Een nieuwe liederenbundel!
Met 128 bladzijden en vele nieuwe lierdichten en melodieën
HET zingen van liederen maakt een integrerend deel uit van de aanbidding, van Jehovah God, en hoe blij zijn wij dat dit zo is! Het is een plicht en tegelijkertijd een genoegen. In het besef dat christenen lofliederen ter ere van Jehovah dienen te zingen, heeft de uitgeversmaatschappij van Jehovah’s getuigen vanaf het prilste begin liederenbundels vervaardigd, te beginnen in het jaar 1879, hetzelfde jaar waarin De Wachttoren voor het eerst werd gepubliceerd.
In 1896 verscheen er een speciale uitgave van De Wachttoren (Engels) welke uitsluitend uit christelijke liederen bestond die op muziek waren gezet. In de volgende uitgave van dat tijdschrift werd hier commentaar op gegeven en er werd onder andere gezegd: „Het zingen van de waarheid is een goede manier om ze in het hoofd en het hart van Gods volk te laten doordringen. Wij danken God voor het muzikale en dichterlijke talent waarmee hij enkelen van zijn [volk] heeft begiftigd.” Sindsdien heeft Jehovah’s volk een aantal verschillende liederenbundels gehad, onder andere Hymns of Millennial Dawn, welke in 1905 werd uitgegeven, en Songs of Praise to Jehovah, welke in 1928 werd gepubliceerd. In deze laatste liederenbundel had men er speciaal naar gestreefd te breken met Babylonische sentimentaliteit en schepselverering.
In het Kingdom Service Song Book, dat in 1944 werd gepubliceerd (in 1949 in het Nederlands verschenen onder de titel Liederenbundel voor de Koninkrijksdienst), werden nog meer vorderingen gemaakt. Deze bundel was uniek doordat hierin geen eer aan auteurs en componisten werd gegeven, zodat er geen liederen in stonden waarvoor toestemming verkregen moest worden om ze te gebruiken. Van de tweeënzestig liederen was meer dan een derde het voortbrengsel van Jehovah’s getuigen zelf.
Nadat er ongeveer een half miljoen van deze liederenbundels waren uitgegeven en verspreid, werd de bundel in 1950 vervangen door Songs to Jehovah’s Praise (in 1956 in het Nederlands verschenen onder de titel Lofliederen voor Jehovah), met eenennegentig liederen. Deze bundel betekende weer meer vooruitgang, want de thema’s van veel liederen waren up-to-date gemaakt en er werd geen verouderde taal in gebruikt, terwijl er een begin was gemaakt met het gebruiken van uitdrukkingen uit de Nieuwe-Wereldvertaling, waarvan het gedeelte der christelijke Griekse Geschriften datzelfde jaar in het Engels werd vrijgegeven. Lied no. 49 bijvoorbeeld was gebaseerd op Matthéüs 6:33, ’Blijft eerst het koninkrijk zoeken’. Bijna de helft van de lyrische gedichten en melodieën van deze liederenbundel was het voortbrengsel van Jehovah’s volk zelf. Er werden echter verscheidene juweeltjes in opgenomen die ontleend waren aan het gebied van de ernstige of „klassieke” muziek en waaraan een schriftuurlijk thema ten grondslag werd gelegd, zoals no. 24 (von Weber), 46 (Chopin) en 87 (Beethoven). Deze liederenbundel werd in achttien talen vertaald en er werden meer dan drie miljoen exemplaren van gedrukt en verspreid.
In Spreuken 4:18 wordt ons verteld dat „het pad der rechtvaardigen is als het glanzende morgenlicht, dat steeds helderder straalt tot den vollen dag”. Dit schriftuurlijke beginsel heeft het raadzaam gemaakt een nieuwe liederenbundel te publiceren, want het steeds toenemende licht gaat gepaard met nieuwe waarheden, nieuwe thema’s, een duidelijker begrip en het verleggen van de klemtoon. En daarom heeft de uitgeversmaatschappij van Jehovah’s volk, de Watch Tower Bible and Tract Society, in 1966 in het Engels wederom een nieuwe liederenbundel gepubliceerd. Deze liederenbundel is onlangs ook in het Nederlands verschenen, onder de titel ’Zingen en uzelf begeleiden met muziek in uw hart’.
De titel is ontleend aan de woorden van de apostel Paulus die staan opgetekend in Efeziërs 5:18, 19, waar wij lezen: „Blijft vervuld worden met geest, tot elkaar sprekend met psalmen en lofzangen voor God en geestelijke liederen, waarbij gij zingt en uzelf begeleidt met muziek in uw hart voor Jehovah.”
DE GEESTELIJKE WAARDE ERVAN
Wat een liederenbundel geschikt maakt voor christenen, zijn natuurlijk de woorden ervan. En opdat deze in de volste mate geschikt zullen zijn voor opgedragen christelijke bedienaren, zijn ze niet alleen allemaal op schriftuurlijke thema’s en zoveel mogelijk op uitdrukkingen uit de Nieuwe-Wereldvertaling gebaseerd, maar zijn uit de nieuwe liederenbundel ook alle lyrische gedichten waaromtrent enige twijfel bestond of ze van Babylonische oorsprong waren, weggelaten. Als er enige overeenkomst bestaat tussen een van de lierdichten in deze nieuwe liederenbundel en woorden die in andere liederenbundels voorkomen, zal dit louter toeval zijn, bijvoorbeeld omdat beide toevallig op dezelfde schriftplaatsen gebaseerd zijn.
Alleen al het feit dat de woorden van deze liederenbundel zoveel mogelijk in overeenstemming zijn gebracht met de Nieuwe-Wereldvertaling maakt dat deze bundel zich onderscheidt, en dit op zichzelf heeft tot een aantal veranderingen geleid, zoals elke oplettende bijbelonderzoeker zal opmerken. Om slechts één voorbeeld te geven: De eerste regel van lied no. 21 luidde vroeger: „Gij Heer Jehovah, mijn sterkt’ en mijn lied” en was gebaseerd op de wijze waarop Jesaja 12:2 in de Authorized Version was vertolkt. Nu luidt die regel echter: „O Heer Jehovah, mijn sterkte en macht”, want dat is in overeenstemming met hetgeen Jesaja strikt genomen werkelijk heeft gezegd.
Wat de thema’s van de meer dan tachtig nieuwe lierdichten die in deze liederenbundel voorkomen betreft, deze houden stellig gelijke tred met het toegenomen licht en handelen over een uitgebreide reeks onderwerpen. Evenals de 150 psalmen in het boek der Psalmen niet beperkt zijn tot lofliederen voor Jehovah, maar ook nauwkeurige geschiedenis, goddelijke beginselen en vermaningen en geïnspireerde profetieën bevatten, zo bevatten ook de liederen in deze nieuwe liederenbundel gewijde geschiedenis, vermaningen en profetieën. Enkele van de nieuwe thema’s of titels zijn: „Maak het eeuwige goede nieuws bekend!” „’Van huis tot huis’”, „’Jehovah is koning geworden!’” „Gods loyale liefde”, „’God kan onmogelijk liegen’”, „’God worde waarachtig bevonden’!” „Ga weg uit Babylon de Grote!” „’Het huis van onze God’ niet veronachtzamen”, „Het uitstorten van de zeven ’laatste plagen’” en „Houd uw oog gericht op de prijs!”
In overeenstemming met het toegenomen licht staan er twee liederen in deze bundel die gebaseerd zijn op het thema van de opstanding. Ze zijn zowel wat de woorden als de melodie betreft volkomen verschillend van elkaar. Elk van de negen vruchten van de geest die de apostel Paulus in Galáten 5:22, 23 opnoemt, is in een of meer liederen vertegenwoordigd, en één lied heeft over elk van die vruchten van de geest iets te zeggen. Er zijn ook enkele liederen die speciaal geschikt zijn voor de Gedachtenisviering, waaronder er één is met de titel „Het avondmaal des Heren”, waarvan de eerste regels luiden:
„Jehovah, o hemelse Vader,
Dit is een geheiligde nacht!
De veertiende Nisan uw glorie verscheen,
Uw liefde, recht, wijsheid en macht.”
Er zijn enkele aansporende nieuwe liederen die opwekken tot moed en onbevreesdheid, zoals „’Jehovah is onze toevlucht!’” „Predik vrijmoedig!” „Wij zijn Jehovah’s getuigen!” „Loyaliteit tonen”, „Zie Jehovah’s leger!” en „Christenstrijders”. Het refrein van een van deze liederen luidt:
„Wij getuigen van Gods naam,
Spreken moedig van zijn faam!
Hij is de God die waar profeteert;
Alles geschiedt zo hij leert!”
Nog een thema dat uitblinkt in deze nieuwe liederenbundel is dat van broederlijke liefde en eenheid. De voorgaande liederenbundel bevatte een aantal liederen met dit thema, welke liederen het meest populair zijn geworden, en deze zijn bewaard gebleven. Hier zijn andere aan toegevoegd die meer specifiek over de verschillende facetten van liefde handelen, zoals: „De macht van goedheid”, „Wees vergevensgezind”, „Het bewijs dat men een discipel is”, „Wees lankmoedig!” enzovoort. Het eerste couplet van een lied waarin de eenheid wordt beklemtoond en dat op Psalm 133 is gebaseerd, luidt:
„Wat heerlijk als men broeders
In eenheid samen vindt,
Oprecht elkaar beminnend,
Bij ’t werken eensgezind.
Jehovah’s zegen rust op hen,
G’lijk dauw de Hermon dekt
En valt langs Sions hellingen,
Ze tot nieuw leven wekt.”
Verder bevat deze liederenbundel vele liederen die gebaseerd zijn op geliefkoosde bijbelverzen. Zo is er een lied over Jozua’s besluit: „Wat mij en mijn huisgezin betreft” (Joz. 24:15). Ook is er een lied over Ruths standvastigheid, getiteld: „Wees standvastig als Ruth!” (Ruth 1:16, 17) In een ander lied treffen wij de beschrijving aan van de liefde van het Sulammitische meisje voor haar beminde, „Het Sulammitische ’overblijfsel’” (Hoogl. 8:6). En weer een ander lied is gebaseerd op de vertroostende woorden van Jezus die in Matthéüs 11:28-30 staan opgetekend en is getiteld: „’Neem mijn juk op u’!”
Verdere juwelen die men in deze bundel aantreft, zijn de liederen waarin de aandacht wordt gevestigd op de getrouwe loopbaan van Gods dienstknechten. Hiertoe behoren liederen zoals: „Geloof als dat van Abraham”, „Wees als Jeremia!” „Denk aan Ezra!” „Christus, ons Model” en het lied waarin het voorbeeld dat Nehemía gaf, wordt bezongen, getiteld „’Het huis van onze God’ niet veronachtzamen”. Waarlijk, het zingen van zulke liederen zal niet alleen zegeningen afwerpen maar is ook bijzonder aangenaam!
NIEUWE MELODIEËN
De geïnspireerde musici-dichters, de zonen van Korach, schreven lang geleden: „Bezingt God met melodieën, speelt melodieën. Bezingt onze Koning met melodieën, speelt melodieën. Want God is Koning over de gehele aarde; speelt melodieën, daarbij met doorzicht handelend.” En de musicus-dichter David schreef: „Zingt God toe, bezingt zijn naam met melodieën; heft een lied aan voor Degene die door de woestijnvlakten rijdt als Jah, wat zijn naam is; en jubelt voor zijn aangezicht.” — Ps. 47:6, 7, 68:4, NW.
Deze instructies die lang geleden door Gods geïnspireerde musici werden gegeven, zijn in verband met de nieuwe liederenbundel letterlijk ten uitvoer gebracht, want daarin komen zo’n zeventig nieuwe melodieën voor plus nog ongeveer tien die bewerkt zijn naar de orkestmuziek „District Assembly Music”. Daarentegen is alle muziek waarvan men weet dat ze uit Babylon de Grote stamt achterwege gelaten en zijn ook de weinige overgebleven melodieën uit wereldse of „klassieke” bronnen wegens hun wereldse associaties weggelaten.
Het is onnodig te zeggen dat dit alles heeft betekend dat er enkele melodieën zijn vervallen die bij velen misschien heel geliefd waren, maar het is goed te bedenken dat het de woorden in deze liederenbundel zijn waardoor Jehovah lof wordt toegebracht en dat het de voorkeur verdient dat deze woorden vrij zijn van alle wereldse en religieuze associaties. In de vorige liederenbundel kwamen bijvoorbeeld enkele melodieën voor die dikwijls in bepaalde religieuze kringen werden gebruikt. Een persoon die eens in die kringen heeft vertoefd en een christen wordt, zou telkens wanneer er zulke melodieën gezongen werden, aan zijn vroegere religie herinnerd worden. Nu zal dit niet meer het geval zijn. Telkens wanneer men de melodie van een „Koninkrijkslied” hoort, zal dit ook een Koninkrijkslied zijn!
Wij zijn er echter van overtuigd dat de nieuwe melodieën — die naar het moderne idioom overhellen — tegen de tijd dat men ze leert en wanneer ze op hun eigen waarde worden geschat, zelfs nog dierbaarder voor de Getuigen zullen worden dan de oude die vervallen zijn, en wel omdat het juweeltjes zijn vanwege de lyrische poëzie die in de liederen een belangrijke rol speelt. Als een hulp om deze liederen te leren, zijn er van alle liederen grammofoonplaten gemaakt. De liederen worden gespeeld door een prachtig orkest dat hoofdzakelijk uit strijkinstrumenten en houten blaasinstrumenten bestaat.
De melodieën werden door Getuigen uit vele natiën verschaft alsook door broeders gecomponeerd die rechtstreeks aan de liederenbundel hebben gewerkt. Enkele van deze liederen zijn uitgesproken karakteristiek voor het land waarin ze hun oorsprong hebben gevonden, zoals lied no. 19 uit Hawaii, en lied no. 53, dat werd bewerkt naar een thema dat uit de Libanon werd ingezonden. Er zijn muziekbijdragen voor de liederenbundel geleverd door Getuigen uit Australië, Canada, China, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Italië, Mexico, de Verenigde Staten en Zuid-Afrika. Interessant is tevens dat vele melodieën door Getuigen werden gecomponeerd die zich in de gevangenis of in een concentratiekamp bevonden.
HET WERK DAT ERBIJ BETROKKEN WAS
Men zal meer waardering voor deze nieuwe liederenbundel hebben als men weet wat voor werk de vervaardiging ervan heeft gekost. Hoewel er vele melodieën werden ontvangen, vereisten deze toch bijna onveranderlijk veel werk voordat ze geschikt waren voor samenzang door de gemeente. Nadat de laatste hand aan de woorden en de muziek was gelegd, werden de woorden in lettergrepen verdeeld en op de regelzetmachine gezet. In het begin was een zetter 8 1/2 uur aan slechts één lied bezig. Later werd er een systeem uitgewerkt waardoor hij zes liederen in een werkdag van 8 1/2 uur kon zetten, maar door dit systeem kwam er een aanzienlijke hoeveelheid extra werk op de schouders van anderen, zoals layoutmen en tekenaars, te rusten. Vervolgens werden er proeven van de woorden te zamen met het muziekmanuscript naar de muziekvervaardiger gezonden, waar de muziek zelf zo werd genoteerd dat de woorden eronder pasten, ongeveer zoals een typiste letters op een schrijfmachine typt.
Vervolgens werden de gedrukte woorden tussen de notenbalken geplakt en daarna werd het resultaat gefotografeerd. Van deze foto’s werden zinken platen geëtst en hiervan werden vervolgens onder hitte en druk „matrijzen” vervaardigd, die dan werden gebruikt om er de drukplaten van te gieten, waarna het drukken en binden plaatsvond. Om doorzichtigheid te voorkomen en het zodoende gemakkelijker te maken de noten te lezen, werd er speciaal papier vervaardigd.
De nieuwe liederenbundel biedt wegens zijn grote verscheidenheid van krachtige lierdichten en schone melodieën grote reden tot vreugde. Door zulke liederen te zingen, brengen wij Jehovah God niet alleen lof, maar kunnen wij ook ’een openbare bekendmaking doen van onze hoop en elkaar tot liefde en voortreffelijke werken aansporen’. Door deze liederen te zingen, zullen wij belangrijke waarheden in ons hart en in onze geest prenten en onszelf sterken in onze vastberadenheid Jehovah te dienen en jegens Hem en medechristenen loyaal te zijn. — Hebr. 10:23-25.
Ten einde degenen die de gemeentevergaderingen bezoeken te helpen beter bekend te raken met deze liederen, zullen sommigen ze misschien vóór en na de geregelde gemeentevergaderingen willen spelen — door de grammofoonplaten te gebruiken of op de piano — waarbij men echter moet oppassen ze niet te luid te spelen. Geniet ook van deze liederen op gezellige bijeenkomsten thuis of elders. En naarmate opgedragen christenen beter vertrouwd raken met deze liederen, dienen zij ze met heel hun hart te zingen, zodat zij „elkaar onderwijzen en vermanen met psalmen, lofzangen voor God, geestelijke liederen met minzaamheid, in [hun] hart Jehovah toezingend”. — Kol. 3:16.