Wees een goede luisteraar!
„Luistert aandachtig naar mij en eet wat goed is en laat uw ziel haar heerlijke verrukking vinden in vettigheid zelf.” — Jes. 55:2, NW.
1. Wat zijn de voornaamste middelen die wij bezitten via welke wij kennis in ons opnemen?
JEHOVAH GOD heeft het menselijk lichaam met twee oren gemaakt en ons aldus een van de belangrijkste middelen verschaft die wij bezitten waardoor wij kennis in ons kunnen opnemen. In onze eerste levensjaren leren wij door middel daarvan een taal spreken en begrijpen. Ze zijn in die tijd het voornaamste middel waardoor wij kennis in ons opnemen. Ons hele verdere leven door groeien wij in kennis door het mondelinge onderricht dat ons door onze ouders, onderwijzers, werkgevers en anderen wordt gegeven. Onze ogen zijn natuurlijk eveneens belangrijke organen via welke wij kennis in ons kunnen opnemen. Men is van mening dat deze twee organen — de oren en de ogen — de middelen zijn via welke wij 98 percent van wat wij in ons leven leren, opdoen. Hoe goed onze oren ons dienen als middel waardoor wij kennis opnemen, hangt echter af van onze bekwaamheid om te luisteren.
2. Leg uit waarom luisteren van invloed is op onze groei in kennis.
2 In Spreuken 18:15 staat geschreven: „Het hart van den verstandige verwerft kennis, het oor der wijzen zoekt kennis.” Wij nemen via de oren kennis in ons op als wij naar anderen luisteren. Dit betekent dat wij aandacht moeten schenken aan wat zij zeggen en er zorgvuldig over moeten nadenken. Het betekent dat wij er moeite voor moeten doen onze gedachten niet naar andere dingen te laten afdwalen, daar dit maakt dat de oren doof worden ook al functioneren ze in fysiek opzicht wellicht goed. Om te horen, moet uw geest ontvankelijk zijn voor de geluiden die er via uw oren op worden overgebracht. Denk aan de keren dat iemand u iets vertelde op een ogenblik dat uw gedachten ergens anders waren en u later oprecht volhield dat het u nooit was verteld. Uw oren hebben de geluiden getrouw op uw geest overgebracht, doch u hoorde ze niet omdat u niet luisterde.
3. Op welke wijze spreekt God thans tot ons, en waarom dienen wij naar hem te luisteren?
3 Een onmetelijke bron van wijsheid en kennis waaruit wij voortdurend kunnen putten, is Jehovah God, onze Schepper, zelf. In zijn Woord staat geschreven: „Jehovah zelf geeft wijsheid; uit zijn mond zijn kennis en onderscheidingsvermogen afkomstig” (Spr. 2:6, NW). Hij spreekt thans tot ons door middel van zijn geschreven Woord, de bijbel. Of wij nu onze ogen gebruiken om te lezen wat erin staat of onze oren om te horen wat iemand anders eruit voorleest, wij krijgen de kennis die hij de bijbelschrijvers uit de oudheid schonk. Dit is de manier om geestelijk goed gevoed te worden. Jehovah heeft dus goede reden in Jesaja 55:2 (NW) te zeggen: „Luistert aandachtig naar mij en eet wat goed is en laat uw ziel haar heerlijke verrukking vinden in vettigheid zelf.” Als wij ervoor zorgen dat onze geest wordt gevoed met de opbouwende kennis en de heilzame dingen die God in zijn geïnspireerde Woord verschaft, kunnen wij geestelijk gezond worden. Evenals welgedaanheid op gezondheid duidt, vergeleken met de uitgemergelde toestand van iemand die aan ondervoeding lijdt, wijst geestelijke welgedaanheid op geestelijke gezondheid, en dit is wat de profetie belooft aan degenen die aandachtig naar Jehovah luisteren.
4-6. Waarom is Samuël een voorbeeld van een goede luisteraar? (b) Wie nog meer in de bijbel legden een goed vermogen om te luisteren aan de dag, en waaruit blijkt dit?
4 De profeet Samuël is een voorbeeld van een goede luisteraar. Hij schonk altijd nauwlettend aandacht als Jehovah tot hem sprak. Toen hij nog een jonge jongen was, riep Jehovah hem nadat hij zich op zijn plaats in de tempel ter ruste had begeven. Samuël gaf ten antwoord: „Spreek, want uw knecht hoort” (1 Sam. 3:10). Toen Jehovah sprak, dwaalden Samuëls gedachten niet naar andere dingen af, zoals naar de taken welke hij die dag in de tempel moest verrichten, en daarom was hij in staat zich alles te herinneren wat hem was gezegd en kon hij dit later aan de hogepriester Eli vertellen. Hij luisterde nauwgezet en nam hetgeen Jehovah tot hem zei volledig in zich op. Dit is een voortreffelijk voorbeeld van goed luisteren voor ons in deze tijd.
5 Wat doet u als u ergens bent waar een bijbellezing wordt gehouden? Luistert u aandachtig zoals Samuël deed? Of laat u uw gedachten naar andere dingen afdwalen, zodat u veel van wat er wordt gezegd, mist? Door maar half te luisteren, vermeerdert u uw kennis en begrip van Gods Woord niet. Kunt u zich voorstellen dat Jezus’ apostelen slechts half luisterden toen hij op de Olijfberg tot hen sprak over dingen die in de laatste dagen zouden geschieden? Het is niet waarschijnlijk dat een van hen aan andere dingen dacht, bijvoorbeeld of een vogel die vlakbij zat te pikken een worm vond, of er zich tussen de mensen die men in de voorhof van de tempel aan de andere kant van het Kidrondal kon zien rondlopen een familielid bevond, enzovoort. Hun gedachten waren ongetwijfeld volkomen geconcentreerd op hetgeen Jezus zei. Door naar hem te luisteren, gaven zij er blijk van verstandig te zijn. Zij verkregen geloofopbouwende en levenonderhoudende inlichtingen van Gods eigen Zoon.
6 Gedurende Jezus’ gehele bediening luisterden de apostelen zó aandachtig dat zij zich jaren later de bijzonderheden van zijn gesprekken nog konden herinneren. Acht jaar nadat Jezus was gestorven, schreef Matthéüs deze details op in wat thans het bijbelboek Matthéüs is. Vijfenzestig jaar later schreef de apostel Johannes vele intieme details van wat Jezus heeft gezegd en gedaan in wat thans het bijbelboek Johannes is. Gods geest hielp hen zich te herinneren wat zij hadden gehoord, doch als zij niet hadden geluisterd, zouden de bijzonderheden zich niet in hun geest hebben bevonden zodat de heilige geest ze in hun herinnering kon terugbrengen (Joh. 14:26). Het is voor ons in deze tijd net zo belangrijk de gewoonte aan te kweken om te luisteren als iemand over de waarheden van Gods Woord spreekt, als het dit voor de apostelen was.
MAAK LUISTEREN TOT EEN GEWOONTE
7. Hoe doeltreffend luisteren wij gewoonlijk, en wat kan er worden gedaan om beter te luisteren?
7 Van alle tijd die wij in ons contact met andere personen doorbrengen, besteden wij 45 percent aan luisteren. Hoewel dit een van de dingen is die wij in ons leven het veelvuldigst doen, hebben wij naar schatting een voor ongeveer 25 percent doeltreffend luisterpeil. Het peil van sommigen ligt wellicht zelfs nog lager. Het loont stellig de moeite uw vermogen om te luisteren, hetgeen in uw dagelijkse leven zo belangrijk is, te verbeteren. Hiertoe moet een bewuste krachtsinspanning worden gedaan. Breng uw gedachten, zodra ze tijdens een lezing afdwalen, terug naar wat uw oren horen. Aangezien de kennis uit Gods Woord van levensbelang is om in een goede verhouding tot hem te staan, hebt u een goed motief er meer dan oppervlakkige aandacht aan te schenken.
8. Hoe kan iemand voor een spreker doof worden hoewel zijn oren goed functioneren?
8 Als wij er moeite voor doen, kan goed luisteren een gewoonte worden, maar het zal tijd vergen om met de slechte gewoonte tijdens een lezing onze geest vrijelijk van de ene losse gedachte naar de andere te laten gaan, te breken. Zulke geestelijke excursies kunnen veroorzaken dat u doof wordt voor wat de spreker zegt, ook al functioneren uw oren goed. Pas als u van de excursie terugkeert, zullen de woorden die in uw oren komen, betekenis voor u krijgen. Door wat u hebt gemist, is het dan echter moeilijk de draad te vatten van wat de spreker zegt en betoogt. U zou er veel meer baat bij hebben als u zich voldoende inspande om de neiging uw gedachten te laten afdwalen, te overwinnen. Als u het zich eenmaal tot een gewoonte hebt gemaakt te luisteren, zal het gemakkelijker worden uw gedachten te bepalen bij wat uw oren horen.
9. Wat wordt er bedoeld met „meer dan gewone aandacht schenken” aan de dingen die men hoort?
9 In Hebreeën 2:1 staat geschreven: „Daarom is het noodzakelijk dat wij meer dan gewone aandacht schenken aan de dingen die wij gehoord hebben, opdat wij nooit afdrijven.” De apostelen luisterden op zulk een wijze naar Jezus dat zij ’meer dan gewone aandacht schonken’. Zij luisterden met een aandachtig oor. Meer dan gewone aandacht schenken, is niet half luisteren. Het is niet de gedachten laten afdwalen naar de dingen die u gisteren hebt gedaan of van plan bent morgen te doen. Het is niet met een persoonlijk probleem worstelen of over iets tobben als er iemand spreekt. Het betekent dat u overdenkt wat hij zegt en dat u de bijbelse beginselen of raad die hij naar voren brengt op uw eigen leven van toepassing brengt. Wat een bijbellezing belangrijk en waardevol maakt, is niet de persoon die spreekt maar de inlichtingen die hij uit Gods Woord verstrekt. Alles uit dat goddelijke Woord is het waard dat er meer dan de gewone aandacht aan wordt geschonken, dat wil zeggen, meer aandacht dan aan de gewone dingen, die men elke dag hoort.
MANIEREN OM DE LUISTERGEWOONTE TE VERBETEREN
10-12. (a) Waarom is belangstelling een belangrijke factor bij goed luisteren? (b) Welke vooropgezette denkbeelden vermijdt een goede luisteraar?
10 Belangstelling is een grote factor bij goed luisteren. Toen God Noach de afmetingen van de ark gaf, onthield Noach ze allemaal omdat hij belang stelde in wat God hem vertelde en met onverdeelde aandacht luisterde. De persoon die van oordeel is dat het onderwerp waarover iemand gaat spreken droog en oninteressant is, begaat echter een fout die bij slechte luisteraars algemeen is. Deze conclusie veroorzaakt gebrek aan belangstelling en zet de geest ertoe aan naar andere dingen af te dwalen. Iemand anders die wel luistert, noemt aan het eind van de toespraak wellicht enkele van de interessante feiten en goede argumenten die de spreker naar voren heeft gebracht en die degene die niet heeft geluisterd, heeft gemist. Dan wenst hij wellicht dat hij meer aandacht had geschonken en is hij misschien verbaasd dat hij zoveel heeft gemist.
11 Een goede luisteraar vermijdt het vooropgezette denkbeeld dat een onderwerp oninteressant is. Hij is van oordeel dat de spreker daar niet zou staan te spreken als hij niet iets te zeggen had dat de moeite waard was, en dus gaat hij ervoor zitten om te zien wat hij kan leren. Men kan dit beter doen dan de tijd te verknoeien met in een stoel te zitten draaien en te wensen dat de spreker zal ophouden. Neem, in plaats van de voorbarige gevolgtrekking te maken dat het onderwerp wel oninteressant zal zijn, het besluit er iets interessants in te vinden, zoals een feit dat u niet eerder bekend was, een frisse manier om iets onder woorden te brengen, een argument dat gebruikt kan worden, enzovoort. Alleen al de moeite die u doet, te trachten iets van belang te vinden, kan er veel toe bijdragen dat u aandacht schenkt.
12 Nog een factor die tot slecht luisteren bijdraagt, is van tevoren tot de slotsom te komen dat de spreker niets heeft te zeggen dat de moeite waard is. Dit is bij het luisteren een strik die goede luisteraars vermijden. Zij beseffen dat anderen dingen weten die zij niet weten en dat een spreker uit het nazoekwerk dat hij heeft verricht toen hij de lezing voorbereidde, waarschijnlijk enkele waardevolle inlichtingen heeft bijeengebracht. Zij luisteren dus ten einde deze inlichtingen op te vangen en aan hun voorraad kennis toe te voegen.
13. Waarom is het verkeerd de gevolgtrekking te maken dat een slechte spreker niets heeft te zeggen dat de moeite waard is?
13 Misschien heeft de spreker geen groot sprekerstalent, doch dat is geen reden de gevolgtrekking te maken dat hij geen horend oor waard is. Het wil niet zeggen dat het materiaal dat hij heeft bijeengebracht, weinig waarde heeft. De apostel Paulus was klaarblijkelijk geen gepolijst spreker, doch de dingen die hij had te zeggen, waren het waard dat men er nauwlettend aandacht aan schonk. In zijn tweede brief aan de Korinthiërs legt hij de mening bloot die sommige personen over zijn sprekerstalent hadden als hij zegt: „Want, zo zegt men: ’zijn brieven zijn gewichtig en krachtig, maar zijn tegenwoordigheid in persoon is zwak en zijn spreken verachtelijk’” (2 Kor. 10:10). Ondanks deze mening die sommigen over hem hadden, namen degenen die zijn tekortkomingen als spreker over het hoofd zagen en luisterden naar wat hij had te zeggen, aanzienlijk in inzicht in Gods Woord en voornemens toe. Voordracht, een juiste grammatica, samenhang en een correcte uitspraak zijn dus niet de belangrijkste factoren in een lezing, hoewel ze het luisteren gemakkelijker maken. De bewijsvoering, de argumenten, de feiten en de beginselen zijn belangrijker.
14. Leg uit waarom onze denksnelheid kan bijdragen tot de gewoonte slecht te luisteren.
14 Nog een andere factor die bijdraagt tot slecht luisteren, is het grote verschil tussen de snelheid waarmee wij spreken en de snelheid van onze gedachten. De Nederlandse taal wordt met een gemiddelde snelheid van 125 woorden per minuut gesproken, doch als men tot een gehoor spreekt, ligt deze snelheid waarschijnlijk iets lager, ongeveer 100 woorden per minuut. Aangezien onze gedachten met een gemiddelde snelheid van minstens 400 tot 500 woorden per minuut gaan, heeft de geest nogal wat tijd om met andere dingen bezig te zijn. Hierdoor wordt men ertoe verlokt zijn gedachten op zijpaden te laten gaan. Een goede luisteraar maakt van dit verschil in snelheid gebruik om hetgeen de spreker zegt tot zich te laten doordringen, en er zijn verschillende manieren waarop men dit kan doen.
15, 16. Hoe kunnen wij een goed gebruik maken van de grote snelheid waarmee wij denken, ten einde ons vermogen om te luisteren te verbeteren?
15 Tracht uit wat een spreker zegt, het volgende punt af te leiden. Op deze wijze kan de grotere denksnelheid worden gebruikt om op de spreker vooruit te lopen, en als het verwachte punt juist is, leert men nog meer, doordat het punt twee maal in de geest komt. Heeft men daarentegen een ander punt verwacht, dan kan men de twee met elkaar vergelijken om te bepalen waarom de spreker het andere punt heeft gekozen. Hierdoor zullen wij gebruik maken van de beste methode om te leren: vergelijking en tegenstelling.
16 Zoek naar de verschillende onderdelen die de spreker gebruikt om zijn punten te ondersteunen. Dit zal u helpen de lezing naar waarde te schatten. Maak tijdens pauzen in uw geest snel een korte samenvatting van wat hij heeft gezegd, waarbij u opmerkt hoe het thema wordt beklemtoond en ontwikkeld. Analyseer hoe de punten die hij uiteenzet, verband houden met het thema. Het thema kan vergeleken worden met de naaf van een wiel waar alle ondersteunende punten, als de spaken, aan vastzitten en waarop de hele lezing steunt. Helaas spreken sommige sprekers zonder samenhang en laten zij na hun thema te beklemtonen. Als u dit merkt, is het noodzakelijk u nog meer in te spannen om uw gedachten geen vlucht te laten nemen.
17. Waarom kan men tijdens het luisteren het beste op de hoofdpunten letten in plaats van alleen maar de feiten in zich op te nemen?
17 Alleen luisteren om feiten te vernemen, is niet de manier om een luisteraar te zijn die onthoudt wat hij hoort. Feiten kunnen het beste worden onthouden als men duidelijk ziet hoe ze verband houden met het argument en hoe ze dit ondersteunen. Tenzij men het een of andere verband kan zien, worden op zichzelf staande feiten snel vergeten. Om deze reden luisteren goede luisteraars in de eerste plaats om de hoofdgedachte te vernemen die door de feiten wordt ondersteund. Op deze wijze komen zij achter de hoofdpunten en gebruiken deze als verbindingsdraden om de hele lezing, met de erin genoemde feiten, tot één begrijpelijk geheel samen te binden. De ondersteunende feiten kunnen onthouden worden door zich de hoofdpunten te binnen te brengen en de reden ervoor te begrijpen. Ze dienen als kapstokken waaraan de feiten worden gehangen. Wanneer de hoofdpunten uit uw herinnering te voorschijn worden gehaald, gaan ze gewoonlijk vergezeld van de feiten.
18. Wat is één manier om aantekeningen te maken waardoor iemands vermogen om te luisteren en te onthouden wat de spreker zegt, kan verbeteren?
18 Om te onthouden wat er werd gezegd, is het heel nuttig aantekeningen te maken. Het is een goede gewoonte twee vellen papier te gebruiken. Zet boven het ene vel „hoofdpunten” en boven het andere „feiten”. Schrijf in de loop van de lezing de hoofdpunten op die de spreker naar voren brengt en zet dan op het andere vel de ondersteunende feiten. Maak de aantekeningen kort, zodat de meeste tijd aan luisteren kan worden besteed. Een goede luisteraar luistert meestal verscheidene minuten zonder aantekeningen te maken en schrijft dan een korte samenvattende zin op van wat hij heeft gehoord. Het snelle denkvermogen van de geest kan ondertussen de lezing analyseren, samenvatten wat er is gezegd en vooruitlopen op hetgeen gezegd zou kunnen worden.
DE VOORDELEN VAN EEN GOEDE LUISTERGEWOONTE
19. Wat zijn enkele voordelen van de gewoonte goed te luisteren?
19 In de zakenwereld maakt iemand zich tot een waardevolle employé als hij toont dat hij een goede luisteraar is en men eropaan kan dat hij mondelinge instructies goed begrijpt. Van veel groter belang echter is de heilzame geestelijke kennis die hij kan verkrijgen door een goede luisteraar te zijn als er lezingen worden gehouden over bijbelse onderwerpen, zoals op de verschillende congressen die Jehovah’s getuigen elk jaar beleggen en ook op de vergaderingen in hun Koninkrijkszalen. Aangezien het de gemiddelde mens aan de tijd ontbreekt om al het bijbelse nazoekwerk te verrichten dat in deze lezingen gaat zitten, kan hij zijn persoonlijke kennis van Gods Woord zeer uitbreiden door een goede luisteraar te zijn. Frisse, stimulerende gezichtspunten en argumenten in zulke lezingen kunnen zijn geloof versterken en zijn waardering voor schriftuurlijke waarheid verdiepen. Goede raad helpt hem een goed gedrag en een gezonde denkwijze te bewaren. De voordelen die het heeft nauwkeurige aandacht te schenken, zijn vele.
20. Waarmee kunnen huidige bijbellezingen vergeleken worden, en wat zijn de voordelen ervan?
20 Wij zouden deze bijbellezingen kunnen vergelijken met de gelegenheden waarbij de natie Israël als een reusachtig gehoor vergaderd was en een spreker hun over de wet van God toesprak. Een van deze gelegenheden deed zich voor kort nadat zij de Jordaan waren overgestoken en in het Beloofde Land waren gekomen. Na de val van de steden Jericho en Ai kwamen zij bijeen in het smalle dal tussen de berg Ebal en de berg Gerizim. Vanaf een geschikt punt, waarschijnlijk op de helling van de berg Ebal, waar hij een altaar had gebouwd, las Jozua hun de wet van God voor (Joz. 8:30-35). Een stem kan heel gemakkelijk over dit smalle dal heen dragen. Wat zij hoorden, friste hun geheugen op met betrekking tot hetgeen God van hen eiste en herinnerde hen aan hun afhankelijkheid van hem. Dit is ook thans het geval met bijbellezingen.
21. Waar waren de Israëlitische kinderen, naar wij redelijkerwijs kunnen veronderstellen, toen Jozua tot het vergaderde volk sprak, en waarom was dit goed?
21 Het is nauwelijks denkbaar dat de ouders in die bijeenkomst hun kinderen toestonden rond te hollen, te praten of doelloos tussen de aanwezigen rond te lopen terwijl Jozua aan het spreken was. Het is meer dan waarschijnlijk dat de kinderen bij hun ouders waren en nauwlettend aandacht schonken, ook al waren sommige dingen die Jozua zei wellicht moeilijk te begrijpen voor hen. Zij leerden eerbied te hebben voor Gods Woord en kregen een goede basis om tot geestelijke rijpheid te groeien. Dient het thans anders te zijn?
22. Op welke wijze kan kinderen door hun ouders worden geleerd goede luisteraars te worden?
22 Kinderen kan van jongs af worden geleerd tijdens een lezing te blijven zitten en aandacht te schenken. Zij kunnen worden aangemoedigd één of twee punten uit de toespraak te kiezen ten einde deze aan het eind van het programma aan hun ouders te vertellen. De ouders kunnen hun trouwens een paar vragen stellen. Dit dient de kinderen van jongs af aan te moedigen de goede gewoonte aan te kweken om te luisteren, een gewoonte die hen, als zij opgroeien, in staat zal stellen zich „te verdedigen voor een ieder” die een reden voor hun hoop eist. — 1 Petr. 3:15.
23. Hoe kunnen bijbellezingen over dingen die moeilijk te begrijpen zijn, iemand tot voordeel strekken?
23 Lezingen over moeilijk te begrijpen onderwerpen zijn een goede toets voor iemands vermogen om te luisteren. Als hij een slechte luisteraar is, dwalen zijn gedachten al gauw af. Aan het eind van de lezing gaat hij heen zonder voordeel te hebben getrokken van het krachtige geestelijke voedsel dat de lezing bevatte, waardoor hij een gelegenheid heeft gemist geestelijk te groeien. Een goede luisteraar daarentegen spant zich in oplettender te zijn dan anders en doet meer moeite de beginselen eruit te halen en de argumenten waardoor ze worden ondersteund te beredeneren. Ook al slaagt hij er niet in alles in de lezing te begrijpen, zal hetgeen hij wel begrijpt, zijn schriftuurlijke kennis vermeerderen en zijn inzicht verdiepen. Hij zal niet achterblijven in geestelijke groei, alsof hij niet meer tot zich kan nemen dan geestelijke melk. Dat is de wijze waarop hij de fundamenten van zijn geloof versterkt en groeit in het vermogen de geestelijk diepe dingen van Gods Woord te verteren. — Hebr. 5:12-14.
24. Van welk nut zijn lezingen waarin de raad en het strenge onderricht van Gods Woord naar voren worden gebracht, en hoe kan hiervoor waardering worden getoond?
24 Of iemand nu rijp of onrijp is, hij heeft de raad en het strenge onderricht van Gods Woord net zo nodig als de Israëlieten deze nodig hadden, ten einde te weten hoe hij zijn schreden in de toekomst moet richten. „Luister naar raad en aanvaard streng onderricht, opdat gij in uw toekomst wijs moogt worden” (Spr. 19:20, NW). Zonder die leiding is het heel gemakkelijk een misstap te begaan die u op de brede weg kan brengen welke u wegvoert van het doel van eeuwig leven (Matth. 7:13, 14). Die raad wordt in lezingen in de Koninkrijkszaal en vooral op grote, jaarlijkse districtsvergaderingen van Jehovah’s volk gegeven. Hoe staat het nu met degene die doelloos op het congresterrein rondloopt als er zulke raad wordt verstrekt? Volgt hij de raad van Spreuken 19:20 op? Leert hij hoe hij zijn levenspad in de ogen van God recht moet houden? En hoe staat het met degene die weggaat voordat de spreker is geëindigd? Zou hij er niet meer aan hebben als hij een paar minuten langer zou wachten en naar alles zou luisteren wat de spreker te zeggen had? Zou hij hierdoor niet meer waardering tonen voor een voorziening die tot doel heeft hem te onderwijzen en geestelijk te sterken?
25, 26. Waarom is het voor christenen van levensbelang in deze tijd goede luisteraars te zijn?
25 Gedurende de korte tijd die er nog voor dit oude samenstel van dingen is overgebleven, hebben wij niet alleen een krachtig geloof nodig maar ook de kennis waardoor wij de mensen van dit oude samenstel van dingen en de regeerders ervan een voortreffelijk getuigenis kunnen geven. Om dit te doen, hebben wij de schriftuurlijke verlichting, de versterkende argumenten, de stimulerende woorden van aanmoediging en de terechtwijzende raad nodig die zowel in congreslezingen als in toespraken die in de Koninkrijkszaal worden gehouden, worden verstrekt. Door middel van deze lezingen onderwijst Jehovah’s organisatie ons via het oor, waardoor ze ons in staat stelt in de toekomst een verstandige handelwijze te volgen. Het is derhalve van levensbelang een goede luisteraar te zijn. Acht het vermogen om te luisteren net zo belangrijk als het vermogen om te spreken. Evenals wij schriftuurlijk verplicht zijn over de voortreffelijke dingen in Gods Woord te spreken, zijn wij ook verplicht ernaar te luisteren.
26 Als u een goede luisteraar bent, zal uw geestelijke vooruitgang niet alleen voor uzelf openbaar zijn maar ook voor anderen met wie u spreekt (1 Tim. 4:15, 16). Luister scherp en maak een goed gebruik van de oren die God u heeft gegeven. Laat het zo zijn dat u, tot uw eeuwige welzijn, met de kennis die u kunt verkrijgen door te luisteren, toeneemt in geestelijke gezondheid en welgedaanheid.