Stress onder controle houden
De Bijbel heeft het over ’kritieke tijden, die moeilijk zijn door te komen’ (2 Timotheüs 3:1). U bent het er vast mee eens dat we op dit moment in een moeilijke tijd vol stress leven.
HET is duidelijk dat het een stuk makkelijker is om een klein vuurtje te blussen dan een razende vlammenzee te stuiten. Zo zijn ook kleine hoeveelheden stress makkelijker onder controle te houden dan grote hoeveelheden stress die zich over een langere periode hebben opgebouwd. Van der Merwe schreef dat „het belangrijk is dagelijkse stresshantering tot een prioriteit te maken in ons drukke bestaan”.a
Zich dagelijkse stresshantering ten doel stellen, werkt op twee fronten. Ten eerste helpt het ons de stressfactoren in het leven te verminderen waar dat mogelijk is. Ten tweede helpt het ons onze reactie op onvermijdelijke stress onder controle te houden.
Geeft de Bijbel adviezen die ons kunnen helpen goed met stress om te gaan?
Bijbelse waarheden van levensbelang
Als we de waarheden uit de Bijbel in ons opnemen, hebben we toegang tot de verfrissende, versterkende gedachten van onze Schepper. Gods Woord staat vol waardevolle adviezen. Het is een echte schatkamer van stressverlichtende geestelijke waarheden! Die kunnen ons helpen angst en ongerustheid te vermijden en goed om te gaan met de stress van het dagelijks bestaan (Jozua 1:7-9).
De Bijbel helpt ons op een prachtige manier om stress te verminderen door ons ervan te verzekeren dat onze hemelse Vader, Jehovah, „zeer teder in genegenheid en barmhartig” is (Jakobus 5:11). Patricia, die als hoogleraar heeft gewerkt aan een universiteit in Californië, zegt: „Wat mij erg heeft geholpen, is nadenken over Gods wil en de schitterende dingen die hij tot stand brengt.”
Sta eens stil bij de vriendelijke woorden en daden waarmee Jezus Christus lang geleden zijn onderdrukte en gestreste toehoorders opbeurde. Hij deed de uitnodiging: „Kom naar mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, dan zal ik jullie rust geven” (Mattheüs 11:28-30, De Nieuwe Bijbelvertaling).
Jezus had inderdaad veel medegevoel. Hij hield rekening met de emotionele en fysieke behoeften van zijn volgelingen, en zorgde er zelfs voor dat ze konden uitrusten van hun harde werk in de prediking (Markus 6:30-32). We kunnen er zeker van zijn dat Jezus, die nu als Koning in de hemel regeert, met ons meevoelt als we erg veel last hebben van stress. Hij geeft ons barmhartig „hulp op de juiste tijd” (Hebreeën 2:17, 18; 4:16).
Goede communicatie essentieel
Goede communicatie is een van de belangrijkste hulpmiddelen voor goede stresshantering. De Bijbel zegt: „Plannen zijn tot mislukking gedoemd waar geen vertrouwelijk gesprek is, maar in de veelheid van raadgevers komt iets tot stand” (Spreuken 15:22). Velen merken inderdaad dat stress minder wordt als ze praten met hun huwelijkspartner, een vriend(in) of een collega.
Een belangrijke, bruikbare en toegankelijke vorm van een „vertrouwelijk gesprek” is bidden tot God. Als u geregeld bidt, kan dat een hulp zijn om te voorkomen dat u zich al te bezorgd maakt. Velen hebben door te bidden „de vrede van God, die alle gedachte te boven gaat” ondervonden. In overeenstemming met de belofte van de Bijbel worden ’het hart en de geestelijke vermogens’ van zulke personen beschermd (Filippenzen 4:6, 7; Spreuken 14:30).
Een naslagwerk over stress zegt dat „mensen met een sociaal netwerk vaak beter met stress kunnen omgaan en een betere mentale gezondheid hebben dan mensen die proberen alles zelf te doen”. De beste steun wordt geboden door personen die de ware God, Jehovah, aanbidden. Ze volgen de Bijbelse raad op om geregeld samen te komen en elkaar op te beuren (Hebreeën 10:24, 25). Iemand die deze bijeenkomsten geregeld bezoekt, zei: „Soms heb ik een lange dag gemaakt en heb ik veel stress. Maar als ik naar de bijeenkomst ga, merk ik tegen het slotgebed dat de stress verdwenen is en dat ik me beter voel.”
Ook moeten we niet vergeten hoe belangrijk humor is bij het omgaan met stress. Prediker 3:4 zegt dat er een tijd is om te huilen en om te lachen. Lachen is zowel verfrissend als gezond, want zoals een deskundige zei: „Als we lachen, maakt het lichaam endorfinen aan en wordt de productie van adrenaline onderdrukt.” Een vrouw merkte op: „Mijn man komt altijd met iets grappigs als we veel stress hebben, en dat helpt echt.”
Eigenschappen die stress verminderen
De Bijbel moedigt aan eigenschappen te ontwikkelen die stress verminderen. Dat zijn onder andere ’liefde, vreugde, vrede, lankmoedigheid, vriendelijkheid, goedheid, geloof, zachtaardigheid en zelfbeheersing’, die „de vrucht van de geest” worden genoemd. De Bijbel moedigt ons bovendien aan „kwaadaardige bitterheid en toorn en gramschap en geschreeuw en schimpend gepraat” te vermijden. Daaraan wordt toegevoegd: „Wordt vriendelijk jegens elkaar, teder meedogend, elkaar vrijelijk vergevend” (Galaten 5:22, 23; Efeziërs 4:31, 32).
Een arts legt uit welke waarde het heeft zulke Bijbelse leringen toe te passen, vooral in deze tijd. Hij zegt: „Respect voor mensen tonen neemt veel stress weg.” De Bijbel helpt ons ook bescheidenheid te ontwikkelen, wat betekent dat we geen te hoge dunk van onszelf hebben (Micha 6:8).
God verwacht van ons dat we nederig erkennen dat we fysieke, mentale en emotionele beperkingen hebben en dat we niet alles kunnen doen wat we zouden willen. Hoe moeilijk dat ook kan zijn, we moeten misschien leren wanneer en hoe we nee moeten zeggen als er dingen van ons worden gevraagd die we eigenlijk niet aankunnen.
Het is niet zo dat u helemaal geen stress hebt als u al deze op de Bijbel gebaseerde adviezen toepast. Satan de Duivel heeft zijn pijlen nu eenmaal gericht op personen die God aanbidden. Hij wil bewijzen dat ze de ware aanbidding zullen verlaten als ze maar genoeg onder druk worden gezet (Openbaring 12:17). Maar zoals we hebben gezien, zijn er veel manieren waarop God ons de benodigde hulp geeft om stress te verlichten en er goed mee om te gaan.b
[Voetnoten]
a Als stress lang aanhoudt of erg genoeg is om tot gezondheidsklachten te leiden, kan het raadzaam zijn een arts te raadplegen.
b Meer informatie over stresshantering is te vinden in de Ontwaakt!-series „Omgaan met stress” (8 februari 2005) en „Omgaan met het huidige hectische tempo” (8 februari 2001).
[Kader op blz. 9]
MANIEREN OM STRESS TERUG TE DRINGEN
● Verwacht geen volmaaktheid van uzelf of van anderen (Prediker 7:16).
● Stel de juiste prioriteiten (Filippenzen 1:10, 11).
● Doe geregeld aan lichaamsbeweging (1 Timotheüs 4:8).
● Geniet van Jehovah’s schepping (Psalm 92:4, 5).
● Neem geregeld een moment voor uzelf (Mattheüs 14:23).
● Zorg voor voldoende ontspanning en slaap (Prediker 4:6).
[Illustratie op blz. 7]
Tijd maken om te communiceren is essentieel om stress terug te dringen
[Illustratie op blz. 7]
Goede eigenschappen ontwikkelen vermindert de stress