Laat u zich bij het kiezen van uw ontspanning door bijbelse beginselen leiden?
OPWINDING, strijd, geweld, hartstocht en schoonheid treden in de hedendaagse ontspanning het meest op de voorgrond. Deze dingen kunnen uw aandacht vasthouden, sterk op uw verbeelding werken, uw emoties in beroering brengen en u voor een tijdje uw persoonlijke zorgen des levens doen vergeten, maar dit dienen niet de enige factoren te zijn die bij het kiezen van uw ontspanning een rol spelen. Er dient rekening gehouden te worden met de goede beginselen waardoor een christen zich in zijn dagelijks leven laat leiden.
In de eerste eeuw van onze gewone tijdrekening waren er bij voorbeeld vormen van ontspanning die bij de Romeinen populair waren maar niet strookten met bijbelse beginselen. Om die reden voegden christenen zich niet bij de duizenden die de amfitheaters binnenstroomden. Dat de ontspanning die daar geboden werd, slecht was, onthult de volgende beschrijving die Henry Williams in The Historian’s History of the World ervan geeft:
„Het amfitheater bracht het grootst mogelijke aantal toeschouwers binnen behaaglijke afstand van de doden en stervenden en kweekte het hartstochtelijke verlangen bloed te willen zien, hetgeen eeuwenlang met de onschuldige opwinding die een wedloop te bieden heeft, om de belangstelling bleef wedijveren. . . . De geestvervoering van hun bloedig enthousiasme bereikte haar hoogtepunt . . . wanneer man tegen man vocht. . . . De toeschouwers geraakten buiten zich zelf van opwinding; zij rezen van hun zitplaatsen, zij gilden en schreeuwden en brulden hun toejuichingen wanneer slag op slag en steek op steek, de ene nog afgrijselijker dan de andere, met speer, zwaard of dolk werd uitgedeeld en het levensbloed te voorschijn spoot. ’Hoc habet’ — ’maak hem af, maak hem af!’ — was de kreet die uit tienduizend kelen tegelijk ontsnapte en zich herhaalde, niet alleen van een laag gezonken en verdierlijkt gepeupel, maar ook van de lippen van vorstelijke personen, senatoren en ridders in purperen gewaden, adellijke matrones en zelfs van de gewijde maagden wier aanwezigheid elders maakte dat de misdadiger het lot van de dood bespaard bleef, maar wier taak er op deze plaats in bestond, met de duim naar beneden te wijzen en aldus degene die om genade smeekte, aan zijn ondergang over te leveren. . . . En wij dienen te bedenken dat deze dingen . . . het voornaamste amusement uitmaakten.”
De uitwerking van deze verschrikkelijke vorm van ontspanning op het publiek was moreel ontaardend. De edele hoedanigheden van menselijk medelijden, barmhartigheid, vriendelijkheid en medegevoel werden erdoor vernietigd. Het kunnen meevoelen met een ander wegens het leed dat hij ondergaat, een hoedanigheid die ertoe bijdraagt dat de mens superieur is aan de redeloze wilde beesten, wordt erdoor verwoest. Hoe kon iemand die de goede, verheffende en menslievende beginselen van het christendom van harte had aanvaard, zulke gewelddadige vertoningen als aangename ontspanning kiezen?
HET CHRISTELIJKE STANDPUNT
Zou een christen eigenlijk wel op zijn plaats zijn te midden van de menigten in een Romeins amfitheater? Hoe kon hij met de anderen meejuichen wanneer een gladiator werd ’afgemaakt’? Hoe zou hij moord een vorm van ontspanning kunnen vinden, wanneer Gods wet hem verbood te moorden? Hoe zou hij zich kunnen amuseren om menselijk leed, wanneer christelijke beginselen hem ertoe bewogen liefde voor anderen te tonen? Hoe kon hij in het zien van bloedig geweld behagen scheppen, wanneer Gods Woord hem had onderwezen zachtaardig, vriendelijk en vredelievend te zijn? Daar hij zich door bijbelse beginselen liet leiden, zou hij de Romeinse arena als bron van ontspanning hebben moeten uitschakelen.
Wanneer de christelijke schrijver Tertullianus uit de tweede eeuw van de gewone tijdrekening het standpunt van de christen tegenover Romeinse vormen van ontspanning uiteenzet, schrijft hij: „Ja, de hoeren, die het slachtoffer zijn van de publieke lusten, worden zelfs op het toneel gebracht. . . . In het openbaar laat men ze voor elke leeftijd en elke stand paraderen — hoe zij wonen, wat zij verdienen, hoe zij worden geprezen, dit alles wordt naar voren gebracht, zelfs binnen het gehoor van hen wier oren daarvoor niet bestemd zijn. . . .
Want alle losse taal, ja elk nutteloos woord, wordt door God veroordeeld. Welnu, is het daarom juist te kijken naar dat wat schandelijk is om te doen? Hoe komt het dat de dingen die een mens verontreinigen doordat ze zijn mond uitgaan, niet worden geacht hem te verontreinigen wanneer ze zijn ogen en oren binnenkomen — terwijl de ogen en oren de onmiddellijke wachters van de geest zijn — en dat iemand nooit rein kan zijn als degenen die hem bedienen onrein zijn? . . . Indien in treurspelen en blijspelen op bloeddorstige, wellustige, goddeloze en losbandige wijze misdaden en wellustige praktijken worden uitgedacht, dan is het zelfs niet goed dat het gruwelijke en het liederlijke ook maar in herinnering wordt gebracht. Wat gij in daad verwerpt, zult gij niet in woord welkom heten.”
In Efeziërs 5:3 wordt ons gezegd: „Laat hoererij en allerlei onreinheid of hebzucht onder u zelfs niet ter sprake komen, zoals het heiligen past.” Als zulke dingen als onderwerpen van gesprek zelfs niet ter sprake moesten komen, hoe konden ze dan door het oor en het oog als ontspanning worden opgenomen?
CHRISTENEN IN DEZE TIJD
De beginselen waardoor christenen in de eerste eeuw van de gewone tijdrekening zich lieten leiden, zijn dezelfde beginselen waardoor de christenen zich in deze tijd dienen te laten leiden. Vanwege bijbelse beginselen moet een christen in deze tijd net zo selectief ten aanzien van zijn ontspanning zijn als de vroege christenen waren.
Televisieprogramma’s zijn bij voorbeeld herhaaldelijk om hun buitensporige onmenselijkheid en gewelddadigheid veroordeeld. De Senaats-subcommissie betreffende jeugdmisdadigheid in de Verenigde Staten deed de volgende bewering: „De mate waarin gewelddadigheid en misdaad tegenwoordig op het televisiescherm van de natie worden uitgebeeld, is helemaal buitensporig.” Op de TV en in bioscopen krijgen de toeschouwers van veel dichterbij het geweld te zien dan de Romeinen het ooit van hun zitplaatsen in het amfitheater te zien kregen.
De vuile films die de filmindustrie in vele landen produceert, draaien dikwijls om seksuele verdorvenheid, hetgeen moeilijk als gezonde ontspanning voorzover het christenen betreft, kan worden beschouwd. Welke vreugde kan hij, gezien de bijbelse beginselen, opdoen uit het zien van overspel, verkrachting, homoseksualiteit en andere immorele onderwerpen die voor zijn ogen worden opgevoerd? Welk genoegen kan hij scheppen in het zien van de onmenselijkheid van de onderwereld der misdaad en in de levendige details van de wijze waarop misdaden worden begaan?
Wanneer een christen zich van films en TV tot het terrein van de letterkunde wendt, hoe kunnen zijn goede beginselen hem dan toestaan ontspanning te vinden in verhalen die de geest van de lezer de morele beerput van de wereld insleuren en van personen die immoreel, wreed, sadistisch en gewelddadig zijn, helden maken? Zal hij de auteur toestaan uren achtereen verdorvenheid in zijn geest te gieten, alsof hij in het geheel geen morele maatstaven bezat? Niet als hij zich door bijbelse beginselen laat leiden.
Sommige films, televisieprogramma’s, boeken en tijdschriften zijn leerzaam en verkwikkend, maar u moet wel selectief zijn. Het is waar dat u soms niet zelf uw ontspanning kunt kiezen; iemand anders nodigt u wellicht mee uit. U kunt echter voordat u de uitnodiging aanneemt, altijd informeren welke plannen er gemaakt zijn. U behoeft geen bijbelse beginselen te negeren alleen maar omdat anderen dat doen.
Er staan vele vormen van ontspanning tot onze beschikking. Er bestaan vele soorten van gezonde ontspanning. Zowel binnenshuis als buiten kunnen spelletjes worden gedaan waaraan het hele gezin kan meedoen. Wat denkt u van bijbelse spelletjes met uw gezinsleden of van een gezamenlijk zangfeest? Of u zou van een gezamenlijke wandeling door bossen of over heuvels kunnen genieten en u verheugen over de wonderen der schepping. Dit zijn verkwikkende bezigheden die terzelfder tijd de band tussen u en de uwen sterker aanhalen.
Waar u ook bent en wat u ook doet, u zult zegeningen oogsten wanneer u bijbelse beginselen in uw leven toepast en zich erdoor laat leiden. Hoewel de wereld om ons heen vol is van invloeden die onze geest trachten te verderven, kunt u de uitstekende raad van Filippenzen 4:8 (NW) ter harte nemen: „Tenslotte, broeders, al wat waar is, al wat van ernstig belang is, al wat rechtvaardig is, al wat eerbaar is, al wat liefelijk is, alles waarover gunstig wordt gesproken, welke deugd er ook is en al wat lof verdient, blijft deze dingen bedenken.”