De tragedie van verkrachting vermijden
MENSEN kunnen door ondervinding leren. Wanneer het echter over verkrachting gaat, is het veel beter van de ondervinding van anderen te leren, in plaats van er zelf het slachtoffer van te worden. Met dit doel worden de twee volgende werkelijk gebeurde ervaringen verteld.
Het meisje was een aantrekkelijke tiener uit een groot gezin dat in een plattelandsgemeenschap woonde. Zij was echter niet tevreden met het gezelschap van het huisgezin waartoe zij behoorde. Zij had de gewoonte helemaal alleen op stap te gaan om enkele meisjes uit de omgeving op te zoeken.
Het is niet helemaal duidelijk wat nu precies haar beweegredenen voor deze bezoeken waren. Klaarblijkelijk wilde zij gewoon nieuwe vriendinnen maken. Er was daar echter een jonge man die haar opmerkte. Het is niet bekend of zij al eerder kennis met hem had gemaakt en of zij iets had gedaan om zijn belangstelling voor haar aan te moedigen. Maar bij deze gelegenheid dwong hij haar seksuele betrekkingen met hem te hebben.
Die verkrachting was blijkbaar niet vooraf beraamd, maar dat was wel het geval met de verkrachting van een ander meisje. Een jonge man was een hartstochtelijke begeerte voor zijn halfzuster gaan koesteren. Op zekere dag deed hij alsof hij ziek was en vroeg hij zijn vader of deze zijn zuster naar zijn huis wilde sturen om wat eten voor hem klaar te maken. Toen zij alleen waren, greep hij haar. Ondanks haar vurige smekingen overweldigde en verkrachtte hij haar.
Velen van u hebben reeds eerder over deze verkrachtingen gelezen. De meisjes waren Dina, de dochter van Jakob, en Tamar, de dochter van David. De verslagen staan in de bijbel opgetekend. — Gen. 34:1-7; 2 Sam. 13:1-14.
EEN SNEL TOENEMENDE MISDAAD
Verkrachting is in deze tijd een steeds algemener verschijnsel geworden. Een heel belangrijke reden schijnt voor de hand te liggen: televisie, film, radio, nieuwsbladen, tijdschriften en aanplakbiljetten druipen van seks en geweld. In de steden, op het platteland — bijna overal waar men gaat — komen onwettige seks en geweldpleging voor. En mensen brengen in praktijk wat zij zien en horen. De bijbelse beschrijving van de mensenmaatschappij vóór de wereldomvattende vloed is werkelijk ook op onze tijd van toepassing: „De slechtheid van de mens [was] overvloedig . . . op de aarde . . . en de aarde werd met geweldpleging vervuld.” — Gen. 6:1-5, 11; Jud. 6, 7.
Evenals in deze tijd omvatte de gewelddadigheid destijds blijkbaar ook seksuele misdrijven. „Verkrachting neemt in de Verenigde Staten sneller toe dan enige andere vorm van geweldpleging”, merkt The World Book Encyclopedia op. „Deskundigen schatten dat het werkelijke aantal verkrachtingen op zijn minst viermaal het aantal gemelde gevallen bedraagt.” Aangezien er per jaar ongeveer 70.000 verkrachtingen worden gemeld, kan het werkelijke cijfer wel meer dan een kwart miljoen zijn. Dit betekent dat er in de Verenigde Staten elke twee minuten een verkrachting plaatsvindt!
Nog droeviger is echter het enorme aantal seksuele vergrijpen waarvan jongeren — dikwijls nog maar kinderen — het slachtoffer zijn. Dat aantal loopt elk jaar in de tienduizenden. In het onlangs verschenen boek The Sex Offender schrijft Bart Delin: „Men schat dat een op de zes meisjes vóór haar zestiende jaar gemolesteerd zal worden.”
Jakobs dochter Dina was blijkbaar nog maar in haar vroege tienerjaren toen zij werd gedwongen seksuele gemeenschap te hebben. Waarom staan zulke tragische misdaden in de bijbel opgetekend? De apostel Paulus geeft het antwoord door te zeggen: „Want alle dingen die eertijds werden geschreven, werden tot ons onderricht geschreven.” — Rom. 15:4; 1 Kor. 10:11.
Wat kunnen wij uit zulke bijbelse verslagen leren?
LEREN VOORZICHTIG TE HANDELEN
Dina handelde onvoorzichtig. De bijbel zegt dat zij „gewoonlijk [uitging] om de dochters van het land te bezoeken” (Gen. 34:1). De bewoners van Kanaän waren immorele mensen, onder wie prostitutie klaarblijkelijk algemeen voorkwam (Gen. 34:31; 38:21). Dina had in haar eentje blijkbaar niets te zoeken onder die mensen. Waarschijnlijk hadden haar ouders haar gewaarschuwd niet met de meisjes van het land om te gaan. Indien zij dit inderdaad hadden gedaan, had zij niet geluisterd, hetgeen tot moeilijkheden leidde.
Evenzo worden in deze tijd vele jonge vrouwen verkracht doordat zij zichzelf onnodig in gevaarlijke situaties brengen. Dit doen zij bijvoorbeeld door te gaan liften. In een bepaalde streek van de Amerikaanse staat Oregon wordt naar verluidt elke dag iemand verkracht. En meer dan de helft van degenen die worden verkracht, zijn jonge liftsters!
Veel mannen zijn gewoon op zoek naar iemand met wie zij seksuele betrekkingen kunnen hebben, en zij nemen aan dat een vrouw die staat te liften, zich feitelijk voor dat doel aanbiedt. Dit is een vrij algemene opvatting geworden. Vrouwen dienen dus goed te bedenken hoe hun handelwijze door mannen wordt opgevat. De jonge man die Dina verkrachtte, heeft wellicht aangenomen dat Dina een meisje van twijfelachtige reputatie was omdat zij er alleen op uit ging. Hij kan de gevolgtrekking hebben gemaakt dat zij niet alleen maar kwam om een paar vriendinnen op te zoeken, maar speciaal om hem te ontmoeten. Hij kan dus hebben geloofd dat Dina werkelijk wilde wat zij kreeg.
IN DEZE TIJD VOORZICHTIGHEID BETRACHTEN
In deze tijd bestaat er voor vrouwen zelfs een nog grotere noodzaak een handelwijze te vermijden die door mannen ten onrechte kan worden opgevat als een uitnodiging om seksuele betrekkingen met hen te hebben. Frederic Straska, die het onderwerp verkrachting uitvoerig heeft bestudeerd en er veel lezingen over heeft gehouden, merkte het volgende op:
„Vrouwen dagen mannen indirect uit wanneer zij in het openbaar iets doen waardoor anderen zouden kunnen gaan denken dat zij een seksuele relatie met iemand hebben, of hebben gehad. Ik spreek vooral over uitingen van genegenheid in het openbaar, maar er zijn andere dingen die deze indruk zouden kunnen wekken.
Tegenwoordig zetten vele jonge mannen en vrouwen een huishouden op touw zonder getrouwd te zijn. Dat is natuurlijk hun eigen zaak, maar er kunnen enkele mannen in hun omgeving zijn die er anders over denken. Deze mannen menen dat iedere vrouw die bereid is samen te wonen met, en natuurlijk te slapen bij een man zonder met hem getrouwd te zijn, een gemakkelijke prooi is.”
Omdat u Gods wetten inzake moraliteit respecteert, zou u er ongetwijfeld nooit in toestemmen seksuele betrekkingen te hebben met een man met wie u niet getrouwd bent. Toch kunt u door andere gedragingen mensen doen denken dat u een vrouw bent die het niet zo nauw neemt met de moraal. Indien u bijvoorbeeld naar bepaalde bars of disco’s zou gaan waar vrouwen met een twijfelachtige reputatie komen, zouden mannen begrijpelijkerwijs kunnen menen dat u ook zo’n soort vrouw bent.
Ook het dragen van onbescheiden, onthullende kleding kan als een uitdaging of uitnodiging voor mannen dienen. Met betrekking hiertoe bevat de bijbel de zeer toepasselijke en waardevolle raad dat vrouwen „zich in welverzorgde kleding sieren, met bescheidenheid”. — 1 Tim. 2:9.
BIJ HET MAKEN VAN AFSPRAAKJES
Voorzichtigheid is vooral geboden wanneer u samen bent met iemand met wie u een afspraakje hebt gemaakt. Een groot percentage van de verkrachtingen, volgens sommigen het grootste gedeelte, vindt bij deze gelegenheden plaats. Hoe komt dit?
Allereerst omdat de vrouw misschien uitgaat met een man die geen respect heeft voor de morele maatstaven van de bijbel. Zij meent misschien dat hij betrouwbaar is omdat hij religieuze bijeenkomsten bezoekt. Maar dit is op zichzelf nog geen waarborg dat hij gelooft of in praktijk brengt wat de bijbel leert. Zelfs in de eerste-eeuwse christelijke gemeente bevonden zich personen met verkeerde beweegredenen. Over zulke personen schreef de apostel Petrus: „Zij hebben ogen die vol overspel zijn . . . en zij verlokken onstandvastige zielen” (2 Petr. 2:14). Het is derhalve belangrijk vast te stellen wat de ware beweegredenen van een jonge man zijn voordat u met hem uitgaat.
Bovendien bezien veel personen het maken van afspraakjes als een soort spel in plaats van een manier om een toekomstige huwelijkspartner beter te leren kennen. Maar wat gebeurt er dikwijls wanneer een vrouw erin toestemt met een man naar een eenzame plaats te gaan, waar zij misschien gaan kussen en vrijen? Voor veel mannen in de huidige immorele maatschappij houdt een dergelijk seksueel spel een „belofte” van seksuele gemeenschap in, en zij zullen een vrouw dwingen zich aan die „belofte” te houden. Zelfs indien een jonge man zich heeft voorgenomen zich eerbaar te gedragen, kan de seksuele prikkeling die door het kussen en vrijen wordt opgewekt, zijn goede bedoelingen verdringen, en zal hij het meisje dwingen gemeenschap met hem te hebben.
Wat valt er over de gevoelens van het meisje in zo’n situatie te zeggen? Indien u, als jonge vrouw, nu eens toelaat dat u in zo’n situatie verwikkeld raakt met een jonge man die u aardig vindt? Dit zou moeilijkheden kunnen veroorzaken als die welke Straska, deskundige op het gebied van verkrachtingen, beschreef: „Stel dat u er misschien niet alleen moeite mee hebt om nee tegen de man te zeggen, maar ook tegen uzelf; dan zult u moeilijk kunnen uitmaken of het werkelijk verkrachting was of niet. U zult misschien uw geweten willen sussen door uzelf te vertellen dat het verkrachting was.”
Denk niet dat u het maken van afspraakjes als een spel kunt beschouwen, of uzelf op andere manieren in compromitterende situaties kunt brengen zonder daarvan slechte gevolgen te ondervinden. Keer op keer hebben jonge vrouwen, met inbegrip van leden van de christelijke gemeente die dachten dat zij de situatie wel aankonden, vreselijk veel leed over zich gebracht. Wees verstandig. Betracht voorzichtigheid. Trek voordeel van schriftuurlijke lessen, en vermijd situaties waarbij u in onwettige seksuele betrekkingen verwikkeld zou kunnen raken.
WEES OP UW HOEDE
Trek ook lering uit de droevige ervaring van Tamar, de jonge vrouw die door haar halfbroer Amnon op listige wijze naar een afgezonderde plaats werd geleid, waar hij haar verkrachtte. Dit voorval illustreert de noodzaak op uw hoede te zijn, u bewust te zijn van de houding en gevoelens van anderen ten opzichte van u. Indien Tamar eerder had ontdekt dat Amnon hartstochtelijke gevoelens jegens haar koesterde, zou zij wellicht hebben kunnen vermijden in de situatie te geraken waarin zij nu terechtkwam.
Natuurlijk kan een vrouw eenvoudig niet alle mogelijke situaties voorkomen. Een jonge vrouw bracht bijvoorbeeld eens een weekend bij haar vriendin door. ’s Morgens, toen zij nog in bed lag, ging haar vriendin met haar moeder wat boodschappen doen, waardoor zij alleen met de vader in huis was. Hij kwam haar slaapkamer binnen en ging op haar bed zitten. Toen hij haar vertelde dat hij gemeenschap met haar wilde hebben, was zij zo ontzet en verward dat zij weinig weerstand bood.
Wat had de jonge vrouw echter kunnen doen? Wat kunt u als vrouw doen indien iemand u probeert te verkrachten? Er zijn verschillende dingen die een vrouw kan doen.a
DE BESTE EN JUISTE HANDELWIJZE
Bovenal dient zij zich niet te laten intimideren. Direct vanaf het begin dient zij duidelijk te maken dat zij in geen geval seksuele gemeenschap zal toelaten. Nadat vertegenwoordigers van de Toronto Star een aantal crisiscentra voor verkrachtingen in de Verenigde Staten en Canada hadden geraadpleegd, kwamen zij tot de volgende algemene gevolgtrekking:
„Het kritiekste moment in een ontmoeting met een verkrachter is de eerste minuut. Indien een vrouw zich op dat ogenblik niet fysiek en mentaal verweert, worden haar kansen om de seksuele aanval te vermijden, steeds kleiner.”
In het crisiscentrum voor verkrachtingen in Cleveland verklaarde men:
„De verkrachter peilt zijn slachtoffer eerst om te zien hoe zij vermoedelijk zal reageren. Hij wil geen moeilijkheden; hij wil de vrouw geruisloos intimideren. Hoe banger de vrouw lijkt te zijn, des te kwetsbaarder zij bij een aanranding is. Hoe langer zij de ontmoeting laat voortduren, des te meer zij in moeilijkheden raakt.”
De jonge vrouw die wij hierboven hebben genoemd, had zich dus onmiddellijk op een krachtige en vastberaden manier tegen de bedreiging moeten verzetten, en niet als een passief persoon die niet weet hoe zij moet reageren. Zij had iets kunnen zeggen in de trant van: „Wat zou u denken als dit met uw eigen dochter gebeurde? Weet u, sommigen vinden dat uw dochter en ik veel op elkaar lijken.”
Zelfs al zou die benadering geen effect hebben gehad, dan had de verkrachting ongetwijfeld toch vermeden kunnen worden indien zij zich direct vanaf het begin een moeilijke, agressieve tegenstandster had betoond. Susan Brownmiller, een belangrijke woordvoerster op het gebied van verkrachting, verklaart:
„Verkrachters krijgen meer moed naarmate de ontmoeting langer duurt. Dit is werkelijk waar. In de meeste gevallen is de aanrander aanvankelijk minder zeker van zichzelf dan het slachtoffer zou denken. Als hij bemerkt dat hij zijn slachtoffer flink bang heeft gemaakt, krijgt hij meer zelfvertrouwen.”
In juli 1974 beschreef het tijdschrift Ontwaakt! hoe een man met een pistool twee getuigen van Jehovah in een hotelkamer gevangen had gehouden. Toen hij bij de ene vrouw naar de ritssluiting van haar blouse greep, riep zij uit: „Nee! Nee! Dat niet!” Ze zei hem dat zij wanneer hij haar zou aanraken, zou gaan schreeuwen zoals hij nog nooit iemand had horen schreeuwen. Zij legde uit dat als zij niet zou schreeuwen, zij haar verhouding tot Jehovah God en de christelijke gemeente zou ruïneren. (Vergelijk Deuteronomium 22:22-29.) Door op gebiedende toon te zeggen: „Blijf uit de buurt en raak me niet aan”, hield zij de verkrachter op een afstand.
Deze vrouw deed wat schriftuurlijk bezien juist was, en dit is in werkelijkheid het beste wat men kan doen. Een christelijke vrouw is verplicht weerstand te bieden, want de kwestie van gehoorzaamheid aan Gods wet om ’hoererij te ontvlieden’ is erbij betrokken (1 Kor. 6:18). Het zou in geen geval juist zijn wanneer zij zich gewillig aan de verkrachting zou onderwerpen.
Er kan omtrent het vermijden van verkrachting dus veel worden geleerd uit de ervaringen van vrouwen in oude bijbelse tijden en in deze tijd. Aangezien verkrachting op bepaalde plaatsen de snelst groeiende misdaad is, doen vrouwen er inderdaad verstandig aan erover na te denken wat zij kunnen doen om weerstand te bieden.
[Voetnoten]
a Zie voor een meer gedetailleerde bespreking van dit onderwerp de Ontwaakt! van 8 november 1980.
[Illustratie op blz. 3]
Dina knoopte vriendschap aan met personen die God niet dienden
[Illustratie op blz. 5]
Liften kan gevaarlijk zijn
[Illustratie op blz. 7]
Direct vanaf het begin dient een vrouw krachtig weerstand te bieden aan een verkrachter, en zo nodig te schreeuwen