Hoofdstuk 12
Volbreng je een eenmaal begonnen taak?
1, 2. Wat moet je doen als je de voldoening wil smaken iets gepresteerd te hebben?
OVER het algemeen is men gelukkig wanneer men iets gepresteerd heeft. Als je bijvoorbeeld besloten hebt gitaar te leren spelen en er net zolang mee doorgaat totdat je deze kunst meester bent, geeft dit je veel vreugde. Maar als je het al gauw opgeeft, zul je die vreugde en voldoening niet smaken. Hetzelfde geldt voor alles wat je ter hand neemt en waar je een tijdlang voor moet oefenen om het onder de knie te krijgen.
2 Met betrekking tot het probleem een taak niet op te geven totdat ze volbracht is, zijn er echter enkele neigingen die wij allen moeten bestrijden en overwinnen.
PROBLEMEN DIE ERBIJ BETROKKEN ZIJN
3-8. (a) Wat kan iemand helpen ongeduld te overwinnen? (b) Wat dien je te doen voordat je aan iets begint? Wie zou je goede raad kunnen geven voordat je een beslissing neemt? (c) Onder welke omstandigheden zou het beter kunnen zijn iets waaraan je begonnen bent, niet te volbrengen?
3 Zoals je weet, kunnen kleine kinderen hun aandacht maar heel kort ergens bij houden. Zelfs als een klein kind speelt, verliest het al gauw zijn interesse voor het spel; het wordt gemakkelijk afgeleid. Als men ouder wordt, neemt het concentratievermogen toe. Je hebt dat misschien bij jezelf opgemerkt. Voor een groot deel moet je deze eigenschap zelf ontwikkelen, maar het is stellig de moeite waard omdat je erdoor geholpen wordt veel succesvoller in het leven te zijn.
4 Om dit doel te bereiken, moet je nog een algemene karaktertrek overwinnen: Ongeduld. Denk eens terug aan de tijd dat je nog een klein kind was. Zoals je je zult herinneren, willen kleine kinderen alles altijd DIRECT hebben. En wanneer zij iets proberen te doen en er na een paar pogingen niet in slagen, geven zij het gewoonlijk op. Welnu, waarschijnlijk ken je vele tieners die nog zo zijn. Maar wanneer je beseft dat sommige van de meest waardevolle dingen in het leven pas na veel tijd en moeite worden verworven, zul je geholpen worden niet zo snel de moed op te geven.
5 Iemand die ongeduldig is, gaat gewoonlijk haastig en impulsief te werk. Een wijze spreuk vertelt ons echter: „De plannen van de vlijtige leiden waarlijk tot voordeel, maar ieder die haastig is, stuurt waarlijk aan op gebrek” (Spreuken 21:5). Voordat je dus iets gaat ondernemen of de een of andere toewijzing of taak aanvaardt, moet je je er eerst van vergewissen of de zaak werkelijk de moeite waard is.
6 In sommige gevallen kan het verstandiger zijn iets waaraan je begonnen bent, niet te volbrengen. Hoe dat zo? Omdat het idee misschien van het begin af aan verkeerd was. Het doel ervan kan verkeerd zijn, niet in overeenstemming met juiste beginselen. Of misschien is het voor jou niet het juiste doel. Is het de tijd en de moeite die het zal vergen om het te bereiken, wel waard? Heb je goede redenen te geloven dat je het kunt bereiken?
7 Jezus sprak eens over iemand die een toren ging bouwen zonder eerst de kosten te berekenen en te overleggen of hij die wel dragen kon. Zoals Jezus zei, zou de man het fundament kunnen leggen en dan kunnen bemerken dat hij niet verder kan bouwen, hetgeen waarnemers ertoe zou brengen hem uit te lachen en te zeggen: „Deze mens is begonnen te bouwen, maar kon het niet voleindigen” (Lukas 14:28-30). Wil je dus een eenmaal begonnen taak voleindigen, bereken dan eerst de kosten.
8 Weeg de voor- en nadelen tegen elkaar af. Vraag anderen, in het bijzonder je ouders, naar hun mening. Trek voordeel van hun ervaring; zij hebben fouten gemaakt en kunnen jou helpen die te vermijden. De bijbel is een schitterende bron van wijze en praktische raad. De bijbel is van God afkomstig en daarin staan lessen die personen in de loop van enige duizenden jaren geleerd hebben. Koning Salomo bijvoorbeeld heeft zo ongeveer alles gedaan wat iemand zou kunnen doen om vreugde te vinden in zuiver materiële dingen. Hij deelt ons het resultaat mee: Het was louter een „najagen van wind”. Waarom zouden wij ons dan aan een soortgelijk zinloos streven overgeven? — Prediker 2:3-11.
GEEF HET NIET OP
9-12. (a) Waarom is het, wanneer je je eenmaal een doel hebt gesteld, goed plannen te maken hoe je het kunt bereiken? (b) Hoe dien je moeilijkheden te bezien die kunnen opduiken? (c) Waarom is het belangrijk niet altijd direct het bijltje erbij neer te leggen? (Lukas 9:62)
9 Wanneer je er eenmaal van overtuigd bent dat je doel werkelijk de moeite waard is, is het ook belangrijk dat je plannen maakt hoe je dat doel kunt bereiken. Vele jonge mensen volbrengen een eenmaal begonnen taak niet omdat ze ontmoedigd raken. Wellicht rijzen er enkele onvoorziene problemen of belemmeringen. Of zij vinden dat de taak die zij op zich hebben genomen, achteraf moeilijker is dan zij hadden gedacht. Wat nu?
10 In zo’n situatie kun je bewijzen uit welk hout je gesneden bent. Als je toelaat dat moeilijkheden je met negatieve en pessimistische gedachten vervullen, zal dit je van de kracht beroven verder te gaan. Het is precies zoals de bijbelse spreuk zegt: „Hebt gij u ontmoedigd betoond op de dag van benauwdheid? Uw kracht zal gering zijn” (Spreuken 24:10). Bezie de situatie veeleer als een uitdaging. Stel extra krachtsinspanningen in het werk — besteed er extra aandacht, energie en tijd aan. Uitdagingen kunnen het leven interessant maken als wij ze niet uit de weg gaan. Door ze te overwinnen, groei je in vertrouwen en vindingrijkheid. Je kunt toekomstige taken dan met meer zekerheid en vreugde ter hand nemen.
11 Maak er dus geen gewoonte van het snel op te geven als iets niet zo goed wil lukken. Anders zul je de volgende keer als iets moeilijk gaat, de neiging hebben hetzelfde te doen: Je zult „het bijltje erbij neerleggen”. Door deze gewoonte in de kiem te smoren, kun je voorkomen dat je leven uit een reeks van mislukkingen en onvoltooide ondernemingen bestaat.
12 Als je er blijk van geeft dat je niet iemand bent die snel de moed opgeeft, die het bijltje erbij neerlegt of een eenmaal begonnen taak niet volbrengt, zul je het vertrouwen en respect van anderen winnen. Toen Timótheüs nog een jonge man was, werd er „door de broeders” in twee verschillende steden „een goed bericht over hem uitgebracht” (Handelingen 16:2). Daarom koos de apostel Paulus hem als reisgezel uit. Timótheüs had unieke voorrechten. Hij mocht samen met de apostel in vele delen van het Romeinse Rijk reizen. Na ongeveer twaalf jaar van getrouwe dienst, vaak in gevaarlijke situaties, werden hem zware verantwoordelijkheden toevertrouwd. En hij kweet zich hiervan, ofschoon hij niet al te gezond was. Ja, men kon zich erop verlaten dat Timótheüs zijn taak zou behartigen en grondig werk zou verrichten. Hij was een man die vertrouwd kon worden. Het kostte echter tijd en volharding om dat vertrouwen te verwerven.
DE GRONDSLAG VOOR DOORZETTINGSVERMOGEN
13, 14. (a) Hoe trekken wij er voordeel van dat Noach bij de bouw van de ark doorzettingsvermogen toonde? (b) Wat kunnen wij leren uit het voorbeeld dat de apostel Paulus in dit verband gaf? (2 Timótheüs 4:16, 17)
13 Als je iets tracht te doen omdat het juist is of omdat je God wil behagen, dan zal hij je helpen je taak tot een goed einde te brengen. Denk bijvoorbeeld eens aan Noach. De ark die hij en zijn zonen bouwden, was een ruim 130 meter lang kistvormig bouwwerk van drie verdiepingen. Het was geen „weekendproject”. Doordat Noach zijn werk echter geheel volbracht, overleefden hij en zijn gezin de Vloed, waardoor wij, zijn nakomelingen, thans leven.
14 Denk ook aan de apostel Paulus. Hij was een goed voorbeeld van iemand die het niet opgaf toen er moeilijkheden rezen. Hij beschouwde zijn speciale diensttoewijzing als een schat die het waard was er ondanks allerlei moeilijkheden tot het eind toe aan vast te houden. Hij was bereid tijdens zijn tochten overland en op zee verdrukkingen te ondergaan in de vorm van slagen, steniging, gevangenzetting, moeizame arbeid, slapeloze nachten, dorst, honger, koude en gebrek aan kleding, gevaren van de zijde van vijanden van de waarheid, maar ook van de zijde van misdadigers en wilde dieren, en zelfs als gevolg van natuurkrachten. Omdat hij het niet opgaf, kon hij naar waarheid zeggen dat hij ’de voortreffelijke strijd had gestreden, de loopbaan tot het einde had gelopen en het geloof had bewaard’. Op grond waarvan? Niet omdat hij op zichzelf vertrouwde, maar, zoals Paulus zelf zei: „Voor alle dingen bezit ik de sterkte door hem die mij kracht verleent.” Hij schreef ook: „Wij [komen] volledig als overwinnaars uit de strijd te voorschijn door bemiddeling van hem die ons heeft liefgehad” (2 Timótheüs 4:6-8; Filippenzen 4:13; Romeinen 8:35-39). Zou je niet zeggen dat hij een navolgenswaardig voorbeeld was?
15. (a) Waarom moeten wij allemaal goed met anderen kunnen opschieten? (b) Hoe kunnen wij het vermijden anderen snel „op te geven” wanneer zij ons teleurstellen?
15 Om werkelijk gelukkig te zijn, moet je ook goed met anderen kunnen opschieten; je moet goed met hen samenwerken en hun respect winnen. Dit is niet mogelijk wanneer je er snel bij bent een mens „op te geven”, wanneer je vriendschappen aanknoopt en die dan bij het geringste meningsverschil afbreekt. Onderzoek jezelf. Laten jouw betrekkingen met anderen soms ook niet iets te wensen over, zodat zij redenen hebben aan jou aanstoot te nemen? Brengt dit je ertoe het met betrekking tot jezelf „op te geven”? Waarom zou je dan snel geïrriteerd raken of de belangstelling voor anderen verliezen omdat zij jou misschien soms teleurstellen? Neem er de benodigde tijd voor problemen met geduld op te lossen. Een ieder zal het toch met de volgende spreuk eens kunnen zijn: „Hij die langzaam tot toorn is, is overvloedig in onderscheidingsvermogen, maar wie ongeduldig is, verheft dwaasheid.” — Spreuken 14:29.
16. Welke rol speelt het ontwikkelen van doorzettingsvermogen bij de vervulling van onze christelijke hoop?
16 Doorzettingsvermogen werpt vele beloningen af en is de moeite waard. Wanneer jij je laat kennen als iemand die datgene waaraan je eenmaal begonnen bent, volbrengt, zul je vele voorrechten en zegeningen verwerven. Jezus zei over zijn navolgers: „Wie tot het einde heeft volhard, die zal gered worden” (Matthéüs 24:13). Als christenen nemen wij deel aan een wedloop. De grandioze prijs is eeuwig leven. Je zult die prijs alleen ontvangen als je het vermogen ontwikkelt iets ondanks problemen of moeilijkheden te volbrengen.