HOOFDSTUK 13
Keurt God alle feesten goed?
‘Blijf onderzoeken wat aanvaardbaar is voor de Heer.’ — EFEZIËRS 5:10.
1. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat Jehovah blij is met onze aanbidding, en waarom is dat belangrijk?
JEZUS zei: ‘De ware aanbidders zullen de Vader met geest en waarheid aanbidden, want de Vader zoekt mensen die hem zo willen aanbidden’ (Johannes 4:23; 6:44). We moeten allemaal ‘blijven onderzoeken wat aanvaardbaar is voor de Heer’ (Efeziërs 5:10). Dat is niet altijd makkelijk. Satan probeert ons te misleiden zodat we dingen doen die Jehovah afkeurt (Openbaring 12:9).
2. Vertel wat er bij de berg Sinaï gebeurde.
2 Hoe probeert Satan ons te misleiden? Eén manier is door het verschil tussen goed en fout onduidelijk te maken. Denk eens aan wat er gebeurde toen de Israëlieten hun kamp vlak bij de berg Sinaï hadden opgezet. Mozes was de berg op gegaan, en het volk wachtte tot hij terugkwam naar het kamp. Na een tijdje vonden ze het wachten te lang duren en vroegen ze Aäron of hij een god voor ze wilde maken. Hij maakte een gouden beeld in de vorm van een kalf. Toen hield het volk een feest. Ze dansten rond het kalf en bogen zich ervoor neer. Ze geloofden dat ze op die manier eigenlijk Jehovah aanbaden. Maar dat het volk dit als ‘een feest voor Jehovah’ zag, betekende niet dat het goed zat. Jehovah bezag het als afgoderij, en veel Israëlieten stierven (Exodus 32:1-6, 10, 28). Wat kun je daarvan leren? Houd jezelf niet voor de gek. ‘Raak niets onreins aan’ en vraag Jehovah je te leren wat goed en wat fout is (Jesaja 52:11; Ezechiël 44:23; Galaten 5:9).
3, 4. Waarom is het goed om de oorsprong van feestdagen te onderzoeken?
3 Toen Jezus op aarde was, gaf hij zijn apostelen onderwijs, zodat ze een goed voorbeeld zouden geven van reine aanbidding. Na zijn dood gingen de apostelen ermee door Jehovah’s principes aan nieuwe discipelen te onderwijzen. Maar na de dood van de apostelen brachten valse leraren verkeerde ideeën en heidense gebruiken en feestdagen de gemeente binnen. Ze gaven sommige heidense feesten zelfs een andere naam om die christelijk te laten lijken (2 Thessalonicenzen 2:7, 10; 2 Johannes 6, 7). Veel van die feestdagen worden nog steeds gevierd en promoten nog steeds valse leerstellingen en zelfs demonisme (Openbaring 18:2-4, 23).a
4 Over de hele wereld maken feestdagen en vieringen een belangrijk deel uit van het leven van mensen. Maar als je beter gaat begrijpen hoe Jehovah over dingen denkt, ga je misschien inzien dat je je kijk op bepaalde feestdagen moet bijstellen. Dat kan best moeilijk zijn, maar je kunt er zeker van zijn dat Jehovah je zal helpen. We gaan nu de oorsprong van een aantal feestdagen bekijken zodat we te weten komen hoe Jehovah erover denkt.
WAAR KOMT KERSTMIS VANDAAN?
5. Welke bewijzen zijn er dat Jezus niet op 25 december geboren is?
5 In veel delen van de wereld wordt Kerstmis op 25 december gevierd en veel mensen denken dat dat Jezus’ geboortedag is. De Bijbel zegt niet op welke dag of in welke maand Jezus geboren is, maar er staat wel iets in over de tijd van het jaar. Lukas schreef dat er toen Jezus in Bethlehem geboren werd ‘herders waren, die de nacht buiten doorbrachten om op hun kudde te passen’ (Lukas 2:8-11). In de maand december is het in Bethlehem koud en regent en sneeuwt het, dus de herders zouden ’s nachts niet met hun kudde buiten zijn gebleven. Welke conclusie kunnen we daaruit trekken? Jezus werd geboren toen het zacht weer was en niet in december. In de Bijbel en in historisch bewijsmateriaal vinden we aanwijzingen dat zijn geboortedag ergens in de maanden ligt die we nu als september en oktober kennen.
6, 7. (a) Wat is de oorsprong van veel kerstgebruiken? (b) Wat moet voor ons de reden zijn om cadeautjes te geven?
6 Waar komt Kerstmis dan vandaan? Het is begonnen met heidense feestdagen, zoals de Romeinse saturnalia. Dat was een feest voor Saturnus, de god van de landbouw. Het boek Een jaar vol feesten zegt: ‘De winterzonnewende werd bij de Romeinen gevierd op 25 december en stond garant voor een serieuze feesthappening. Van 17 tot 24 december vierde het Romeinse Rijk de zogenaamde Saturnalia. (...) Er werd niet gewerkt, om zich ongestoord te kunnen storten op eten, drinken, dansen en lachen. (...) Men wisselde kleine geschenken uit.’ Op 25 december werd ook de verjaardag van de Perzische zonnegod Mithra gevierd.
7 Maar de meeste mensen die Kerstmis vieren, denken niet aan de heidense oorsprong ervan. Ze bezien Kerstmis als een tijd om bij familie te zijn, lekker te eten en cadeautjes te geven. Natuurlijk hou je van je familie en vrienden, en Jehovah wil dat zijn aanbidders vrijgevig tegenover elkaar zijn. In 2 Korinthiërs 9:7 staat: ‘God houdt van mensen die met vreugde geven.’ Jehovah wil niet dat we alleen bij speciale gelegenheden iets voor anderen doen. Aanbidders van Jehovah genieten er het hele jaar van om anderen cadeautjes te geven en leuke dingen met familie en vrienden te doen, en ze verwachten niets van anderen terug. Ze zijn vrijgevig uit liefde (Lukas 14:12-14).
8. Gaven de astrologen Jezus cadeaus toen hij een pasgeboren baby was? Leg dit uit.
8 Maar veel mensen zullen zeggen dat ze met Kerstmis het voorbeeld volgen van de drie wijzen die Jezus cadeaus kwamen brengen toen hij als baby in een voederbak lag. Het is waar dat een groep mannen Jezus cadeaus kwam brengen. In Bijbelse tijden was het gebruikelijk om cadeaus te geven aan belangrijke personen (1 Koningen 10:1, 2, 10, 13). Maar wist je dat de Bijbel zegt dat deze mannen astrologen waren? Ze deden aan magie en waren geen aanbidders van Jehovah. En ze kwamen niet bij Jezus toen hij als pasgeboren baby in een voederbak lag, maar later, toen hij al iets groter was en met zijn ouders in een huis woonde (Mattheüs 2:1, 2, 11).
WAT ZEGT DE BIJBEL OVER VERJAARDAGEN?
9. Welke verjaardagsfeesten worden in de Bijbel genoemd?
9 Als er een baby wordt geboren, is dat een bijzondere dag (Psalm 127:3). Maar dat betekent niet dat we verjaardagen moeten vieren. Denk eens na over het volgende. In de Bijbel worden maar twee verjaardagsfeesten genoemd: die van een Egyptische farao en die van koning Herodes Antipas. (Lees Genesis 40:20-22; Markus 6:21-29.) Deze heersers waren geen aanbidders van Jehovah. In de Bijbel staat zelfs nergens dat een aanbidder van Jehovah een verjaardag vierde.
10. Hoe dachten de eerste christenen over verjaardagen?
10 Volgens The World Book Encyclopedia bezagen de eerste christenen ‘de viering van iemands geboorte als een heidense gewoonte’. De gebruiken die daarbij hoorden, waren gebaseerd op valse leerstellingen. De oude Grieken bijvoorbeeld geloofden dat ieder mens beschermd werd door een geest die bij zijn geboorte aanwezig was. Ze dachten ook dat er een verband bestond tussen die geest en een god die op dezelfde dag als de persoon geboren was. Naast die heidense ideeën bestaat er een sterk verband tussen verjaardagen en astrologie, bijvoorbeeld bij de horoscoop.
11. Wat ziet Jehovah graag als het gaat om vrijgevigheid?
11 Voor veel mensen is hun verjaardag een speciale dag waarop ze graag extra waardering en liefde willen. Maar we kunnen het hele jaar door liefde voor onze familie en vrienden tonen in plaats van alleen op één speciale dag. Jehovah wil dat we altijd vriendelijk en vrijgevig zijn. (Lees Handelingen 20:35.) We zijn hem elke dag dankbaar voor het kostbare cadeau van het leven, niet alleen op onze verjaardag (Psalm 8:3, 4; 36:9).
12. Hoe kan iemands sterfdag beter zijn dan zijn geboortedag?
12 In Prediker 7:1 staat: ‘Een goede naam is beter dan goede olie en de sterfdag beter dan de geboortedag.’ Hoe kan iemands sterfdag beter zijn dan zijn geboortedag? Als je geboren wordt, heb je nog niets met je leven gedaan, niets goeds en niets slechts. Maar als je je leven gebruikt om Jehovah te dienen en goede dingen voor anderen te doen, bouw je ‘een goede naam’ of reputatie op en zal Jehovah je ook na je dood niet vergeten (Job 14:14, 15). Aanbidders van Jehovah vieren hun eigen verjaardag niet, en ook die van Jezus niet. De enige gebeurtenis die Jezus ons vraagt te herdenken is zijn dood (Lukas 22:17-20; Hebreeën 1:3, 4).
DE OORSPRONG VAN PASEN
13, 14. Waar wordt Pasen mee in verband gebracht?
13 Veel mensen denken dat ze met Pasen de opstanding van Jezus herdenken. Maar de Engelse naam voor Pasen (Easter) wordt in verband gebracht met Eostre, de heidense Angelsaksische godin van de dageraad en de lente. The Dictionary of Mythology zegt dat ze ook een vruchtbaarheidsgodin was, en dat zie je terug in sommige paasgebruiken. Volgens de Encyclopædia Britannica zijn eieren ‘belangrijke symbolen van nieuw leven en verrijzenis’. Bovendien zijn konijnen al heel lang heidense vruchtbaarheidssymbolen. Pasen heeft dus niets te maken met de opstanding van Jezus.
14 Is Jehovah blij als hij ziet dat mensen valsreligieuze gebruiken vermengen met het herdenken van de opstanding van zijn Zoon? Natuurlijk niet! (2 Korinthiërs 6:17, 18) En Jehovah heeft ons nooit gevraagd om Jezus’ opstanding te vieren.
WAT IS HALLOWEEN?
15. Wat is de oorsprong van Halloween?
15 Halloween wordt ook wel All Hallows’ Eve genoemd, de avond vóór Allerheiligen, en heeft te maken met heksen, kobolds en geesten. Het feest is niet nieuw. Op de vollemaan die het dichtst bij 1 november lag, vierden de oude Kelten in Groot-Brittannië en Ierland het feest van Samhain. Ze geloofden dat tijdens Samhain de geesten van de doden terugkwamen naar de aarde. Mensen zetten eten en drinken neer zodat de geesten hen geen kwaad zouden doen. Dus wanneer kinderen nu verkleed langs de huizen gaan en met kattenkwaad dreigen als ze geen snoep krijgen, imiteren ze onbewust dit oude demonische gebruik.
BRUILOFTEN WAAR GOD BLIJ MEE IS
16, 17. Waar moet een bruidspaar over nadenken als ze hun bruiloft plannen?
16 Een bruiloft is een feestelijke dag. Er zijn over de hele wereld allerlei huwelijksgebruiken. Meestal hebben mensen geen idee waar huwelijksgebruiken vandaan komen, dus ze weten misschien niet dat bepaalde gebruiken eigenlijk gebaseerd zijn op heidense ideeën. Maar een christelijke man en vrouw die een bruiloft plannen, willen er zeker van zijn dat ze Jehovah’s goedkeuring hebben. Als ze weten wat de oorsprong van huwelijksgebruiken is, kunnen ze goede beslissingen nemen (Markus 10:6-9).
17 Van sommige huwelijksgebruiken wordt gedacht dat ze het bruidspaar ‘geluk’ brengen (Jesaja 65:11). In sommige landen gooien mensen rijst of iets dergelijks naar de bruid en bruidegom. Ze denken dat het bruidspaar daardoor kinderen, geluk en een lang leven krijgt en beschermd is tegen het kwaad. Maar christenen willen gebruiken die verband houden met valse religie vermijden. (Lees 2 Korinthiërs 6:14-18.)
18. Welke andere Bijbelse principes zijn van toepassing op bruiloften?
18 Christenen willen dat hun trouwdag een feestelijke, waardige dag is en dat alle aanwezigen ervan genieten. Op een christelijke bruiloft zullen de gasten geen speeches geven met onaardige, dubbelzinnige of sarcastische opmerkingen over de bruid, de bruidegom of anderen (Spreuken 26:18, 19; Lukas 6:31; 10:27). Christenen willen ook geen bruiloft waarbij de nadruk ligt op ‘pronken met je middelen van bestaan’ (1 Johannes 2:16). Als je plannen maakt voor een bruiloft, zorg er dan voor dat je er later met plezier op kunt terugkijken. (Zie eindnoot 28.)
DE OORSPRONG VAN TOOSTEN
19, 20. Wat is de oorsprong van toosten?
19 Een bekend gebruik op bruiloften en andere feesten is toosten. Bij het toosten doet iemand een wens terwijl de anderen het glas heffen. Hoe moeten christenen toosten bezien?
20 Het International Handbook on Alcohol and Culture zegt dat toosten waarschijnlijk komt van een oud heidens gebruik ‘waarbij een heilige drank aan de goden werd geofferd’. Dat werd gedaan ‘in ruil voor een wens, een gebed samengevat in de woorden “een lang leven!” of “op uw gezondheid!”’ In het verleden hieven mensen hun beker om de goden om een zegen te vragen. Maar dat is niet de manier om een zegen van Jehovah te krijgen (Johannes 14:6; 16:23).
‘ALS JE VAN JEHOVAH HOUDT, HAAT DAN WAT SLECHT IS’
21. Aan welke andere feesten doen christenen niet mee?
21 Als je bepaalt of je wel of niet aan een feest zult meedoen, denk dan aan het gedrag en de houding die het feest promoot. Bij sommige feesten en carnavals zijn erotisch dansen, veel drinken en zelfs immoraliteit betrokken. Het kan zijn dat zulke feesten de homoleefstijl verheerlijken of tot nationalisme aanmoedigen. Als we aan zulke feesten meedoen, haten we dan echt wat Jehovah haat? — Psalm 1:1, 2; 97:10; 119:37.
22. Wat kan een hulp zijn om te beslissen of je een bepaald feest zult vieren?
22 Christenen moeten echt opletten dat ze niet meedoen aan feesten die Jehovah onteren. Paulus schreef: ‘Of je nu eet of drinkt of iets anders doet, doe alles tot eer van God’ (1 Korinthiërs 10:31; zie eindnoot 29). Natuurlijk hebben niet alle feesten te maken met immoraliteit, valse religie of nationalisme. Als een feest niet in strijd is met Bijbelse principes, is het aan jou om te beslissen of je eraan meedoet. Maar het is ook belangrijk om rekening te houden met de gevoelens van anderen.
EER JEHOVAH DOOR WAT JE DOET EN ZEGT
23, 24. Hoe kun je aan familieleden die geen Getuigen zijn uitleggen waarom je bepaalde feestdagen niet viert?
23 Waarschijnlijk vier je inmiddels geen feestdagen meer die Jehovah onteren. Maar sommige familieleden die geen Getuigen van Jehovah zijn, denken misschien dat dat betekent dat je niet om ze geeft of niet meer met ze wilt omgaan. Ze zeggen misschien dat de feestdagen het enige moment zijn waarop de hele familie bij elkaar is. Wat kun je dan doen? Er zijn veel manieren waarop je ze kunt laten weten dat je van ze houdt en dat ze belangrijk voor je zijn (Spreuken 11:25; Prediker 3:12, 13). Je zou ze op andere momenten kunnen uitnodigen om tijd met je door te brengen.
24 Als familieleden willen weten waarom je bepaalde feestdagen niet meer viert, vind je in onze publicaties en op jw.org informatie die je kan helpen het aan ze uit te leggen. Geef niet de indruk dat je een discussie wilt winnen of dat je vindt dat ze er net zo over moeten denken als jij. Leg uit dat je veel factoren hebt afgewogen en toen een persoonlijke beslissing hebt genomen. Blijf rustig en ‘laat je woorden altijd vriendelijk zijn, gekruid met zout’ (Kolossenzen 4:6).
25, 26. Hoe kunnen ouders hun kinderen helpen van Jehovah’s normen te gaan houden?
25 Het is belangrijk dat je zelf goed weet welke redenen je hebt om bepaalde feesten niet te vieren (Hebreeën 5:14). We willen Jehovah graag gelukkig maken. Als je kinderen hebt, neem dan de tijd om ze te helpen Bijbelse principes te begrijpen en ervan te gaan houden. Als Jehovah reëel voor ze wordt, zullen ook zij hem gelukkig willen maken (Jesaja 48:17, 18; 1 Petrus 3:15).
26 Jehovah is heel blij als we alles doen wat we kunnen om hem op een zuivere, eerlijke manier te aanbidden (Johannes 4:23). Veel mensen denken dat het niet mogelijk is om in deze oneerlijke wereld eerlijk te zijn. Maar klopt die gedachte? Dat gaan we in het volgende hoofdstuk bespreken.
a Informatie over specifieke feestdagen is te vinden in de Index van Wachttoren-publicaties, in de Studiehulp voor Jehovah’s Getuigen en op jw.org.