Hoe moeten we beproevingen bezien?
BEPROEVINGEN! Iedereen wordt ermee geconfronteerd. Ze kunnen worden veroorzaakt door persoonlijkheidsconflicten, financiële moeilijkheden, een slechte gezondheid, verleidingen, groepsdruk om verkeerde dingen te doen, vervolging, uitdagingen wat betreft ons standpunt inzake neutraliteit of afgoderij en vele andere dingen. Welke vorm beproevingen ook aannemen, ze veroorzaken vaak grote bezorgdheid. Hoe kunnen we er het hoofd aan bieden? Zijn ze in enig opzicht nuttig voor ons?
De beste steun
Koning David uit de oudheid ondervond tijdens zijn leven veel beproevingen. Toch is hij in getrouwheid gestorven. Hoe kon hij volharden? Hij wees op de bron van zijn kracht toen hij zei: „Jehovah is mijn Herder. Mij zal niets ontbreken.” Vervolgens zei hij: „Al wandel ik ook in het dal van diepe schaduw, ik vrees niets kwaads, want gij zijt met mij; uw stok en uw staf, die vertroosten mij” (Psalm 23:1, 4). Ja, Jehovah is een bron van onbegrensde steun. Hij leidde David door enkele heel donkere tijden heen, en hij is bereid hetzelfde voor ons te doen wanneer dat nodig is.
Hoe kunnen we Jehovah’s steun verkrijgen? De bijbel geeft dit te kennen door te zeggen: „Proeft en ziet dat Jehovah goed is” (Psalm 34:8). Dit is een hartelijke uitnodiging, maar wat wordt ermee bedoeld? Het is een aanmoediging om Jehovah te dienen en ons leven volledig in overeenstemming te brengen met zijn wil. Zo’n handelwijze betekent dat we wat van onze vrijheid opgeven, dat we offers brengen. In sommige gevallen kan zo’n handelwijze zelfs beproevingen — vervolging en lijden — tot gevolg hebben. Toch hoeven degenen die Jehovah’s uitnodiging van ganser harte aanvaarden, hier nooit spijt van te hebben. Jehovah zal heel goed voor hen zijn. Hij zal hen leiden en in geestelijk opzicht voor hen zorgen. Hij zal hen onder beproeving staande houden door middel van zijn Woord, zijn heilige geest en de christelijke gemeente. En hij zal hen uiteindelijk met eeuwig leven belonen. — Psalm 23:6; 25:9; Jesaja 30:21; Romeinen 15:5.
Personen die de levensveranderende beslissing nemen om Jehovah te dienen en aan die beslissing vasthouden, ondervinden dat Jehovah al zijn beloften vervult. Dat was de ervaring van de Israëlieten die Jozua tot in het Beloofde Land volgden. Toen ze de Jordaan eenmaal waren overgestoken, moesten er beproevingen worden verduurd, veldslagen worden geleverd en harde lessen worden geleerd. Maar die generatie bleek getrouwer te zijn dan hun voorvaders, die uit Egypte waren gekomen en in de wildernis waren gestorven. Derhalve ondersteunde Jehovah de getrouwen, en betreffende hun toestand aan het einde van Jozua’s leven zegt het bijbelverslag: „Jehovah [gaf] hun rust rondom, overeenkomstig alles wat hij hun voorvaders gezworen had . . . Geen belofte bleef onvervuld van heel de goede belofte die Jehovah het huis van Israël had gedaan; alles kwam uit” (Jozua 21:44, 45). Dat kan ook onze ervaring zijn als we onder beproeving en op alle andere tijden volledig op Jehovah vertrouwen.
Wat zou ons vertrouwen in Jehovah kunnen verzwakken? Jezus wees op één ding toen hij zei: „Niemand kan twee meesters als slaaf dienen . . . Gij kunt niet God en de Rijkdom als slaaf dienen” (Mattheüs 6:24). Als we op Jehovah vertrouwen, zullen we geen zekerheid zoeken waar de meesten in de wereld die zoeken, namelijk in materiële dingen. Jezus gaf zijn volgelingen de raad: „Blijft dan eerst het koninkrijk en Zijn rechtvaardigheid zoeken, en al deze andere [noodzakelijke materiële] dingen zullen u worden toegevoegd” (Mattheüs 6:33). Een christen die een evenwichtige kijk op materiële dingen behoudt en Gods koninkrijk op de eerste plaats in zijn leven stelt, maakt de juiste keuze (Prediker 7:12). Het zou hem natuurlijk wel iets kunnen kosten. Hij moet misschien in materieel opzicht offers brengen. Maar hij zal veel zegeningen oogsten. En Jehovah zal hem steunen. — Jesaja 48:17, 18.
Wat we van beproevingen leren
De keuze om ’te proeven en te zien dat Jehovah goed is’ beschermt iemand natuurlijk niet tegen de wisselvalligheden van het leven; we worden ook niet geheel gevrijwaard tegen de aanvallen van Satan en zijn menselijke vertegenwoordigers (Prediker 9:11). Als gevolg daarvan kan de oprechtheid en vastberadenheid van een christen op de proef worden gesteld. Waarom laat Jehovah toe dat zijn aanbidders aan zulke beproevingen worden blootgesteld? De apostel Petrus gaf één reden toen hij schreef: „Gij [wordt] op het ogenblik voor een korte tijd, indien het zo moet zijn, door velerlei beproevingen . . . bedroefd, opdat de beproefde hoedanigheid van uw geloof — welke van veel grotere waarde is dan goud, dat vergaat ook al wordt het door vuur beproefd — een reden tot lof en heerlijkheid en eer bevonden moge worden bij de openbaring van Jezus Christus” (1 Petrus 1:6, 7). Ja, door beproevingen kunnen we de kwaliteit van ons geloof en onze liefde voor Jehovah tonen. En ze helpen een antwoord te geven op de hoon en de beschuldigingen van Satan de Duivel. — Spreuken 27:11; Openbaring 12:10.
Beproevingen helpen ons ook andere christelijke hoedanigheden te ontwikkelen. Beschouw bijvoorbeeld eens de woorden van de psalmist: „[Jehovah] ziet . . . de nederige; maar de hovaardige kent hij slechts van een afstand” (Psalm 138:6). Velen van ons zijn van nature niet nederig, maar beproevingen kunnen ons helpen die noodzakelijke hoedanigheid aan te kweken. Denk eens aan het voorval in de dagen van Mozes toen sommigen in Israël het beu waren om week na week en maand na maand manna te eten. Blijkbaar was dat een beproeving voor hen, hoewel het manna een wonderbare voorziening was. Wat was het doel van de beproeving? Mozes zei tot hen: „[Jehovah voedde] u in de wildernis met manna . . . om u te vernederen en om u op de proef te stellen.” — Deuteronomium 8:16.
Evenzo kan onze nederigheid op de proef worden gesteld. Hoe? Welnu, hoe reageren we op organisatorische verbeteringen? (Jesaja 60:17) Ondersteunen we het predikings- en onderwijzingswerk van ganser harte? (Mattheüs 24:14; 28:19, 20) Aanvaarden we gretig de uitleggingen van bijbelse waarheden zoals die door „de getrouwe en beleidvolle slaaf” worden verschaft? (Mattheüs 24:45-47; Spreuken 4:18) Weerstaan we de druk om het nieuwste snufje, de laatste mode of het nieuwste model auto te hebben? Een nederig persoon zal zulke vragen bevestigend kunnen beantwoorden. — 1 Petrus 1:14-16; 2 Petrus 3:11.
Beproevingen helpen ons nog een uiterst belangrijke hoedanigheid aan te kweken — volharding. De discipel Jakobus zei: „Beschouwt het een en al vreugde, mijn broeders, wanneer u velerlei beproevingen overkomen, daar gij weet dat deze beproefde hoedanigheid van uw geloof volharding bewerkt” (Jakobus 1:2, 3). Door de ene beproeving na de andere met volledig vertrouwen in Jehovah te doorstaan, ontwikkelen we standvastigheid, vastberadenheid en rechtschapenheid. Het sterkt ons om toekomstige aanvallen van Satan, de woedende god van deze wereld, te weerstaan. — 1 Petrus 5:8-10; 1 Johannes 5:19; Openbaring 12:12.
Behoud een juiste kijk op beproevingen
De volmaakte Zoon van God, Jezus Christus, werd op aarde met veel beproevingen geconfronteerd en oogstte grote zegeningen door ze te verduren. Paulus schreef dat Jezus „gehoorzaamheid [heeft] geleerd uit de dingen die hij heeft geleden” (Hebreeën 5:8). Door zijn loyaliteit tot in de dood werd Jehovah’s naam verheerlijkt en werd het voor Jezus mogelijk de waarde van zijn volmaakte menselijke leven als een losprijs voor de mensheid aan te bieden. Dat opende voor degenen die geloof in Jezus oefenden, de weg om het vooruitzicht te hebben op eeuwig leven (Johannes 3:16). Omdat Jezus onder beproeving getrouw is gebleven, is hij nu onze Hogepriester en op de troon geplaatste Koning. — Hebreeën 7:26-28; 12:2.
Hoe staat het met ons? Onze loyaliteit onder beproeving brengt ons eveneens grote zegeningen. Over degenen met een hemelse hoop zegt de bijbel: „Gelukkig is de man die beproeving blijft verduren, want nadat hij is goedgekeurd, zal hij de kroon des levens ontvangen, die Jehovah beloofd heeft aan hen die hem blijven liefhebben” (Jakobus 1:12). Degenen met een aardse hoop hebben de verzekering dat ze, als ze getrouw volharden, eeuwig leven in een aards paradijs zullen beërven (Openbaring 21:3-6). En wat nog belangrijker is, door hun getrouwe volharding wordt Jehovah’s naam verheerlijkt.
Terwijl we in Jezus’ voetstappen treden, kunnen we het vertrouwen hebben dat alle beproevingen waarmee we in dit samenstel van dingen worden geconfronteerd, kunnen worden doorstaan (1 Korinthiërs 10:13; 1 Petrus 2:21). Hoe? Door op Jehovah te vertrouwen, die aan degenen die zich op hem verlaten „kracht [verleent] die datgene wat normaal is te boven gaat” (2 Korinthiërs 4:7). Mogen we dezelfde overtuiging hebben als Job, die zelfs onder zware beproevingen vol vertrouwen verzekerde: „Nadat hij mij heeft getoetst, zal ik als louter goud te voorschijn komen.” — Job 23:10.
[Illustratie op blz. 31]
Net als Jezus kunnen ook wij Jehovah’s naam verheerlijken door onder beproeving loyaal te blijven