Wat gebeurt er eigenlijk bij de dood?
„Alle zielen zijn onsterfelijk, zelfs die van de goddelozen . . . Omdat ze worden gestraft met de oneindige wraak van onuitblusbaar vuur, en ze niet sterven, kan er onmogelijk een eind komen aan hun ellende.” — Clemens van Alexandrië, een schrijver uit de tweede en derde eeuw.
NET als Clemens gaan degenen die leren dat de hel een plaats van pijniging is, ervan uit dat de menselijke ziel onsterfelijk is. Wordt die leer door de Bijbel ondersteund? Kijk eens wat Gods Woord in antwoord op de volgende vragen zegt.
Had Adam, de eerste mens, een onsterfelijke ziel? De protestantse Statenvertaling zegt over de schepping van Adam: „En de HEERE God had de mens geformeerd uit het stof der aarde, en in zijn neusgaten geblazen de adem des levens; alzo werd de mens tot een levende ziel” (Genesis 2:7). Merk op dat deze Schriftplaats niet zegt dat Adam een ziel kreeg.
Wat gebeurde er uiteindelijk met Adam toen hij gezondigd had? De straf die God verordende, was geen eeuwige pijniging in de hel. De Katholieke Bijbel geeft Gods verklaring als volgt weer: „In het zweet van uw aanschijn zult gij brood eten, totdat gij terugkeert tot de aarde, waaruit ge genomen zijt; want stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren” (Genesis 3:19; wij cursiveren). Deze woorden bevatten geen enkele aanwijzing dat een deel van Adam na zijn dood zou voortleven. Toen Adam stierf, stierf de ziel Adam.
Zijn er mensen met een onsterfelijke ziel? God zei tegen de profeet Ezechiël: „De ziel, die zondigt, die zal sterven” (Ezechiël 18:4, SV). De apostel Paulus schreef: „Door één mens [Adam] is de zonde in de wereld gekomen, en door die zonde de dood, en de dood is het lot van alle mensen geworden, omdat ze allemaal gezondigd hebben” (Romeinen 5:12, Groot Nieuws Bijbel). Als alle mensen zondigen, is de logische conclusie dat alle zielen sterven.
Kan een dode ziel iets weten of voelen? Gods Woord zegt: „Wie nog in leven zijn, weten tenminste dat ze moeten sterven, maar de doden weten niets. . . . Er zijn geen daden en gedachten, geen kennis en geen wijsheid in het dodenrijk” (Prediker 9:5, 10, De Nieuwe Bijbelvertaling). Als de doden ’niets weten’ en ’geen gedachten’ hebben, hoe kunnen ze dan enig besef hebben van pijniging in de hel?
Jezus Christus vergeleek de dood met een slaap, niet met een of andere vorm van bewustzijn (Johannes 11:11-14).a Maar sommige mensen brengen hier wellicht tegen in dat Jezus wel degelijk onderwees dat de hel heet is en dat zondaars in het hellevuur geworpen zullen worden. Laten we eens kijken wat Jezus nu eigenlijk over de hel heeft gezegd.
[Voetnoot]
a Een uitvoeriger bespreking vindt u in het artikel „Wat we van Jezus leren — Over hoop voor de doden” op blz. 16 en 17.