, dia nankasitraka fampianaran-diso babyloniana toy ny Trinite sy ny tsy fahafatesan’ny fanahy olombelona ary ny fampijalijaliana mandrakizay, izy ireo. Mifanaraka amin’ny fampanantenan’i Jesosy, dia tena avy amin’ny fanahy masina tokoa matoa ny ezaka tsy nisy fieboeboana nataon’ny Rahalahy Russell sy ireo niara-niasa taminy nahatonga ny fahamarinana hamirapiratra mbola tsy nisy toy izany. (Jaona 16:13). Nanome porofo ireo Mpianatra ny Baiboly voahosotra ireo fa tena anisan’ny kilasin’ilay mpanompo mahatoky sy malina izay nirahina hanome sakafo ara-panahy an’ireo mpanompon’ny Tompo tokoa izy ireo. Fanampiana lehibe teo amin’ny fanangonana ireo voahosotra ny ezaka nataon’izy ireo.
8. Zava-misy fototra inona avy mahakasika an’i Jehovah, ny Baiboly, i Jesosy Kristy sy ny fanahy masina no takatr’ireo Mpianatra ny Baiboly mazava tsara?
8 Mahagaga ny mahita ny halehiben’ny fanohanan’i Jehovah, tamin’ny alalan’ny fanahy masina, an’ireo Mpianatra ny Baiboly tany am-boalohany ireo tamin’ny tsela-pahazavana. Voalohany, dia noporofoin’izy ireo tamin’ny fomba hentitra fa misy ny Mpamorona, ary manana ilay anarana tsy manam-paharoa hoe Jehovah izy. (Salamo 83:18; Romana 1:20). Nahita izy ireo fa manana toetra efatra fototra i Jehovah — ny hery, ny rariny sy ny fahendrena ary ny fitiavana. (Genesisy 17:1; Deoteronomia 32:4; Romana 11:33; 1 Jaona 4:8). Noporofoin’ireo Kristiana voahosotra ireo mazava tsara fa ny Baiboly dia Tenin’Andriamanitra ara-tsindrimandry sy fahamarinana. (Jaona 17:17; 2 Timoty 3:16, 17). Ankoatra izany, dia nino izy ireo fa i Jesosy Kristy, Zanak’Andriamanitra, dia noforonina, ary nanome ny ainy ho avotra ho an’ny taranak’olombelona manontolo izy. (Matio 20:28; Kolosiana 1:15). Tsy persona fahatelo amin’ny Trinite velively akory ny fanahy masina, fa hita ho ny hery miasan’Andriamanitra. — Asan’ny Apostoly 2:17.
9. a) Fahamarinana inona avy no nazava tamin’ireo Mpianatra ny Baiboly raha ny amin’ny toetran’ny olombelona sy ny anjara atolotry ny Baiboly? b) Fahamarinana hafa inona avy no hitan’ireo mpanompon’i Jehovah mazava tsara?
9 Nahita mazava tsara ireo Mpianatra ny Baiboly fa tsy manana fanahy (âme) tsy mety maty ny olombelona fa izy dia fanahy mety maty. Takany fa “fahafatesana no tambin’ny ota”, fa tsy fampijalijaliana mandrakizay, tsy misy izany toerana hoe ny afobe mirehitra izany. (Romana 5:12; 6:23; Genesisy 2:7; Ezekiela 18:4). Ambonin’izany, dia nahita mazava tsara izy ireo fa ny tsangan-kevitra momba ny fivoarana miandalana dia tsy vitan’ny hoe tsy araka ny Soratra Masina fotsiny, fa tsy misy fiorenany mihitsy amin’ny zava-misy koa. (Genesisy toko voalohany sy faharoa). Voavak’izy ireo koa fa ny Baiboly dia manolotra anjara roa — any an-danitra ho an’ireo mpanara-dia an’i Kristy 144 000 voahosotra ary tany paradisa iray ho an’ny “olona betsaka” tsy tambo isaina amin’ny “ondry hafa”. (Apokalypsy 7:9; 14:1; Jaona 10:16). Niaiky ireny Mpianatra ny Baiboly tany am-boalohany ireny fa mitoetra mandrakizay ny tany ka tsy hodorana, araka ny ampianarin’ny fivavahana maro. (Mpitoriteny 1:4; Lioka 23:43, NW ). Nianatra koa izy ireo fa tsy ho hita maso ny fiverenan’i Kristy ary amin’izay izy dia hampihatra didim-pitsarana amin’ireo firenena sy hampiditra paradisa an-tany iray. — Asan’ny Apostoly 10:42; Romana 8:19-21; 1 Petera 3:18.
10. Fahamarinana inona avy no nianaran’ireo Mpianatra ny Baiboly mahakasika ny batisa sy ny fiavahan’ny klerjy sy ny lahika, ary ny Fahatsiarovana ny nahafatesan’i Kristy?
10 Nianaran’ireo Mpianatra ny Baiboly fa ny batisa araka ny Soratra Masina dia tsy famafazan-drano amin-jazakely fa, araka ny didin’i Jesosy ao amin’ny Matio 28:19, 20, izy io dia fandrobohana an’ireo mpino izay efa nampianarina. Nanjary hitan’izy ireo fa tsy misy fiorenany ao amin’ny Soratra Masina ny fanavahana ny klerjy sy ny lahika. (Matio 23:8-10). Mifanohitra amin’izany fa tokony ho mpitory ny vaovao tsara avokoa ny Kristiana rehetra. (Asan’ny Apostoly 1:8). Nahatakatra tsara ireo Mpianatra ny Baiboly fa tokony hotandremana indray mandeha isan-taona monja, ny 14 Nisana, ny Fahatsiarovana ny nahafatesan’i Kristy. Ambonin’izany, dia nahita izy ireo fa fetin’ny mpanompo sampy ny Paka. Ho fanampin’izany, dia natoky aoka izany ny fanohanan’Andriamanitra ny asany ireo voahosotra ireo hany ka tsy nananty rakitra tetsy sy teroa mihitsy. (Matio 10:8). Takany hatramin’ny ela be fa ny Kristiana dia tsy maintsy miaina mifanaraka amin’ireo fotopoto-pitsipiky ny Baiboly izay mahatafiditra fambolena ny vokatry ny fanahy masin’Andriamanitra. — Galatiana 5:22, 23.
Tsela-pahazavana nitombo hatrany
11. Fahazavana inona no namiratra teo amin’ny asa nanirahana ny Kristiana sy teo amin’ilay fanoharan’i Jesosy momba ny ondry sy ny osy?
11 Notahina tamin’ny tara-pahazavana nitombo hatrany ireo mpanompon’i Jehovah, indrindra fa hatramin’ny 1919. Tsela-pahazavana nanjelajelatra toy inona moa no namirapiratra tamin’ilay fivoriambe tany Cedar Point tamin’ny 1922, raha nanantitrantitra mafy i J. F. Rutherford, prezidà faharoan’ny Fikambanana Watch Tower, fa ny adidy voalohany ho an’ny mpanompon’i Jehovah dia ny ‘manambara, manambara, manambara, ilay Mpanjaka sy ny fanjakany’! Tamin’ilay taona nanaraka indrindra, dia nisy fahazavana nanjelajelatra namirapiratra teo amin’ilay fanoharana ny amin’ny ondry sy ny osy. Hita fa tokony ho tanteraka amin’izao andron’ny Tompo izao io faminaniana io, fa tsy amin’ny hoavy mandritra ny Fanjakana Arivo Taona akory, araka ny niheverana azy teo aloha. Mandritra ilay Fanjakana Arivo Taona ireo rahalahin’i Kristy dia tsy harary na hatao an-tranomaizina. Ankoatra izany, amin’ny faran’ilay Fanjakana Arivo Taona, dia i Jehovah Andriamanitra, fa tsy i Jesosy Kristy, no hanao ny fitsarana. — Matio 25:31-46.
12. Tsela-pahazavana inona no nisy momba ny Haramagedona?
12 Tamin’ny 1926, dia nisy tara-pahazavana namirapiratra hafa iray nampiharihary fa tsy ho revaolisiona ara-tsosialy akory ny ady Haramagedona, araka ny niheveran’ireo Mpianatra ny Baiboly azy taloha. Izy io kosa dia ho ady hampisehoan’i Jehovah ny heriny amin’ny fomba mazava aoka izany, hany ka hiaiky ny olona rehetra fa Andriamanitra izy. — Apokalypsy 16:14-16; 19:17-21.
Krismasy — Fetin’ny mpanompo sampy
13. a) Fahazavana inona no nalefa teo amin’ireo fankalazana ny Krismasy? b) Nahoana no tsy nankalazaina intsony ny andro nahaterahana? (Ampidiro ny fanamarihana ambany pejy.)
13 Tsy ela taorian’izay, dia nisy tsela-pahazavana iray nahatonga ireo Mpianatra ny Baiboly hitsahatra tsy hankalaza Krismasy. Talohan’izay fotoana izay, ny Krismasy dia nankalazaina mandrakariva teo amin’ireo Mpianatra ny Baiboly maneran-tany, ary fotoan-dehibe tena nahafaly ny fankalazana azy io tao amin’ny foibe tao Brooklyn. Avy eo anefa, dia voavaka fa, raha ny tena izy, dia avy amin’ny mpanompo sampy ny fitandremana ny 25 Desambra, ary izy io dia nofidin’ny Tontolon’ireo Fivavahana Lazaina fa Kristiana nivadi-pinoana mba hanamora ny fanovana finoana an’ireo mpanompo sampy. Ambonin’izany, dia hita fa tsy afaka ny ho teraka tamin’ny ririnina i Jesosy, satria tamin’ny fotoana nahaterahany, dia nisy mpiandry ondry nampiraoka ahitra ny andian’ondriny tany an-tsaha — zavatra izay tsy ho nataony ny alina tamin’ny faran’ny Desambra. (Lioka 2:8). Asehon’ny Soratra Masina kosa fa teraka tany amin’ny 1 Oktobra tany ho any i Jesosy. Takatr’ireo Mpianatra ny Baiboly koa fa ireo nolazaina fa olon-kendry izay nitsidika an’i Jesosy, roa taona teo ho eo taorian’ny nahaterahany, dia magy mpanompo sampy.b
Anarana vaovao iray
14. Nahoana ilay anarana hoe Mpianatra ny Baiboly no tsy nampiseho tamin’ny fomba nahafa-po ny vahoakan’i Jehovah?
14 Tamin’ny 1931, dia nisy tselatry ny fahamarinana nanjelajelatra nampiharihary tamin’ireo Mpianatra ny Baiboly ireo, anarana iray araka ny Soratra Masina mifanentana tsara. Takatry ny vahoakan’i Jehovah fa tsy afaka nanaiky izay mety ho anaram-bosotra nomen’ny hafa azy izy, toy ny hoe Russelliste, ireo Mpino ny Fanombohan’ny Fanjakana Arivo Taona, “ireo milaza fa tsy misy afobe”.c Nanomboka nahatakatra tsara koa anefa izy ireo fa tsy nampiseho azy ireo tamin’ny fomba nahafa-po ilay anarana nalain’ny tenany hoe: Mpianatra ny Baiboly Iraisam-pirenena. Lasa lavitra kokoa noho ny hoe mpianatra ny Baiboly fotsiny izy ireo. Ankoatra izany, dia nisy olon-kafa maro dia maro aoka izany izay mpianatra ny Baiboly saingy tsy nisy niombonany mihitsy tamin’ireo Mpianatra ny Baiboly.
15. Anarana inona no noraisin’ny Mpianatra ny Baiboly tamin’ny 1931, ary nahoana izy io no mifanentana?
15 Tamin’ny ahoana ireo Mpianatra ny Baiboly no nanjary nanana anarana vaovao iray? Hatramin’ny an-taonany maro Ny Tilikambo Fiambenana dia nampisongadina ilay anaran’i Jehovah. Noho izany dia nifanentana indrindra ny tokony handraisan’ireo Mpianatra ny Baiboly ilay anarana hita ao amin’ny Isaia 43:10 hoe: “Hianareo no vavolombeloko, hoy Jehovah, sady mpanompoko izay efa nofidiko, mba hahafantaranareo sy hinoanareo Ahy ka ho azonareo tsara fa Izaho no Izy; talohako dia tsy nisy andriamanitra voaforona, sady tsy hisy handimby Ahy.”
Fanamarinana sy ny “olona betsaka”
16. Nahoana no tsy afaka nihatra tamin’ny fiverenan’ny Jiosy ara-nofo tany Palestina ireo faminaniana momba ny famerenana amin’ny laoniny, fa amin’iza kosa no mihatra izy ireny?
16 Tao amin’ilay boky faharoa amin’ny Justification, navoakan’ny Fikambanana Watch Tower tamin’ny 1932, dia nisy tsela-pahazavana nampiharihary fa ireo faminaniana momba ny famerenana amin’ny laoniny noraketin’i Isaia sy i Jeremia ary i Ezekiela mbamin’ny mpaminany hafa an-tsoratra, dia tsy nihatra (araka ny niheverana azy taloha) tamin’ny Jiosy ara-nofo izay niverina tany Palestina tamin’ny tsy finoana sy noho ny antony nanosika ara-politika. Ireo faminaniana momba ny famerenana amin’ny laoniny ireo kosa, izay nanana fahatanterahany kely fony niverina avy tamin’ny fahababoana babyloniana tamin’ny 537 al.f.i. ny Jiosy, dia nanana ny fahatanterahany lehibe indrindra teo amin’ny fanafahana sy famerenana tamin’ny laoniny ny Isiraely ara-panahy nanomboka tamin’ny 1919, ary teo amin’ny fanambinana vokatr’izany ao amin’ilay paradisa ara-panahy ifalian’ireo tena mpanompon’i Jehovah amin’izao andro izao.
17, 18. a) Rehefa nandeha ny fotoana, tamin’ny alalan’ny tsela-pahazavana iray, dia inona no naseho fa fikasan’i Jehovah lehibe indrindra? b) Tsela-pahazavana inona mahakasika ny Apokalypsy 7:9-17 no nitranga tamin’ny 1935?
17 Rehefa nandeha ny fotoana, dia nahariharin’ireo tsela-pahazavana fa ny fikasan’i Jehovah lehibe indrindra dia tsy ny famonjena ny zavaboary akory, fa ny fanamarinana ny fiandrianany. Hita fa ny loha hevitra lehibe indrindra ao amin’ny Baiboly dia tsy ny avotra akory, fa ilay Fanjakana kosa, noho izy io hanamarina ny fiandrianan’i Jehovah. Tsela-pahazavana toy inona moa izany! Ireo Kristiana vita fanoloran-tena dia tsy nanahy voalohany indrindra intsony ny amin’ny fahatongavany any an-danitra.
18 Tamin’ny 1935, dia nisy tsela-pahazavana nanjelajelatra nampiharihary fa tsy kilasy faharoa amin’ireo izay ho any an-danitra akory ilay olona betsaka voalaza ao amin’ny Apokalypsy 7:9-17. Noheverina fa ireo izay voalaza ao amin’ireo andininy ireo dia voahosotra sasany izay tsy nahatoky tamin’ny fomba feno, ka noho izany dia nitsangana teo anoloan’ny seza fiandrianana fa tsy nipetraka teo amin’ireo seza fiandrianana tamin’ny naha-mpanjaka sy mpisorona niaraka tamin’i Jesosy Kristy. Tsy misy tsotra izao anefa izany hoe mahatoky tapany izany. Na mahatoky ny tena na tsy mahatoky. Koa hita fa io faminaniana io dia nanisy fitenenana ny amin’ny olona betsaka tsy tambo isaina avy amin’ny firenena rehetra izay eo am-panangonana azy izao, ary ny fanantenany dia ny ho eto an-tany. Izy ireo no “ondry” ao amin’ny Matio 25:31-46 sy ireo “ondry hafa” ao amin’ny Jaona 10:16.
Ny lakroa — Tsy marika famantarana kristiana
19, 20. Nahoana no tsy afaka ny ho marika famantarana ny Kristianisma marina ny lakroa?
19 Nandritra ny taona maro ireo Mpianatra ny Baiboly dia nampisongadina ny lakroa ho marika famantarana ny Kristianisma. Nanana fisisika (broche) nisy “lakroa sy satroboninahitra” mihitsy aza izy ireo. Araka ny King James Version, i Jesosy dia nangataka ny mpanara-dia azy mba handray ny “lakroa”-ny, ka maro no nanjary nino fa novonoina teo amin’ny lakroa iray izy. (Matio 16:24; 27:32). Niseho teo amin’ny fonon’ny gazety Ny Tilikambo Fiambenana koa io marika famantarana io nandritra ny am-polony taona maro.
20 Ilay boky hoe Richesses, navoakan’ny Fikambanana tamin’ny 1936, dia nanazava tsara fa i Jesosy Kristy dia novonoina ho faty, tsy teo amin’ny lakroa iray, fa teo amin’ny hazo mahitsy iray, na tsato-kazo. Araka ny loharanon-kevitra iray, ilay teny grika (stau·rosʹ) nadika hoe “lakroa” ao amin’ny King James Version, dia “manondro voalohany indrindra hazo iray mahitsy na tsato-kazo. [Izy io dia] tokony havahana amin’ilay endriny omen’ny fiangonana, dia lakroa iray vita amin’ny sakamandimby roa. (...) Ilay farany dia nanana ny fiandohany tany Kaldea fahiny, ary nampiasaina ho marika famantarana an’ilay andriamanitra hoe Tamoza”. Tsy tokony hankamasinina toy ny sampy velively ilay fitaovana nanomboana an’i Jesosy, fa tokony haharikoriko kosa.
21. Inona no hodinihina ao amin’ny lahatsoratra manaraka?
21 Misy ohatra fanampiny ny amin’ireo tsela-pahazavana lehibe sy ireo izay mety hoheverina fa madinika. Mba hanaovana dinidinika momba izany, dia jereo aza fady ny lahatsoratra manaraka.
[Fanamarihana ambany pejy]
a Navoakan’ny Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
b Tatỳ aoriana, dia hita fa raha tsy azo nankalazaina ilay fahaterahana lehibe indrindra, dia tsy tokony hankalaza ny andro nahaterahan’iza na iza isika. Ankoatra izany, dia tsy nisy Isiraelita na Kristiana tany am-boalohany nankalaza andro nahaterahana. Tsy nanisy firesahana afa-tsy ny amin’ny fankalazana andro nahaterahana roa monja ny Baiboly, ny iray an’i Farao, ary ny faharoa an’i Heroda Antipasy. Ny tsirairay tamin’ireo fankalazana ireo dia samy voaloton’ny famonoana olona iray. Tsy mankalaza andro nahaterahana ny Vavolombelon’i Jehovah satria manana fiandohana tany amin’ny mpanompo sampy ireny fitandremana ireny ary mahatonga hanandratra ilay mankalaza ny andro nahaterahany izany. — Genesisy 40:20-22; Marka 6:21-28.
c Izany dia fahadisoana nataon’ny antokom-pivavahana maromaro ao amin’ny Tontolo Lazaina fa Kristiana. Ny hoe Loterana dia anaram-bosotra nomen’ireo fahavalon’i Martin Luther an’ireo mpanara-dia azy, izay nandray ilay anarana avy eo. Toy izany koa fa nandray ilay anaram-bosotra nomen’ny teny ivelany azy ny Batista, satria izy ireo nitory ny batisa amin’ny fandrobohana. Somary mitovitovy amin’izany koa fa nandray anarana iray nomen’ny olona tany ivelany azy ny Metodista. Mahakasika ny fomba nahatonga ilay Fikambanan’ny Mpinamana nanjary nantsoina hoe Quakers (Mpangovitra), dia hoy ny The World Book Encyclopedia: “Tany am-boalohany ilay teny hoe Quaker dia natao hamingavingana an’i Fox [ilay mpanorina], izay nilaza tamin’ny mpitsara anglisy iray mba ‘hangovitra amin’ny Tenin’ny Tompo’. Niantso an’i Fox ho ‘mpangovitra’ (quaker) iray ilay mpitsara.”
Tadidinao Ve?
◻ Iza moa “ilay mpanompo mahatoky sy malina”, ary iza ireo “mpanompony”?
◻ Inona avy no sasany amin’ireo tsela-pahazavana voalohany amin’ny fotoana maoderina?
◻ Nahoana no nifanentana ilay anarana vaovao hoe Vavolombelon’i Jehovah?
◻ Fahamarinana manaitra inona avy no naharihary tamin’ny 1935?
[Sary, pejy 17]
Nampiely fahazavana ara-panahy i C. T. Russell sy ireo mpiara-miasa taminy, kanefa dia an’i Jehovah ny voninahitra rehetra