ആതൻസി​ലെ അരയോ​പ​ഗ​സിൽവെച്ച്‌ നടത്തിയ പ്രസം​ഗ​ത്തിൽ, ‘“അജ്ഞാത​ദൈ​വ​ത്തിന്‌” എന്ന്‌ എഴുതി​യി​രി​ക്കുന്ന ഒരു യാഗപീ​ഠ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌’ പൗലോസ്‌ പറഞ്ഞു. (പ്രവൃ 17:23) റോമൻ സാമ്രാ​ജ്യ​ത്തിൽ ഇത്തരം യാഗപീ​ഠങ്ങൾ ഉണ്ടായി​രു​ന്ന​താ​യി പുരാ​വ​സ്‌തു​തെ​ളി​വു​ക​ളും ലിഖി​ത​രേ​ഖ​ക​ളും സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നുണ്ട്‌. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, ഗ്രീസിൽ അജ്ഞാത​ദൈ​വ​ങ്ങൾക്കാ​യി ഉണ്ടാക്കി​യി​രുന്ന യാഗപീ​ഠ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ എ.ഡി. രണ്ടാം നൂറ്റാ​ണ്ടി​ലെ ഭൂമി​ശാ​സ്‌ത്ര​ജ്ഞ​നായ പോ​സെ​യ്‌നീ​യസ്‌ രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടുണ്ട്‌. ഇനി, എ.ഡി. രണ്ട്‌-മൂന്ന്‌ നൂറ്റാ​ണ്ടു​ക​ളിൽ ജീവി​ച്ചി​രുന്ന ഫൈ​ലോ​സ്‌ട്രാ​റ്റസ്‌, ആതൻസി​ലു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന അത്തരം യാഗപീ​ഠ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പ്രത്യേ​കം എടുത്തു​പ​റ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യും കാണാം. എ.ഡി. രണ്ടാം നൂറ്റാ​ണ്ടിൽ പെർഗ​മൊ​സി​ലു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന (ഇത്‌ ഇന്നത്തെ തുർക്കി​യി​ലാണ്‌.) അത്തര​മൊ​രു യാഗപീ​ഠ​ത്തി​ന്റെ അവശേ​ഷി​ക്കുന്ന ഭാഗങ്ങ​ളാണ്‌ ഒന്നാമത്തെ ചിത്ര​ത്തിൽ കാണു​ന്നത്‌. യാഗപീ​ഠ​ത്തി​ന്റെ കുറെ ഭാഗം ഇന്ന്‌ ഇല്ലാത്ത​തു​കൊണ്ട്‌ അതിലെ ആലേഖനം മുഴു​വ​നാ​യി വായി​ക്കാ​നാ​കി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും അതിന്റെ ആദ്യവരി സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ ഇങ്ങനെ​യാ​യി​രു​ന്നു: “അജ്ഞാത​ദൈ​വ​ങ്ങൾക്ക്‌.” റോമി​ലെ പാല​റ്റൈൻ കുന്നിൽനിന്ന്‌ കണ്ടെടു​ത്തി​ട്ടുള്ള ഒരു യാഗപീ​ഠ​മാ​ണു രണ്ടാമത്തെ ചിത്ര​ത്തിൽ കാണു​ന്നത്‌. പേരി​ല്ലാത്ത ഒരു ദേവത​യ്‌ക്കു സമർപ്പി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന ആ യാഗപീ​ഠ​ത്തിന്‌ ഏതാണ്ട്‌ ബി.സി. 100-ഓളം പഴക്കമുണ്ട്‌. ഇത്തര​മൊ​രു യാഗപീ​ഠ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള ബൈബിൾപ​രാ​മർശം ആധികാ​രി​ക​മാ​ണെന്ന്‌ ഈ ഉദാഹ​ര​ണ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം തെളി​യി​ക്കു​ന്നു.