Malta — een eiland van gastvrijheid
ZIJ hadden juist een afschuwelijke, in een schipbreuk eindigende reis achter de rug. Nat en zeer vermoeid hadden allen veilig het strand van het eiland Malta weten te bereiken. U kunt zich voorstellen hoezeer zij het waardeerden toen de bewoners van Malta hen hielpen en een vuur ontstaken waarbij zij zich konden warmen en hun kleren konden drogen, en hun het gevoel gaven dat zij welkom waren. Eén van die overlevenden, een arts, schreef dat hun door de Maltezers „buitengewone menslievendheid” betoond werd.
Die gebeurtenis, die zo duidelijk de gastvrijheid van Malta’s bevolking liet uitkomen, vond 19 eeuwen geleden plaats. U kunt het verslag erover lezen in de hoofdstukken 27 en 28 van het bijbelboek Handelingen der Apostelen. Is Malta sindsdien veranderd?
De kleurrijke geschiedenis van het eiland
Malta ligt precies in het midden van de Middellandse Zee, 97 kilometer ten zuiden van Sicilië en ongeveer 355 kilometer ten noorden van Libië. Volgens velen was Malta eens de top van een berg op een landengte die misschien Italië met Noord-Afrika verbonden heeft. Nu ligt hier een groep kleine eilanden, waarvan het grootste een totale oppervlakte heeft van 246 vierkante kilometer.
Vanaf circa 800 v.G.T. werd Malta een handelspost op de Fenicische koperroute van Palestina naar Cornwall in Engeland. Er ontstond een Fenicische kolonie, en de hedendaagse Maltezers schijnen hoofdzakelijk van deze groep af te stammen. Na een periode van Griekse overheersing kwam Malta onder Romeins bestuur. Achtereenvolgens werd het beheerst door de Arabieren, door de Johannieter orde, in de tijd van Napoleon door de Fransen, en door de Engelsen. Allen lieten sporen van hun verschillende culturen achter. Uiteindelijk ontstond in december 1974 een onafhankelijke republiek Malta uit het gelijknamige eiland en nog enkele kleinere eilandjes.
De moderne rol van Malta
De strategische positie van Malta maakt deze eilanden opnieuw erg aantrekkelijk als centrum voor de scheepvaart. Tegenwoordig biedt Malta zich aan als een schakel in vriendschappelijke betrekkingen tussen Europese en Noordafrikaanse landen.
Ook grote vrachtschepen uit Latijns-Amerikaanse landen, Australië en het Verre Oosten lossen op Malta lading die daar verscheept wordt in kleinere koopvaardijschepen die op het hele Middellandse-Zeegebied varen. Aldus is Malta opnieuw een welvarende handelspost aan het worden, precies als 2000 jaar geleden.
De Maltezer taal
De arts die in het begin van dit artikel werd genoemd, is de christelijke discipel Lukas die de bewoners van Malta in Handelingen hoofdstuk 28 vers 1 en 2 „mensen, die een vreemde taal spraken” noemt. Ja, Maltezers spreken hun eigen taal, Maltees, een Semitische taal die nu veel elementen uit Europese talen heeft overgenomen. Het is het enige Semitische dialect dat met Latijnse lettertekens wordt geschreven.
Daar de gesproken taal enigszins op het Arabisch lijkt, kan iemand die Maltees spreekt, gemakkelijk worden begrepen door iedereen die Arabisch spreekt, of die persoon nu uit het naburige Libië of Tunesië komt, of uit het vergelegen Libanon of Egypte. Het woord „Mernba” bijvoorbeeld, dat vaak als welkomstgroet wordt gebruikt, is bijna identiek aan het Arabische equivalent. Bovendien is Engels op Malta nog steeds de officiële taal, zodat de grote meerderheid van de Maltezer bevolking Engels spreekt; en velen spreken ook Italiaans. Van dit vermogen zich in meerdere talen te kunnen uiten hebben de Maltezers veel gemak wanneer zij iemand gastvrijheid willen betonen.
De huidige bevolking van ongeveer 330.000 personen maakt deze eilandenstaat tot een van ’s werelds dichtstbevolkte gebieden, met 1000 personen per vierkante kilometer, afgezien van de duizenden toeristen die ook in het land verblijven. Om deze reden zijn duizenden Maltezers geëmigreerd, en naar schatting wonen er thans nog eens een ruime 300.000 Maltezers verspreid over de hele wereld, in het bijzonder in Australië, Canada en de Verenigde Staten.
Toerisme
Een van de belangrijkste inkomstenbronnen van Malta is tegenwoordig het toerisme. De eilanden zijn aantrekkelijk vanwege de zon en de zee. Er zijn ook plaatsen die van speciaal belang zijn omdat ze in verband staan met het verleden. Een van die plaatsen is Ghar Dalam.
Het is een grot op de bodem van een dorre vallei. Het zijn niet de stalactieten en de stalagmieten die hier van bijzonder belang zijn, maar de beenderen van dieren. Ze vormen één grote hoop die al direct bij de ingang begint en helemaal tot achter in de grot loopt. Men kan hier beenderen zien van dieren die niet op het eiland voorkomen — nijlpaarden, dwergolifanten en edelherten. Het is interessant dat er in Ghar Dalam niet één compleet skelet is ontdekt, wat erop duidt dat de karkassen van deze dieren blijkbaar werden samengeperst toen ze door een voormalig stroomdal werden gesleurd. Wanneer? De enige verklaring die alle bekende feiten dekt, brengt dit in verband met de vloed van Noachs dagen.
De manier van leven op Malta is in vele opzichten gelijk aan die in het Palestina uit de oudheid. Men kan er kudden zien waarin zich zowel schapen als geiten bevinden, gelijk die waarnaar Jezus verwees (Matth. 25:32, 33). Het materiaal dat voor het bouwen van huizen wordt gebruikt, is het gemakkelijk te bewerken kalksteen, dezelfde steensoort die 3000 jaar geleden voor de bouw van Salomo’s tempel werd gebruikt. En rond april en september kan men nog enige vogelvangers zien die met hun gecamoufleerde netten enkele trekvogels proberen te vangen, op dezelfde manier als die welke in zwang was toen Psalm 91:3 werd geschreven. Ornithologen hebben eveneens van deze manier gebruik gemaakt om hun begrip van de vogeltrek te vergroten. — Zie ook Jeremia 5:26.
De apostel Paulus op Malta
Een van degenen die de schipbreuk op Malta omstreeks het jaar 58/59 G.T. overleefden, was de ijverige apostel Paulus, een voortreffelijk voorvechter van Gods Woord. Tijdens zijn drie maanden durende verblijf op het eiland zal hij ongetwijfeld hard hebben gewerkt om het goede nieuws uit de bijbel aan de toen heidense bevolking van Malta mee te delen. Paulus moet trouwens door zijn daden van gezondmaking erg populair zijn geweest, want bij zijn vertrek werd hij, zoals ons wordt verteld, overladen met vele gaven van dankbaarheid (Hand. 28:9, 10). Tot op de huidige dag staat de apostel Paulus bij de bewoners van Malta in hoog aanzien. Toch is het nog maar erg kort geleden dat de Heilige Schrift waaruit Paulus predikte, in het Maltees verkrijgbaar werd gesteld.
Gelukkig is onder de huidige grondwet vrijheid van religie in het overwegend rooms-katholieke Malta gewaarborgd. Wanneer u nu het eiland bezoekt, zult u een bloeiende gemeente van Jehovah’s Getuigen aantreffen die op geregelde tijden in haar eigen Koninkrijkszaal vergaderingen houdt. De prediking van het „goede nieuws van het koninkrijk” waarmee Paulus hier 19 eeuwen geleden begon, blijft gedijen. — Matth. 24:14.
De apostel Paulus, de arts Lukas en hun medereizigers werden in de eerste eeuw G.T. zeer hartelijk verwelkomd, niet slechts door functionarissen zoals Publius, die in het verslag in Handelingen wordt genoemd, maar ook door de gewone mensen. De huidige bewoners van Malta geven bezoekers al net zo het gevoel welkom te zijn als hun voorvaders dat in het verleden deden, want op Malta is het betonen van gastvrijheid nog steeds een levenswijze.