Geniet ervan, maar wees voorzichtig!
Door een opzichter in het Waterton Lakes National Park
OPZICHTERS zijn vaak betrokken bij opsporings- en reddingsacties omdat toeristen onvoorzichtig zijn en in moeilijkheden raken. Ter illustratie: Twee jonge mannen zouden een berg beklimmen bij het Banff National Park en waren niet op tijd terug. Hun ouders namen contact op met de bewakingsdienst en kort daarna vonden wij hun auto. Met onze verrekijker kregen wij een klimmer in het oog die op een richel zat, niet in staat zich te bewegen.
Wij klommen tot dicht bij hem en vroegen waar zijn vriend was. „Is hij hoger geklommen? Is hij beneden?” Het enige antwoord dat wij kregen, was een gegrom. Mensen in gespannen situaties sluiten hun geest soms af voor de werkelijkheid. Wij vonden zijn vriend beneden; hij was doodgevallen. Bij zulke incidenten spelen onveranderlijk menselijke fouten een rol.
Als mensen naar ons toe komen en informeren naar een trektocht of een klimpartij of een tocht door een gebied met beren, is de informatie die wij verstrekken dan ook simpel, duidelijk en specifiek. Soms zullen bezoekers van het park wel vinden dat wij tegen hen praten alsof zij kinderen zijn. Velen kunnen gewoon niet begrijpen wat hun in de wildernis of op de berg kan overkomen. Zij trappelen van ongeduld om op pad te gaan maar hebben geen notie van wat hun wacht. Daarom zit onze boodschap vol herhalingen en waarschuwingen.
Wat de twee jonge mannen betreft, het enige dat zij als klimtouw bij zich hadden, was een raamkoord met aan het ene eind een metalen haak. Zij geraakten in een situatie waarin zij niet meer naar boven of naar beneden konden. De jongen op de richel was verlamd van angst. Hij was gaan zitten en kon zich niet bewegen. Daarom besloot zijn vriend met behulp van het koord naar beneden te klimmen naar de volgende richel en hulp te halen. In de wetenschap dat hij een poosje weg zou blijven, liet hij zijn jack achter zodat zijn vriend het niet koud zou krijgen. Bij zijn afdaling raakte de haak waaraan het koord vastzat los uit een spleet in de rots en hij maakte een dodelijke val.
In een gebied met beren
Bij een ander incident legde een echtpaar de laatste etappe af van een trektocht langs de Boundary Creek buiten Waterton in Zuid-Alberta. Plotseling kregen zij een beer in het oog die langs het pad op hen afkwam. De vrouw, die een rugzak om had, wierp zich op het pad neer in foetushouding, met haar handen achter haar hals en haar knieën opgetrokken voor haar maag. Haar man, die zes meter van haar af stond, zag verstijfd van angst toe hoe de beer steeds dichterbij kwam.
De beer ging onmiddellijk naar de vrouw en krabde aan de zak op haar rug in een poging voedsel te vinden. De vrouw liep krabben op haar rug, heup en billen op. Uiteindelijk besefte haar man dat hij iets moest doen, graaide in zijn rugzak en gooide een paar boterhammen op de grond. Daarbij viel er een pot uit zijn rugzak op een rotsblok en op dat geluid hield de beer het voor gezien en haastte zich het bos weer in. Het echtpaar maakte daarop dat het wegkwam. Wij moesten de beer afmaken daar hij al eerder bij incidenten met mensen betrokken was geweest.
De les die wij hieruit kunnen leren, is deze: Als u een rugzak bij u hebt en er komt een beer op u af, ontdoe u dan van de zak. Beren gaan vaak op mensen af omdat ze het op hun eten voorzien hebben en willen bereiken dat zij hun zak met eten laten vallen; dat leren ze heel snel. De weggegooide zak of camera of een ander voorwerp dat u bij u hebt, kan de beer afleiden, en dat geeft u de tijd om te ontkomen.
Fotografen moeten oppassen dat zij niet te dicht bij beren komen in hun pogingen foto’s te nemen. In het voorjaar van 1988 kampeerde een echtpaar ergens in het Glacier National Park. Zij ontwaarden een grizzlyberin met drie welpen. De man ging erheen met een fototoestel dat de mogelijkheid bezat automatisch meervoudige opnamen te maken. Hij nam de eerste foto’s vanaf een veilige plek op de helling tegenover de beren. Toen begon hij overmoedig te worden, daar de beren zijn aanwezigheid schenen te negeren.
Voorzichtig stak hij de helling over tot hij zich op dezelfde lawinegang bevond als de beren. De met zijn toestel gemaakte foto’s, die later ontwikkeld werden, lieten de beren van steeds dichterbij zien. Hij wilde de opname van zijn leven maken en kwam veel te dicht bij de berin, schond haar terrein en dwong haar te kiezen tussen weglopen of aanvallen.
De laatste foto’s in het toestel lieten tekenen zien dat de berin er genoeg van had — en ze kwam op hem af! De fotograaf probeerde in een boom te klimmen, maar het was te laat. De berin had hem al bereikt en bracht hem dodelijke verwondingen toe.
Bij een ander incident in de buurt van Lake Louise in het Banff National Park werd een man door een vrouwtjesgrizzly in zijn bovenbeen en hand gebeten. Ze had twee welpen bij zich. Maar er klopte iets niet. Ze was van een afstand van 150 meter aan komen stormen en had haar welpen onbeschermd achtergelaten. Het is onwaarschijnlijk dat een berin zo ver van haar welpen wegloopt om zonder kennelijke reden een mens aan te vallen.
Wij hadden het idee dat de hond van de wandelaar naar de berin toe was gerend en dat de berin de hond naar zijn eigenaar terug had gejaagd. Toen wij die gedachte opperden, ontkende de eigenaar van de hond dat en citeerde het parkreglement, waarin staat dat een hond aan de lijn moet blijven en te allen tijde in bedwang gehouden moet kunnen worden. Ik keerde mij tot de opzichter die bij mij was en zei dat wij de berin zouden moeten afmaken. De onmiddellijke reactie van de wandelaar was: „Waarom?”
„De aanval van de berin schijnt niet uitgelokt te zijn”, antwoordden wij, „en dus moet het dier afgemaakt worden.”
Hij dacht een moment na en bekende toen: „Oké. U hebt het bij het rechte eind. Het is precies gegaan zoals u zei. Mijn hond liep los en heeft de beer geprovoceerd.”
Sommige mensen denken dat een hond een bescherming is als zij dieper het park intrekken. Het tegenovergestelde is waar. Een hond die niet afgericht is, zal vaak naar een beer toe lopen, blaffen en dan de beer, die de achtervolging inzet, meebrengen naar zijn weerloze baas.
Hier volgt nog een incident waarbij een berin aanviel: Er werd gemeld dat er een kind was gebeten door een berin. Wij hoorden dat twee kinderen aan het spelen waren geweest op een grindstrandje terwijl de vader niet ver daarvandaan stond te vissen. De berin was plotseling uit het struikgewas komen zetten, had één kind gegrepen en het meegesleept. De vader was achter de berin aangegaan en had het kind teruggehaald, dat door de berin een stukje verder achtergelaten was.
Naar onze mening had de berin zich vergist. Ze kan de kinderen, die op hun handen en knieën zaten te spelen, voor reekalfjes of misschien elandkalfjes hebben aangezien. De berin had het kind blijkbaar uit vrije wil achtergelaten toen ze tot de ontdekking kwam dat haar prooi een mens was. Helaas was de ene beet genoeg om het kind dodelijk te verwonden. Bedenk dus dat alhoewel de beren in het park lopen, dit niet wil zeggen dat ze tam zijn. Ze kunnen kinderen aanvallen en doen dat soms ook, zoals uit dit voorval blijkt. Houd uw kinderen dus bij u.
Nog iets om in gedachte te houden, is dat u geluid moet maken als u in een gebied met beren bent. Op die manier zult u de beren niet overvallen. Het is veiliger om met een groepje op pad te gaan; voor een man of zeven zal bijna elke beer wijken. Bent u echter betrekkelijk rustig geweest en ziet u ineens een beer, terwijl hij u nog niet gezien heeft, dan kan het ’t beste zijn geen plotseling, onverwacht geluid te maken dat een aanval zou kunnen uitlokken. Soms zal een verraste beer doen alsof hij aanvalt en snuivend of grommend op een dreigende manier op u afkomen. U bent te dichtbij en wordt gewaarschuwd. Het is tijd om uw gezonde verstand te gebruiken en u rustig terug te trekken en de beer de ruimte te laten. Die ruzie kunt u niet winnen.
Neem dus de tijd om de door de parken uitgegeven brochures over beren te lezen, zodat u weet wat u moet doen en waarop u moet letten als u in een gebied met beren bent.
Andere taken van de opzichters
Toezicht houden op de beren is niet onze enige taak. Daarnaast patrouilleren wij vaak op de grote wegen, langs de meren en de kampeerterreinen en door de stillere gedeelten van het park. Wij zijn tevens verantwoordelijk voor het handhaven van de wet, het beheer over de natuurlijke hulpbronnen, de brandbestrijding en de openbare veiligheid. Terwijl wij het park op veel manieren beschermen en ervoor zorgen, beschermen wij ook mensen tegen zichzelf. Ter illustratie:
In het Banff National Park is een populair gedeelte dat Johnston Canyon heet. Het is een aangename wandeling van een uur naar de Upper Falls. Er staan borden en hekken opdat wandelaars op het pad blijven. Een vrouw negeerde de borden, liep om het hek heen en klom omlaag naar de waterkant om haar voeten te wassen. Een andere vrouw die het pad opkwam, vond dit een goed idee en deed hetzelfde. Toen zij met die simpele bezigheid klaar was, ging zij rechtop staan op een gladde platte steen, gleed uit en viel in het snelstromende water.
De eerste vrouw stak haar hand uit en raakte haar hand nog aan maar kon haar niet vastpakken. Zij werd over de watervallen meegevoerd en vond de dood. Het droevige was dat zij op huwelijksreis was; zij was net drie dagen getrouwd. Wat een nodeloos verlies van een leven — had zij de borden en het hek maar niet genegeerd!
Het leven van een parkopzichter schenkt over het algemeen veel voldoening. Wij zijn volop bezig met de natuur en dragen bij tot het behoud en herstel ervan. Maar het menselijke element is altijd aanwezig, en zoals ik verteld heb, lopen sommige bezoeken aan parken op een tragedie uit. De meeste lopen echter goed en soms zelfs komisch af.
Zo merkte een opzichter die langs een drukke hoofdweg door het park reed, een auto op die in de berm geparkeerd stond. Een van de passagiers voerde door zijn raampje een beer. De opzichter liep naar de bestuurder toe om erover te praten, terwijl het dier aan de andere kant van de auto gevoerd werd. Toen de passagier hoorde dat wat zij deden, zowel gevaarlijk als in strijd met de wet was, draaide hij snel het raampje dicht, tot ergernis van de beer, die prompt naar de andere kant van de auto holde, waar de opzichter nog met de bestuurder stond te praten. De verraste beer bleef op een meter afstand van de opzichter abrupt staan en wachtte. Het was net alsof hij wilde zeggen: „Ik wacht wel op m’n beurt, opzichter, maar schiet een beetje op, wil je!”
Onze taken in het park zijn de afgelopen twintig jaar aanmerkelijk veranderd. De hedendaagse bezoeker is niet zo goed toegerust om de wildernis te betreden als de bezoekers in vroeger jaren. Hier dus wat goede raad: Als u van plan bent dieper het park in te trekken, zijn een korte broek, een T-shirt, sandalen en een lichte lunch echt niet voldoende. Op een prachtige zomerdag kan het weer snel omslaan; het kan gaan stormen en sneeuwen, zodat u bloot komt te staan aan felle kou en zelfs onderkoeld kunt raken. Wees voorbereid op het onverwachte en heb altijd extra voedsel en kleding bij u om uw tocht veilig te beëindigen.
Nog iets: klim of loop nooit alleen. Klim niet boven uw vermogen. De amateurs die hier komen klimmen, zijn afkomstig uit gebieden op zeeniveau en kunnen niet hetzelfde presteren op 1400 tot 2400 meter hoogte. Overschat uw kracht dus niet; er wordt altijd meer van u gevergd dan u denkt. Trek er vroeg op uit en maak als het weer slecht wordt rechtsomkeert.
Bedenk tot slot dat u in een natuurpark gast bent. Zelfs stenen en kleine diertjes zijn beschermd, evenals bloemen en planten. Laat dus alleen voetstappen achter. En neem alleen foto’s en dierbare herinneringen mee naar huis.
[Illustratie op blz. 7]
Uiterste voorzichtigheid is geboden in het territorium van grizzlyberen
[Illustratie op blz. 8]
Ik ben opzichter hier in het Waterton Lakes National Park