Jonge mensen vragen . . .

Waarom gebeurt dit met mijn lichaam?

DE PUBERTEIT — het kan een opwindende tijd zijn in je leven. Geleidelijk verander je van een kind in een volwassene!

Misschien hebben je ouders echter niet van tevoren met je besproken wat je te wachten staat. En ook al hebben zij het met je besproken, dan nog kan de realiteit van de puberteit meer inhouden dan je verwacht had. Er gebeuren misschien dingen met je waardoor je je afvraagt of er iets ernstig mis is met je. Het is echter heel waarschijnlijk dat juist het tegendeel waar is!

De menstruatiecyclus — Vloek of zegen?

Ongeveer twee jaar nadat de puberteit begonnen is, maakt een jong meisje een belangrijke ontwikkeling door — het begin van de menstruatiecyclus. Als zij er niet voldoende op voorbereid is, kan deze gewichtige gebeurtenis echter beangstigend en schokkend zijn.a „Ik ben echt bang”, schreef een meisje, Paula genaamd. „Ongeveer drie maanden geleden begon ik een paar dagen in de maand te bloeden. Betekent dit dat ik kanker heb? . . . Ik raak zo overstuur als ik aan die bloedingen denk, dat ik huilbuien heb en helemaal tril.”

Het boek Adolescents and Youth bericht dat sommige jonge meisjes zich zelfs schamen en schuldig voelen als hun cyclus begint. Het is daarom geen wonder dat veel meisjes de gebeurtenis geheim houden. Eén jong meisje zei: „Ik durfde het niet aan mijn moeder te vertellen. Zij had er nooit met me over gesproken en ik was doodsbang.”

Maar in plaats van iets om je voor te generen, is je menstruatiecyclus een teken dat je voortplantingsvermogen tot ontwikkeling komt. Je lichaam kan nu bevrucht worden en een kind ter wereld brengen. O, het zal nog jaren duren voordat je er werkelijk aan toe bent moeder te worden. Maar op dit moment sta je op de rand van het vrouw-zijn. Is dat iets om je voor te schamen en je opgelaten over te voelen? Absoluut niet!

Trouwens, het is iets wat alle vrouwen overal ter wereld overkomt. De bijbel spreekt over de menstruatiecyclus als „wat voor vrouwen gewoon is” (Genesis 31:35). En in weerwil van de mening van sommigen is het geen vloek.b Misschien zullen sommige van je angsten echter minder worden als je beter begrijpt waarom en hoe deze cyclus plaatsvindt.

Het „maandelijks wonder”

Het woord „menstruatie” komt van een Latijns woord dat „maandelijks” betekent. Eens per maand ontwikkelt zich in je lichaam de mogelijkheid tot zwangerschap. Eerst geeft een stijging van de hormoonspiegel in je lichaam een teken aan je uterus ofte wel baarmoeder. Deze bereidt zich voor om een bevrucht eitje te ontvangen en te voeden; het baarmoederslijmvlies wordt rijk aan bloed en voedingsstoffen. Dicht bij de baarmoeder liggen de twee amandelvormige organen die bekendstaan als de ovaria of eierstokken en elk duizenden minuscule eitjes bevatten. Elk eitje is een potentiële baby en hoeft alleen nog door een mannelijke zaadcel bevrucht te worden. Eens per maand rijpt er een eitje, dat dan uit de eierstok wordt gestoten.

Tedere „vingers” vangen het eitje nu op en trekken het in een van de eileiders. Voor het minuscule eitje begint nu een vier- tot zesdaagse reis door de eileider naar de baarmoeder. Als een vrouw in die periode niet zwanger wordt, vergaat het eitje. Ook het goed doorbloede baarmoederslijmvlies sterft af en wordt afgestoten. De baarmoeder begint zich samen te trekken en drijft dit slijmvlies geleidelijk via de vagina of schede naar buiten.

Zo’n twee tot zeven dagen (wat van vrouw tot vrouw varieert) houdt de menstruele bloeding aan. Daarna herhaalt het proces zich, maand in, maand uit, tot de menopauze.c Een schrijver beschreef het eens terecht als een „maandelijks wonder”! Het is een proces dat onmiskenbaar de signatuur van een Meesterontwerper draagt. Het is een reden te meer om met de psalmist uit te roepen: „Ik zal u prijzen omdat ik op een vrees inboezemende wijze wonderbaar ben gemaakt”! — Psalm 139:14.

Hulp zoeken

Niettemin kan de menstruatiecyclus je voor een aantal praktische problemen stellen. Veel meisjes vragen zich bijvoorbeeld bezorgd af: ’Als het nu eens begint terwijl ik op school ben?’ Het is waar dat je vlekken in je kleren zou kunnen krijgen, wat je enigszins in verlegenheid zou brengen. Lynda Madaras, die seksuele voorlichting geeft, verzekert ons echter dat „de meeste meisjes de eerste keer niet zo veel bloed verliezen dat het vlekken in hun kleding geeft”. Toch zul je er redelijk op voorbereid willen zijn.

Er zijn boeken die goede medische raad verschaffen. Maar waarom deel je je bezorgdheid niet eveneens met je moeder? Zij zal ongetwijfeld een aantal praktische suggesties hebben. „Mijn moeder was als een vriendin voor me”, vertelt een jonge vrouw. „Wij hadden hele gesprekken en zij gaf dan antwoord op mijn vragen.”

Toegegeven, sommige moeders vinden het moeilijk om over intieme zaken te praten. Maar als je je moeder met respect benadert en laat blijken dat dit werkelijk belangrijk voor je is, zal zij haar tegenzin om erover te praten misschien wel kunnen overwinnen. Als dat niet lukt, waarom neem je dan geen rijpe christelijke vrouw in vertrouwen bij wie je je op je gemak voelt?

Hoewel de meeste vrouwen hun dagelijkse bezigheden gewoon kunnen verrichten als zij ongesteld zijn, brengt het boek Changing Bodies, Changing Lives ons onder de aandacht dat sommige vrouwen last hebben van „hoofdpijn, rugpijn, huidproblemen, humeurigheid, neerslachtigheid, buikkrampen, misselijkheid en vochtretentie”. Deze symptomen zijn vaak te verhelpen met een simpel aspirientje. (Je dokter kan vaststellen of je zwaardere medicijnen nodig hebt.) En wellicht kun je onnodige spanningen op die dagen vermijden door bij de planning van je activiteiten rekening te houden met je cyclus.

Nachtelijke zaadlozingen

Ook jongens krijgen met een aantal problemen te kampen als hun voortplantingsstelsel tot ontwikkeling komt. Je geslachtsorganen beginnen bijvoorbeeld een vloeistof te produceren die zaad of sperma wordt genoemd. Deze bevat miljoenen microscopische zaadcellen, die allemaal als ze bij de seksuele gemeenschap vrijkomen een vrouwelijke eicel kunnen bevruchten en een baby kunnen voortbrengen.

Aangezien je niet getrouwd bent, hoopt het sperma zich gewoon op. Een deel ervan wordt geleidelijk door je lichaam geabsorbeerd. Maar van tijd tot tijd wordt er ’s nachts tijdens je slaap wat van afgescheiden. Men spreekt dan meestal van een natte droom. Een nachtelijke zaadlozing is echter een betere benaming, omdat de zaadlozing vaak vanzelf plaatsvindt, al dan niet vergezeld van een erotische droom.

De eerste ervaring met een nachtelijke zaadlozing kan een jongen nogal van streek maken. „Ik had mijn eerste natte droom toen ik ongeveer twaalf en een half was”, vertelde een tiener. „Ik wist niet wat er aan de hand was. . . . Ik werd wakker en het bed was een beetje nat. Ik dacht dat ik in bed geplast had of zoiets.” Wees echter gerust, zulke zaadlozingen zijn normaal. Zelfs de bijbel maakt er gewag van (Leviticus 15:16, 17). Ze zijn een teken dat je voortplantingsstelsel functioneert en dat je een eind op weg bent man te worden.

Niettemin kun je het idee dat je moeder je natte lakens ontdekt vreselijk vinden. Maar het is hoogst onwaarschijnlijk dat zij ervan zal schrikken of erdoor verrast zal zijn. Het zou echter een hulp voor je kunnen zijn als je er met je vader of een andere rijpe volwassene over zou praten. Een eventueel nog resterende ongerustheid zou erdoor weggenomen kunnen worden. Wellicht kun je zelfs een manier bedenken om je privacy in deze kwestie te waarborgen.

Het hoofd bieden aan seksuele prikkeling

Als het voortplantingsstelsel tot ontwikkeling komt, zijn zowel jongens als meisjes vaak uiterst gevoelig voor seksuele prikkeling. Als dit een jongen overkomt, zwelt het mannelijke geslachtsorgaan, de penis, door het toestromen van bloed, waardoor het zich opricht of stijf wordt. „Maar”, zegt The New Teenage Body Book, „veel erecties vinden plaats door niet-seksuele oorzaken — en soms lijkt er helemaal geen oorzaak te zijn! Trillingen in een bus, strakke kleding, blootstelling aan koude, angst en andere prikkels kunnen een erectie veroorzaken.” Zo kunnen ook jonge meisjes zich zonder aanwijsbare oorzaak geprikkeld voelen.

Door een ongewilde seksuele prikkeling kun je je ongemakkelijk en opgelaten voelen. Maar het hoort bij het volwassen worden en het kan herhaaldelijk gebeuren. Sommige jongeren manipuleren of spelen met hun geslachtsorganen om seksuele spanningen te verlichten. Dit is verkeerd en kan op de lange duur andere problemen veroorzaken.d Het is beter om je gewoon te ontspannen en je geest op iets anders te richten. De prikkeling zal dan snel overgaan. Als je ouder wordt en je hormoonspiegel zich stabiliseert, zul je bemerken dat zo’n plotselinge prikkeling minder vaak voorkomt.

De puberteit duurt niet eeuwig. Eens zul je misschien om sommige dingen die je nu van streek maken, kunnen lachen. Put ondertussen troost uit het feit dat je normaal bent.

[Voetnoten]

[Illustratie op blz. 15]

Ouders kunnen je helpen je op de veranderingen van de puberteit in te stellen