Een blik op de wereld
Vrouwen in de Sovjet-Unie
◆ Meer dan twee derde van het aantal artsen in de Sovjet-Unie bestaat thans uit vrouwen, terwijl ook „vrouwelijke natuurgeleerden 39 percent van ’s lands totaal uitmaken”, aldus het tijdschrift Soviet Life.
Miljoenen kunnen niet lezen
◆ „In Engeland zijn misschien wel meer dan een miljoen volwassenen met een normale intelligentie die niet goed kunnen lezen”, zo berichtte onlangs de Londense Daily Mail. Iets dienovereenkomstigs bleek uit de resultaten van een vierjarig onderzoek dat in Amerika werd verricht. Een miljoen jongeren tussen de twaalf en zeventien jaar blijken daar een leescapaciteit te bezitten die ligt onder die van een gemiddelde vierdeklasser. Deze door het onderzoek aan het licht gebrachte feiten schijnen er, aldus de New York Post, op te duiden dat de ongeletterdheid een hardnekkiger kwaad is dan we ooit hebben vermoed”.
Bijgeloof obstakel voor geneeskunde
◆ Artsen hebben hard gewerkt om tropische ziekten onder de duim te krijgen. Veel factoren hebben hen hierbij belemmerd: onwetendheid, slechte voeding en gebrek aan hygiëne. Een vaak over het hoofd gezien probleem is echter het menselijk bijgeloof. Hierover schreef H. Poindexter, deskundige op het gebied van tropische ziekten van de Howard-universiteit: „Onder veel in het binnenland levende Vietnamezen heerst het geloof dat aarde, ook al is ze misschien besmet met menselijke uitwerpselen, de mens niet kan schaden, aangezien de aarde deel van de mens is. In Afrika worden kinderziekten vaak toegeschreven aan oneerlijkheid in plaats van aan infectieziekten, zodat eerder naar een toverdokter dan naar een arts wordt gegaan.”
De oorlogskinderen
◆ De oorlog in Noord-Ierland heeft jongeren in contact gebracht met bloedvergieten en gewelddaad. Het Ierse Republikeinse leger heeft kinderen gewaarschuwd uit de buurt van soldaten te blijven. Het Britse leger heeft jongeren zelfs gemaand niet met speelgoedgeweertjes te spelen, daar deze soms nauwelijks van echt te onderscheiden zijn. Niemand wil per ongeluk een onschuldig kind doden. Sommige jongeren zijn echter helemaal niet zo onschuldig als ze eruit zien. De Londense Daily Telegraph berichtte: „De jongeren beginnen al snel veteranen in geweld te worden. Velen genieten intens van de vuurgevechten en het werpen met stenen. ’Niet met je goeie schoenen aan’, waren de enige woorden die een elfjarige jongen van zijn moeder te horen kreeg, toen hij laatst op een avond meedeelde naar buiten te gaan ’om naar de soldaten te gooien’.”
De prijs voor losbandigheid
◆ Over de hele wereld constateert men „een algemene opwaartse tendens” met betrekking tot het optreden van venerische ziekten, aldus de Wereldgezondheidsorganisatie van de Verenigde Naties. Daarbij blijkt gonorroea „in landen waarover men gegevens heeft, 10- tot 50-maal meer voor te komen dan syfilis en nog bijna overal scherp te stijgen. Het epidemische patroon van gonorroea schijnt een verandering te hebben ondergaan, met een toenemende betrokkenheid van jongere leeftijdgroepen”. De oorzaak van die verandering? „Gewijzigde seksuele gewoonten [vrij geslachtelijk verkeer].”
Enig verband?
◆ Uit een onlangs gehouden onderzoek in Nieuw-Zeeland onder geestelijken en leken, bleek dat drie kwart van hen niet gelooft dat de bijbel letterlijk het Woord van God is. En meer dan de helft zei dat voorechtelijke gemeenschap in de christelijke leer niet veroordeeld wordt. Hoeft iemand dan nog verrast te zijn dat Nieuw-Zeeland in 1973 het hoogste aantal onwettige geboorten mocht registreren van alle ontwikkelde landen?
Terugslag van abortus
◆ „VERPLEEGSTERS WEG WEGENS ABORTUS-GOLF”, zo luidde een kop in de Engelse Southern Evening Echo, dagblad van Southampton. Het artikel gaf aan dat vele jonge verpleegsters „onder aanzienlijke spanning komen te verkeren”, vooral in gevallen waarbij „tekenen van leven bestaan”. Een hoofdverpleegster legde uit: „Zij komen in het beroep met grote idealen, ernaar verlangend leven te mogen beschermen. Dan kan het een schokkende ervaring zijn wanneer zij plotseling in een situatie komen te verkeren . . . waarbij er van hen wordt verlangd dat zij leven vernietigen.”
Bloed in de sport
◆ Een Amerikaanse ijshockeycoach die onlangs een bezoek bracht aan Moskou, constateerde een grote Russische sporternst. De „wetenschappelijke” benadering van de Russische sport, omvat onder meer een nieuwe „techniek” in verband met bloed, namelijk: bloedonttrekking en herinspuiting om het uithoudingsvermogen te vergroten”, aldus de officiële lezing. Men onttrekt bij deze methode dus bloed uit de bloedbaan en wacht dan tot het lichaam deze verloren gegane hoeveelheid weer heeft aangevuld. Daarna wordt het onttrokken bloed weer in de bloedbaan teruggebracht, uitgaande van de theorie dat met meer bloed „het hart niet zo krachtig hoeft te werken en men niet zo snel moe wordt”. Mogelijke bijverschijnselen worden nog onderzocht.
China’s vrees
◆ De Chinezen zijn momenteel bezig met de aanleg van een ondergronds tunnelsysteem, „in vergelijking waarmee de Chinese muur een speelgoedkasteeltje is”, was het commentaar van het hoofd van een Indische goodwill-delegatie die een noordoostelijke Chinese stad bezocht. Vrees voor een Russische aanval schijnt het motief te zijn. In de tunnel die de delegatie bezocht, zou de hele stadsbevolking van één miljoen mensen een onderkomen kunnen vinden. Er zijn winkels, scholen, fabrieken en ontsmettingsinrichtingen ter bestrijding van radioactieve neerslag. Ook in andere belangrijke steden heeft men soortgelijke tunnels opgemerkt.
1974 in visioen en werkelijkheid
◆ De mensen van deze wereld zijn zwak in het voorspellen van de toekomst. Een voorbeeld? Op 6 juli 1949 gaf de Milwaukee Sentinel een „vooruitblik” van vijfentwintig jaar in de toekomst. Wat voorzag men? „In 1974 zullen de prijzen zo laag zijn dat de consument zich onmiddellijk alle dingen zal kunnen aanschaffen die hem aanstaan en deze weer even gemakkelijk zal kunnen afdanken als afgedragen kleding.” Vergelijk dat visioen eens met de werkelijkheid. In de New York Times van 6 juli 1974 stond een bericht over „oplopende voedselprijzen”, die het „voor de armere landen — en voor alle arme mensen waar ook ter wereld — steeds moeilijker maken om hun deel te krijgen van de beperkte voedselhoeveelheid en dan nog geld over te hebben voor nagenoeg even belangrijke behoeften”.
De aarde vanuit de ruimte
◆ De Amerikaanse astronaut P. J. Weitz vertelde onlangs hoe de aarde er vanuit de ruimte uitziet. Hij beschrijft de door de mens aangerichte schade als „schrikbarend”. Op vierhonderddertig kilometer hoogte zou hij, naar zijn uitdrukkelijke verklaring, vervuild water in de Amerikaanse Grote Meren hebben kunnen zien lopen. Smog onttrok de stad Washington aan zijn oog. Niettemin bevestigde ook deze astronaut dat de aarde ’s mensen tehuis is: „In de ruimte ondergaan je ideeën over woning en thuis een verandering. Van boven naar beneden, naar de blauwe aarde blikkend — en ze is blauw, zo blauw als de hemel — denk ik mijn huis niet meer in Houston of de Verenigde Staten. Dan denk ik aan de gehele aarde als mijn tehuis, de plaats waarnaar ik wil terugkeren.”
Modern spiritisme
◆ Geloven mensen in deze verlichte twintigste eeuw nog in een „andere wereld” die hen op de een of andere wijze zou kunnen bijstaan? Ja, zoals het boek Alive van Piers Paul Read aantoont, een boek met daarin het verhaal over de overlevenden van de vliegtuigramp in 1972 in de Andes. Roderick Craib, docent in de Engelse literatuur aan de Rutgers-universiteit, herinnert ons in een recente kritiek op bovengenoemd boek aan een bepaald onderdeel van de speurtocht die in verband met bovenstaande ramp op touw werd gezet, en al weer haast in het vergeetboek was geraakt: „Een deerniswekkend aspect van dit deel van het verhaal is het vertrouwen dat een groep ouders van de inzittenden van het toestel stelden in de woorden van helderzienden.” Met welke resultaten? Craib schrijft: „Het gevolg was dat zij hun zoek- en reddingspogingen op de verkeerde plek concentreerden.”
Wereldraad van . . .?
◆ Als een leek naar een religieuze conferentie stapt, verwacht hij daar te horen spreken over religieuze aangelegenheden, niet? Wel, Magnus Pyke, secretaris van het Britse Genootschap voor Bevordering der Wetenschap, was onlangs bezoeker op de bijeenkomst van de Wereldraad van Kerken in Boekarest (Roemenië). In de New Scientist stonden zijn bevindingen: „Voor een wetenschappelijke vreemdeling van niet-religieuze huize waren de besprekingen in Boekarest een volkomen verrassing. Een groot deel van de — soms zeer heftige — discussies gingen over politiek, met welke soort van ’socialisme’ sociale rechtvaardigheid moest worden bereikt (niemand had een goed woord over voor het kapitalisme) en hoe rijke landen voor hun rijkdom zouden moeten boeten en armer zouden moeten worden, op zo’n wijze dat . . . de arme landen daardoor rijker zouden worden.”