മറ്റുള്ള​വ​രോട്‌ ബഹുമാ​നം കാണി​പ്പിൻ

“അന്യോ​ന്യം ബഹുമാ​നം കാണി​ക്കു​ന്ന​തിൽ മുൻകൈ എടുക്കു​വിൻ.”—റോമർ 12:10, NW.

1, 2. (എ) താഴ്‌മ പ്രകട​മാ​ക്കാൻ നാം എന്തു ശീലി​ക്കേ​ണ്ട​തുണ്ട്‌? (ബി) ബൈബിൾ ‘ബഹുമാ​നം’ എന്ന പദം മിക്ക​പ്പോ​ഴും ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്നത്‌ എപ്രകാ​ര​മാണ്‌, ബഹുമാ​നം കാണി​ക്കാൻ കൂടുതൽ എളുപ്പം ആർക്കാണ്‌?

കഴിഞ്ഞ ലേഖനം ദൈവ​വ​ച​ന​ത്തി​ലെ ഈ ബുദ്ധി​യു​പ​ദേ​ശ​ത്തിന്‌ ഊന്നൽ നൽകി: “എല്ലാവ​രും തമ്മിൽ തമ്മിൽ കീഴടങ്ങി താഴ്‌മ ധരിച്ചു​കൊൾവിൻ. ദൈവം നിഗളി​ക​ളോ​ടു എതിർത്തു​നി​ല്‌ക്കു​ന്നു; താഴ്‌മ​യു​ള്ള​വർക്കോ കൃപ നല്‌കു​ന്നു.” (1 പത്രൊസ്‌ 5:5) മറ്റുള്ള​വ​രോ​ടു ബഹുമാ​നം കാണി​ക്കു​ന്നത്‌ ഒരു ശീലമാ​ക്കു​ന്ന​താണ്‌ താഴ്‌മ ധരിക്കാ​നുള്ള ഒരു മാർഗം.

² നാം മറ്റുള്ള​വ​രോ​ടു കാണി​ക്കേണ്ട ആദരവും മതിപ്പും പരിഗ​ണ​ന​യും സൂചി​പ്പി​ക്കാ​നാ​ണു ബൈബി​ളിൽ മിക്ക​പ്പോ​ഴും ‘ബഹുമാ​നം’ എന്ന പദം ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്നത്‌. മറ്റുള്ള​വ​രോ​ടു ദയ ഉള്ളവർ ആയിരു​ന്നു​കൊ​ണ്ടും അവരുടെ മാന്യ​തയെ ആദരി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും അഭി​പ്രാ​യങ്ങൾ ശ്രദ്ധി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും അവർ നമ്മോടു പറയുന്ന ന്യായ​മായ കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യാൻ മനസ്സൊ​രു​ക്കം കാട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടും നമുക്ക്‌ അവരെ ബഹുമാ​നി​ക്കാൻ കഴിയും. താഴ്‌മ​യു​ള്ള​വർക്കു സാധാരണ ഗതിയിൽ അതൊരു ബുദ്ധി​മുട്ട്‌ ആയിരി​ക്കില്ല. എന്നാൽ, അഹങ്കാ​രി​കൾക്ക്‌ യഥാർഥ ബഹുമാ​നം കാണി​ക്കുക ബുദ്ധി​മു​ട്ടാ​യി​രി​ക്കാം. പകരം, ആത്മാർഥത ഇല്ലാത്ത മുഖസ്‌തു​തി​യി​ലൂ​ടെ പ്രീതി​യും നേട്ടങ്ങ​ളും കൈവ​രി​ക്കാൻ അവർ ശ്രമി​ച്ചേ​ക്കാം.

യഹോവ മനുഷ്യ​രെ ബഹുമാ​നി​ക്കു​ന്നു

3, 4. യഹോവ അബ്രാ​ഹാ​മി​നെ ബഹുമാ​നി​ച്ചത്‌ എങ്ങനെ, എന്തു​കൊണ്ട്‌?

³ ബഹുമാ​നം കാണി​ക്കു​ന്ന​തിൽ യഹോ​വ​തന്നെ മാതൃക വെക്കുന്നു. അവൻ മനുഷ്യ​രെ ഇച്ഛാസ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തോ​ടെ​യാ​ണു സൃഷ്ടി​ച്ചത്‌, വെറും യന്ത്ര മനുഷ്യ​രോട്‌ എന്നപോ​ലെ അവൻ അവരോട്‌ ഇടപെ​ടു​ന്നില്ല. (1 പത്രൊസ്‌ 2:16) ദൃഷ്ടാ​ന്ത​ത്തിന്‌, സോ​ദോ​മി​നെ അതിന്റെ കടുത്ത ദുഷ്ടത ഹേതു​വാ​യി നശിപ്പി​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണെന്ന്‌ അവൻ അബ്രാ​ഹാ​മി​നോ​ടു പറഞ്ഞ​പ്പോൾ അബ്രാ​ഹാം ചോദി​ച്ചു: “ദുഷ്ട​നോ​ടു​കൂ​ടെ നീതി​മാ​നെ​യും നീ സംഹരി​ക്കു​മോ? പക്ഷേ ആ പട്ടണത്തിൽ അമ്പതു നീതി​മാ​ന്മാർ ഉണ്ടെങ്കിൽ നീ അതിനെ സംഹരി​ക്കു​മോ?” 50 നീതി​മാ​ന്മാ​രെ പ്രതി താൻ ആ നഗരത്തെ നശിപ്പി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​മെന്ന്‌ യഹോവ മറുപടി നൽകി. അബ്രാ​ഹാം അപ്പോൾ താഴ്‌മ​യോ​ടെ അഭ്യർഥി​ക്കാൻ തുടങ്ങി. അവിടു​ത്തെ നീതി​മാ​ന്മാ​രു​ടെ എണ്ണം വെറും 45. . . 40. . . 30. . . 20. . . 10 ആണെങ്കി​ലോ? 10 നീതി​മാ​ന്മാ​രെ​ങ്കി​ലും സോ​ദോ​മിൽ ഉണ്ടെങ്കിൽ താൻ അതിനെ നശിപ്പി​ക്കി​ല്ലെന്ന്‌ യഹോവ അബ്രാ​ഹാ​മിന്‌ ഉറപ്പു നൽകി.—ഉല്‌പത്തി 18:20-33.

⁴ സോ​ദോ​മിൽ പത്തു നീതി​മാ​ന്മാർ പോലും ഇല്ലെന്ന്‌ യഹോ​വ​യ്‌ക്ക്‌ അറിയാ​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നിട്ടും അബ്രാ​ഹാ​മി​ന്റെ അഭി​പ്രാ​യങ്ങൾ ശ്രദ്ധി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും അവനോട്‌ ആദര​വോ​ടെ ഇടപെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടും യഹോവ അവനെ ബഹുമാ​നി​ച്ചു. എന്തു​കൊണ്ട്‌? എന്തെന്നാൽ അബ്രാ​ഹാം “യഹോ​വ​യിൽ വിശ്വ​സി​ച്ചു; അതു അവൻ അവന്നു നീതി​യാ​യി കണക്കിട്ടു.” അബ്രാ​ഹാം “ദൈവ​ത്തി​ന്റെ സ്‌നേ​ഹി​തൻ” എന്നു വിളി​ക്ക​പ്പെട്ടു. (ഉല്‌പത്തി 15:6; യാക്കോബ്‌ 2:23) അതിനു​പു​റമേ, അബ്രാ​ഹാം മറ്റുള്ള​വരെ ബഹുമാ​നി​ക്കു​ന്നു​വെന്ന്‌ യഹോവ കണ്ടു. അബ്രാ​ഹാ​മി​ന്റെ ഗോപാ​ല​ക​രും അവന്റെ അനന്തര​വ​നായ ലോത്തി​ന്റെ ഗോപാ​ല​ക​രും തമ്മിൽ സ്ഥലത്തെ ചൊല്ലി തർക്കം ഉണ്ടായ​പ്പോൾ തനിക്കു വേണ്ട സ്ഥലം തിര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കാൻ ലോത്തിന്‌ ആദ്യ അവസരം നൽകി​ക്കൊണ്ട്‌ അബ്രാ​ഹാം അവനെ ബഹുമാ​നി​ച്ചു. ഏറ്റവും നല്ലതെന്നു തനിക്കു തോന്നിയ സ്ഥലം ലോത്ത്‌ തിര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തു. അബ്രാ​ഹാം മറ്റൊ​രി​ട​ത്തേക്കു മാറി​പ്പാർക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു.—ഉല്‌പത്തി 13:5-11.

5. യഹോവ ലോത്തി​നെ ബഹുമാ​നി​ച്ചത്‌ എങ്ങനെ?

⁵ യഹോവ നീതി​മാ​നായ ലോത്തി​നെ​യും അതു​പോ​ലെ​തന്നെ ബഹുമാ​നി​ച്ചു. സോ​ദോം നശിപ്പി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നു മുമ്പ്‌, ഒരു പർവത പ്രദേ​ശ​ത്തേക്ക്‌ ഓടി​പ്പോ​കാൻ അവൻ ലോത്തി​നോ​ടു പറഞ്ഞു. എന്നാൽ, അങ്ങോട്ടു പോകാൻ തനിക്ക്‌ ഇഷ്ടമി​ല്ലെന്നു ലോത്ത്‌ പറഞ്ഞു. അടുത്തുള്ള സോവർ നഗരത്തി​ലേക്കു പോകാ​നാ​യി​രു​ന്നു അവനു താത്‌പ​ര്യം. ആ നഗരം സ്ഥിതി ചെയ്‌തി​രു​ന്നത്‌ നശിപ്പി​ക്ക​പ്പെ​ടേ​ണ്ടി​യി​രുന്ന പ്രദേ​ശത്ത്‌ ആയിരു​ന്നു​താ​നും. യഹോവ ലോത്തി​നോ​ടു പറഞ്ഞു: “ഇക്കാര്യ​ത്തി​ലും ഞാൻ നിന്നെ കടാക്ഷി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു [“നിന്നോ​ടു പരിഗണന കാണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു,” NW]; നീ പറഞ്ഞ പട്ടണം ഞാൻ മറിച്ചു​ക​ള​ക​യില്ല.” വിശ്വ​സ്‌ത​നായ ലോത്ത്‌ ചോദി​ച്ചതു ചെയ്‌തു​കൊണ്ട്‌ യഹോവ അവനെ ബഹുമാ​നി​ച്ചു.—ഉല്‌പത്തി 19:15-22; 2 പത്രൊസ്‌ 2:6-9.

6. യഹോവ മോ​ശെയെ ബഹുമാ​നി​ച്ചത്‌ എങ്ങനെ?

⁶ തന്റെ ജനത്തെ അടിമ​ത്ത​ത്തിൽനി​ന്നു വിടു​വി​ക്കാ​നും ദൈവ​ജ​നത്തെ പോകാൻ അനുവ​ദി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ കുറിച്ചു ഫറവോ​നോ​ടു സംസാ​രി​ക്കാ​നും വേണ്ടി യഹോവ മോ​ശെയെ ഈജി​പ്‌തി​ലേക്കു മടക്കി അയച്ച​പ്പോൾ മോശെ ഇപ്രകാ​രം പ്രതി​ക​രി​ച്ചു: “കർത്താവേ, . . . ഞാൻ വാക്‌സാ​മർത്ഥ്യ​മു​ള്ള​വനല്ല.” യഹോവ മോ​ശെ​യ്‌ക്ക്‌ ഇങ്ങനെ ഉറപ്പു നൽകി: “ഞാൻ നിന്റെ വായോ​ടു​കൂ​ടെ ഇരുന്നു നീ സംസാ​രി​ക്കേ​ണ്ടതു നിനക്കു ഉപദേ​ശി​ച്ചു​ത​രും.” എന്നിട്ടും മോശെ മടിച്ചു​നി​ന്നു. അപ്പോൾ യഹോവ അവനു വീണ്ടും ഉറപ്പു നൽകു​ക​യും അവന്റെ സഹോ​ദ​ര​നായ അഹരോ​നെ ഒരു വക്താവ്‌ എന്ന നിലയിൽ അവനോ​ടൊ​പ്പം അയയ്‌ക്കാൻ ക്രമീ​ക​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു.—പുറപ്പാ​ടു 4:10-16.

7. മറ്റുള്ള​വരെ ബഹുമാ​നി​ക്കാൻ യഹോവ മനസ്സൊ​രു​ക്കം കാട്ടി​യത്‌ എന്തു​കൊണ്ട്‌?

⁷ അത്തരം അവസര​ങ്ങ​ളി​ലെ​ല്ലാം യഹോവ മറ്റുള്ള​വരെ, വിശേ​ഷി​ച്ചും തന്നെ സേവി​ക്കു​ന്ന​വരെ, ബഹുമാ​നി​ക്കാൻ മനസ്സൊ​രു​ക്കം കാട്ടി. അവർ ചോദിച്ച കാര്യങ്ങൾ തന്റെ ആദ്യ തീരു​മാ​ന​ത്തിൽ നിന്നു വിഭി​ന്ന​മാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം എങ്കിൽ പോലും, അവ തന്റെ ഉദ്ദേശ്യ​ത്തി​നു വിരുദ്ധം അല്ലാതി​രു​ന്നി​ട​ത്തോ​ളം കാലം യഹോവ അവരുടെ ആവശ്യങ്ങൾ പരിഗ​ണി​ക്കു​ക​യും അനുവ​ദി​ച്ചു കൊടു​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു.

യേശു മറ്റുള്ള​വരെ ബഹുമാ​നി​ച്ചു

8. കടുത്ത രോഗം ബാധി​ച്ചി​രുന്ന ഒരു സ്‌ത്രീ​യെ യേശു ബഹുമാ​നി​ച്ചത്‌ എങ്ങനെ?

⁸ മറ്റുള്ള​വരെ ബഹുമാ​നി​ക്കുന്ന കാര്യ​ത്തിൽ യേശു യഹോ​വയെ അനുക​രി​ച്ചു. ഒരിക്കൽ, 12 വർഷമാ​യി രക്തസ്രാ​വ​മുള്ള ഒരു സ്‌ത്രീ ജനക്കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. അവളെ സൗഖ്യ​മാ​ക്കാൻ വൈദ്യ​ന്മാർക്കു കഴിഞ്ഞി​രു​ന്നില്ല. മോ​ശൈക ന്യായ​പ്ര​മാണ പ്രകാരം, അവൾ ആചാര​പ​ര​മാ​യി അശുദ്ധ​യാ​യി പരിഗ​ണി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. അവൾ അവിടെ ആയിരി​ക്കാ​നും പാടി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. അവൾ യേശു​വി​ന്റെ പിന്നിൽ എത്തി അവന്റെ വസ്‌ത്രം തൊട്ടു, സൗഖ്യം പ്രാപി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. അവൾ ചെയ്‌ത​തി​നെ പ്രതി അവളെ ശകാരി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ യേശു ന്യായ​പ്ര​മാ​ണ​ത്തി​ന്റെ സാങ്കേ​തിക വശങ്ങളിൽ കടിച്ചു​തൂ​ങ്ങി​യില്ല. മറിച്ച്‌, അവളുടെ സാഹച​ര്യം മനസ്സി​ലാ​ക്കിയ അവൻ അവളെ ബഹുമാ​നി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ പറഞ്ഞു: “മകളേ, നിന്റെ വിശ്വാ​സം നിന്നെ രക്ഷിച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു; സമാധാ​ന​ത്തോ​ടെ പോയി ബാധ ഒഴിഞ്ഞു സ്വസ്ഥയാ​യി​രിക്ക.”—മർക്കൊസ്‌ 5:25-34; ലേവ്യ​പു​സ്‌തകം 15:25-27.

9. യേശു ഒരു വിജാ​തീയ സ്‌ത്രീ​യെ ബഹുമാ​നി​ച്ചത്‌ എങ്ങനെ?

⁹ മറ്റൊരു അവസര​ത്തിൽ ഒരു കനാന്യ സ്‌ത്രീ യേശു​വി​നോ​ടു പറഞ്ഞു: “കർത്താവേ, ദാവീ​ദ്‌പു​ത്രാ, എന്നോടു കരുണ തോ​ന്നേ​ണമേ; എന്റെ മകൾക്കു ഭൂതോ​പ​ദ്രവം കഠിന​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.” തന്നെ അയച്ചി​രി​ക്കു​ന്നതു വിജാ​തീ​യ​രു​ടെ അടു​ത്തേക്കല്ല, മറിച്ച്‌ ഇസ്രാ​യേൽ ജനതയു​ടെ അടു​ത്തേ​ക്കാണ്‌ എന്ന്‌ അറിഞ്ഞു​കൊണ്ട്‌ യേശു പറഞ്ഞു: “[ഇസ്രാ​യേൽ] മക്കളുടെ അപ്പം എടുത്തു നായ്‌ക്കു​ട്ടി​കൾക്കു [വിജാ​തീ​യർക്ക്‌] ഇട്ടു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്നതു നന്നല്ല.” “നായ്‌ക്കു​ട്ടി​ക​ളും ഉടയവ​രു​ടെ മേശയിൽനി​ന്നു വീഴുന്ന നുറു​ക്കു​കൾ തിന്നു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ” എന്നു സ്‌ത്രീ പ്രതി​വ​ചി​ച്ചു. അപ്പോൾ യേശു പറഞ്ഞു: “സ്‌ത്രീ​യേ, നിന്റെ വിശ്വാ​സം വലിയതു; നിന്റെ ഇഷ്ടം​പോ​ലെ നിനക്കു ഭവിക്കട്ടെ.” അവളുടെ മകൾ സൗഖ്യം പ്രാപി​ച്ചു. ആ വിജാ​തീയ സ്‌ത്രീ​യെ അവളുടെ വിശ്വാ​സത്തെ പ്രതി യേശു ബഹുമാ​നി​ച്ചു. കാട്ടു​നാ​യ്‌ക്കൾ എന്നു പരാമർശി​ക്കാ​തെ “നായ്‌ക്കു​ട്ടി​കൾ” എന്ന്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ അവൻ കാര്യത്തെ മയപ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും തന്റെ അനുകമ്പ പ്രകട​മാ​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു.—മത്തായി 15:21-28.

10. യേശു തന്റെ ശിഷ്യ​ന്മാ​രെ ഏതു ശക്തമായ പാഠം പഠിപ്പി​ച്ചു, അത്‌ ആവശ്യ​മാ​യി​രു​ന്നത്‌ എന്തു​കൊണ്ട്‌?

¹⁰ ശിഷ്യ​ന്മാർക്ക്‌ ‘ഞാൻ-മുമ്പൻ’ മനോ​ഭാ​വം ഉണ്ടായി​രു​ന്ന​തി​നാൽ, താഴ്‌മ ഉള്ളവരാ​യി​രി​ക്കു​ക​യും മറ്റുള്ള​വരെ ബഹുമാ​നി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യേ​ണ്ട​തി​ന്റെ ആവശ്യത്തെ കുറിച്ച്‌ യേശു അവരെ ആവർത്തി​ച്ചു പഠിപ്പി​ച്ചു. ഒരിക്കൽ അവർക്കി​ട​യിൽ ഒരു തർക്കം ഉണ്ടായ ശേഷം യേശു അവരോ​ടു ചോദി​ച്ചു: ‘നിങ്ങൾ തമ്മിൽ വാദി​ച്ചതു എന്ത്‌?’ എന്നാൽ അവർ മിണ്ടാ​തി​രു​ന്നു. കാരണം, “തങ്ങളുടെ ഇടയിൽ വലിയവൻ ആർ” എന്നതാ​യി​രു​ന്നു അവരുടെ ഇടയിലെ തർക്കവി​ഷയം. (മർക്കൊസ്‌ 9:33, 34) യേശു മരിക്കു​ന്ന​തി​നു മുമ്പുള്ള രാത്രി​യിൽ പോലും, ‘തങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തിൽ ആരെ ആകുന്നു വലിയ​വ​നാ​യി എണ്ണേണ്ടതു എന്നതി​നെ​ച്ചൊ​ല്ലി ഒരു തർക്കം അവരുടെ ഇടയിൽ ഉണ്ടായി.’ (ലൂക്കൊസ്‌ 22:24) അതു​കൊണ്ട്‌ പെസഹാ ഭക്ഷണത്തി​ന്റെ സമയത്ത്‌ യേശു ‘ഒരു പാത്ര​ത്തിൽ വെള്ളം പകർന്നു ശിഷ്യ​ന്മാ​രു​ടെ കാൽ കഴുകി.’ എത്ര ശക്തമായ ഒരു പാഠം! യേശു ദൈവ​പു​ത്രൻ, യഹോവ കഴിഞ്ഞാൽപ്പി​ന്നെ പ്രപഞ്ച​ത്തിൽ ഏറ്റവും ഉയർന്നവൻ, ആയിരു​ന്നു. എന്നിട്ടും തന്റെ ശിഷ്യ​ന്മാ​രു​ടെ പാദങ്ങൾ കഴുകി​ക്കൊണ്ട്‌, ബഹുമാ​നം പ്രകടി​പ്പി​ക്കുന്ന കാര്യ​ത്തിൽ അവൻ അവരെ ഒരു പാഠം പഠിപ്പി​ച്ചു. അവൻ പറഞ്ഞു: “ഞാൻ നിങ്ങൾക്കു ചെയ്‌ത​തു​പോ​ലെ നിങ്ങളും ചെയ്യേ​ണ്ട​തി​ന്നു ഞാൻ നിങ്ങൾക്കു ദൃഷ്ടാന്തം തന്നിരി​ക്കു​ന്നു.”—യോഹ​ന്നാൻ 13:5-15.

പൗലൊസ്‌ ബഹുമാ​നം പ്രകട​മാ​ക്കി

11, 12. ഒരു ക്രിസ്‌ത്യാ​നി ആയ ശേഷം പൗലൊസ്‌ എന്തു പഠിച്ചു, ഫിലേ​മോ​നോ​ടുള്ള ബന്ധത്തിൽ അവൻ അത്‌ എങ്ങനെ ബാധക​മാ​ക്കി?

¹¹ ക്രിസ്‌തു​വി​ന്റെ ഒരു അനുകാ​രി എന്ന നിലയിൽ പൗലൊസ്‌ അപ്പൊ​സ്‌തലൻ മറ്റുള്ള​വ​രോ​ടു ബഹുമാ​നം പ്രകട​മാ​ക്കി. (1 കൊരി​ന്ത്യർ 11:1) അവൻ പറഞ്ഞു: “ഞങ്ങൾ മനുഷ്യ​രോ​ടു . . . മാനം അന്വേ​ഷി​ച്ചില്ല; ഒരു അമ്മ തന്റെ കുഞ്ഞു​ങ്ങളെ പോറ​റും​പോ​ലെ ഞങ്ങൾ നിങ്ങളു​ടെ ഇടയിൽ ആർദ്ര​ത​യു​ള്ള​വ​രാ​യി​രു​ന്നു.” (1 തെസ്സ​ലൊ​നീ​ക്യർ 2:6, 7) ഒരു അമ്മ തന്റെ കുഞ്ഞു​ങ്ങൾക്കു വേണ്ടി കരുതു​ന്നു. ഒരു ക്രിസ്‌ത്യാ​നി ആയിത്തീർന്ന ശേഷം പൗലൊസ്‌ താഴ്‌മ ഉള്ളവനാ​യി​രി​ക്കാൻ പഠിച്ചു. സഹക്രി​സ്‌ത്യാ​നി​ക​ളോട്‌ ആർദ്ര​ത​യോ​ടെ ഇടപെ​ട്ടു​കൊണ്ട്‌ അവൻ അവരോ​ടു ബഹുമാ​നം പ്രകട​മാ​ക്കി. അപ്രകാ​രം ചെയ്യു​ക​യിൽ, അവൻ അവരുടെ ഇച്ഛാസ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തെ ആദരി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. അവൻ റോമിൽ തടവിൽ ആയിരു​ന്ന​പ്പോൾ ഉണ്ടായ ഒരു സംഭവം പ്രകട​മാ​ക്കു​ന്നത്‌ അതാണ്‌.

¹² ഒളി​ച്ചോ​ടിയ ഒരു അടിമ ആയിരുന്ന ഒനേസി​മൊസ്‌ പൗലൊ​സി​ന്റെ പഠിപ്പി​ക്കൽ ശ്രദ്ധിച്ചു. അവൻ ഒരു ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​യും പൗലൊ​സി​ന്റെ സ്‌നേ​ഹി​ത​നും ആയിത്തീർന്നു. അടിമ​യു​ടെ യജമാനൻ ഏഷ്യാ​മൈ​ന​റിൽ താമസി​ച്ചി​രുന്ന ഫിലേ​മോൻ എന്ന ഒരു ക്രിസ്‌ത്യാ​നി ആയിരു​ന്നു. “അവനെ . . . എന്റെ അടുക്കൽ തന്നേ നിർത്തി​ക്കൊൾവാൻ എനിക്കു ആഗ്രഹ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു” എന്ന്‌ എഴുതി​ക്കൊണ്ട്‌ ഒനേസി​മൊസ്‌ തനിക്ക്‌ എത്ര ഉപകാരി ആണെന്ന്‌ ഫിലേ​മോ​നുള്ള ഒരു കത്തിൽ പൗലൊസ്‌ വ്യക്തമാ​ക്കി. എന്നിട്ടും, പൗലൊസ്‌ ഒനേസി​മൊ​സി​നെ ഫിലേ​മോ​ന്റെ അടു​ത്തേക്കു മടക്കി അയച്ചു. എന്തെന്നാൽ അവൻ എഴുതി: “നിന്റെ ഗുണം [“സത്‌പ്ര​വൃ​ത്തി,” NW] നിർബ്ബ​ന്ധ​ത്താൽ എന്നപോ​ലെ അല്ല, മനസ്സോ​ടെ ആകേണ്ട​തി​ന്നു നിന്റെ സമ്മതം​കൂ​ടാ​തെ ഒന്നും ചെയ്‌വാൻ എനിക്കു മനസ്സി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.” ഒരു അപ്പൊ​സ്‌തലൻ എന്ന നിലയി​ലുള്ള തന്റെ സ്ഥാനം പൗലൊസ്‌ മുത​ലെ​ടു​ത്തില്ല. പകരം, ഒനേസി​മൊ​സി​നെ റോമിൽ നിറു​ത്താൻ ആവശ്യ​പ്പെ​ടാ​തി​രു​ന്നു​കൊണ്ട്‌ അവൻ ഫിലേ​മോ​നെ ബഹുമാ​നി​ച്ചു. കൂടാതെ, ഒനേസി​മൊ​സി​നെ ‘ഒരു ദാസൻ’ ആയിട്ടല്ല, അതിലു​പരി ഒരു ‘പ്രിയ സഹോ​ദ​ര​നാ​യി’ കണ്ടു​കൊണ്ട്‌ അവനെ ബഹുമാ​നി​ക്കാൻ പൗലൊസ്‌ ഫിലേ​മോ​നെ ഉദ്‌ബോ​ധി​പ്പി​ച്ചു.—ഫിലേ​മോൻ 13-16.

നമ്മുടെ നാളിൽ ബഹുമാ​നം പ്രകട​മാ​ക്കൽ

13. എന്തു ചെയ്യാ​നാണ്‌ റോമർ 12:10 നമ്മോടു പറയു​ന്നത്‌?

¹³ ദൈവ​വ​ചനം ഇങ്ങനെ ബുദ്ധി​യു​പ​ദേ​ശി​ക്കു​ന്നു: “അന്യോ​ന്യം ബഹുമാ​നം കാണി​ക്കു​ന്ന​തിൽ മുൻകൈ എടുപ്പിൻ.” (റോമർ 12:10, NW) മറ്റുള്ളവർ നമ്മെ ബഹുമാ​നി​ക്കാൻ കാത്തു​നിൽക്കു​ന്ന​തി​നു പകരം, അവരെ ബഹുമാ​നി​ക്കാൻ നാം മുൻകൈ എടുക്കണം എന്നാണ്‌ ഇതിന്റെ അർഥം. “ഓരോ​രു​ത്തൻ സ്വന്ത ഗുണമല്ല, മററു​ള്ള​വന്റെ ഗുണം അന്വേ​ഷി​ക്കട്ടെ.” (1 കൊരി​ന്ത്യർ 10:24; 1 പത്രൊസ്‌ 3:8, 9) അതു​കൊണ്ട്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ ദാസന്മാർ, കുടുംബ വൃത്തത്തിൽ ഉള്ളവ​രെ​യും സഭയിലെ സഹക്രി​സ്‌ത്യാ​നി​ക​ളെ​യും, സഭയ്‌ക്കു വെളി​യിൽ ഉള്ളവരെ പോലും, ബഹുമാ​നി​ക്കാൻ അവസരങ്ങൾ തേടുന്നു.

14. ഭാര്യാ​ഭർത്താ​ക്ക​ന്മാർ പരസ്‌പരം ബഹുമാ​നം പ്രകട​മാ​ക്കു​ന്നത്‌ എങ്ങനെ?

¹⁴ “ഏതു പുരു​ഷ​ന്റെ​യും തല ക്രിസ്‌തു, സ്‌ത്രീ​യു​ടെ തല പുരുഷൻ” എന്നു ബൈബിൾ പ്രസ്‌താ​വി​ക്കു​ന്നു. (1 കൊരി​ന്ത്യർ 11:3) ക്രിസ്‌തു സഭയോട്‌ ഇടപെ​ട്ട​തു​പോ​ലെ ഭാര്യ​യോട്‌ ഇടപെ​ടാൻ യഹോവ പുരു​ഷനെ കടപ്പാ​ടു​ള്ള​വ​നാ​ക്കു​ന്നു. ഭാര്യ ഒരു ‘ബലഹീന പാത്രം എന്ന്‌ ഓർത്ത്‌ അവൾക്കു ബഹുമാ​നം കൊടു​ക്കാൻ’ 1 പത്രൊസ്‌ 3:7-ൽ ഭർത്താ​വി​നോ​ടു നിർദേ​ശി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഭാര്യ പറയു​ന്നതു ശ്രദ്ധി​ക്കാൻ ആത്മാർഥ​മായ മനസ്സൊ​രു​ക്കം കാട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടും ഭാര്യ​യു​ടെ നിർദേ​ശങ്ങൾ കണക്കി​ലെ​ടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടും അദ്ദേഹ​ത്തിന്‌ അതു ചെയ്യാ​നാ​കും. (ഉല്‌പത്തി 21:12) ബൈബിൾ തത്ത്വങ്ങ​ളൊ​ന്നും ലംഘി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, അദ്ദേഹ​ത്തിന്‌ ഭാര്യ​യു​ടെ അഭി​പ്രാ​യ​ങ്ങൾക്കു മുൻഗണന കൊടു​ക്കാ​വു​ന്ന​താണ്‌. അദ്ദേഹം അവളെ സഹായി​ക്കു​ന്നു, അവളോ​ടു ദയാപൂർവം ഇടപെ​ടു​ന്നു. തിരിച്ച്‌, “ഭാര്യക്കു ഭർത്താ​വി​നോട്‌ ആഴമായ ആദരവ്‌ ഉണ്ടായി​രി​ക്കേ​ണ്ട​താണ്‌.” (എഫെസ്യർ 5:33, NW) അവൾ അദ്ദേഹം പറയു​ന്നതു ശ്രദ്ധി​ക്കു​ന്നു, തന്റെ ഇഷ്ടപ്ര​കാ​രം തന്നെ കാര്യങ്ങൾ നടക്കണ​മെന്നു ശാഠ്യം പിടി​ക്കു​ന്നില്ല, അദ്ദേഹത്തെ കൊച്ചാ​ക്കു​ക​യോ നിരന്തരം കുറ്റ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യോ ചെയ്യു​ന്നില്ല. ചില കാര്യ​ങ്ങ​ളിൽ മികച്ച കഴിവു​കൾ ഉള്ളപ്പോൾ പോലും അവൾ ഭർത്താ​വി​നെ ഭരിക്കാൻ ശ്രമി​ക്കാ​തെ താഴ്‌മ പ്രകട​മാ​ക്കു​ന്നു.

15. പ്രായ​മാ​യ​വ​രോട്‌ എന്തു പരിഗണന കാണി​ക്കണം, അവർ എങ്ങനെ പ്രതി​ക​രി​ക്കണം?

¹⁵ ക്രിസ്‌തീയ സഭയിൽ വിശേ​ഷാൽ ബഹുമാ​നം അർഹി​ക്കു​ന്ന​വ​രുണ്ട്‌. അതിന്‌ ഒരു ദൃഷ്ടാ​ന്ത​മാ​ണു പ്രായ​മാ​യവർ. “നരച്ചവന്റെ മുമ്പാകെ എഴു​ന്നേ​ല്‌ക്ക​യും വൃദ്ധന്റെ [അല്ലെങ്കിൽ വൃദ്ധയു​ടെ] മുഖം ബഹുമാ​നി​ക്ക​യും . . . വേണം.” (ലേവ്യ​പു​സ്‌തകം 19:32) അനേക വർഷങ്ങൾ യഹോ​വയെ വിശ്വ​സ്‌ത​മാ​യി സേവി​ച്ച​വ​രു​ടെ കാര്യ​ത്തിൽ ഇതു വിശേ​ഷാൽ സത്യമാണ്‌. കാരണം, “നരച്ച തല നീതി​മാർഗ​ത്തിൽ കാണ​പ്പെ​ടു​മ്പോൾ അത്‌ ഒരു സൗന്ദര്യ കിരീ​ട​മാ​കു​ന്നു.” (സദൃശ​വാ​ക്യ​ങ്ങൾ 16:31, NW) തങ്ങളെ​ക്കാൾ പ്രായ​മായ സഹക്രി​സ്‌ത്യാ​നി​ക​ളോട്‌ ഉചിത​മായ ആദരവു കാട്ടി​ക്കൊണ്ട്‌ മേൽവി​ചാ​ര​ക​ന്മാർ മാതൃക വെക്കണം. തീർച്ച​യാ​യും, പ്രായ​മാ​യ​വ​രും പ്രായം കുറഞ്ഞ​വ​രോട്‌, വിശേ​ഷി​ച്ചും ആട്ടിൻകൂ​ട്ടത്തെ മേയി​ക്കാൻ ഉത്തരവാ​ദി​ത്വം ഉള്ളവ​രോട്‌, ആദരപൂർവ​ക​മായ മനോ​ഭാ​വം പ്രകട​മാ​ക്കണം.—1 പത്രൊസ്‌ 5:2, 3.

16. മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളും മക്കളും അന്യോ​ന്യം ബഹുമാ​നി​ക്കു​ന്നത്‌ എങ്ങനെ?

¹⁶ കുട്ടികൾ മാതാ​പി​താ​ക്കളെ ബഹുമാ​നി​ക്കണം: ‘മക്കളേ, നിങ്ങളു​ടെ അമ്മയപ്പൻമാ​രെ കർത്താ​വിൽ അനുസ​രി​പ്പിൻ; അതു ന്യായ​മ​ല്ലോ. “നിനക്കു നൻമ ഉണ്ടാകു​വാ​നും നീ ഭൂമി​യിൽ ദീർഘാ​യു​സ്സോ​ടി​രി​പ്പാ​നും നിന്റെ അപ്പനെ​യും അമ്മയെ​യും ബഹുമാ​നിക്ക” എന്നതു വാഗ്‌ദ​ത്ത​ത്തോ​ടു​കൂ​ടിയ ആദ്യക​ല്‌പന ആകുന്നു.’ തിരിച്ച്‌, മാതാ​പി​താ​ക്കൾ കുട്ടി​കളെ ബഹുമാ​നി​ക്കണം. കാരണം ‘മക്കളെ പ്രകോ​പി​പ്പി​ക്കാ​തെ അവരെ യഹോ​വ​യു​ടെ ശിക്ഷണ​ത്തി​ലും മാനസിക ക്രമവ​ത്‌ക​ര​ണ​ത്തി​ലും വളർത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​രാൻ [NW]’ അവരോ​ടു പറയ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.—എഫെസ്യർ 6:1-4; പുറപ്പാ​ടു 20:12.

17. “ഇരട്ടി മാനത്തി​ന്നു” യോഗ്യർ ആരാണ്‌?

¹⁷ സഭയെ സേവി​ക്കു​ന്ന​തിൽ കഠിനാ​ധ്വാ​നം ചെയ്യു​ന്ന​വ​രോ​ടും ബഹുമാ​നം കാണി​ക്കേ​ണ്ട​താണ്‌: “നന്നായി ഭരിക്കുന്ന മൂപ്പന്മാ​രെ, പ്രത്യേ​കം വചനത്തി​ലും ഉപദേ​ശ​ത്തി​ലും അദ്ധ്വാ​നി​ക്കു​ന്ന​വരെ തന്നേ, ഇരട്ടി മാനത്തി​ന്നു യോഗ്യ​രാ​യി എണ്ണുക.” (1 തിമൊ​ഥെ​യൊസ്‌ 5:17) അവരെ ബഹുമാ​നി​ക്കാ​നുള്ള ഒരു മാർഗം എബ്രായർ 13:17-ൽ പറയു​ന്നതു ചെയ്യു​ന്ന​താണ്‌: “നിങ്ങളെ നടത്തു​ന്ന​വരെ [“നിങ്ങളു​ടെ ഇടയിൽ നേതൃ​ത്വം എടുക്കു​ന്ന​വരെ,” NW] അനുസ​രി​ച്ചു കീഴട​ങ്ങി​യി​രി​പ്പിൻ.”

18. സഭയ്‌ക്കു വെളി​യിൽ ഉള്ളവ​രോ​ടു നാം എങ്ങനെ പെരു​മാ​റണം?

¹⁸ സഭയ്‌ക്കു വെളി​യിൽ ഉള്ളവ​രോ​ടു നാം ബഹുമാ​നം കാട്ടണ​മോ? ഉവ്വ്‌. ദൃഷ്ടാ​ന്ത​ത്തിന്‌, നമ്മെ ഇങ്ങനെ പ്രബോ​ധി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു: “ഏതു മനുഷ്യ​നും ശ്രേഷ്‌ഠാ​ധി​കാ​ര​ങ്ങൾക്കു കീഴട​ങ്ങട്ടെ.” (റോമർ 13:1) തന്റെ രാജ്യം തൽസ്ഥാ​നത്തു വരുന്നതു വരെ അധികാ​രം പ്രയോ​ഗി​ക്കാൻ യഹോവ അനുവ​ദി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന ലൗകിക ഭരണാ​ധി​കാ​രി​ക​ളാണ്‌ ഇവർ. (ദാനീ​യേൽ 2:44) അതു​കൊണ്ട്‌ നാം “എല്ലാവർക്കും കടമാ​യു​ള്ളതു കൊടു[ക്കുന്നു]; നികുതി കൊടു​ക്കേ​ണ്ട​വന്നു നികുതി; ചുങ്കം കൊടു​ക്കേ​ണ്ട​വന്നു ചുങ്കം; ഭയം കാണി​ക്കേ​ണ്ട​വന്നു ഭയം; മാനം കാണി​ക്കേ​ണ്ട​വന്നു മാനം.” (റോമർ 13:7) നാം “എല്ലാവ​രെ​യും,” സ്‌ത്രീ​ക​ളെ​യും പുരു​ഷ​ന്മാ​രെ​യും, “ബഹുമാ​നി”ക്കേണ്ടതാണ്‌.—1 പത്രൊസ്‌ 2:17.

19. നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ മറ്റുള്ള​വർക്കു ‘നന്മചെ​യ്യാ​നും’ അവരെ ബഹുമാ​നി​ക്കാ​നും സാധി​ക്കും?

¹⁹ സഭയ്‌ക്കു വെളി​യിൽ ഉള്ളവരെ പോലും നാം ബഹുമാ​നി​ക്കണം എന്നതു സത്യമാ​യി​രി​ക്കെ, ദൈവ​വ​ചനം ഊന്നി​പ്പ​റ​യു​ന്നത്‌ എന്താ​ണെന്നു ശ്രദ്ധി​ക്കുക: “ആകയാൽ അവസരം കിട്ടും​പോ​ലെ നാം എല്ലാവർക്കും, വിശേ​ഷാൽ സഹവി​ശ്വാ​സി​കൾക്കും നൻമ​ചെയ്‌ക.” (ഗലാത്യർ 6:10) തീർച്ച​യാ​യും, മറ്റുള്ള​വർക്കു ‘നന്മചെയ്യാ’നുള്ള ഏറ്റവും നല്ല മാർഗം അവരിൽ ആത്മീയ ആവശ്യങ്ങൾ വളർത്തി​യെ​ടു​ക്കു​ക​യും അവ തൃപ്‌തി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും ചെയ്യുക എന്നതാണ്‌. (മത്തായി 5:3) പൗലൊസ്‌ അപ്പൊ​സ്‌ത​ലന്റെ ഈ ഓർമി​പ്പി​ക്കൽ പിൻപ​റ്റു​ന്ന​തി​നാൽ നമുക്ക്‌ അതു ചെയ്യാ​വു​ന്ന​താണ്‌: “സത്യവ​ച​നത്തെ യഥാർത്ഥ​മാ​യി പ്രസം​ഗി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു ലജ്ജിപ്പാൻ സംഗതി​യി​ല്ലാത്ത വേലക്കാ​ര​നാ​യി ദൈവ​ത്തി​ന്നു കൊള്ളാ​കു​ന്ന​വ​നാ​യി നില്‌പാൻ ശ്രമിക്ക.” സാക്ഷ്യം നൽകാ​നുള്ള എല്ലാ അവസര​ങ്ങ​ളും നയപൂർവം പ്രയോ​ജ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊണ്ട്‌ നാം നമ്മുടെ “ശുശ്രൂഷ നിറപ​ടി​യാ​യി നിവർത്തി”ക്കുമ്പോൾ നാം എല്ലാവർക്കും നന്മ ചെയ്യുക മാത്രമല്ല, അവരെ ബഹുമാ​നി​ക്കുക കൂടി ചെയ്യുന്നു.—2 തിമൊ​ഥെ​യൊസ്‌ 2:15; 4:5.

യഹോ​വയെ ബഹുമാ​നി​ക്കൽ

20. ഫറവോ​നും സൈന്യ​ത്തി​നും എന്തു സംഭവി​ച്ചു, എന്തു​കൊണ്ട്‌?

²⁰ യഹോവ തന്റെ സൃഷ്ടി​കളെ ബഹുമാ​നി​ക്കു​ന്നു. അപ്പോൾ ന്യായ​യു​ക്ത​മാ​യും നാം തിരിച്ച്‌ അവനെ​യും ബഹുമാ​നി​ക്കേ​ണ്ട​താണ്‌. (സദൃശ​വാ​ക്യ​ങ്ങൾ 3:9; വെളി​പ്പാ​ടു 4:11) യഹോ​വ​യു​ടെ വചനം ഇങ്ങനെ​യും പറയുന്നു: “എന്നെ മാനി​ക്കു​ന്ന​വരെ ഞാൻ മാനി​ക്കും; എന്നെ നിന്ദി​ക്കു​ന്നവർ നിന്ദി​ത​രാ​കും.” (1 ശമൂവേൽ 2:30) ദൈവ​ജ​നത്തെ പോകാൻ അനുവ​ദി​ക്കാൻ ഈജി​പ്‌തി​ലെ ഫറവോ​നോ​ടു പറഞ്ഞ​പ്പോൾ അവൻ ധിക്കാ​ര​പൂർവം പ്രതി​വ​ചി​ച്ചു: “ഞാൻ യഹോ​വ​യു​ടെ വാക്കു കേൾക്കേ​ണ്ട​തി​ന്നു അവൻ ആർ?” (പുറപ്പാ​ടു 5:2) ഇസ്രാ​യേ​ല്യ​രെ തകർക്കാ​നാ​യി ഫറവോൻ തന്റെ സൈന്യ​ത്തെ അയച്ച​പ്പോൾ, യഹോവ ഇസ്രാ​യേ​ലി​നു വേണ്ടി ചെങ്കട​ലി​ലെ വെള്ളം വേർപി​രി​ച്ചു. എന്നാൽ ഈജി​പ്‌തു​കാർ അവരെ പിന്തു​ടർന്ന​പ്പോൾ വെള്ളം മടങ്ങി​വ​രാൻ യഹോവ ഇടയാക്കി. “ഫറവോ​ന്റെ രഥങ്ങ​ളെ​യും സൈന്യ​ത്തെ​യും [യഹോവ] കടലിൽ തള്ളിയി​ട്ടു.” (പുറപ്പാ​ടു 14:26-28; 15:4) അങ്ങനെ, യഹോ​വയെ ബഹുമാ​നി​ക്കാ​നുള്ള ഫറവോന്റ അഹങ്കാ​ര​പൂർവ​ക​മായ നിരസ​ന​ത്തി​ന്റെ ഫലം അവന്റെ ദാരുണ അന്ത്യമാ​യി​രു​ന്നു.—സങ്കീർത്തനം 136:15.

21. യഹോവ ബേൽശ​സ്സ​രിന്‌ എതിരാ​യി​രു​ന്നത്‌ എന്തു​കൊണ്ട്‌, ഫലം എന്തായി​രു​ന്നു?

²¹ ബാബി​ലോ​ണി​ലെ ബേൽശസ്സർ രാജാവ്‌ യഹോ​വയെ ബഹുമാ​നി​ക്കാൻ വിസമ്മ​തി​ച്ചു. യെരൂ​ശ​ലേ​മി​ലെ ആലയത്തിൽ നിന്ന്‌ എടുത്തു​കൊ​ണ്ടു പോയ സ്വർണം​കൊ​ണ്ടും വെള്ളി​കൊ​ണ്ടു​മുള്ള പവിത്ര പാത്ര​ങ്ങ​ളിൽ നിന്നു വീഞ്ഞു കുടി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ ഒരു മദ്യ വിരു​ന്നിൽ അവൻ യഹോ​വയെ നിന്ദിച്ചു. അപ്രകാ​രം ചെയ്യവെ അവൻ തന്റെ വിജാ​തീയ ദേവന്മാ​രെ സ്‌തു​തി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. എന്നാൽ യഹോ​വ​യു​ടെ ദാസനായ ദാനീ​യേൽ അവനോ​ടു പറഞ്ഞു: “[നീ] ഹൃദയത്തെ താഴ്‌ത്താ​തെ സ്വർഗ്ഗ​സ്ഥ​നായ കർത്താ​വി​ന്റെ നേരെ തന്നെത്താൻ ഉയർത്തി.” ആ രാത്രി​യിൽ തന്നെ ബേൽശസ്സർ കൊല്ല​പ്പെട്ടു, രാജത്വം അവനിൽനിന്ന്‌ എടുത്തു മാറ്റ​പ്പെട്ടു.—ദാനീ​യേൽ 5:22-31.

22. (എ) ഇസ്രാ​യേൽ നേതാ​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ​യും ജനതയു​ടെ​യും മേൽ യഹോവ കോപം ചൊരി​ഞ്ഞത്‌ എന്തു​കൊണ്ട്‌? (ബി) യഹോവ ആരോടു പ്രീതി കാട്ടി, ഫലം എന്തായി​രു​ന്നു?

²² പൊ.യു. ഒന്നാം നൂറ്റാ​ണ്ടിൽ, ഹെരോ​ദാവ്‌ രാജാവ്‌ പൊതു​ജ​നത്തെ അഭിസം​ബോ​ധന ചെയ്‌ത്‌ പ്രസം​ഗി​ച്ച​പ്പോൾ അവർ ആർത്തു​വി​ളി​ച്ചു: “ഇതു മനുഷ്യ​ന്റെ ശബ്ദമല്ല ഒരു ദേവന്റെ ശബ്ദം അത്രേ”! വൃഥാ​ഭി​മാ​നി​യായ ആ രാജാവ്‌ അതി​നോട്‌ വിയോ​ജി​ച്ചില്ല, അവൻ മഹത്ത്വം ആഗ്രഹി​ച്ചു. അപ്പോൾ, “അവൻ ദൈവ​ത്തി​ന്നു മഹത്വം കൊടു​ക്കാ​യ്‌ക​യാൽ കർത്താ​വി​ന്റെ ദൂതൻ ഉടനെ അവനെ അടിച്ചു.” (പ്രവൃ​ത്തി​കൾ 12:21-23) യഹോ​വയെ ബഹുമാ​നി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പകരം ഹെരോ​ദാവ്‌ സ്വയം ബഹുമാ​നി​ച്ചു, അവൻ അടി​യേറ്റു മരിച്ചു. ദൈവ​പു​ത്ര​നായ യേശു​വി​നെ കൊല്ലാൻ ഗൂഢാ​ലോ​ചന നടത്തി​ക്കൊണ്ട്‌ അന്നത്തെ മതനേ​താ​ക്ക​ന്മാർ ദൈവത്തെ അപമാ​നി​ച്ചി​രു​ന്നു. യേശു പഠിപ്പി​ച്ചതു സത്യം ആണെന്നു ചില ഭരണാ​ധി​പ​ന്മാർക്ക്‌ അറിയാ​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ അവർ അവനെ അനുഗ​മി​ച്ചില്ല. കാരണം “അവർ ദൈവ​ത്താ​ലുള്ള മാന​ത്തെ​ക്കാൾ മനുഷ്യ​രാ​ലുള്ള മാനത്തെ അധികം സ്‌നേ​ഹി​ച്ചു.” (യോഹ​ന്നാൻ 11:47-53; 12:42, 43) ഇസ്രാ​യേൽ ജനത മൊത്ത​ത്തിൽ യഹോ​വ​യെ​യോ അവന്റെ നിയമിത പ്രതി​നി​ധി​യായ യേശു​വി​നെ​യോ ബഹുമാ​നി​ച്ചില്ല. തത്‌ഫ​ല​മാ​യി, യഹോവ അവരെ ബഹുമാ​നി​ക്കു​ന്ന​തിൽ തുടർന്നില്ല, അവരും അവരുടെ ആലയവും നശിപ്പി​ക്ക​പ്പെ​ടാൻ അവൻ അനുവ​ദി​ച്ചു. എന്നാൽ തന്നെയും തന്റെ പുത്ര​നെ​യും ബഹുമാ​നി​ച്ച​വരെ അവൻ ജീവ​നോ​ടെ സംരക്ഷി​ച്ചു.—മത്തായി 23:38; ലൂക്കൊസ്‌ 21:20-22.

23. ദൈവ​ത്തി​ന്റെ പുതിയ ലോക​ത്തിൽ ജീവി​ക്കാൻ നാം എന്തു ചെയ്യണം? (സങ്കീർത്തനം 37:9-11; മത്തായി 5:5)

²³ ഇന്നത്തെ വ്യവസ്ഥി​തി നശിപ്പി​ക്ക​പ്പെട്ട ശേഷം ദൈവ​ത്തി​ന്റെ പുതിയ ലോക​ത്തിൽ ജീവി​ക്കാൻ ആഗ്രഹി​ക്കുന്ന എല്ലാവ​രും ദൈവ​ത്തെ​യും അവന്റെ പുത്ര​നായ ക്രിസ്‌തു യേശു​വി​നെ​യും ബഹുമാ​നി​ക്കു​ക​യും അനുസ​രി​ക്കു​ക​യും വേണം. (യോഹ​ന്നാൻ 5:22, 23; ഫിലി​പ്പി​യർ 2:9-11) അത്തരം ബഹുമാ​നം പ്രകട​മാ​ക്കാ​ത്തവർ “ഭൂമി​യിൽനി​ന്നു​തന്നെ ഛേദി​ക്ക​പ്പെ​ടും.” നേരെ​മ​റിച്ച്‌, ദൈവ​ത്തെ​യും ക്രിസ്‌തു​വി​നെ​യും ബഹുമാ​നി​ക്കു​ക​യും അനുസ​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്ന നേരു​ള്ളവർ ആയിരി​ക്കും “ഭൂമി​യിൽ വസിക്കു​ന്നത്‌.”—സദൃശ​വാ​ക്യ​ങ്ങൾ 2:21, 22, NW.

പുനര​വ​ലോ​ക​നം

□ മറ്റുള്ള​വരെ ബഹുമാ​നി​ക്കുക എന്നാൽ അർഥ​മെന്ത്‌, യഹോവ മറ്റുള്ള​വരെ ബഹുമാ​നി​ച്ചത്‌ എങ്ങനെ?

□ യേശു​വും പൗലൊ​സും മറ്റുള്ള​വരെ ബഹുമാ​നി​ച്ചത്‌ എങ്ങനെ?

□ നമ്മുടെ കാലത്ത്‌ ബഹുമാ​നം അർഹി​ക്കു​ന്നവർ ആരെല്ലാം?

□ നാം യഹോ​വ​യെ​യും യേശു​വി​നെ​യും ബഹുമാ​നി​ക്കേ​ണ്ടത്‌ എന്തു​കൊണ്ട്‌?

[17-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

അബ്രാഹാമിന്റെ അപേക്ഷ പരിഗ​ണി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ യഹോവ അവനെ ബഹുമാ​നി​ച്ചു

[18-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

വിജയപ്രദമായ വിവാ​ഹ​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളിൽ ഭർത്താ​വും ഭാര്യ​യും പരസ്‌പരം ബഹുമാ​നി​ക്കു​ന്നു