„Uw woord is waarheid”

„Eer uw vader en uw moeder”

DE EERSTE vier van de Tien Geboden handelen over de verplichtingen van de mens ten opzichte van zijn Maker, Jehovah God. Ze vereisen dat Hij alleen aanbeden dient te worden, dat er geen beelden gemaakt en aanbeden dienen te worden, zelfs niet van Hem, en dat zijn naam en zijn sabbat geheiligd dienen te worden. Men zou kunnen zeggen dat het vijfde gebod handelt over de verplichtingen van de mens ten opzichte van zowel God als zijn medemens omdat de ouders God vertegenwoordigen en autoriteit uitoefenen die hun door God is geschonken. Dat gebod luidt: „Eer uw vader en uw moeder, opdat uw dagen lang mogen blijken te zijn op de grond die Jehovah, uw God, u geeft.” — Ex. 20:12.

Dat het beginsel dat aan dit gebod ten grondslag ligt ook op Christus’ volgelingen van toepassing is, blijkt duidelijk uit hetgeen in de christelijke Griekse Geschriften wordt gezegd. Zo zegt de apostel Paulus tot kinderen van christelijke ouders: „Kinderen, weest gehoorzaam aan uw ouders in eendracht met de Heer, want dit is rechtvaardig: ’Eer uw vader en uw moeder‛, wat het eerste gebod is met een belofte: ’Opdat het u goed moge gaan en gij lange tijd op de aarde moogt blijven.’” — Ef. 6:1-3.

Wat wil het zeggen eer te geven? Het betekent „met grote eerbied bejegenen; grote achting schenken”. Het betekent grote achting te betonen en gepaste gehoorzaamheid te schenken.

Hoe kunnen kinderen tonen dat zij hun vader en hun moeder eren? In de eerste plaats door de toon waarop zij tot hun ouders spreken. Deze dient altijd vriendelijk en eerbiedig te zijn, nooit hard, gebiedend, ongepast, sarcastisch of ongeduldig. Als men hen aanspreekt zijn de uitdrukkingen „Vader” en „Moeder” gepast, of vertrouwelijke uitdrukkingen zoals „Pa” en „Ma”, mits ze met juiste achting en liefde worden gebruikt.

Ouders gepaste eer geven houdt ook in dat men achter hun rug om eerbiedig over hen spreekt. Veel jongeren van thans schieten in dit opzicht schromelijk te kort. Zij maken zeer kleinerende opmerkingen achter de rug van hun ouders om en spreken op een sarcastische, spottende of anderszins oneerbiedige wijze over hen. Stellig schenkt men hun op die manier geen gepaste eer.

Ouders eer bewijzen betekent ook dat men hen gehoorzaamt. Waarom dienen kinderen hun ouders te eren en te gehoorzamen? Om meer dan één goede reden.

Ben je een jong persoon? Dan dien jij je ouders in de eerste plaats te eren en te gehoorzamen omdat Jehovah God, je Maker, jou dit gebiedt. Zijn geboden zijn zowel rechtvaardig als wijs. Dat alleen al is voldoende reden, ja, zelfs de meest dwingende reden waarom jij je ouders dient te eren. — Spr. 6:20; Kol. 3:20.

Je dient je ouders ook te eren en te gehoorzamen omdat je het hun verschuldigd bent. Zij hebben je ter wereld gebracht. Als zij geen godvruchtige personen waren geweest, hadden zij door middel van een abortus een eind aan je bestaan kunnen maken of je bij een of ander vondelingenhuis kunnen achterlaten. Dat hebben zij niet gedaan, maar zij hebben je grootgebracht, je gevoed en gekleed, voor je gezorgd als je ziek was en je een opleiding gegeven. Ben je hun voor dit alles geen dank verschuldigd? Als je dankbaar en vol waardering bent, zul je dit tonen door hen te eren en te gehoorzamen.

Bovendien is het voor je eigen bestwil je ouders te eren en te gehoorzamen. Dit wordt reeds door de woorden van het Vijfde Gebod te kennen gegeven, namelijk „opdat uw dagen lang mogen blijken te zijn op de grond die Jehovah, uw God, u geeft”. God heeft een nieuw samenstel van dingen beloofd waarin ’de dood niet meer zal zijn’. Ten einde voor leven in dat nieuwe samenstel in aanmerking te komen, moeten jongeren hun ouders gehoorzamen. — Openb. 21:3, 4.

Voorts heb je als jeugdig persoon nog geen rijpheid bereikt; het ontbreekt je aan wijsheid en ervaring. Je hebt sterke verlangens, impulsen en instincten. Je hebt misschien een zeer besliste mening omtrent bepaalde aangelegenheden maar beseft misschien niet altijd wat er allemaal bij betrokken is. Dit wil niet zeggen dat je ouders volmaakt zijn, maar zij hebben meer wijsheid en ervaring.

Bedenk dat God vlak na de Vloed zei dat „de neiging van ’s mensen hart . . . slecht [is] van zijn jeugd af” (Gen. 8:21). Zonder opleiding en zonder streng onderricht ga je beslist de verkeerde weg op. Je ouders kunnen de dingen die jou aangaan op een verstandiger wijze bekijken dan jij, en zij houden van je. Jouw oordeel zal eerder door emotie verduisterd zijn. Als tiener wil je misschien vaste verkering hebben met iemand van het andere geslacht, zonder te beseffen welke gevaren voor je moraal met zulk een handelwijze gepaard gaan. Het zou ook heel goed tot een huwelijk kunnen leiden. Ben je in staat de verantwoordelijkheden van de gehuwde staat, zoals het onderhouden van een vrouw en kind, op je te nemen?

Verder is het ook een goede oefening voor je om je ouders te léren eren en gehoorzamen. Dit zal het gemakkelijker voor je maken je onderwijzers te gehoorzamen en goed met anderen op school te kunnen opschieten. Je zult erdoor geholpen worden in te zien waarom het noodzakelijk is verkeerswetten en politieagenten te gehoorzamen en aldus niet in moeilijkheden te geraken. Zoals een bekend Amerikaans schrijver het eens onder woorden bracht, is de reden waarom jongeren moeilijkheden met de politie krijgen, dat de politie de eerste is die Neen tegen hen zegt en het werkelijk meent. En door te leren respect te hebben voor autoriteit en je ouders te eren en te gehoorzamen, zul je eerder geneigd zijn je werkgever te respecteren en te gehoorzamen wanneer je een baan krijgt. Ja, er zijn dwingende en krachtige redenen waarom je dient te leren je ouders te eren en te gehoorzamen.

De apostel Paulus zegt dat kinderen hun ouders „in eendracht met de Heer” moeten gehoorzamen. Maar hoe staat het met kinderen die opgedragen christenen zijn en wier ouders niet „in eendracht met de Heer” maar ongelovigen zijn? Moeten zij eveneens hun ouders gehoorzamen? Inderdaad. Aangezien Gods Woord laat zien dat gelovige vrouwen hun ongelovige echtgenoot moeten gehoorzamen, moeten gelovige kinderen ook ongelovige ouders gehoorzamen. De enige uitzondering zou zijn als ongelovige ouders zouden eisen dat gelovige kinderen iets doen zoals stelen, liegen, gokken of zich aan een daad van afval schuldig maken, waardoor Gods wet wordt overtreden. Dan zullen kinderen weigeren hun ouders te gehoorzamen op grond van de regel dat wij „God als regeerder meer [moeten] gehoorzamen dan mensen”. — Hand. 5:29; 1 Petr. 3:1-6.

Maar hoe staat het met kinderen die zijn opgegroeid, de wettelijke meerderjarigheid hebben bereikt en zelf misschien al kinderen hebben? Moeten zij nog steeds hun ouders eren, ook al wonen zij niet meer bij hen? Ja, zij dienen hun eer en achting te betonen. Als zij zich niet meer in het ouderlijk huis bevinden, kunnen zij hun eigen beslissingen nemen, maar zij dienen hun ouders nog steeds met respect, eer, achting en liefde te bejegenen.

Nog niet lang geleden maakte een zeer gelukkige tiener die een van Jehovah’s getuigen is en net van de middelbare school was afgestudeerd de volgende opmerking: „Ik vind dat ik de beste ouders van heel de wereld heb.” Zulk een dankbaarheid dienen ouders te kunnen verwachten als zij hun kinderen leren hen te eren en te gehoorzamen en hun natuurlijk het juiste voorbeeld geven.