In een gebied met beren

Bij een ander incident legde een echtpaar de laatste etappe af van een trektocht langs de Boundary Creek buiten Waterton in Zuid-Alberta. Plotseling kregen zij een beer in het oog die langs het pad op hen afkwam. De vrouw, die een rugzak om had, wierp zich op het pad neer in foetushouding, met haar handen achter haar hals en haar knieën opgetrokken voor haar maag. Haar man, die zes meter van haar af stond, zag verstijfd van angst toe hoe de beer steeds dichterbij kwam.

De beer ging onmiddellijk naar de vrouw en krabde aan de zak op haar rug in een poging voedsel te vinden. De vrouw liep krabben op haar rug, heup en billen op. Uiteindelijk besefte haar man dat hij iets moest doen, graaide in zijn rugzak en gooide een paar boterhammen op de grond. Daarbij viel er een pot uit zijn rugzak op een rotsblok en op dat geluid hield de beer het voor gezien en haastte zich het bos weer in. Het echtpaar maakte daarop dat het wegkwam. Wij moesten de beer afmaken daar hij al eerder bij incidenten met mensen betrokken was geweest.

De les die wij hieruit kunnen leren, is deze: Als u een rugzak bij u hebt en er komt een beer op u af, ontdoe u dan van de zak. Beren gaan vaak op mensen af omdat ze het op hun eten voorzien hebben en willen bereiken dat zij hun zak met eten laten vallen; dat leren ze heel snel. De weggegooide zak of camera of een ander voorwerp dat u bij u hebt, kan de beer afleiden, en dat geeft u de tijd om te ontkomen.

Fotografen moeten oppassen dat zij niet te dicht bij beren komen in hun pogingen foto’s te nemen. In het voorjaar van 1988 kampeerde een echtpaar ergens in het Glacier National Park. Zij ontwaarden een grizzlyberin met drie welpen. De man ging erheen met een fototoestel dat de mogelijkheid bezat automatisch meervoudige opnamen te maken. Hij nam de eerste foto’s vanaf een veilige plek op de helling tegenover de beren. Toen begon hij overmoedig te worden, daar de beren zijn aanwezigheid schenen te negeren.

Voorzichtig stak hij de helling over tot hij zich op dezelfde lawinegang bevond als de beren. De met zijn toestel gemaakte foto’s, die later ontwikkeld werden, lieten de beren van steeds dichterbij zien. Hij wilde de opname van zijn leven maken en kwam veel te dicht bij de berin, schond haar terrein en dwong haar te kiezen tussen weglopen of aanvallen.

De laatste foto’s in het toestel lieten tekenen zien dat de berin er genoeg van had — en ze kwam op hem af! De fotograaf probeerde in een boom te klimmen, maar het was te laat. De berin had hem al bereikt en bracht hem dodelijke verwondingen toe.

Bij een ander incident in de buurt van Lake Louise in het Banff National Park werd een man door een vrouwtjesgrizzly in zijn bovenbeen en hand gebeten. Ze had twee welpen bij zich. Maar er klopte iets niet. Ze was van een afstand van 150 meter aan komen stormen en had haar welpen onbeschermd achtergelaten. Het is onwaarschijnlijk dat een berin zo ver van haar welpen wegloopt om zonder kennelijke reden een mens aan te vallen.

Wij hadden het idee dat de hond van de wandelaar naar de berin toe was gerend en dat de berin de hond naar zijn eigenaar terug had gejaagd. Toen wij die gedachte opperden, ontkende de eigenaar van de hond dat en citeerde het parkreglement, waarin staat dat een hond aan de lijn moet blijven en te allen tijde in bedwang gehouden moet kunnen worden. Ik keerde mij tot de opzichter die bij mij was en zei dat wij de berin zouden moeten afmaken. De onmiddellijke reactie van de wandelaar was: „Waarom?”

„De aanval van de berin schijnt niet uitgelokt te zijn”, antwoordden wij, „en dus moet het dier afgemaakt worden.”

Hij dacht een moment na en bekende toen: „Oké. U hebt het bij het rechte eind. Het is precies gegaan zoals u zei. Mijn hond liep los en heeft de beer geprovoceerd.”

Sommige mensen denken dat een hond een bescherming is als zij dieper het park intrekken. Het tegenovergestelde is waar. Een hond die niet afgericht is, zal vaak naar een beer toe lopen, blaffen en dan de beer, die de achtervolging inzet, meebrengen naar zijn weerloze baas.

Hier volgt nog een incident waarbij een berin aanviel: Er werd gemeld dat er een kind was gebeten door een berin. Wij hoorden dat twee kinderen aan het spelen waren geweest op een grindstrandje terwijl de vader niet ver daarvandaan stond te vissen. De berin was plotseling uit het struikgewas komen zetten, had één kind gegrepen en het meegesleept. De vader was achter de berin aangegaan en had het kind teruggehaald, dat door de berin een stukje verder achtergelaten was.

Naar onze mening had de berin zich vergist. Ze kan de kinderen, die op hun handen en knieën zaten te spelen, voor reekalfjes of misschien elandkalfjes hebben aangezien. De berin had het kind blijkbaar uit vrije wil achtergelaten toen ze tot de ontdekking kwam dat haar prooi een mens was. Helaas was de ene beet genoeg om het kind dodelijk te verwonden. Bedenk dus dat alhoewel de beren in het park lopen, dit niet wil zeggen dat ze tam zijn. Ze kunnen kinderen aanvallen en doen dat soms ook, zoals uit dit voorval blijkt. Houd uw kinderen dus bij u.

Nog iets om in gedachte te houden, is dat u geluid moet maken als u in een gebied met beren bent. Op die manier zult u de beren niet overvallen. Het is veiliger om met een groepje op pad te gaan; voor een man of zeven zal bijna elke beer wijken. Bent u echter betrekkelijk rustig geweest en ziet u ineens een beer, terwijl hij u nog niet gezien heeft, dan kan het ’t beste zijn geen plotseling, onverwacht geluid te maken dat een aanval zou kunnen uitlokken. Soms zal een verraste beer doen alsof hij aanvalt en snuivend of grommend op een dreigende manier op u afkomen. U bent te dichtbij en wordt gewaarschuwd. Het is tijd om uw gezonde verstand te gebruiken en u rustig terug te trekken en de beer de ruimte te laten. Die ruzie kunt u niet winnen.

Neem dus de tijd om de door de parken uitgegeven brochures over beren te lezen, zodat u weet wat u moet doen en waarop u moet letten als u in een gebied met beren bent.

Zo merkte een opzichter die langs een drukke hoofdweg door het park reed, een auto op die in de berm geparkeerd stond. Een van de passagiers voerde door zijn raampje een beer. De opzichter liep naar de bestuurder toe om erover te praten, terwijl het dier aan de andere kant van de auto gevoerd werd. Toen de passagier hoorde dat wat zij deden, zowel gevaarlijk als in strijd met de wet was, draaide hij snel het raampje dicht, tot ergernis van de beer, die prompt naar de andere kant van de auto holde, waar de opzichter nog met de bestuurder stond te praten. De verraste beer bleef op een meter afstand van de opzichter abrupt staan en wachtte. Het was net alsof hij wilde zeggen: „Ik wacht wel op m’n beurt, opzichter, maar schiet een beetje op, wil je!”

[Illustratie op blz. 7]

Uiterste voorzichtigheid is geboden in het territorium van grizzlyberen