Jesosy, ny fiainany sy ny fanompoany
Samaritana iray tsara fanahy
ANGAMBA i Jesosy teo akaikin’i Betania, tanàna kely sahabo ho telo kilaometatra avy eo Jerosalema. Nanatona azy sady nanontany azy ny lehilahy iray nahay tsara ny Lalàn’i Mosesy: “Mpampianatra ô, inona no hataoko handovako fiainana mandrakizay?”
Tsapan’i Jesosy fa ilay lehilahy, izay mpahay lalàna, dia tsy nametraka izany fanontaniana izany mba hahazoana fanazavana fotsiny, fa mba hisedrana azy. Angamba nitady hanosika an’i Jesosy mba hamaly amin’ny fomba izay hanafintohina ny fihetsempon’ny Jiosy izy. Nitarika ilay mpahay lalàna hampiditra ny tenany àry i Jesosy, tamin’ny nanontaniany azy hoe: “Inona no voasoratra ao amin’ny lalàna? Manao ahoana no famakinao azy?”
Tamim-pahaiza-manavaka tsy mahazatra, ilay mpahay lalàna dia nanonona ny Lalàn’Andriamanitra voasoratra ao amin’ny Deoteronomia 6:5 sy ny Levitikosy 19:18, manao hoe: “‘Tiava an’i Jehovah Andriamanitrao amin’ny fonao rehetra sy ny fanahinao rehetra ary ny herinao rehetra’, sy ‘tiava ny namanao tahaka ny tenanao’.”
“Marina ny navalinao, hoy Jesosy; ataovy izany dia ho velona hianao.”
Tsy afa-po anefa ilay mpahay lalàna. Tsy hentitra loatra ny valin-tenin’i Jesosy taminy. Notadiaviny ny hanamafisan’i Jesosy fa tsara ny heviny ka noho izany dia marina izy amin’ny fomba fitondrany ny hafa. Koa nanontany azy izy hoe: “Iza àry no namako?”
Nihevitra ny Jiosy fa ny teny hoe “namana” dia manondro fotsiny ireo Jiosy namany, araka ny toa tondroin’ny teny manodidina ny Levitikosy 19:18. Ary na dia ny apostoly Petera aza dia hanambara toy izao atỳ aoriana: “Hianareo mahalala fa fady amin’ny Jiosy ny hanan-draharaha na hiantrano amin’ny olona hafa firenena.” Araka izany àry, ilay mpahay lalàna, ary angamba koa aza ny mpianatr’i Jesosy, dia nino fa marina izy raha tsy nitondra tamim-pahamoram-panahy afa-tsy ny Jiosy hafa ihany, satria, araka ny heviny, ny tsy Jiosy iray dia tsy tena namany.
Ahoana no hanarenan’i Jesosy ny fomba fijeriny sady tsy hanafintohina ny mpihaino azy? Nitantara tantara iray, izay angamba nalainy avy tamin’ny zava-niseho tena nisy, izy. “Nisy lehilahy [Jiosy] anankiray nidina avy tany Jerosalema hankany Jeriko ka azon’ny jiolahy, dia nendahany ny lambany, sady nokapobiny izy, dia nilaozany, rehefa saiky maty.”
Nanohy ny teniny i Jesosy: “Ary sendra nisy mpisorona anankiray nidina tamin’izany làlana izany; ary raha nahita an-dralehilahy izy, dia nandalo azy. Ary toy izany koa ny Levita anankiray, izay tonga teo, dia nahita azy nefa nandalo koa. Fa nisy kosa Samaritana anankiray nandeha tamin’ny nalehany ka tonga teo aminy, ary nony nahita azy, dia onena.”
Mpisorona maro ary koa Levita mpanampy azy tao amin’ny tempolin’i Jerosalema no nonina tao Jeriko. Noho izany dia tsy maintsy nanao dia teo amin’ny telopolo kilaometatra amin’ny lalana mampidi-doza izy rehefa nody, ka izany dia mampiseho fidinana 900 metatra. Azo nampoizina ny hanampian’ilay mpisorona sy ilay Levita ny anankiray amin’ireo rahalahiny jiosy tra-pahoriana. Tsy izany anefa. Samaritana iray kosa no hanao izany. Ny Jiosy dia tsy tia ny Samaritana aoka izany, hany ka, vao haingana dia niteny ratsy an’i Jesosy izy tamin’ny fiantsoana azy tamin’ny teny mamely mafy hoe “samaritana”.
Tamin’ny fomba ahoana no nanampian’ilay Samaritana ilay Jiosy? “Dia nanatona izy, ka nofeheziny ny feriny, sady nasiany diloilo sy divay. Dia nampitaingeniny tamin’ny bibiny izy ka nentiny ho any amin’ny tranom-bahiny dia notsaboiny. Ary nony ampitson’iny, dia naka denaria roa [tokony ho karama roa andro] izy, ka nomeny ny tompon’ny tranom-bahiny sady nanao taminy hoe: ‘Tsaboy izy ary na hoatrinona na hoatrinona no laninao mihoatra noho ireto dia honerako rehefa miverina aho.’ ”
Rehefa tapitra ny fitantarany dia nanontany ilay mpahay lalàna Jesosy hoe: “Iza moa amin’izy telo lahy no ataonao ho naman’ilay azon’ny jiolahy?”
Sakodiavatra izy ny hiaiky fa avy amin’ny Samaritana iray izany fahamendrehana izany, ka hoy fotsiny ny navalin’ilay mpahay lalàna: “Ilay niantra azy.”
“Mandehana hianao, ka mba manaova toy izany koa”, hoy ny famaranan-kevitr’i Jesosy.
Raha toa nilaza mivantana tamin’ilay mpahay lalàna Jesosy fa ny tsy Jiosy rehetra koa dia namany, dia tsy vitan’ny hoe ho nolavin’ilay mpahay lalàna izany, fa ho niandany taminy koa ny ankamaroan’ireo mpihaino nanatrika ny resaka nataony tamin’i Jesosy. Io tantara kely milaza zavatra tena misy io kosa dia nampiharihary tamin’ny fomba tsy azo lavina fa ny namantsika dia hita koa eo amin’ny olona hafa firazanana sy hafa firenena noho isika. Nampianatra tamin’ny fomba mahagaga tokoa i Jesosy. Lioka 10:25-37; Asa. 10:28; Jaona 4:9; 8:48.
◆ Fanontanina inona avy no napetrak’ilay mpahay lalàna tamin’i Jesosy, ary hita miharihary fa inona avy no heviny?
◆ Ho an’ny Jiosy, iza moa no namany, ary antony inona avy moa no mahatonga hihevitra fa na dia ny mpianatra aza dia nanana koa izany fomba fijery izany?
◆ Ahoana no nanazavan’i Jesosy ny fomba fihevitra tsara ka tsy nahafahan’ny mpahay lalàna hanohitra azy?