Welke God aanbidt u?
OVER de hele wereld genomen zullen mensen die vraag op heel wat verschillende manieren beantwoorden. De apostel Paulus merkte op dat „er vele ’goden’ en vele ’heren’ zijn”, en tegenwoordig loopt het aantal goden dat wordt aanbeden in de miljoenen (1 Korinthiërs 8:5). Wist u echter dat veel mensen een andere god aanbidden dan zij denken? En hebt u zich gerealiseerd dat veel atheïsten meer toewijding bezitten dan degenen die in een god geloven? In welk opzicht?
Welnu, één betekenis van aanbidden is „grote, zelfs buitensporige achting, eerbied, of toewijding hebben voor”. In de oorspronkelijke talen van de bijbel brengen de woorden voor aanbidden de gedachte over van dienst of zich neerbuigen voor iemand. Laten wij met dit in gedachten eens zien hoe mensen zich erin kunnen vergissen wie of wat zij werkelijk aanbidden.
Fusiereligie
Neem bijvoorbeeld de oude Samaritanen. Velen van hen waren oorspronkelijk buitenlanders die door de Assyriërs naar Palestina waren overgebracht als vervanging voor de tien noordelijke stammen van Israël die in ballingschap waren gevoerd. Voordien hadden zij heidense goden gevolgd, maar nu deden zij moeite Jehovah, de God van Israël, te leren kennen. Gaven zij hun oude religie dan op? Nee. De bijbel bericht: „Zij deden naar hun vroegere religie. En deze natiën werden natiën die Jehovah vreesden, maar ze bleken hun eigen gehouwen beelden te dienen” (2 Koningen 17:40, 41). Hoewel de Samaritanen dus in naam Jehovah erkenden, dienden zij nog steeds hun oude goden en beoefenden aldus een vorm van fusiereligie.
Iets soortgelijks vond plaats toen missionarissen het rooms-katholicisme introduceerden in Zuid-Amerika. Zij bekeerden het grootste deel van de bevolking, maar evenals de Samaritanen uit de oudheid vergat de bevolking haar vroegere goden niet. Bijgevolg onderhouden „christenen” in Brazilië nog steeds de heidense vodouriten, waaronder vieringen ter ere van oude godheden, zoals de godin Iemanjá. In andere Zuidamerikaanse landen gebeuren vergelijkbare dingen.
Bovendien was de religie die deze missionarissen in Zuid-Amerika introduceerden, zelf een fusiereligie. Veel van haar leerstellingen, zoals de Drieëenheid, het hellevuur en de onsterfelijkheid van de ziel, waren afkomstig van oude heidense religies en filosofieën. Ze werden beslist niet in de bijbel aangetroffen. Haar feesten — met inbegrip van Kerstmis en Pasen — waren insgelijks van niet-christelijke oorsprong.a Is het mogelijk zulke heidense feesten te vieren en in zulke niet-christelijke leerstellingen te geloven en toch de God van de bijbel te aanbidden, die gezegd heeft: „Gij moogt geen andere goden tegen mijn persoon in hebben”? (Exodus 20:3) Beslist niet!
„Hoedt u voor de afgoden”
Beschouw alstublieft nog een andere manier waarop mensen in de kwestie van aanbidding misleid zijn. De apostel Johannes schreef: „Kindertjes, hoedt u voor de afgoden” (1 Johannes 5:21). Ongeveer een miljard mensen wordt tot de christenheid gerekend, en waarschijnlijk beweren zij dezelfde God te aanbidden als Johannes. Toch buigen honderden miljoenen van hen voor beelden van „heiligen”, van Jezus en van de maagd Maria.
Er bestaan subtielere vormen van afgoderij. In het jaar 44 G.T. hield koning Herodes Agrippa een openbare toespraak, en de mensen raakten zo opgewonden dat zij schreeuwden: „De stem van een god en niet van een mens!” (Handelingen 12:21, 22) Ja, zij verafgoodden Herodes en maakten hem tot een god. In deze tijd gebeuren soortgelijke dingen. Toen in Europa het nazisme aan de macht kwam, was in de roes van die dagen de kreet „Heil Hitler!” in werkelijkheid een uitroep van verering. Velen waren bereid voor de Führer te strijden en te sterven, als was hij een god, de redder van de natie. Toch was het merendeel van degenen die een dergelijke hulde bewezen, lid van een van de kerken van de christenheid!
In de tijd voor en na Hitler hebben andere politieke leiders zichzelf insgelijks als redder aangeprezen en exclusieve toewijding geëist. Degenen die zwichtten, maakten deze mensen tot goden, ongeacht tot welke officiële religie de „aanbidders” behoorden en zelfs indien zij beweerden atheïsten te zijn. Het eerbetoon dat charismatische sporthelden, filmsterren en andere personen uit de amusementswereld van hun fans ontvangen, is ook verwant aan aanbidding.
De aanbidding van het geld
Denk bovendien eens aan wat Jezus te kennen gaf toen hij zei: „Niemand kan twee meesters als slaaf dienen, want hij zal òf de een haten en de ander liefhebben, òf zich aan de een hechten en de ander verachten. Gij kunt niet God en de Rijkdom als slaaf dienen” (Mattheüs 6:24). Kent u iemand die tot een religie behoort maar voor wie geld verdienen het belangrijkste in zijn leven is? Wie dient zo iemand dan in werkelijkheid, God of de rijkdom? Hoeveel ongelovigen kent u die volkomen opgaan in de verwoede jacht op geld? Ook zij zijn stellig geldaanbidders, en misschien zijn zij ijveriger dan veel gelovigen.
De apostel Paulus zette een vergelijkbaar beginsel uiteen toen hij schreef: „Doodt daarom uw lichaamsleden die op de aarde zijn ten aanzien van hoererij, onreinheid, seksuele begeerte, schadelijke verlangens en begerigheid, welke afgoderij is” (Kolossenzen 3:5). Als wij iets zo sterk begeren dat wij al onze energie eraan besteden om het te krijgen en daarbij misschien zelfs de wet overtreden, dan is die zaak een afgod, een god, voor ons (Efeziërs 5:5). In een andere brief schreef Paulus over bepaalde kwaaddoeners: „Hun god is hun buik” (Filippenzen 3:19). Als ons hele doel in het leven is, onszelf te behagen, onze buik te vullen als het ware, dan zijn wij onze eigen god. Hoevelen kent u die dit soort van god aanbidden?
Ja, zoals de apostel Paulus schreef, zijn „er vele ’goden’ en vele ’heren’”. En in veel gevallen zijn hun aanbidders als de oude Samaritanen, doordat zij met hun lippen de ene god dienen en met hun daden een andere. In feite is er echter maar één God die onze aanbidding waard is. Weet u wie dat is? Bovendien is er één ding dat de aanbidding van alle overige goden verenigt. Wat is dat? In het volgende artikel krijgen wij het antwoord op deze vragen.
[Voetnoten]
a Zie voor verdere informatie het boek U kunt voor eeuwig in een paradijs op aarde leven, blz. 212, 213, uitgegeven door de Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.