Maak van uw gezin een veilige haven

„ZONDER natuurlijke genegenheid.” Met die droevige woorden geeft de Bijbel een beschrijving van veel mensen die in deze tijd leven, een periode die „de laatste dagen” wordt genoemd (2 Timotheüs 3:1, 3, 4). De epidemie van kindermisbruik binnen het gezin vormt een duidelijk bewijs dat die profetie in vervulling gaat. Het is zelfs zo dat het oorspronkelijke Griekse woord astorgos, dat vertaald is als „zonder natuurlijke genegenheid”, wijst op een gebrek aan de liefde die normaal tussen gezinsleden bestaat, vooral tussen ouders en kinderen.a En maar al te vaak is dat de setting waarin misbruik van kinderen plaatsvindt.

Sommige onderzoekers zeggen dat de plegers van seksueel misbruik meestal mannen zijn die de rol van vaderfiguur vervullen. Het komt ook vaak voor dat andere mannelijke familieleden kinderen misbruiken. Hoewel de meeste slachtoffers meisjes zijn, worden er ook veel jongens misbruikt. En vrouwelijke kindermisbruikers zijn niet zo zeldzaam als veel mensen denken. De vorm van misbruik die het minst vaak gemeld wordt, is incest met broertjes of zusjes, waarbij een ouder of sterker kind een jonger of zwakker broertje of zusje dwingt of verleidt tot seksuele handelingen. Als ouder vindt u al die vormen natuurlijk weerzinwekkend.

Hoe kunt u zulke problemen in uw gezin voorkomen? Alle leden van elk gezin moeten bepaalde beginselen leren respecteren die misbruik voorkomen. De beste leiding in dit verband is te vinden in Gods Woord, de Bijbel.

Om een veilige haven te kunnen zijn, moet het gezin de morele maatstaven van de Bijbel accepteren. De Bijbel is niet preuts als het gaat om seks, maar spreekt er op een waardige, open manier over. Er blijkt uit dat God seksuele intimiteiten bedoeld heeft als iets moois tussen man en vrouw binnen het huwelijk (Spreuken 5:15-20). Maar seksuele handelingen buiten die regeling worden veroordeeld. De Bijbel spreekt zich bijvoorbeeld duidelijk uit tegen incest. In Leviticus hoofdstuk 18 worden allerlei vormen van incest verboden. Let vooral op deze uitspraak: „Gijlieden moogt niet naderen, geen mens van u, tot iemand die zijn naaste vleselijke verwant is, om naaktheid te ontbloten [om seks te hebben]. Ik ben Jehovah.” — Leviticus 18:6.

Jehovah rekende incest tot de „verfoeilijkheden” waar de doodstraf op stond (Leviticus 18:26, 29). Het is duidelijk dat de Schepper in dit opzicht bijzonder hoge maatstaven heeft. Tegenwoordig nemen veel regeringen hetzelfde standpunt in en is seksueel misbruik van kinderen binnen het gezin bij de wet verboden. Vaak beschouwt de wet seksuele handelingen van een volwassene met een kind als verkrachting, ook wanneer er geen lichamelijk geweld aan te pas komt. Waarom?

Veel autoriteiten zijn inmiddels gaan erkennen wat de Bijbel altijd al over kinderen heeft gezegd: dat ze meestal niet kunnen redeneren zoals volwassenen. Spreuken 22:15 zegt bijvoorbeeld: „Dwaasheid is aan het hart van een knaap gebonden.” En de apostel Paulus schreef onder inspiratie: „Toen ik een klein kind was, placht ik . . . als een klein kind te denken, als een klein kind te overleggen; nu ik echter een man ben geworden, heb ik de trekken van een klein kind weggedaan.” — 1 Korinthiërs 13:11.

Kinderen kunnen niet de volledige betekenis van seksuele handelingen begrijpen, en ze kunnen ook niet inschatten wat jaren later de gevolgen kunnen zijn. Daarom is men het er algemeen over eens dat kinderen niet bewust de keuze kunnen maken om vrijwillig seks met een volwassene te hebben. Anders gezegd: als een volwassene (of een minderjarige die een stuk ouder is) seks heeft met een kind, kan de oudere persoon die daad niet rechtvaardigen door te zeggen dat het kind geen bezwaar maakte of erom vroeg. De volwassene is schuldig aan verkrachting. Het is een misdrijf, waar vaak gevangenisstraf op staat. De verantwoordelijkheid voor de verkrachting ligt bij de verkrachter, en niet bij het onwillige slachtoffer.

Helaas worden de meeste van deze misdaden niet door de overheid bestraft. In Australië bijvoorbeeld wordt naar schatting slechts 10 procent van de daders vervolgd, van wie maar weinigen worden veroordeeld. In andere landen is de situatie niet veel beter. Hoewel de overheid misschien maar weinig kan doen om een christelijk gezin te beschermen, kan het toepassen van Bijbelse beginselen wel veel doen.

Ware christenen beseffen dat de God die deze beginselen in zijn Woord heeft laten optekenen, niet veranderd is. Hij ziet alles wat we doen, ook als het voor de meeste mensen verborgen is. Volgens de Bijbel liggen alle dingen „openlijk tentoongesteld voor de ogen van hem aan wie wij rekenschap hebben af te leggen”. — Hebreeën 4:13.

God stelt ons aansprakelijk als we zijn geboden overtreden en anderen schade toebrengen. Aan de andere kant zegent hij ons als we ons aan zijn waardevolle geboden in verband met het gezinsleven houden. Wat zijn enkele van die geboden?

De Bijbel zegt dat liefde „een volmaakte band van eenheid” is (Kolossenzen 3:14). De Bijbel omschrijft liefde als meer dan een gevoel. Liefde uit zich in de manier waarop het iemand motiveert: het gedrag dat erdoor wordt voortgebracht en de daden die erdoor worden uitgesloten (1 Korinthiërs 13:4-8). In het gezin betekent dit dat alle leden elkaar respectvol en vriendelijk behandelen. Het wil zeggen Gods kijk op elk gezinslid te delen en daarnaar te leven. God heeft elk gezinslid een eervolle, belangrijke rol gegeven.

De vader moet als gezinshoofd het voorbeeld geven in het tonen van liefde. Hij beseft dat een christelijke vader niet de vrijheid heeft om als een tiran op te treden en zijn macht over zijn vrouw en kinderen te misbruiken. In plaats daarvan neemt hij Christus als voorbeeld (Efeziërs 5:23, 25). Dus is hij teder en lief voor zijn vrouw en geduldig en vriendelijk voor zijn kinderen. Hij beschermt hen loyaal en doet alles wat hij kan om te voorkomen dat ze hun gemoedsrust, onschuld, vertrouwen of gevoel van veiligheid verliezen.

Ook de moeder heeft een heel belangrijke, waardige rol. De Bijbel gebruikt de beschermende instincten van moeders in het dierenrijk om te illustreren hoe beschermend Jehovah en Jezus kunnen zijn (Mattheüs 23:37). Zo moet ook een menselijke moeder haar kinderen loyaal beschermen. Uit liefde zal ze hun veiligheid en welzijn boven die van haarzelf stellen. De ouders laten niet toe dat er machtsmisbruik of intimidatie in hun omgang met elkaar en met de kinderen sluipt; ook zullen ze niet toelaten dat hun kinderen op die manier met elkaar omgaan.

Wanneer alle gezinsleden elkaar met respect behandelen, zal er een goede communicatie ontstaan. De schrijver William Prendergast merkte op: „Alle ouders moeten een dagelijkse, voortdurende, hechte communicatie onderhouden met zowel kleine kinderen als tieners.” Hij voegt daaraan toe: „Dat blijkt de beste oplossing te zijn voor het probleem van seksueel misbruik.” Ook de Bijbel moedigt aan tot zo’n constante en liefdevolle communicatie (Deuteronomium 6:6, 7). Als dat advies wordt toegepast, kunnen alle gezinsleden zich thuis openlijk en veilig uiten.

Het is waar dat we in een verdorven wereld leven en dat misbruik niet altijd voorkomen kan worden. Maar een veilig thuis kan een groot verschil betekenen. Als een gezinslid buitenshuis iets overkomt, weet hij of zij meteen waar troost en steun te vinden is. Dan is het gezin echt een toevlucht, een veilige haven in een wereld vol problemen. Wij wensen u Gods zegen op uw inspanningen om dat in uw gezin te bereiken!