Is elke religie goed genoeg?

„Tragisch is het lot van onze tijd. Wij hebben een religie nodig, maar wij vinden nergens een God die erbij past.” — Lucian Blaga, Roemeens dichter en filosoof

„Religie is met haar geestelijkheid een van de grootste vijanden van vooruitgang en vrijheid geweest, en zal dit misschien nog lang blijven.” — Khristo Botev, Bulgaars dichter

DE CITATEN hiernaast geven het dilemma weer waarvoor vele oprechte mensen zich geplaatst zien. Diep in hun binnenste voelen zij de behoefte aan religie, maar de mysterieuze God die door de geestelijkheid wordt onderwezen is geen God die zij kunnen begrijpen en liefhebben. Bovendien beseffen zij dat de geestelijken en hun religie veel hebben gedaan om de vooruitgang en de vrijheid van de mensheid te belemmeren. Ja, hoewel de behoefte aan religie meer en meer wordt erkend, zullen oprechte mensen geen genoegen nemen met elke willekeurige religie.

Een belangrijk onderscheid

Religie speelt een belangrijke rol in de structuur en de geschiedenis van de mensheid. The New Encyclopædia Britannica spreekt over religie „als een realiteit in de menselijke ervaring, cultuur en geschiedenis”, en voegt eraan toe: „Bewijzen van religieuze opvattingen en bindingen komen in iedere sector van het menselijk leven voor.” Maar de geschiedenis toont aan dat geen van de voornaamste religies van de wereld een zegen voor de mensheid is geweest.

De Indiase staatsman Jawaharlal Nehru merkte eens op: „Het schouwspel dat de zogenoemde religie, of in ieder geval de georganiseerde religie, ons biedt in India en elders heeft ons met afgrijzen vervuld.” Kunt u, als u aan de oorlogen denkt die in naam van religie zijn gevoerd en aan de misdaden die in naam van religie zijn begaan, het in alle oprechtheid oneens met hem zijn?

In de achttiende eeuw maakte de Franse filosoof Voltaire een interessant onderscheid. Hij schreef: „U zegt dat religie talloze verfoeilijke daden heeft verricht. U zou in plaats daarvan moeten zeggen dat bijgeloof dat heeft gedaan; het bijgeloof dat op onze trieste aardbol regeert. Bijgeloof is de wreedste vijand van de zuivere aanbidding die wij aan het Opperwezen verschuldigd zijn.” Voltaire streed tegen de religieuze onverdraagzaamheid in zijn tijd, maar hij behield zijn geloof in God als Schepper van het universum. Hij zag een onderscheid tussen ware en valse religie.

De noodzaak te kiezen

Niet iedereen is het met Voltaire eens. Sommigen beweren in alle religies iets goeds te zien; daarom voelen zij geen werkelijke behoefte om de ware religie te zoeken. Zulke personen zouden acht moeten slaan op de waarschuwing van de profeet Jesaja, die schreef: „Wee hun die zeggen dat goed slecht is en slecht goed, die duisternis tot licht stellen en het licht tot duisternis, die het bittere tot zoet stellen en het zoete tot bitter!” (Jesaja 5:20) Valse religie heeft slechte dingen voor de mensheid voortgebracht. Ze heeft geestelijke duisternis tot gevolg gehad en heeft bij oprechte mensen een bittere smaak in de mond achtergelaten.

De keus is dus niet tussen atheïsme en elke willekeurige religie. Zo eenvoudig is het niet. Wanneer iemand de behoefte aan God eenmaal heeft erkend, moet die persoon de ware religie zoeken. Het is zoals de onderzoeker Émile Poulat het in Le Grand Atlas des Religions fraai onder woorden bracht: „De dingen die [religies] onderwijzen en verlangen, zijn zo gevarieerd dat het onmogelijk is om in allemaal te geloven.” In overeenstemming hiermee wordt in de Franse Encyclopædia Universalis gezegd: „Indien de 21ste eeuw inderdaad een terugkeer tot religie te zien zal geven, . . . moet de mens beslissen of de heilige dingen die hem worden geboden, waar of vals zijn.”

Hoe de juiste religie te kiezen

Wat zal ons bij het kiezen van de juiste religie als leidraad dienen? In de Encyclopædia Universalis wordt terecht het belang van waarheid beklemtoond. Een religie die leugens onderwijst kan niet de ware religie zijn. De grootste profeet die ooit op aarde heeft gewandeld, verklaarde: „God is een Geest, en wie hem aanbidden, moeten hem met geest en waarheid aanbidden.” — Johannes 4:24.

Die profeet was Jezus Christus, en hij verklaarde eveneens: „Hoed u voor valse religieuze leraren, die verkleed als schapen tot u komen, maar in werkelijkheid hebzuchtige wolven zijn. Gij kunt hen aan hun vruchten kennen. . . . Elke goede boom brengt gave vruchten voort, maar een rotte boom brengt slechte vruchten voort” (Mattheüs 7:15-17, Phillips). Vele oprechte personen die de slechte vruchten zien van de „grote” religies van de wereld en zelfs van de sekten die in snel tempo zijn opgekomen, gaan die allemaal als ’rotte bomen’ beschouwen, die gewoon niet goed genoeg zijn. Maar hoe kunnen zij de ware religie vinden?

Het zou vanzelfsprekend onmogelijk zijn om alle duizenden religies binnen en buiten de christenheid te bestuderen voordat men een keuze maakt. Maar als wij — zoals Jezus zei — de waarheid en de vruchten als maatstaf gebruiken, is het mogelijk de ware religie te identificeren.

Waarheid en vruchten

Jezus maakte melding van waarheid. Welke groep gelovigen verwerpt wat dit betreft de religieuze leugens die ontleend zijn aan oude mythologie en Griekse filosofie waarvan de meeste religies doordrongen zijn? Eén zo’n leugen is de leerstelling dat de menselijke ziel inherent onsterfelijk is.a Deze leerstelling heeft geleid tot het godonterende dogma van het hellevuur.

Jezus maakte ook melding van vruchten. Kent u wat dit betreft een religie die een echte internationale broederschap heeft voortgebracht, waar barrières op het gebied van ras, taal en nationaliteit overwonnen worden door liefde en wederzijds begrip? Kent u een wereldomvattende religieuze gemeenschap waarvan de leden liever vervolgd worden dan dat zij toelaten dat politici of religieuze leiders hen ertoe aanzetten hun broeders en zusters te haten en hen in naam van nationalisme of religie te doden? Een religie die zulke religieuze leugens heeft verworpen en zulke vruchten heeft voortgebracht, zou een krachtig bewijs leveren de ware religie te zijn, niet waar?

Ware religie wordt in deze tijd beoefend

Bestaat er zo’n religie? Ja, die bestaat. Maar u moet erkennen dat het niet een van de voornaamste religies van de wereld is. Dient dit ons te verbazen? Nee. In zijn beroemde Bergrede verklaarde Jezus: „Gaat in door de nauwe poort; want breed en wijd is de weg die naar de vernietiging voert, en velen zijn er die daardoor ingaan; maar nauw is de poort en smal de weg die naar het leven voert, en weinigen zijn er die hem vinden.” — Mattheüs 7:13, 14.

Waar vindt men dus ware religie? Wij moeten in alle nederigheid en eerlijkheid zeggen dat Jehovah’s Getuigen een internationale gemeenschap vormen die op deze ’nauwe en smalle weg’ wandelt. Het is waar dat de voornaamste religies Jehovah’s Getuigen geringschattend een sekte noemen. Maar de afvallige religieuze leiders in de eerste eeuw G.T. noemden de vroege christenen precies zo. — Handelingen 24:1-14.

Waarom zijn Jehovah’s Getuigen ervan overtuigd dat zij de ware religie hebben? Wel, zij vormen een internationale broederschap die zich over meer dan 200 landen uitstrekt en die zegeviert over verdeeldheid veroorzakende factoren zoals nationaliteit, ras, taal en maatschappelijke rangen en standen. En zij weigeren dogma’s te geloven die — hoe oud ze ook zijn — duidelijk in tegenspraak zijn met wat de bijbel zegt. Maar hoe hebben zij zo’n begerenswaardige situatie bereikt? En wat is er bij het beoefenen van de ware religie betrokken? Deze en andere vragen over religie zullen in de volgende twee artikelen worden besproken.

[Voetnoten]

[Illustratie op blz. 7]

De kruistochten waren een onderdeel van de slechte vruchten van valse religie

[Verantwoording]

Bibliothèque Nationale, Parijs

[Illustratie op blz. 8]

Ware religie brengt goede vruchten voort