Hoe alleenstaande ouders in de huidige wereld standhouden

„De vrouw . . . die werkelijk weduwe is en behoeftig is achtergelaten, heeft haar hoop op God gesteld en houdt aan in smekingen en gebeden, nacht en dag.” — 1 Tim. 5:5.

1-3. (a) Wat schreef één weduwe? (b) Is het aantal één-oudergezinnen toegenomen, en wat zijn enkele van de problemen waaraan deze gezinnen het hoofd moeten bieden?

„IK BEN een weduwe van achtentwintig jaar met twee kinderen. Ik ben erg gedeprimeerd, want ik wil mijn kinderen niet zonder vader opvoeden. Het lijkt wel alsof niemand zich zelfs maar om mij bekommert. Mijn kinderen zien mij vaak huilen en zij raken erdoor van streek. Ik weet dat ik niet zo met mijn gevoelens kan blijven worstelen, maar wat moet ik doen?” Deze brief vertolkt een algemeen dringend verzoek van sommigen die aan veel problemen het hoofd moeten bieden — alleenstaande ouders.

² Berichten vanuit de gehele wereld geven te kennen dat er een snelle toename is in één-oudergezinnen. In tien jaar tijd is het aantal in de Verenigde Staten bijna verdubbeld en in Canada zelfs meer dan verdubbeld. Ze vormen ongeveer een tiende van alle gezinnen in Australië en Groot-Brittannië. Men heeft geschat dat twee van elke vijf kinderen die thans in de Verenigde Staten leven, een gedeelte van hun tijd in een één-oudergezin zullen doorbrengen.

³ Er zijn veel redenen voor deze toename. Oorlogen en auto-ongelukken hebben veel huisgezinnen van een vader beroofd. Aangezien het gezinsleven achteruitgaat, is het gewoon geworden wanneer men zijn huwelijkspartner in de steek laat, zich officieel laat scheiden of niet meer bij elkaar woont. In plaats dat sommige ongehuwde moeders een abortus laten verrichten of hun kind laten adopteren, hebben zij verkozen het kind zelf op te voeden. Een alleenstaande ouder moet aan veel problemen het hoofd bieden. Eenzaamheid, de opvoeding van de kinderen, de zorg voor het levensonderhoud, seksuele verlangens en het besturen van een huishouding zijn er slechts enkele van.

HET CHRISTENDOM SCHENKT VERLICHTING

4. Als gevolg van welke toestanden gedurende de eerste eeuw ontstonden er veel één-oudergezinnen?

⁴ In de eerste eeuw, toen het christendom in zijn kinderschoenen stond, waren er als gevolg van ziekte, moreel verval en door oorlogen aangerichte verwoestingen eveneens talloze weduwen en vaderloze kinderen. Echtscheiding of verlating waren vaak aan de orde van de dag. Kleine kinderen werden gewoonlijk bij de moeder achtergelaten, die hen nu alleen moest grootbrengen. De wereld van het Romeinse Rijk was een harteloze maatschappij die de zwakken verachtte. Weduwen hadden het daarom zwaar te verduren. Sommigen wendden zich zelfs tot prostitutie om hierdoor in hun levensonderhoud te voorzien.

5. In welke twee opzichten verschafte het christendom hulp?

⁵ Het christendom bracht een werkelijke verandering teweeg. De misdeelden werden nu met mededogen bejegend. Maar zelfs afgezien hiervan ontvingen alleenstaande ouders door de leringen van het christendom bovendien de morele kracht om zich los te rukken uit de verdorvenheid van die tijd. In plaats dat het christendom schaamteloze vrouwen voortbracht, produceerde het vrouwen die zelfbeheersing bezaten, die eerbaar waren en hun gezin liefhadden. Zelfs niet-christenen erkenden het verschil, zodat een van hen uitriep: „Wat een fantastische vrouwen hebben de christenen!”

6. Door welke christelijke beginselen kunnen alleenstaande ouders, alsook alle christenen, worden geholpen aan de druk van deze tijd het hoofd te bieden?

⁶ Welke christelijke beginselen hebben hiertoe bijgedragen? Toen de apostel Paulus raad gaf met betrekking tot weduwen, zei hij dat de voorbeeldige weduwe ’haar hoop op God heeft gesteld en aanhoudt in smekingen en gebeden, nacht en dag’. Hij gaf te kennen dat een weduwe, die minstens zestig jaar oud moest zijn, op de lijst voor hulp geplaatst kon worden indien zij onder andere „ijverig [was] geweest in ieder goed werk” (1 Tim. 5:5, 9, 10). Hier treden op zijn minst drie beginselen op de voorgrond: (1) Vertrouw thans op God en koester de hoop op het eeuwige leven dat hij heeft beloofd, (2) houd een intieme, persoonlijke verhouding tot God in stand en (3) blijf bezig met het verrichten van heilzaam werk. Wij zullen zien hoe deze drie beginselen, indien ze worden toegepast, niet alleen werkelijke hulp bieden aan alleenstaande ouders, maar alle christenen helpen aan de huidige druk het hoofd te bieden.

HET HOOFD BIEDEN AAN EENZAAMHEID

7. (a) Waarom is vooral eenzaamheid voor sommige alleenstaande ouders moeilijk? (b) Hoe helpt het beginsel dat in 1 Timótheüs 5:10 ligt opgesloten?

⁷ Eén alleenstaande ouder verzuchtte: „Als ik thuiskom en die vier muren zie, vooral als de kinderen naar bed zijn, word ik werkelijk door eenzaamheid overvallen.” Ja, eenzaamheid is vaak het grootste probleem waaraan alleenstaande ouders het hoofd moeten bieden. Hoewel het helpt wanneer zij een intiemer contact met de kinderen krijgen, hunkeren velen naar het gezelschap van een volwassene. Druk bezig blijven met „ieder goed werk” is één beproefd geneesmiddel. De eerste-eeuwse christelijke weduwen ’ontvingen vreemdelingen gastvrij, wasten de voeten van heiligen [door persoonlijke diensten te verrichten] en stonden verdrukten bij’ (1 Tim. 5:10). Een 68-jarige hedendaagse christelijke weduwe die dit opmerkte, maakte er een gewoonte van andere in de buurt wonende weduwen en naburige rusthuizen te bezoeken wanneer zij zich eenzaam begon te voelen. Ze zei: „Ik merk dat ik, door deze bezoeken te brengen, mijn huishoudelijke bezigheden te verrichten en ervoor te zorgen dat ik geestelijk gezind blijf, geen tijd heb om eenzaam te zijn.”

8. (a) Waarom helpt de Koninkrijksprediking ons eenzaamheid en neerslachtigheid te bestrijden? (b) Helpt dit werkelijk?

⁸ De Koninkrijksprediking is een „goed werk” dat door Jezus is opgedragen, een werk dat eenzaamheid en neerslachtigheid kan verdrijven (Matth. 24:14; 28:19, 20). Een eenzame en neerslachtige alleenstaande ouder, die eenzelvig was geworden, werd er door haar vrienden toe aangespoord met het getuigeniswerk van huis tot huis te beginnen. Dit deed zij. Bij haar eerste deur werd zij binnengenodigd door een zwaar kreupele maar toch opvallend opgewekte vrouw. Hoe kon zij zo gelukkig zijn? „Omdat ik het voorrecht heb te mogen leven, mevrouwtje. Ik leef”, luidde haar joviale antwoord. Dit was een keerpunt voor de Getuige, die redeneerde: „Ik heb mijn gezondheid, de liefde van de gemeente, twee fantastische kinderen en, bovenal, Jehovah. Waarom zou ik ongelukkig zijn?” Anderen in geestelijk opzicht helpen, kan voorkomen dat wij egocentrisch worden en aan zelfbeklag toegeven. Anderen onderwijzen, houdt onze eigen hoop levend en fris; aldus kunnen wij onze „hoop op God” blijven stellen. — 1 Tim. 5:5.

9. Zal eenzaamheid altijd met hard werk verdwijnen? Wat helpt ook?

⁹ Toch maakte één weduwnaar de realistische opmerking: „Eenzaamheid gaat niet weg door alleen maar hard te werken. Vaak moet men er gewoon mee leren leven. Eenzaamheid moet gewoon met de hulp en kracht van Jehovah verduurd worden.” Zo’n kracht komt wanneer men ’aanhoudt in smekingen en gebeden, nacht en dag’ (1 Tim. 5:5). In de loop van de dag gebedsvol over onze activiteiten te kunnen vertellen, in de wetenschap dat Jehovah altijd naar ons luistert en dat hij zich om de details van ons leven bekommert, is werkelijk vertroostend. Het helpt wanneer wij ons hart „nacht en dag” bij hem uitstorten — vooral ’s nachts, wanneer, zoals velen berichten, het probleem eenzaamheid ernstige proporties kan aannemen.

HET HOOFD BIEDEN AAN SEKSUELE VERLANGENS

10. (a) Wanneer kunnen seksuele verlangens een ernstig probleem worden? (b) Hoe komt iemand ertoe ’genot te vinden in bevrediging der zinnen’, en waartoe kan dit leiden?

¹⁰ Veel alleenstaande ouders hunkeren naar de warme omgang in het huwelijk en de intimiteiten van het huwelijksbed. Zulke gevoelens zijn op zichzelf genomen beslist niet verkeerd. Het verlangen om te hertrouwen is natuurlijk. Het probleem ontstaat wanneer iemand besluit deze „seksuele driften” tot elke prijs te bevredigen. Dit gebeurde in de dagen van de apostel Paulus. Sommige jonge weduwen hadden toegelaten dat ’hun seksuele driften tussen hen en de Christus kwamen’ (1 Tim. 5:11, 12). Dit was ernstig omdat zo’n weduwe in werkelijkheid zei: ’Mijn seksuele behoeften zijn gewoon te groot. Ik moet iets doen om mijn lichaam verlichting te geven!’ Deze lichamelijke of sensuele verlangens namen geleidelijk aan de grootste plaats in haar leven in, zelfs een grotere plaats dan geestelijke belangen. Deze verlangens konden het punt bereiken dat zij ’genot vond in bevrediging der zinnen’ en aldus ’dood werd hoewel zij leefde’ (1 Tim. 5:6). Zij zou geen belangstelling voor geestelijke zaken meer hebben. Hetzelfde kan met een christen (man of vrouw) in deze tijd gebeuren. Men kan ’geestelijke zelfmoord’ plegen door bijbelse maatstaven op het gebied van de moraal te negeren, omdat men er zo in opgaat „seksuele driften” te bevredigen.

11. Hoe kan iemand ’zijn seksuele begeerte doden’?

¹¹ De bijbel zegt daarom met klem: ’Doodt uw lichaamsleden ten aanzien van seksuele begeerte’ (Kol. 3:5). Maar hoe? Door uw geest en hart te behoeden. Indien u bijvoorbeeld zou proberen een dieet in acht te nemen en uw ’begeerte’ naar voedsel zou moeten bedwingen, zou u dan tijdschriften lezen waarin afbeeldingen staan van heerlijke maaltijden, of zou u naar tv-programma’s kijken over koken? Zou u met mensen omgaan die voortdurend over voedsel praten? Vast niet! Hetzelfde is het geval met „seksuele begeerte”. Eén weduwe gaf eerlijk toe: „Wij leven in een wereld die werkelijk nooit ophoudt over seks te praten. Ik ben daarom erg voorzichtig in mijn keus van ontspanning en met wie ik gezellige omgang heb. Een suikerpatiënt zal zijn neus beslist niet tegen de ruit van een snoepwinkel moeten drukken.”

12, 13. (a) Wat is ervoor nodig om een persoonlijke verhouding tot Jehovah op te bouwen? (b) Waarom zijn „smekingen” zo belangrijk, en hoe kan men er in overeenstemming mee handelen?

¹² Wil men deze verlangens echter elke dag opnieuw blijven overwinnen, dan moet men een intieme persoonlijke verhouding tot God opbouwen. Dit betekent dat men behalve persoonlijke studie en meditatie ook moet volharden in „smekingen” (1 Tim. 5:5). Paulus noemt niet alleen gebeden in het algemeen, maar zegt „smekingen”. Dit zijn smeekbeden tot God waarin uiting wordt gegeven aan een intense behoefte. Men smeekt, ja, bedelt aldus om hulp, misschien met „sterk geroep en tranen”. — Hebr. 5:7.

¹³ Zijn uw gebeden om zelfbeheersing en kracht zo intens? Volhardt u erin? Bidt u op hetzelfde moment dat deze verlangens sterk worden? Bent u specifiek, waarbij u misschien dingen aan onze Vader onthult die u niet aan een ander mens zou toevertrouwen? Handelt u bovendien in harmonie met uw gebeden? Eén christelijke vrouw zei: „Vraag niet of Jehovah u wil helpen seksuele verlangens te overwinnen wanneer u voortdurend aan seks denkt. Het is waar dat uw seksuele verlangens op bepaalde tijden gedurende de maand erg groot kunnen zijn. Activeer uw geest door iets anders te doen. Ga iemand opzoeken. Maak een wandeling of doe iets waardoor uw aandacht wordt afgeleid. Blijf gedurende dat deel van de maand zo druk mogelijk bezig.” Een ander die ook inzag hoe belangrijk het is druk bezig te blijven met „ieder goed werk”, was het hiermee eens en zei: „Ga ramen lappen. Schrob uw vloer. Geef uw huis een grote beurt. Ik heb het gedaan. Het helpt!” Wanneer u ziet dat Jehovah u met dit probleem helpt — neen, niet door een wonder te verrichten, maar door u op zijn minst de kracht te geven om er elke dag het hoofd aan te bieden — zult u dichter tot hem getrokken worden.

14. (a) Wat kan er gebeuren wanneer iemand geen intieme verhouding tot Jehovah heeft? (b) Wat kunnen alleenstaande ouders doen terwijl zij op een christelijke huwelijkspartner wachten?

¹⁴ Zonder deze kostbare „vertrouwelijke omgang met Jehovah” zou iemand tot elke prijs een huwelijkspartner kunnen gaan zoeken, terwijl hij of zij misschien zelfs afspraakjes maakt met wereldse personen (Ps. 25:14). Iemand die dit had gedaan, gaf toe: „Het werkelijke probleem was, dat ik niet dicht bij Jehovah was gebleven. Toen ik een kans had om te trouwen, klonk dit zo goed. Ik vergat de morele maatstaven waarin ik was onderwezen. Op zekere dag besefte ik echter dat de man alleen belangstelling had voor zichzelf en niet voor een huwelijk. Dan zou ik met een schuldig geweten hebben moeten leven.” Ja, de ongehuwde staat kan moeilijk zijn, maar, zoals een gescheiden christelijke vrouw waarschuwde: „Er is iets wat nog veel erger is dan ongehuwd te zijn. Dat is, met de verkeerde persoon gehuwd te zijn!” De mogelijkheid is altijd aanwezig dat men een partner vindt onder toegewijde christenen, iemand „in de Heer” (1 Kor. 7:39). Sommigen hebben vele jaren op zo’n partner gewacht. Ondertussen zijn zij niet bitter geworden of hebben zij zich niet door hun omstandigheden laten overstelpen. Zij hebben de tijd wijselijk gebruikt om de hoedanigheden te ontwikkelen die hen tot een betere partner zouden kunnen maken. Eén alleenstaande ouder zei hierover: „Ik vraag mezelf af: ’Ben ik de geestelijk gezinde vrouw die iemand zou kiezen?’ Indien ik als ongehuwde vrouw ongenietbaar ben, zal iemand die met mij trouwt, waarschijnlijk met een ongenietbare partner opgescheept komen te zitten.”

EEN HUISHOUDING BESTUREN EN KINDEREN OPVOEDEN

15. (a) Wat hebben sommige alleenstaande ouders gedaan om op succesvolle wijze een huishouding te besturen? (b) Hebt u soms nog meer suggesties?

¹⁵ Hoewel het een zware taak is, hebben veel alleenstaande ouders de bekwame vrouw nagevolgd die in Spreuken 31 wordt beschreven. Alhoewel zij gehuwd was, had zij het algemene toezicht over de huishouding. Zij spaarde geld door weloverdacht inkopen te doen, door van grondstoffen haar eigen goederen te maken en door geen voedsel te verspillen, want zij bereidde een „voorgeschreven deel” (vs. 13-15, 19). Zij begon ’s morgens vroeg en werkte tot laat in de avond (vs. 15, 18). Zij maakte voorwerpen en verkocht die (vs. 24). Zij gebruikte „haar handen” om werkzaamheden te verrichten (vs. 17, 19). Ten einde te leren ’hun handen’ op vaardige wijze te gebruiken, hebben sommige alleenstaande ouders in deze tijd doe-het-zelfboeken gelezen en de raad van vakmensen ingewonnen. (Vaak hebben zij, na uitgelegd te hebben hoe zij ervoor stonden, gratis deskundig onderricht ontvangen.) Anderen hebben hun behoeften kenbaar gemaakt aan medegetuigen van Jehovah die een bepaalde technische kennis hadden, en wanneer deze Getuigen hiertoe in de gelegenheid waren, hebben zij vriendelijk hulp geboden. Door dit alles kunnen de onkosten laag gehouden worden.

16. Waarom is het van het grootste belang op God te vertrouwen, en door wier voorbeeld wordt deze noodzaak geïllustreerd?

¹⁶ Nu de tijden moeilijker worden, moet een weduwe toch, ondanks alles wat zij kan doen, op God vertrouwen voor haar dagelijkse voorzieningen. Een goed voorbeeld van iemand die „haar hoop op God gesteld” had, was de alleenstaande ouder die in de dagen van Gods profeet Elia in het stadje Sarfath woonde. Onder leiding van Jehovah’s geest vroeg Elia haar om haar laatste beetje voedsel, met de belofte dat God voor haar zou zorgen. Wat zou u hebben gedaan? Zij had genoeg voor één laatste maaltijd. Op zijn minst die ene maaltijd was iets waarop zij kon rekenen. Toch gaf zij, wegens haar geloof, het zekere op voor het onzekere. Gods bij monde van de profeet gesproken woord ging in vervulling. Het heeft haar en haar zoon nooit aan voedsel ontbroken. Thans moeten alleenstaande ouders, alsook alle andere christenen, evenzo vertrouwen stellen in God door eerst zijn koninkrijk te zoeken en door aan zijn rechtvaardige maatstaven te voldoen. Dan zullen zij ervaren dat hij in hun behoeften zal voorzien. — 1 Kon. 17:8-16; Luk. 4:25, 26; Matth. 6:31-33.

17. Wat moeten alleenstaande ouders nooit vergeten indien zij hun kinderen op succesvolle wijze willen grootbrengen, en waarom?

¹⁷ De moeilijke taak om zowel „moeder” als „vader” voor de kinderen te zijn en hen op juiste wijze groot te brengen, kan alleen worden volbracht wanneer de ouder nooit vergeet wat in het huisgezin de belangrijkste plaats dient in te nemen. Merk het bijbelse antwoord op:

„Beter is een weinig in de vrees voor Jehovah, dan een overvloedige voorraad en verwarring daarbij. Beter is een schotel groente waar liefde is, dan een aan de kribbe gevoederde stier en haat daarbij” (Spr. 15:16, 17).

De werkelijke waarde van een maaltijd bestaat niet in datgene wat op de tafel staat, maar in datgene wat zich in het hart bevindt van degenen die gezamenlijk eten. Liefde en een heilzame vrees voor God zijn de dingen die werkelijk tellen.

18. (a) Wat hebben sommige alleenstaande ouders gedaan om over genoeg geld te beschikken en toch tijd te hebben om voor hun kinderen te zorgen? (b) Wat zou er volgens u nog meer gedaan kunnen worden?

¹⁸ Ten einde tijd te hebben om hun kinderen te helpen ontzag voor God te ontwikkelen en toch over voldoende geld te beschikken, hebben sommige alleenstaande ouders, vaak met de hulp van hun kinderen, hun zelfgemaakte goederen verkocht of hebben thuis diensten verricht.a Anderen hebben gebruik gemaakt van de een of andere regeringshulp waarop zij een wettelijk en moreel recht mochten laten gelden. Verscheidenen hebben hun levensstandaard verlaagd, zodat zij met part-timewerk kunnen rondkomen, zoals een christelijke vrouw met vier kinderen heeft gedaan. Ze zei: „Ik wilde zoveel mogelijk bij de kinderen zijn. Het was al erg genoeg dat zij geen vader hadden, zonder daarbij ook nog van een moeder beroofd te zijn.” Natuurlijk zullen niet allen zo’n geschikte werkkring kunnen vinden. Door de kinderen echter in vertrouwen te nemen en hun uit te leggen waarom werelds werk noodzakelijk is en door zoveel mogelijk tijd met hen door te brengen, kunnen deze ouders ervoor zorgen dat er thuis een hartelijke, liefdevolle sfeer heerst.

19. (a) Wat betekent het voor ouders „hun kinderen lief te hebben”? (b) Waarom is dit voor een alleenstaande ouder niet altijd gemakkelijk?

¹⁹ Het is uiterst belangrijk dat alleenstaande ouders ’hun kinderen liefhebben’, waartoe ook behoort dat zij het nodige strenge onderricht geven (Tit. 2:4; Spr. 13:24). Hierdoor zal voorkomen kunnen worden dat de kinderen, die reeds één ouder missen, zich onzeker voelen. Aangezien sommige vrouwen geneigd zijn sentimenteel te zijn, kan het een werkelijke krachtsinspanning vereisen om streng onderricht te geven. Houd echter in gedachte dat streng onderricht, dat ook straf kan inhouden, het kind laat weten dat u hem genoeg liefhebt om hem niet in moeilijkheden te laten geraken.

20. (a) Wat hebben sommigen gedaan om een nauwe band met hun kinderen in stand te houden? (b) Welke tweevoudige zegening spruit eruit voort wanneer men een nauwe band met zijn kinderen in stand houdt en hen op juiste wijze grootbrengt?

²⁰ Alleenstaande ouders die een nauwe band met hun kinderen in stand hebben gehouden, geven de volgende raad:

„Stel een speciale tijd terzijde om met de kinderen samen te zijn, en laat daar niets tussen komen. De huishoudelijke bezigheden zullen er altijd zijn, de kinderen niet. Concentreer u erop de kinderen in geestelijk opzicht op te bouwen.” „Mijn strenge onderricht moest gematigd worden door begrip, wegens de schok dat zij hun moeder hadden verloren. Ik praat bij elke gelegenheid met hen, ongeacht op welke tijd van de dag of de nacht. Wij hebben ’gezellige momenten’ wanneer wij het eten klaarmaken. Dan schenken de kinderen mij werkelijk hun vertrouwen.”

Zo’n liefde slaat aan. Kinderen zien en voelen dit. Hoewel al deze moeitevolle pogingen om de kinderen groot te brengen, veel inspanning vergen, heeft de ouder de rijke voldoening hen tot verantwoordelijke lofprijzers van Jehovah te zien opgroeien. Zulk werk vormt bovendien een morele bescherming voor de ouder. — 1 Tim. 2:15.

HET VOLLEDIGE ANTWOORD — DE NIEUWE ORDENING

21. (a) Kunnen de problemen van een alleenstaande ouder gemakkelijk worden opgelost? (b) Wat wordt door een getrouwe handelwijze tot stand gebracht?

²¹ „Ik heb bijna elke dag een aandeel aan het predikingswerk. Ik studeer en bid voortdurend”, zei één weduwe, die eerlijk toegaf: „Toch val ik elke avond huilend in slaap.” Ja, de problemen waaraan een alleenstaande ouder het hoofd moet bieden, kunnen moeilijk worden opgelost. Vaak is het een dagelijkse strijd. Toch is elke dag dat een christen volharding aan de dag legt, een nieuwe klap in het gezicht van Satan, die de beschuldiging heeft geuit dat mensen ermee zouden ophouden God te dienen wanneer de omstandigheden moeilijk zouden worden (Job 1:9-11; Spr. 27:11). Besef dat het levenslot van niemand thans volmaakt is. „De gehele gemeenschap van uw broeders” lijdt (1 Petr. 5:9). De problemen van iemand anders verschillen misschien van die waarmee u hebt te kampen, maar ze zijn voor die persoon even intens. De situatie zou, ongeacht met welke problemen u te kampen hebt, altijd erger kunnen zijn. Probeer dus zoveel mogelijk over de positieve aspecten van uw leven na te denken.

22. (a) Waarop dienen wij onze ogen gericht te houden, en waarom? (b) Wat zal in het volgende artikel worden beschouwd?

²² Bovenal moeten wij onze ogen gevestigd houden op de levende hoop van een komend samenstel dat volmaakte voldoening zal schenken. De apostel Paulus zei in dit verband dat „wij onze ogen niet gericht houden op de dingen die men ziet [de verdrukkingen die ons van ons stuk kunnen brengen en kunnen neerwerpen], maar op de dingen die men niet ziet [de hoop op eeuwig leven]. Want de dingen die men ziet, zijn tijdelijk, maar de dingen die men niet ziet, zijn eeuwig”. Ja, de druk van het tegenwoordige, frustrerende samenstel zal uiteindelijk ophouden. De zegeningen van de Nieuwe Ordening, die zo nabij is, zullen geen einde hebben. Houd deze duidelijk voor ogen, want dan zult u ’de moed niet opgeven’ (2 Kor. 4:8, 9, 16-18). Wat kunnen anderen echter doen om alleenstaande ouders te helpen? Dit zal in het volgende artikel worden besproken.

[Voetnoten]

[Kader op blz. 20]

HOE STAANDE TE BLIJVEN

□ Vertrouw thans op God en koester de hoop op het eeuwige leven dat hij heeft beloofd

□ Houd een intieme, persoonlijke verhouding tot God in stand

□ Blijf bezig met het verrichten van heilzaam werk

[Illustratie op blz. 17]

Alleenstaande ouders kunnen hun kinderen leren huishoudelijk werk te verrichten

[Illustratie op blz. 18]

„Stel een speciale tijd terzijde om met de kinderen samen te zijn . . . Praat bij elke gelegenheid met hen”