Wie geeft er nog om religie?
Ja Neen
Hebt u een religie? □ □
Geeft u werkelijk om religie? □ □
Er bestaat veel kans dat u de eerste vraag met „Ja” hebt beantwoord. De meeste mensen zouden dit doen, want ruim 2 1/2 miljard mensen zijn lid van de grote wereldgodsdiensten. Miljoenen meer zijn met andere religies verbonden of houden er een bepaalde geloofsovertuiging op na.
Hoe staat het echter met dat tweede punt: Geeft u werkelijk om religie? Vormt religie een belangrijk en invloedrijk deel van uw leven, zodat u zich bekommert om religie die juist is?
Veel mensen tonen thans weinig belangstelling voor religie. Zij praten weinig over religie en ook laten zij zich in hun leven niet speciaal door religie leiden. Hoe staat het wat dit betreft met u? Als wij uw buren, collega’s of schoolmakkers eens zouden vragen of zij de indruk hebben dat u om religie geeft, wat zouden de meesten van hen dan volgens u antwoorden?
GEVEN DE MEESTEN EROM?
Door een aantal punten te beschouwen, zult u beter kunnen begrijpen waarom het moeilijk is antwoord te geven op de vraag: ’Wie geeft er nog om religie?’
Aan de ene kant zijn er in deze tijd aanwijzingen van een aanzienlijke belangstelling voor religie. Hebt u bijvoorbeeld opgemerkt hoeveel boeken en kranteartikelen over religieuze onderwerpen handelen? Eén schrijver merkte over de markt voor boeken over religie het volgende op:
„Handelaars waren gewoon religieuze boeken aan religieuze mensen te verkopen, en zij namen geen boek in hun voorraad op waarin op laatdunkende wijze over religie werd gesproken, tenzij het de religie van de ’heidenen’ betrof, waarvan iedereen wist dat deze geen werkelijke religie was maar afgoderij en heidendom. Nu verkopen handelaars echter ook steeds meer boeken over religie aan niet-kerkgangers die zich afvragen hoe mensen ertoe komen conventioneel religieus te worden en zich ook afvragen of zijzelf gelukkiger zouden zijn als zij ook zo zouden worden.”
Bovendien zult u beslist nòg een duidelijk bewijs van een intense belangstelling voor religie hebben opgemerkt: Mensen bestrijden en doden elkaar zelfs uit hoofde van religie. U zult het misschien nog nooit uit dit oogpunt hebben beschouwd, maar toch gebeurt dit.
Wat valt er bijvoorbeeld over de bittere strijd tussen de religieuze groeperingen op de Filippijnen of in Libanon te zeggen? Herinnert u zich nog het conflict tussen boeddhisten en katholieken dat in Vietnam woedde? Ook kunnen wij niet voorbijgaan aan wat er in Ierland tussen katholieken en protestanten passeert — waar mensen wegens hun religie door kogels of bommen worden gedood. Een recent bericht van Associated Press begon aldus:
„De religies van de wereld onderwijzen vrede, gerechtigheid en liefde, maar ze lokken ook toewijding, trouw, vurige ijver en, paradoxaal, soms oorlog uit. . . . ’Er worden in naam van God nog steeds bloedige en gewelddadige oorlogen gestreden.’”
De strijd die in naam van religie wordt gevoerd, zou de indruk kunnen wekken dat veel mensen inderdaad intens om religie geven. Denkt u in het geval van uw zakenrelaties, schoolmakkers of de meeste mensen in uw omgeving echter werkelijk dat dit zo is? Zouden zij u zelfs nauwkeurig kunnen vertellen wat hun religie onderwijst, en waarom?
In 1977 schreef W. Kaufmann, hoogleraar in de wijsbegeerte, bijvoorbeeld over de religieuze gevoelens in een bepaald land. Wanneer wij hem nu citeren, zullen wij de naam van het land weglaten en ook niet vermelden welke heilige geschriften hij bedoelt. Kijkt u eens of wat hij zegt, waar zou blijken te zijn als u de naam van het land waar u woont en de religieuze geschriften die daar algemeen worden aanvaard, zou invullen:
„De meeste mensen in [uw land] weten niet precies wat zij geloven, aangezien zij er nooit werkelijk over hebben nagedacht. Wanneer hun plotseling wordt gevraagd wat zij geloven, geven zij antwoorden die teruggaan tot de tijd dat zij — vele jaren geleden — het laatst over zulke vragen hebben gesproken. Mensen die zeggen dat zij in de letterlijke interpretatie van [hun heilige geschriften] geloven, weten in de meeste gevallen niet wat er in [deze geschriften] staat en zouden heel verbaasd zijn als iemand dit aan hen zou vertellen.”
Ja, enerzijds schijnt religie ’toewijding, trouw, vurige ijver en, paradoxaal, soms oorlog uit te lokken’ en anderzijds weten mensen in het algemeen gewoon niet wat hun religie leert, terwijl zij ook niet de moeite nemen om dit te weten te komen. — Vergelijk Romeinen 10:2.
Beschouwt u de volgende krantekop eens:
RELIGIEUZE OPLEVINGSTENDENS GETART DOOR SLAPPE MORAAL
Zou u zeggen dat hierdoor een behoorlijk goede beschrijving wordt gegeven van de situatie die u om u heen ziet? Een opinieonderzoek dat overal in de Verenigde Staten werd ingesteld, onthulde in dit verband het volgende: „De invloed die religie op de samenleving uitoefent, wordt groter, maar de invloed van de moraal taant. De seculaire wereld schijnt duidelijk aan te tonen dat religie niet veel invloed op ons leven uitoefent.”
Ook zult u bemerken dat deze situatie niet tot één bepaald land beperkt is. In het ene land na het andere geven mensen toe dat zij eigenlijk religieus zijn, terwijl toch door hun leven wordt aangetoond dat religie steeds minder voor hen betekent.
Een verslag uit Canada geeft inzicht in een van de redenen. Hierin werd gezegd dat de mensen een fundamentele geestelijke honger hebben maar dat de grote religies, in plaats van deze honger te stillen, een „ernstige, wijdverbreide religieuze indigestie” veroorzaken. Een waarnemer op een Canadese conferentie van katholieke bisschoppen klaagde over de volgende typische reactie van de mensen in het algemeen:
„Op het ogenblik heeft iedereen diepe innerlijke twijfels. Men vindt de antwoorden niet in religie, in de kerk. Hoewel ik geloof, ontbreekt er iets in de kerk.”
Of misschien hebt u opmerkingen gehoord zoals deze, afkomstig van een man die liever een eindje ging fietsen dan naar de kerk te gaan: „Heel wat predikanten doen het voor het geld. De prediking is tegenwoordig een lucratieve bezigheid geworden.”
WAT HEEFT DIT TE BETEKENEN?
Wat heeft dit alles voor u en uw gezin te betekenen?
Het valt niet te ontkennen dat religieuze gemoederen mensen in deze tijd nog steeds tot haat, doodslag en oorlog kunnen aanzetten. Toch zijn er ook bewijzen van een toenemende ontevredenheid inzake religie. Velen zijn geestelijk hongerig of hebben het verlangen God te aanbidden, maar zijn verward en onzeker omtrent religie. Het stemt hun misschien verlegen religieus te lijken, of misschien vinden zij religie wel te verwarrend. Denkt u er soms ook zo over?
Of misschien vindt u zichzelf juist heel godsdienstig. U geeft misschien veel om uw religie, omdat u ervan overtuigd bent dat ze juist is. In ieder geval bestaat er voor u goede reden om in te gaan op de uitnodiging eens over de kwestie van juiste religie na te denken. In het boek The Great Religious Leaders wordt het volgende opgemerkt: „Wanneer wij werkelijk weten wat religie voor iemand doet en betekent, en hoe iemands vermogens toenemen wanneer hij religie verstandelijk begrijpt en tot een deel van zichzelf maakt, behoort het leven oneindig veel meer de moeite waard te zijn geleefd te worden.”
Niet alleen behoort de ware religie ’het leven de moeite waard te maken geleefd te worden’, maar wij kunnen u de verzekering geven dat de feiten aantonen dat ze dit ook werkelijk doet! Voordat u het echter al dan niet met die verklaring eens bent, nodigen wij u uit verder over de kwestie van ware religie na te denken. Is er slechts één ware religie? Zo ja, hoe kunt u die dan identificeren? En wat kan ze voor u betekenen?