Onderwijs met een doel

„Verleen kennis aan een rechtvaardige en hij zal in wetenschap toenemen.” — SPREUKEN 9:9.

 1. Wat verwacht Jehovah van zijn dienstknechten met betrekking tot kennis?

JEHOVAH is „een God van kennis” (1 Samuël 2:3). Hij onderwijst zijn dienstknechten. Mozes voorzei dat contemporaine volken over Israël zouden zeggen: „Deze grote natie is ongetwijfeld een wijs en verstandig volk” (Deuteronomium 4:6). Ware christenen dienen eveneens goed geïnformeerde personen te zijn. Zij moeten uitstekende studenten van Gods Woord zijn. Het doel van een dergelijke studie aantonend, schreef de apostel Paulus: „Wij [hebben] . . . niet opgehouden voor u te bidden en te vragen dat gij vervuld moogt worden met de nauwkeurige kennis van zijn wil, in alle wijsheid en geestelijk inzicht, opdat gij moogt wandelen op een wijze die Jehovah waardig is, ten einde hem volledig te behagen, terwijl gij in ieder goed werk vrucht blijft dragen en blijft toenemen in de nauwkeurige kennis van God.” — Kolossenzen 1:9, 10.

 2. (a) Wat is noodzakelijk om nauwkeurige kennis van God te verkrijgen? (b) Hoe heeft het Besturende Lichaam van Jehovah’s Getuigen aandacht aan deze kwestie geschonken?

² Studie met de bedoeling nauwkeurige kennis van God en zijn voornemens te verkrijgen, vereist op z’n minst een minimum hoeveelheid scholing. Maar veel mensen die de waarheid uit Gods Woord hebben leren kennen, wonen in landen waar zij weinig of geen gelegenheid hebben gehad goed werelds onderwijs te ontvangen. Zij verkeerden in een nadelige positie. Teneinde dit probleem te overwinnen, heeft het Besturende Lichaam van Jehovah’s Getuigen nu al vele jaren instructies gegeven om, waar nodig, lees- en schrijfcursussen in de gemeenten te organiseren. Meer dan dertig jaar geleden publiceerde de Braziliaanse krant Diário de Mogi een artikel getiteld „Jehovah’s Getuigen voeren strijd tegen het analfabetisme”. Daarin stond: „Een bekwame onderwijzer zet zich aan de taak . . . geduldig anderen te leren lezen en schrijven. . . . De leerlingen moeten, omdat de omstandigheden hen als dienaren van God hiertoe noodzaken, hun kennis van de taal ontwikkelen teneinde lezingen en toespraakjes te kunnen houden.” Duizenden mensen over de hele wereld zijn aldus in staat gesteld goede studenten van Gods Woord te worden. Zij aanvaardden deze basisopleiding met een verheven doel in gedachten.

Bekwaamheden noodzakelijk om doeltreffende bedienaren te zijn

3, 4. (a) Waarom zijn ware christenen geïnteresseerd in onderwijs? (b) Wat was de situatie in Israël, en welke basisopleiding is binnen onze hedendaagse gemeenten onontbeerlijk?

³ Ware christenen zijn geïnteresseerd in onderwijs, niet omdat zij een hoog opleidingspeil als zodanig op prijs stellen, maar om doeltreffender dienstknechten van Jehovah te worden. Christus gaf alle christenen de volgende opdracht: „Maakt discipelen van mensen uit alle natiën, . . . en leert hun onderhouden alles wat ik u geboden heb” (Mattheüs 28:19, 20). Om anderen te kunnen onderwijzen, moeten zij eerst zelf leren, en dit vereist goede studiemethoden. Zij moeten de bekwaamheid bezitten de Schrift zorgvuldig te onderzoeken (Handelingen 17:11). Teneinde zich van hun opdracht te kwijten, moeten zij ook vloeiend kunnen lezen. — Zie Habakuk 2:2; 1 Timotheüs 4:13.

⁴ Zoals wij in het vorige artikel hebben gezien, is er goede reden om aan te nemen dat over het algemeen zelfs jongeren in het oude Israël konden lezen en schrijven (Rechters 8:14; Jesaja 10:19). Christelijke bedienaren in deze tijd moeten tijdens hun van huis tot huis verrichte predikingswerk nette notities maken. Zij schrijven brieven, maken aantekeningen op vergaderingen en voorzien hun studiemateriaal van kanttekeningen. Dit alles vereist een leesbaar handschrift. De boekhouding bijhouden in de christelijke gemeente vergt op z’n minst een basiskennis van rekenen.

Voordelen van een juiste schoolopleiding

 5. (a) Wat is de oorsprong van het woord „school”? (b) Welke gelegenheid moeten jonge mensen aangrijpen?

⁵ Het is interessant dat het woord „school” is afgeleid van het Griekse woord schoʹle, dat oorspronkelijk de betekenis had van „vrije tijd” of het gebruik van vrije tijd voor de een of andere serieuze activiteit, zoals leren. Later ging het de plaats aanduiden waar dit leren plaatsvond. Hieruit valt op te maken dat vroeger alleen de bevoorrechte klasse — in Griekenland en de meeste andere landen — de vrije tijd had om te leren. De werkende klasse bleef over het algemeen onwetend. Tegenwoordig wordt in de meeste landen aan kinderen en jongeren de tijd gegeven om te leren. Jonge Getuigen dienen zeker de gelegen tijd uit te kopen om kennis te vergaren en bekwame dienstknechten van Jehovah te worden. — Efeziërs 5:15, 16.

6, 7. (a) Wat zijn enkele voordelen van een juiste schoolopleiding? (b) In welke opzichten kan het leren van een andere taal nuttig zijn? (c) Wat is de situatie in deze tijd onder veel jonge mensen die hun schoolopleiding hebben voltooid?

⁶ Een basiskennis van geschiedenis, aardrijkskunde, wis- en natuurkunde, enzovoort, zal jonge Getuigen in staat stellen all-round bedienaren te worden. Hun schoolopleiding zal hun niet alleen vele onderwerpen leren, maar zal hun ook het leerproces bijbrengen. Ware christenen houden niet op met leren en studeren wanneer zij van school af komen. Maar wat zij uit hun studie halen, zal grotendeels afhankelijk zijn van de omstandigheid of zij weten hoe zij moeten studeren. De opleiding die zij zowel in de wereld als in de gemeente ontvangen, kan hen helpen hun denkvermogen te ontwikkelen (Spreuken 5:1, 2). Wanneer zij lezen, zullen zij beter in staat zijn te onderscheiden wat belangrijk is, wat de moeite van het opmerken en onthouden waard is.

⁷ Het leren van een andere taal bijvoorbeeld zal niet alleen het geestelijke bevattingsvermogen van jonge mensen ontwikkelen, maar zal hen ook bruikbaarder voor Jehovah’s organisatie maken. Op sommige bijkantoren van het Wachttorengenootschap hebben een aantal jonge broeders en zusters er baat bij gehad dat zij vloeiend Engels konden spreken of lezen. Bovendien moeten alle christelijke bedienaren er moeite voor doen zich goed uit te drukken in hun moedertaal. Het goede nieuws van het Koninkrijk is het waard op een duidelijke en grammaticaal correcte wijze tot uitdrukking gebracht te worden. De feiten tonen aan dat in de hedendaagse wereld veel jongeren die hun schoolopleiding hebben voltooid er nog steeds moeite mee hebben correct te schrijven en te spreken en zelfs het meest eenvoudige rekenwerk te doen; en zij hebben slechts een uiterst vaag idee van geschiedenis en aardrijkskunde.

Toereikend onderwijs

 8. Welke schriftplaatsen hebben betrekking op het onderwerp van wereldse opleiding en iemands vermogen om in zijn eigen onderhoud te voorzien?

⁸ Dit schijnt derhalve een geschikte tijd te zijn om de houding van een christen ten aanzien van een wereldse opleiding te beschouwen. Welke bijbelse beginselen hebben betrekking op dit onderwerp? Ten eerste maakt in de meeste landen een juiste onderwerping aan „caesar” het noodzakelijk dat christelijke ouders hun kinderen naar school sturen (Markus 12:17; Titus 3:1). Wat jonge Getuigen betreft, zij moeten met betrekking tot hun schoolwerk in gedachte houden wat in Kolossenzen 3:23 staat, namelijk: „Wat gij ook doet, verricht uw werk met geheel uw ziel als voor Jehovah en niet voor mensen.” Een tweede erbij betrokken beginsel is dat christenen in hun eigen levensonderhoud moeten kunnen voorzien, zelfs als zij volle-tijd pionierbedienaren zijn (2 Thessalonicenzen 3:10-12). Als een man getrouwd is, dient hij op een juiste wijze te kunnen voorzien in het onderhoud van zijn vrouw en eventuele kinderen die geboren worden, en nog wat extra te hebben om weg te geven aan de behoeftigen en om het plaatselijke en wereldomvattende predikingswerk te ondersteunen. — Efeziërs 4:28; 1 Timotheüs 5:8.

9, 10. (a) Wat schijnt in veel landen een tendens te zijn? (b) Wat zou een pionierbedienaar als een redelijk loon kunnen beschouwen?

⁹ Hoeveel onderwijs heeft een jonge christen nodig om deze bijbelse beginselen te eerbiedigen en aan zijn christelijke verplichtingen te voldoen? Dit verschilt van land tot land. Over het geheel genomen schijnt het in veel landen echter de algemene tendens te zijn dat het niveau van de schoolopleiding die vereist wordt om een fatsoenlijk loon te verdienen, nu hoger ligt dan enkele jaren geleden. Uit berichten die zijn binnengekomen van bijkantoren van het Wachttorengenootschap in verschillende delen van de wereld blijkt dat het op veel plaatsen moeilijk is om na voltooiing van slechts de minimum door de wet vereiste schoolopleiding, of in enkele landen zelfs na voltooiing van het middelbaar onderwijs, fatsoenlijk betaalde betrekkingen te vinden.

¹⁰ Wat wordt met een „fatsoenlijk loon” bedoeld? Het duidt niet op een hoog gesalarieerde betrekking. Webster’s Dictionary definieert „fatsoenlijk” in dit verband als „redelijk, voldoende”. Wat zou bijvoorbeeld „redelijk” genoemd kunnen worden voor degenen die pionierbedienaren van het goede nieuws willen zijn? Zulke personen hebben gewoonlijk part-time werk nodig om hun broeders en zusters of hun familie geen „dure last” op te leggen (1 Thessalonicenzen 2:9). Hun loon zou „redelijk” of „voldoende” genoemd kunnen worden als datgene wat zij verdienen, hen in staat stelt fatsoenlijk te leven en hun voldoende tijd en kracht laat om hun christelijke bediening te volbrengen.

11. Waarom hebben sommige jongeren de pioniersdienst opgegeven, en welke vraag wordt opgeworpen?

¹¹ Wat is vaak de situatie in deze tijd? Er is bericht dat in sommige landen veel welmenende jongeren die zich de pioniersdienst ten doel hadden gesteld, van school af zijn gegaan nadat zij de minimum vereiste schoolopleiding hadden voltooid. Zij hadden geen vakkennis of wereldlijke kwalificaties. Als zij niet door hun ouders werden ondersteund, moesten zij part-time werk zoeken. Sommigen hebben om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen een baantje moeten aanvaarden waarbij zij vele uren per week moesten werken. Daar zij lichamelijk uitgeput raakten, gaven zij de pioniersdienst op. Wat kunnen zulke personen doen om in hun onderhoud te voorzien en de pioniersdienst te hervatten?

Een evenwichtige kijk op opleiding

12. (a) Welke twee extreme zienswijzen met betrekking tot opleiding zal een christen vermijden? (b) Wat dient voor opgedragen dienstknechten van Jehovah en hun kinderen het doel van opleiding te zijn?

¹² Een evenwichtige kijk op opleiding kan helpen. Voor veel jonge mensen in de wereld is opleiding een statussymbool, iets wat hen kan helpen hogerop te komen op de maatschappelijke ladder, de sleutel tot een welvarende, materialistische levensstijl. Voor anderen is een schoolopleiding een vervelend karwei waar zij zo spoedig mogelijk van af moeten zien te komen. Geen van deze zienswijzen is juist voor ware christenen. Wat zou dan „een evenwichtige zienswijze” genoemd kunnen worden? Christenen moeten opleiding bezien als een middel tot een doel. In deze laatste dagen is het hun doel Jehovah zo veel en zo effectief mogelijk te dienen. Indien in het land waar zij wonen een minimale schoolopleiding of zelfs middelbaar onderwijs hen alleen maar in staat stelt een werkkring te vinden die onvoldoende inkomsten opbrengt om zich als pionier te kunnen bedruipen, zou beschouwd kunnen worden of extra scholing of opleiding noodzakelijk is. Dit zou gedaan worden met het specifieke doel van volle-tijddienst in gedachten.

13. (a) Hoe is één zuster op de Filippijnen in de pioniersdienst kunnen blijven terwijl zij zich ook van haar gezinsverplichtingen kon kwijten? (b) Welke waarschuwing komt hier juist van pas?

¹³ Sommigen hebben opleidingscursussen gevolgd die de deur hebben geopend tot werkgelegenheden die hen in staat stelden de volle-tijddienst op te nemen of te hervatten. Eén zuster op de Filippijnen was kostwinster van het gezin, maar zij wilde pionieren. Het bijkantoor bericht: „Zij is hierin geslaagd doordat zij een accountantsopleiding heeft gevolgd.” In hetzelfde bericht van het bijkantoor stond: „In ons land zijn er tamelijk velen die studeren en niettemin hun schema zo hebben kunnen inrichten dat zij pionieren. Gewoonlijk worden zij naarmate zij zich meer op de studie toeleggen betere verkondigers, mits zij niet al te ambitieus worden in het najagen van wereldse bezigheden.” De laatste opmerking dient ons tot nadenken te stemmen. Het doel van de extra scholing, waar dit noodzakelijk schijnt, mag niet uit het oog verloren worden of in een materialistisch oogmerk veranderen.

14, 15. (a) Waarom dienen er met betrekking tot opleiding geen vaste regels te worden opgesteld? (b) Welke wereldse opleiding hebben sommige verantwoordelijke broeders ontvangen, maar waardoor is dit gecompenseerd?

¹⁴ In enkele landen voorziet middelbaar onderwijs in een beroepsopleiding die een jonge christen erop kan voorbereiden tegen de tijd dat hij is afgestudeerd, het een of andere vak of beroep ter hand te nemen. Zelfs wanneer dit niet het geval is, vinden in sommige landen ondernemende jongeren die slechts een basisopleiding hebben genoten, part-time werk waardoor zij in staat zijn genoeg te verdienen om te pionieren. Er dienen dus geen vaste regels voor of tegen extra opleiding te worden opgesteld.

¹⁵ Velen die nu in verantwoordelijke posities dienen als reizende opzieners, op het hoofdbureau van het Genootschap of op een van de bijkantoren hebben slechts een basisopleiding genoten. Zij waren getrouwe pioniers, zijn er nooit mee opgehouden te leren, hebben opleiding ontvangen en hebben grotere verantwoordelijkheden toevertrouwd gekregen. Zij hebben geen spijt van de keus die zij hebben gedaan. Anderzijds hebben enkele van hun leeftijdgenoten voor een universitaire opleiding gekozen en zijn, overmeesterd door de geloofverwoestende filosofieën en „wijsheid van deze wereld”, ermee opgehouden God te dienen. — 1 Korinthiërs 1:19-21; 3:19, 20; Kolossenzen 2:8.

De kosten berekenen

16. (a) Wie beslist of een verdere opleiding wenselijk is, en wat dient bovenal in gedachte gehouden te worden? (b) Wat dient in aanmerking genomen te worden?

¹⁶ Wie beslist of een jonge christen wel of geen verdere scholing of opleiding ter hand moet nemen? Het bijbelse gezagsbeginsel komt hier om de hoek kijken (1 Korinthiërs 11:3; Efeziërs 6:1). Op grond daarvan zullen ouders hun kinderen beslist leiding willen geven bij de keus van een vak of beroep en bijgevolg ook bij de hoeveelheid opleiding die nodig zal zijn. In veel landen moeten opleidings- en beroepskeuzen al aan het begin van het middelbaar onderwijs worden gedaan. Dat is het tijdstip waarop christelijke ouders en jongeren Jehovah’s leiding moeten zoeken om een verstandige keus te doen, waarbij de belangrijkste plaats moet worden toegekend aan de Koninkrijksbelangen. Jonge mensen hebben verschillende natuurlijke geneigdheden en begaafdheden. Verstandige ouders zullen die in aanmerking nemen. Elk eerlijk werk is eerbaar, of het nu een blauwe- of een witte-boordenbaan is. Hoewel de wereld kantoorwerk misschien hoog aanslaat en neerkijkt op met de handen verricht hard werk, doet de bijbel dit beslist niet (Handelingen 18:3). Wanneer ouders en jonge christenen in deze tijd dus na een zorgvuldige en gebedsvolle beschouwing van de voor- en nadelen een beslissing voor of tegen verdere opleiding na beëindiging van het middelbaar onderwijs nemen, dienen anderen in de gemeente hen niet te bekritiseren.

17. Welke keus doen sommige ouders die Getuigen zijn, voor hun kinderen?

¹⁷ Als christelijke ouders een verantwoorde beslissing nemen om hun kinderen na beëindiging van het middelbaar onderwijs een verdere opleiding te laten volgen, is dit een voorrecht dat hun beschoren is. De duur van deze studieperiode zal variëren naar gelang van het soort van vak of beroep waarvoor gekozen is. Om financiële redenen en teneinde hun kinderen zo snel mogelijk in de volle-tijddienst te krijgen, hebben veel christelijke ouders een kortdurend studieprogramma voor hen uitgekozen op een school voor beroepsopleiding of een technische school. In sommige gevallen hebben jongeren praktijkervaring moeten opdoen in een bepaald vak, maar altijd met een vol leven van dienst voor Jehovah als doel.

18. Wat dient in gedachte gehouden te worden als er extra cursussen gevolgd worden?

¹⁸ Als er extra cursussen gevolgd worden, dient het motief beslist niet te zijn om in schoolse wijsheid uit te blinken of een prestigieuze wereldse carrière na te streven. Cursussen moeten met zorg gekozen worden. Dit tijdschrift heeft de gevaren van hoger onderwijs beklemtoond, en terecht, want veel van het hoger onderwijs is in strijd met de „gezonde leer” van de bijbel (Titus 2:1; 1 Timotheüs 6:20, 21). Bovendien zijn veel scholen voor hoger onderwijs sinds de jaren zestig broeinesten van wetteloosheid en immoraliteit geworden. „De getrouwe en beleidvolle slaaf” heeft het sterk ontmoedigd zich in dat soort van omgeving te begeven (Mattheüs 24:12, 45). Er moet echter worden toegegeven dat in deze tijd jongeren op zowel scholen voor middelbaar onderwijs als de hogere technische scholen en zelfs op hun werk geconfronteerd worden met deze zelfde gevaren. — 1 Johannes 5:19.a

19. (a) Welke voorzorgsmaatregelen moeten getroffen worden door degenen die besluiten extra cursussen te volgen? (b) Hoe hebben sommigen veel profijt getrokken van hun opleiding?

¹⁹ Als er voor extra opleiding besloten wordt, zou een jonge Getuige er goed aan doen deze opleiding indien mogelijk te volgen terwijl hij nog thuis woont, waardoor hij kan vasthouden aan studiegewoonten, vergaderingbezoek en predikingsactiviteit als een normaal onderdeel van het christelijke gezinsleven. Van meet af aan dient ook een juist standpunt ten aanzien van bijbelse beginselen te worden ingenomen. Er moet in gedachte gehouden worden dat Daniël en zijn drie Hebreeuwse metgezellen gevangenen in ballingschap waren toen zij ertoe verplicht werden een voortgezette opleiding in Babylon te volgen, maar zij hielden consequent vast aan hun rechtschapenheid (Daniël hfdst. 1). In een aantal landen hebben jonge Getuigen die de geestelijke belangen op de eerste plaats stelden, cursussen gevolgd die hen toerustten voor part-time werk als accountants, handwerkslieden, onderwijzers, vertalers, tolken of andere beroepen, waardoor zij genoeg verdienden om zich te kunnen bedruipen in hun voornaamste loopbaan als pionier (Mattheüs 6:33). Een aantal van deze jongeren zijn later reizende opzieners of vrijwillige werkers op Bethel geworden.

Een verenigd, goed opgeleid volk

20. Welk onderscheid dat in de wereld gemaakt wordt, heeft geen plaats onder Jehovah’s volk?

²⁰ Of iemand onder Jehovah’s volk nu een witte- of een blauwe-boordenbaan heeft, in het boerenbedrijf werkzaam is of in een dienstverlenende sector zijn geld verdient, allen moeten goede studenten van de bijbel en bekwame onderwijzers zijn. Dat allen door lezen, studeren en onderwijzen bekwaamheden verwerven, draagt ertoe bij dat het onderscheid dat in de wereld gemaakt wordt tussen handarbeiders en kantoormensen wegvalt. Dit resulteert in de eenheid en het wederzijdse respect die vooral aan de dag treden onder de vrijwillige werkers in Bethelhuizen en op plaatsen waar gebouwen van het Wachttorengenootschap opgetrokken worden, waar geestelijke hoedanigheden van het grootste belang zijn en van allen worden vereist. Hier werken ervaren kantoormensen vreugdevol samen met bekwame handarbeiders, terwijl allen liefdevolle waardering voor elkaar tentoonspreiden. — Johannes 13:34, 35; Filippenzen 2:1-4.

21. Wat dienen jonge christenen zich ten doel te stellen?

²¹ Ouders, leid uw kinderen op met het doel bruikbare leden van de nieuwe-wereldmaatschappij te worden! Jonge christenen, gebruik je gelegenheden voor opleiding als een middel om je ervoor toe te rusten je voorrechten in het dienen van Jehovah steviger vast te grijpen! Mogen jullie allen er als onderwezen personen blijk van geven zowel nu als voor eeuwig op Gods beloofde „nieuwe aarde”, goed toegeruste leden van de theocratische maatschappij te zijn. — 2 Petrus 3:13; Jesaja 50:4; 54:13; 1 Korinthiërs 2:13.

[Voetnoot]

Toets uw geheugen

◻ Waarom zijn ware christenen geïnteresseerd in opleiding?

◻ Welke extreme zienswijzen met betrekking tot opleiding zullen ware christenen vermijden?

◻ Welke aan extra opleiding klevende gevaren moeten in aanmerking worden genomen, en welke voorzorgsmaatregelen moeten getroffen worden?

◻ Welk onderscheid dat in de wereld gemaakt wordt, heeft geen plaats onder Jehovah’s volk?

[Illustratie op blz. 16]

Door ijverig te studeren, kunnen jonge christenen nuttiger leden van de nieuwe-wereldmaatschappij worden

[Illustratie op blz. 19]

Het motief voor verdere schoolopleiding, indien daarvoor gekozen wordt, moet het verlangen zijn Jehovah beter te dienen