Jonge mensen vragen . . .

Moet ik dure merkkleding dragen?

„KLEDING zegt veel over iemand. . . . Kleding is altijd een symbool van wie je bent.” Dat zei Barbara Dickstein, kledingdeskundige bij een groot museum. „Ze geeft te kennen wat je status, je rol in het leven, je maatschappelijke positie is”, voegde zij eraan toe. Geen wonder dus dat kleding voor de meeste mensen belangrijk is — en voor sommige jongeren een obsessie.

De manier waarop veel jonge mensen door kleding worden geobsedeerd, gaat echter veel verder dan alleen maar modebewust zijn. Velen zijn ook overdreven merk-bewust. Vrijwel elk artikel dat zij kopen — van sportschoenen tot brillen — moet dat uitermate belangrijke label of logo dragen. Zo bleek uit een door het tijdschrift Seventeen gehouden enquête dat negentig procent van de tienermeisjes een merknaam belangrijk vindt als het gaat om het kopen van sportkleding.

Dit zou ons eigenlijk niet moeten verbazen gezien alle reclame die er de afgelopen jaren via de media voor merkkleding is gemaakt. Via tv-spots, advertenties in tijdschriften en kranten, aanplakborden en films is de consument het doelwit geweest van een spervuur van merkpropaganda. De bedoeling is het publiek ertoe te brengen te geloven dat een label een kledingstuk — en degene die het draagt — een bijna magische verandering doet ondergaan. Zonder label is een spijkerbroek gewoon een broek. Met label is een spijkerbroek opeens de sleutel tot populariteit, opwinding en romantiek geworden!

De aantrekkingskracht van het label

„Wat zegt een naam?”, was de vraag van een personage in een van Shakespeares toneelstukken. Wanneer het om kleding gaat, kunnen namen heel belangrijk zijn. In een leerboek voor de detailhandel staat: „Veel klanten zijn bereid voor merkkleding wat meer te betalen . . . Veel merken staan bekend om hun hoge maatstaven qua styling, aanzien, kwaliteit en fabricage. Dure merkkleding heeft vaak een unieke lijn” (Know Your Merchandise, door Wingate, Gillespie en Barry). Een artikel in The New York Times Magazine laat eveneens uitkomen dat „de uitvoering en de stof van duurdere kleding vaak heel anders zijn” dan die van goedkopere kledingstukken. Merkkleding gaat dus meestal langer mee en ziet er dikwijls beter uit dan de goedkopere soorten.

Toch is een label voor veel jongeren niet zozeer een kwaliteitsaanduiding als wel een statussymbool — een teken van aanzien. De zeventienjarige Sam zegt het zo: „Als je het niet hebt, ben je niet bij!”

De enorme druk van leeftijdgenoten

Geen wonder dus dat een jongere genaamd Casey zegt: „De druk om merkkleding te dragen is enorm.” De veertienjarige Tennile voegt eraan toe: „Iedereen vraagt altijd: ’Van welk merk is je sweater, jack of spijkerbroek?’” Volgens één jongere kan de druk zo groot zijn, dat als je je niet aanpast, „ze je gaan pesten en over je gaan kletsen en zeggen dat je merkloze schoenen draagt of dat je je spullen bij [goedkope winkels] koopt”.

Natuurlijk is het alleen maar menselijk erbij te willen horen en geaccepteerd te willen worden. De vijftienjarige Andy zegt: „Niemand wil opvallen en een buitenbeentje zijn.” Maar hoe ver moet je gaan om je aan te passen? De veertienjarige Joe geeft toe: „Soms neem je kleding die je niet leuk vindt — alleen om erbij te horen.”

Maar is het zinnig anderen beslissingen voor je te laten nemen, toe te laten dat zij je van je individualiteit beroven of je zo intimideren dat je je eigen smaak, maatstaven of gezonde verstand geweld aandoet? Romeinen 6:16 zegt: „Weet gij niet dat wanneer gij u als slaven aan iemand blijft aanbieden om hem te gehoorzamen, gij slaven van hem zijt omdat gij hem gehoorzaamt?” Wie wil andermans slaaf zijn? Toch word je dat als je je leeftijdgenoten laat beslissen wat je moet dragen of je door allerlei rages of modes heen en weer laat slingeren. — Vergelijk Efeziërs 4:14.

Maak je de bijbelse kijk eigen

Hoe kun je leren zelfstandig te denken? Stel je op de hoogte van de beginselen uit Gods Woord. Als je denken op de bijbel gericht is, ben je veel minder geneigd je door anderen te laten overheersen of manipuleren (Spreuken 1:4). Toegegeven, de bijbel is geen modehandboek. Maar er staan wel beginselen in die je kunnen helpen te beslissen wat je moet dragen. Neem bijvoorbeeld eens de woorden van de apostel Paulus in 1 Timotheüs 2:9. Daar gaf hij christenen de raad „zich in welverzorgde kleding [te] sieren, met bescheidenheid en gezond verstand, niet met . . . zeer kostbare kleding”.

Paulus wilde hier beslist niet mee zeggen dat je je als een bedelaar moet kleden of kleding moet dragen die hopeloos ouderwets is. Jezus Christus zelf bezat kennelijk op zijn minst één kledingstuk van zeer goede kwaliteit (Johannes 19:23, 24). In plaats daarvan waarschuwde Paulus christenen ervoor ongepaste aandacht op zichzelf te vestigen door de wijze waarop zij zich kleden. Een kledingstuk kopen om de kwaliteit, of omdat het mooi of praktisch is, is verstandig. Maar te koop lopen met een label enkel om ’opzichtig te geuren’ of ’onderlinge wedijver aan te wakkeren’ is zelfzuchtig en egotistisch (1 Johannes 2:16; Galaten 5:26). Je maakt misschien indruk op enkele slappe figuren, maar je kunt er bij anderen ook afgunst, jaloezie en wrevel mee wekken.

Paulus zei christenen in hun manier van kleden blijk te geven van gezond verstand of onderscheidingsvermogen. In sommige gebieden is het dragen van dure merkkleding een riskante zaak. Zo werd de vijftienjarige Michael Thomas vermoord omdat hij een paar merksportschoenen van $100 droeg. Een andere tiener wilde die schoenen hebben. In The New York Times werd bericht dat het dragen van dure merkartikelen op veel scholen in de Amerikaanse steden „al aanleiding kan zijn tot een gevecht en zelfs tot moord”. De jonge Katherine zegt daarom: „Ik heb gemerkt dat het een bescherming is dat ik me niet al te zeer door mijn leeftijdgenoten laat beïnvloeden in de manier waarop ik me kleed. Anders zou ik wel eens de verkeerde soort aandacht kunnen trekken.”

Om te beginnen kunnen natuurlijk niet alle jongeren zich merkkleding veroorloven. Als jij in zo’n situatie verkeert, heb je misschien geen andere keus dan te leren ’tevreden te zijn met voedsel, onderdak en kleding’ — ook al is het niet de meest modieuze of beste kleding (1 Timotheüs 6:8). Probeer in plaats van ten prooi te vallen aan afgunst, wat verwoestend is, het beste van je situatie te maken (Titus 3:3). Je kleren zijn misschien niet voorzien van een fraai label, maar ze kunnen wel netjes, schoon en presentabel zijn.

Doe je inkopen verstandig

Wat je draagt, is bij lange na niet zo belangrijk als wat voor iemand je innerlijk bent (1 Petrus 3:3, 4). Toch is het, wat je omstandigheden ook zijn, alleen maar verstandig je voor elke gelegenheid passend te kleden. Als christen heb je ook de plicht je te kleden op een manier die bij een jonge bedienaar van het evangelie past. — 2 Korinthiërs 6:3.

Gelukkig betekent christelijke bescheidenheid niet per se dat je kleding uit de mode moet zijn. De jonge Tamaria brengt het mooi onder woorden als zij zegt: „Er is niets verkeerd aan modieus zijn — zolang je het maar niet overdrijft.” En het is ook niet verkeerd kwaliteitskleding te dragen. Volgens het boek Dressing Smart, door Pamela Redmond Satran, geven deskundigen in feite de raad, „de beste kleding te kopen die u zich kunt veroorloven en kwaliteit te verkiezen boven kwantiteit”. In dezelfde geest wordt in Know Your Merchandise het advies gegeven: „Een kleine garderobe met zorgvuldig uitgekozen kleding van goede kwaliteit is beter dan een grote garderobe met kleding die niet lang meegaat en snel uit de mode is.”

Dit vereist misschien dat je een slimme koper wordt — zoals de „bekwame vrouw” die in de bijbel in Spreuken 31:10, 14, 18 wordt beschreven. Zij wilde zo economisch mogelijk te werk gaan en was niet bang voor ’verre’ afstanden. En ook jij kunt leren economisch te werk te gaan. In een uitgave van Ladies’ Home Journal werd de suggestie gedaan: „Vraag naar de uitverkoopprijs — zelfs bij grote winkels. . . . Doe je huiswerk. Vergelijk prijzen van verschillende winkels.” Je zou zelfs kunnen leren met winkelbedienden over prijzen te onderhandelen, vooral in kleinere winkels.

In het tijdschrift Consumer Reports worden wij er echter aan herinnerd dat „prijs en prestige geen garantie vormen voor kwaliteit”. Hun deskundigen bemerkten dat sommige redelijk geprijsde kledingstukken in feite van bijna gelijke kwaliteit waren als de hoger geprijsde merkkleding. Het boek Dressing Smart zegt: „Kleren worden soms alleen maar buitensporig hoog geprijsd omdat ze modieus zijn, vanwege het label of uit pure brutaliteit.” Soms worden er labels op namaakprodukten van inferieure kwaliteit aangebracht. En zelfs als het label rechtmatig is, kunnen er fabricagefouten voorkomen.

Laat je dus niet door labels of prijskaartjes misleiden. Wees op je hoede (Spreuken 14:15). Bekijk het kledingstuk zorgvuldig — de stof, hoe het in elkaar gezet is, het stikwerk, enzovoort. Valt het goed? Is er voldoende materiaal voor eventuele veranderingen? Zijn er kwaliteitskenmerken, zoals een voering en versteviging? Hoe staat het met details als de symmetrie, en klopt het patroon?

Door slim en kritisch te zijn, kun je voorkomen dat je er door de verlokking van het label toe wordt gebracht een slechte keus te doen. Je kunt goed gekleed gaan, zonder je buitenissig te kleden.

[Inzet op blz. 24]

Met een label wordt een spijkerbroek opeens de sleutel tot populariteit, opwinding en romantiek!

[Illustratie op blz. 25]

Laat je niet door een label misleiden. Bekijk elk kledingstuk zorgvuldig voordat je het koopt