De jeugd van nu — Een totaalbeeld
HET populaire stereotiepe beeld van de tiener is een door drugs verdwaasde rebel, leeghoofdig, egocentrisch en lui, met weinig anders aan zijn hoofd dan kleding, tv en seks. Voor de meesten echter blijkt dit negatieve beeld van de jeugd lang niet op te gaan.
Bij een onderzoek waarover verslag werd uitgebracht in Psychology Today, werd bevonden dat ’bijna driekwart van de geïnterviewden goed aangepast bleek te zijn. Zij waren over het algemeen gelukkig en beheerst, gaven om anderen en bekommerden zich om de gevolgen van hun daden.’ De meeste jongeren waren zeker niet van hun ouders vervreemd maar bleken „heel positief tegenover hun familie te staan”.
Uit andere onderzoeken blijkt dat veel van de hoop, het streven en de vrees van de hedendaagse jeugd eveneens een gezonde, nuchtere denkwijze weerspiegelt. In 1985 stelde de Unesco Courier jongeren in 41 landen de vraag: „Wat is het probleem dat alle jonge mensen in deze tijd de meeste zorgen baart?” Daarop kwamen zinnige antwoorden als „de problemen van oorlog en vrede” (50 procent), „werkloosheid en een baan” (30 procent) en „de toekomst” (10 procent).
Zelfs als de aandacht verschuift naar persoonlijke ambities, geven jongeren opnieuw blijk van een verrassend pragmatische benadering. Na een enquête onder „een voor het land representatieve groep jonge [Amerikaanse] mannen en vrouwen tussen de 14 en 21 jaar”, vertelde het blad Seventeen zijn jonge lezers: „Wat jullie bovenal willen, is trouwen en een gezin stichten. Wens nummer twee is een baan of een carrière. Jullie streven ernaar goed te verdienen. Jullie maken je ook zorgen over geld en onderwijs. Maar meer dan 60 procent van jullie gelooft niet dat de wereldproblemen zo groot zijn dat jullie generatie daar geen verbetering in kan brengen.”
In grote lijnen willen jongeren wereldwijd dus precies hetzelfde als wat de ouderen nastreven: geluk, zekerheid en een hecht gezin. Zij maken zich zorgen over de wereld waarin zij leven en koesteren de oprechte wens die te verbeteren. Toch is er ook een schaduwzijde aan dit portret.
Sombere en tot zelfmoord neigende jongeren
Bij het bovengenoemde onderzoek deed men deze akelige ontdekking: „Een kwart van de geënquêteerde adolescenten zei vaak somber en eenzaam te zijn, zich emotioneel leeg te voelen en ook overweldigd te worden door de problemen van het leven. Enkelen gaven zelfs toe aan zelfmoord te denken of ertoe te neigen.” In sommige landen laten jongeren het niet bij die gedachte. Het zelfmoordcijfer onder oudere tieners in de Verenigde Staten is de afgelopen twintig jaar nagenoeg verdubbeld!a
Een andere reden tot grote bezorgdheid is de wereldwijde toename in het gebruik van drugs door tieners, zoals marihuana, heroïne, cocaïne en crack, een vorm van cocaïne. Een veertienjarig meisje in de Verenigde Staten zei over het roken van marihuana: „Het is al helemaal niet meer speciaal ’in’. Het hoort voor praktisch iedereen gewoon bij het leven.”
De ontwikkelingslanden is dit probleem evenmin bespaard gebleven. De aanblik van jongeren die cocapasta en soortgelijke substanties roken, is in veel van die landen heel gewoon. Secretaris-generaal Javier Perez de Cuellar van de Verenigde Naties zei dan ook dat het probleem van de illegale handel in en het gebruik van drugs „voor de huidige generatie en de komende een even destructieve bedreiging vormt als de plagen die in vroeger eeuwen veel delen van de wereld teisterden”.
Ook het gebruik van legale drugs, zoals alcohol en tabak, onder jongeren baart veel deskundigen — en ouders — zorgen. De UN Chronicle bericht: „De afgelopen dertig à veertig jaar zijn volgens de WHO [Wereldgezondheidsorganisatie] steeds grotere percentages kinderen en adolescenten alcohol gaan gebruiken; er wordt meer en vaker gedronken; en de leeftijd waarop het drinken begint, is gedaald.”
Natuurlijk vertegenwoordigt het aantal jongeren dat depressief is of zelfdestructief gedrag vertoont slechts een minderheid. Maar wereldwijd komt dat toch neer op vele miljoenen die ernstige problemen hebben. Zoals wij vervolgens zullen zien, staan jonge mensen thans bloot aan spanningen en druk die uniek zijn voor de tijd waarin wij leven.
[Voetnoten]
a Volgens het boek Helping Your Teenager Deal With Stress geloven sommigen dat „auto-ongelukken de methode zijn die oudere jongeren het vaakst toepassen als zij zelfmoord plegen”. Daar auto-ongelukken over het algemeen niet als zelfmoorden worden gerekend, zou het officieel geregistreerde aantal zelfmoorden onder tieners wel eens te laag kunnen zijn.