Hoofdstuk 11

Welk nut heeft het op school te leren?

1-3. (a) Hoe denk je over school? (b) Hoe kan men het bijbelse beginsel in Galáten 6:7 op het leren op school van toepassing brengen?

WAAROM ga je naar school? Misschien ben je in het land waar je woont verplicht tot een bepaalde leeftijd naar school te gaan; je hebt geen andere keus. Het kan ook zijn dat je nog minderjarig bent en daarom moet doen wat je ouders zeggen.

² Kun jij persoonlijk nog andere redenen opsommen waarom je op school bent? Heeft het nut als je je best doet op school of je huiswerk goed maakt? En heeft het werkelijk waarde een leertijd door te maken als je toch direct na school kunt gaan werken en veel meer geld kunt verdienen? Je kent waarschijnlijk wel veel jongelui die niet méér leren dan beslist noodzakelijk is, àls ze dat al doen, niet waar? Maar omdat zij de gelegenheid om te leren niet volledig benutten, maken zij het zichzelf voor de rest van hun leven moeilijk. Hoe dat zo?

³ Omdat wat iemand gedurende zijn jeugd doet, van grote betekenis is voor wat hij of zij als volwassene kan doen. Zelfs voor het leren op school geldt het bijbelse beginsel: „Wat een mens zaait, dat zal hij ook oogsten” (Galáten 6:7). Maar, zo zul je misschien vragen, welke voordelen werpt het af wanneer ik nu op school tijd en moeite ’zaai’?

PRAKTISCHE OPLEIDING

4-6. (a) Waarom is men er beter aan toe als men zolang men nog op school is, de gelegenheden om te leren waarneemt? (Spreuken 21:5) (b) Welke vakken kunnen je in het latere leven heel goed van pas komen?

⁴ Je moet bedenken dat er binnen enkele jaren van je wordt verlangd dat je voor jezelf zorgt. Misschien neem je eens de verantwoordelijkheden van een echtgenoot en vader, of van een echtgenote en moeder, op je. Zou je graag willen dat die verantwoordelijkheden je lichter vallen en aangenamer voor je zijn? Je kunt daaraan meewerken door voordeel te trekken van je schooljaren en dingen te leren die je in je latere leven gebruiken kunt.

⁵ Er zijn tal van scholen en cursussen waar je de grondbeginselen van verschillende beroepen worden bijgebracht. Jongens kunnen voor timmerman, elektricien, lasser, boekhouder, enzovoort, leren. Voor meisjes zijn er huishoudscholen, waar ze kunnen leren koken en naaien, of zij kunnen een typecursus of een cursus voor secretaresse volgen.

⁶ Veel van dit onderwijs kun je in je latere leven misschien niet meer zo gemakkelijk krijgen. Als je enkele van deze dingen later wil leren, gaat het je misschien veel geld kosten, of moet je ze leren door met of onder mensen te werken die er niet veel zin in hebben je een goede opleiding te geven. Waarom zou je dus geen voordeel trekken van de gelegenheid enkele van deze dingen te leren zolang je nog op school bent of een bepaalde vakopleiding krijgt? En wanneer de tijd komt om een bepaalde school of bepaalde vakken te kiezen, bespreek de aangelegenheid dan vooral met je ouders. Zij kunnen op grond van hun levenservaring goede raad geven.

LEER GOED TE LEZEN

7-11. (a) Waarom is het vooral waardevol goed te kunnen lezen? (1 Timótheüs 4:13; Jozua 1:8) (b) Wat zou je kunnen helpen je leesbekwaamheid te verbeteren?

⁷ Hoewel je op school veel dingen van praktische waarde kunt leren, is er een vaardigheid die je veel vreugde kan bereiden en die een geweldige invloed op je verdere schooljaren en ook op je hele leven daarna zal hebben. Dat is de kunst te lezen — en GOED te lezen. Lezen ontsluit vele terreinen van kennis en bekwaamheid en zal je veel vreugde geven.

⁸ In de loop van de dag is er altijd wat te lezen: uithangborden, opschriften, boeken, tijdschriften, kranten, formulieren en ook brieven. Dit alles kan voor een slechte lezer een onaangenaam karwei zijn. Als je echter goed kunt lezen, zul je bemerken dat je leven er zeer door verrijkt wordt en het je vreugde zal schenken.

⁹ Vooral wanneer je een christen bent, zul je graag goed willen leren lezen, opdat je te weten kunt komen wat er in de bijbel staat. Je zult ook bemerken dat het goed is vloeiend te kunnen lezen wanneer je anderen over Gods voornemen wil vertellen. Ja, wanneer je goed kunt lezen, zul je ook goed kunnen spreken.

¹⁰ Wees niet ontmoedigd als je, net als vele anderen, problemen hebt met lezen. Lezen is hoofdzakelijk een kwestie van oefening, en natuurlijk moet je er ook op letten hoe de woorden geschreven worden. Lees af en toe hardop. Dat zal je helpen de juiste betekenis te begrijpen en bij het lezen het juiste gevoel tot uitdrukking te brengen. En als het mogelijk is, vraag anderen die goed lezen dan naar je te luisteren. Zij kunnen je op fouten en slechte leesgewoonten attent maken.

¹¹ Ja, je wordt de kunst van vlot en vloeiend lezen niet machtig zonder er werkelijk moeite voor te doen. De moeite die je je nu getroost, krijg je in je latere leven echter dubbel en dwars terugbetaald. Je zult erdoor geholpen worden je leven succesvol te maken.

ANDERE VOORDELEN VAN VLIJTIG LEREN

12-14. (a) Welke praktische waarde hebben de vakken die je nu op school hebt? (b) Hoe zal het je in het latere leven van pas komen als je nu zelfdiscipline met betrekking tot leren oefent?

¹² Sommige schoolvakken lijken je misschien niet zo praktisch toe, maar ze helpen je een bredere kijk te krijgen en kunnen ook in andere opzichten nuttig zijn. Geschiedenis, aardrijkskunde en taal helpen je andere volken en landen te leren kennen. Velen vinden rekenen moeilijk, maar in vele beroepen moet je kunnen rekenen. Ook een huisvrouw moet kunnen rekenen, anders kan zij geen recepten volgen en komt zij niet met haar huishoudgeld uit.

¹³ Op school vlijtig leren — zelfs wanneer het vakken betreft die je niet speciaal liggen — heeft nòg een voordeel. Leren oefent je denkvermogen en maakt je bekwamer in het gebruik ervan. Het is ongeveer zoals met de spieren van je lichaam — hoe meer je ze oefent hoe beter je ze kunt gebruiken. Je zult bemerken dat het denken je steeds gemakkelijker valt en dat je meer presteert. Doch evenals spieren verslappen wanneer ze niet gebruikt worden, ’verslapt’ ook je denkvermogen als je het niet voldoende gebruikt. Wie zou dat nu willen?

¹⁴ Vloeit er nòg iets waardevols uit voort als je je toelegt op je schoollessen of de cursus die je volgt? Ja, je kunt er zelfdiscipline door leren. Misschien dat dit nú niet bepaald aanlokkelijk klinkt, maar zoals je weet, kun je in het leven niet altijd datgene doen wat je graag wil doen. Dat zal vooral het geval zijn als de tijd aanbreekt dat je grotere verantwoordelijkheden op je moet nemen door je eigen brood te verdienen of voor je eigen gezin te zorgen. Wanneer je je gelijk een getrainde sportman nu aan zelfdiscipline went, zal het je later gemakkelijker vallen je verplichtingen als volwassene na te komen. Je zult daardoor ook geholpen worden de bekwaamheid te ontwikkelen je te concentreren. Veel mensen hebben er spijt van dat zij in hun jeugd verzuimd hebben zich deze bekwaamheid eigen te maken.

EEN BESCHERMING

15-18. (a) Hoe kan vlijtig leren een bescherming voor je zijn? (Spreuken 13:20) (b) Waarom dient een jeugdig persoon die een christen is, vooral zijn best te willen doen op school een goed voorbeeld te geven? (Titus 2:6, 7, 10) (c) Welk levensvooruitzicht dat christenen hebben, dient je er vooral toe aan te sporen op school te leren en praktische kennis te verwerven? (1 Johannes 2:15-17; 2 Petrus 3:13)

¹⁵ Een vlijtige scholier of leerling te zijn, heeft nog een ander voordeel, dat hier speciale vermelding verdient. Vlijtig leren kan een bescherming voor je zijn. In welk opzicht?

¹⁶ Je hebt onder je medescholieren zeer waarschijnlijk al bewijzen gezien van de morele ineenstorting. Er is veel seksuele immoraliteit en druggebruik, met zeer droevige resultaten. Ook heerst er onder veel jongelui een geest van opstand.

¹⁷ Je vindt het misschien erg naar in gezelschap te verkeren van mensen die geen eerbied hebben voor de voortreffelijke zedelijke maatstaven die in Gods Woord worden onderwezen. Hoewel je het contact met dergelijke personen niet helemaal kunt ontwijken, kun je wel vermijden buiten de schooluren onnodig met hen samen te zijn. Wanneer je je ijverig op je schoolwerk toelegt, zal dit een groot deel van je vrije tijd na school in beslag nemen, hetgeen automatisch je omgang met beginselloze personen zal beperken. Wanneer zulke personen zien dat je graag wil opschieten met je studie, zullen ze je gezelschap waarschijnlijk niet eens meer zoeken. Dit zal een bescherming voor je zijn.

¹⁸ Wanneer je als een ware christen bekend staat, kun je bovendien een voortreffelijk voorbeeld geven door je op je schoolwerk toe te leggen. Dat zal jezelf, je ouders en de God die je aanbidt, tot eer strekken. Als jonge christen zal het volgende feit je aanmoedigen en aansporen: Vele van de bekwaamheden en kundigheden die je thans ontwikkelt, zullen je niet alleen in het huidige samenstel van dingen van pas komen. Hoe dat zo? Omdat de bijbel laat zien dat dit gehele goddeloze samenstel zijn einde nadert. Het zal weldra vervangen worden door Gods rechtvaardige nieuwe ordening, waar rechtgeaarde personen zich in eeuwig leven kunnen verheugen. In die nieuwe ordening zal Gods belofte vervuld worden: „Het werk van hun eigen handen zullen mijn uitverkorenen geheel verbruiken” (Jesaja 65:22). De goede studie- en werkgewoonten die je nu als jongere aanleert, kunnen dus voor eeuwig een bron van voldoening en vreugde blijken te zijn.

[Illustratie op blz. 80]

Een praktische opleiding kan je op het latere leven voorbereiden