De bijbel — Is de tekst compleet?

HET was winter in Boven-Egypte, nu veertig jaar geleden. Een Arabische boer groef naar vruchtbare aarde voor zijn gewassen. In plaats daarvan deed hij een verbluffende ontdekking. Zijn houweel stootte op iets hards — een aarden pot. Daarin vond hij dertien in leer gebonden boekdelen die dateerden uit de tweede eeuw G.T. Maar pas in 1955 begon deze archeologische ontdekking wereldnieuws te worden. En nog altijd doet ze stof opwaaien onder bijbellezers, omdat sommigen beweren dat de ontdekte boekdelen de geheime uitspraken van Jezus bevatten.

„Dit zijn de geheime woorden, welke Jezus de Levende gesproken heeft en welke Didymus Judas Thomas heeft opgeschreven.” Zo begint Het Thomas Evangelie, een van de 48 verschillende gnostisch-religieuze documenten die op die Egyptische heuvelhelling zijn gevonden. In een commentaar hierover zei Helmut Koester van de Harvard Divinity School dat het evangelie van Thomas belangrijk nieuw materiaal zou leveren voor een beter inzicht in de leringen van Jezus. Maar is dat zo? Ontbreekt er aan de bijbel een of andere geheime wijsheid die belangrijk is voor uw geloof? Of is de bijbel compleet? Hoe zou u deze vragen beantwoorden?

Jehovah’s Getuigen geloven dat de bijbel compleet is. De tweede brief van de apostel Paulus aan Timótheüs, hoofdstuk 3, de verzen 16 en 17, brengt hun overtuiging goed onder woorden. Daar lezen wij: „De gehele Schrift is door God geïnspireerd en nuttig om te onderwijzen, terecht te wijzen, dingen recht te zetten, streng te onderrichten in rechtvaardigheid, opdat de mens Gods volkomen bekwaam zij, volledig toegerust tot ieder goed werk.”

Ervaring heeft de Getuigen geleerd dat de bijbel geen hiaten vertoont in de uiteenzetting van Gods voornemen of in het verschaffen van de nodige raad voor het dagelijks leven. De bijbel vertelt hun waarom wij hier zijn en wat onze bestemming is. Kortom — de bijbel is compleet.

De canon van de bijbel — Een complete catalogus

Waarom kunnen Jehovah’s Getuigen er zeker van zijn dat er niet een zeer belangrijk boek aan de bijbel ontbreekt? Omdat er van de geïnspireerde geschriften die „nuttig om te onderwijzen” zijn, een vaststaande catalogus is, vaak een canon genoemd (2 Timótheüs 3:16). Oorspronkelijk had het woord „canon” betrekking op een riet dat als maatstok werd gebruikt. Met de bijbelcanon ging men de reeks boeken bedoelen die werden beschouwd als authentiek, door God geïnspireerd en waardig als richtsnoer te worden gebruikt om geloof, leer en gedrag te meten.

De officiële lijst van de Hebreeuwse Geschriften (dikwijls het Oude Testament genoemd) was tegen het einde van de vijfde eeuw v.G.T. vastgesteld. Jezus Christus en zijn apostelen gebruikten alleen boeken uit deze catalogus wanneer zij schriftplaatsen aanhaalden. Daarom volgen Jehovah’s Getuigen deze zelfde gedragslijn voor de Hebreeuwse Geschriften. Maar hoe zit het met het zogenoemde Nieuwe Testament, ofte wel de christelijke Griekse Geschriften?

Al omstreeks 90-100 G.T. begonnen zich bewijzen op te stapelen voor een goedgekeurde lijst voor de christelijke Griekse Geschriften. En tegen het eind van de tweede eeuw was er geen twijfel aan dat de canon van de christelijke Griekse Geschriften afgesloten was. Er bestaan ten minste zestien uitstekende vroege catalogi van de christelijke Griekse Geschriften, vanaf het Fragmentum Muratorianum, de Canon van Muratori, uit 170 G.T. tot aan het Derde Concilie van Carthago in 397 G.T. Bovendien bestaan er in totaal meer dan 5200 manuscripten van dit gedeelte van de bijbel in de oorspronkelijke taal (Grieks). Geen ander document uit de oudheid is zo deugdelijk onderbouwd. Vandaar dat Jehovah’s Getuigen de christelijke Griekse Geschriften als compleet beschouwen.a Maar er is meer voor nodig om Jehovah’s Getuigen tevreden te stellen.

Jehovah’s Getuigen ontlenen hun voornaamste reden om een boek als canoniek te beschouwen niet alleen aan door mensen opgestelde lijsten. Zij zoeken naar interne bewijzen. Waar zij naar zoeken, is het volgende:

◻ Een inhoud waaruit inspiratie door Gods heilige geest blijkt.

◻ Raad tegen bijgeloof, demonisme en aanbidding van schepselen.

◻ Volledige overeenstemming met de rest van de bijbel.

◻ Een boodschap die de mensen tot aanbidding van Jehovah brengt, en hun een diep respect voor zijn werk en voornemen geeft.

◻ Een krachtig beroep op de mens om God lief te hebben en te dienen.

◻ Overeenstemming met het goddelijke „patroon van gezonde woorden” en harmonie met de leringen van Jezus Christus. — 2 Timótheüs 1:13.

Gnostische geschriften stroken niet met de bijbel

Jehovah’s Getuigen vinden geen van deze bewijzen in de gnostische geschriften. De mystieke gnostici beleefden hun bloeitijd gedurende de eerste twee eeuwen G.T. en beweerden over geheime goddelijke kennis, ofte wel gnosis, te beschikken. Zij daagden ware christenen uit om te bewijzen wie de ware leringen en geschriften van Jezus en zijn discipelen bezat. Onthullen de gnostische boeken essentiële inlichtingen die het geloof van een christen versterken? Neen.

Encyclopedieën en de meeste bijbelgeleerden bestempelen deze gnostische geschriften niet alleen als apocrief (niet-canoniek) maar ook als pseudepigrafen (ten onrechte aan bijbelschrijvers toegeschreven werken). Zoals in Psychology Today wordt bericht, zei Andrew M. Greeley, een rooms-katholieke priester en hoogleraar in de sociologie aan de universiteit van Arizona, over deze boeken: „Ze zouden niets aantrekkelijks kunnen hebben voor een gewoon mens die van religie verwachtte dat hij er hulp zou vinden bij de problemen in zijn leven en niet dat de belangrijkheid van het leven ontkend wordt.” En toen Greeley de gnostische evangeliën vergeleek met de bijbelse, luidde zijn conclusie: „De Jezus van de gnostici is soms onsamenhangend, soms onbegrijpelijk, en soms een tamelijk eng figuur.”

Er gaapt een grote kloof tussen de leringen van de gnostische en de bijbelse evangeliën. Deze kloof valt in het bijzonder op wanneer men de gnostische en bijbelse leringen omtrent God, de opstanding en redding met elkaar vergelijkt. Er is echter wel een overeenkomst te zien tussen het gnosticisme en de oude Griekse filosofie, het boeddhisme en het hindoeïsme.

De gnostische schrijvers schilderen ons een Jezus die op schokkende wijze verschilt van de Jezus die door de bijbelschrijvers wordt beschreven. Het gnostische Evangelie van Filippus kenschetst Maria Magdalena als Jezus’ intiemste gezellin en verklaart dat hij „haar [dikwijls] op haar [mond] placht te kussen”. Geen wonder dat de Encyclopædia Britannica verklaart: „De gnostische ethiek behelsde alles vanaf verplichte seksuele losbandigheid tot extreem ascetisme.”

Geen hiaten in de bekendmaking van Gods voornemen

Vanaf het eerste tot en met het laatste hoofdstuk van de bijbel wordt Gods voornemen met de aarde en haar bewoners duidelijk ontvouwd. Het verslag begint ermee dat God twee mensen zegent die in een paradijs van beperkte omvang leefden, en eindigt ermee dat hij ontelbare miljoenen zegent die in een wereldomvattend paradijs leven. En de 1187 hoofdstukken daartussenin onthullen progressief hoe God de mensheid zal zegenen en hoe wij in het goddelijk voornemen kunnen passen. De bijbel geeft ons deze inlichtingen zonder ook maar één enkel belangrijk hiaat dat door andere documenten moet worden ingevuld.

’Allemaal goed en wel,’ zegt u misschien, ’maar is de raad van de bijbel compleet en praktisch voor mijn leven hier, op dit moment?’

Geen hiaten in het verstrekken van de nodige raad

Jehovah’s Getuigen beschouwen de bijbel als een complete gids voor het dagelijks leven. De fundamentele behoeften van de mens zijn thans dezelfde als in bijbelse tijden. Hoe komt de bijbel aan deze behoeften tegemoet? Laten wij eens zien:

GEZIN — „Gij vrouwen, weest aan uw man onderworpen, zoals het betaamt in de Heer. Gij mannen, blijft uw vrouw liefhebben en weest niet bitter toornig op haar. Gij kinderen, weest uw ouders gehoorzaam in alles, want dit is de Heer welgevallig. Gij vaders, tergt uw kinderen niet, zodat zij niet moedeloos worden.” — Kolossenzen 3:18-21.

BESLISSINGEN — „Hebt gij een man aanschouwd die haastig is met zijn woorden? Er is meer hoop voor een verstandeloze dan voor hem.” „Sla in al uw wegen acht op [God], en híj zal uw paden recht maken. Word niet wijs in uw eigen ogen. Vrees Jehovah en keer u af van het kwaad.” — Spreuken 29:20; 3:6, 7.

DEPRESSIVITEIT — „Weest over niets bezorgd, maar laat in alles door gebed en smeking te zamen met dankzegging uw smeekbeden bij God bekend worden, en de vrede van God, die alle gedachte te boven gaat, zal uw hart en uw geestelijke vermogens behoeden door bemiddeling van Christus Jezus.” — Filippenzen 4:6, 7.

TEVREDENHEID — „Ze is ongetwijfeld een middel tot groot gewin, deze godvruchtige toewijding gepaard aan het genoegen nemen met wat men heeft. Want wij hebben niets in de wereld meegebracht en kunnen er ook niets uit meenemen. Wanneer wij daarom voedsel en kleding hebben, zullen wij daarmee tevreden zijn.” — 1 Timótheüs 6:6-8.

VRIENDSCHAP — „Er bestaan metgezellen die geneigd zijn elkaar aan stukken te breken, maar er bestaat een vriend die aanhankelijker is dan een broeder.” „Maar wordt vriendelijk jegens elkaar, teder mededogend, elkaar vrijelijk vergevend, zoals ook God door Christus u vrijelijk vergeven heeft.” — Spreuken 18:24; Efeziërs 4:32.

Kunt u aan dit korte overzicht zien waarom Jehovah’s Getuigen geloven dat de bijbel volmaakt is in het verschaffen van beginselen waarnaar men zijn leven dient te richten? Velen zien dat wel. Hier volgt bijvoorbeeld de conclusie waartoe een man kwam nadat hij de bijbel aan een onderzoek had onderworpen:

„Ik vind dat de bijbel en de daarin vervatte raad praktischer is dan en verre superieur is aan alles wat ik ooit aan de universiteit heb gestudeerd. Hoewel ik een studentendecaan ben, een doctorale graad bezit en een groot aantal boeken over geestelijke gezondheid en psychologie heb gelezen, heb ik ontdekt dat de bijbelse raad over zulke zaken als een succesvol huwelijk, het voorkomen van jeugdmisdaad en hoe men vrienden kan krijgen en houden, verre superieur is aan alles wat ik op de universiteit gelezen of gestudeerd heb.”

Waarom trekken velen in twijfel of de bijbel compleet is? Bij sommigen is het misschien omdat zij de feiten niet grondig hebben onderzocht. Bij anderen is het misschien een heimelijk verlangen om verantwoordelijkheid te ontlopen. Het is derhalve belangrijk acht te slaan op de raad die Paulus aan Timótheüs gaf: „Behoed wat u is toevertrouwd, en keer u af van de . . . valselijk zo genoemde ’kennis’. Door met zulk een kennis te geuren, zijn sommigen van het geloof afgeweken.” — 1 Timótheüs 6:20, 21.

Er zullen nog meer archeologische ontdekkingen worden gedaan, en sommige zullen misschien ons begrip van de bijbelse geschiedenis vergroten. Maar geen enkele ontdekking kan de waarheidsgetrouwheid van de bijbel officieel bevestigen of ontkennen. De bijbel bewijst zichzelf, door zijn eigen verdienste. Natuurlijk moet ieder van ons beslissen of hij gelooft wat de apostel Paulus schreef: „Ook al zouden wij of een engel uit de hemel u iets als goed nieuws bekendmaken buiten hetgeen wij u als goed nieuws hebben bekendgemaakt, hij zij vervloekt” (Galáten 1:8). Wat Jehovah’s Getuigen betreft, zij hebben hun standpunt bepaald. Voor hen is de bijbel compleet.

[Voetnoten]

[Inzet op blz. 17]

Bevatten de gnostische evangeliën werkelijk de geheime uitspraken van Jezus?

[Kader op blz. 19]

Gods bekendgemaakte voornemen

Waarom wij hier zijn

Paradijsaarde beheren; Jehovah God gehoorzamen en hem aanbidden; naasten liefhebben. — Genesis 1:28; Prediker 12:13; Lukas 10:27

Onze bestemming

Eeuwig in volmaakte gezondheid op een vredige Paradijsaarde leven; herenigd met geliefde doden. — Openbaring 20:12, 13; 21:3, 4

Hoe God het tot stand zal brengen

Rechtvaardige regering onder Christus om aarde te bevrijden van goddeloosheid, doden op te wekken. — Lukas 1:32, 33; Johannes 11:25; Openbaring 11:17, 18

[Tabel op blz. 18]

Vergelijking tussen gnostische en bijbelse leringen

GNOSTISCH BIJBELS

[Illustratieverantwoording op blz. 16]

Institute for Antiquity and Christianity, Claremont, Californië (VS)