Gezond vermaak is te vinden
DE BIJBEL keurt het niet af als mensen zich op plezierige wijze vermaken en beschouwt het genieten van ontspanning niet als tijdverspilling. Integendeel, Prediker 3:4 zegt dat er „een tijd om te lachen” en „een tijd om rond te huppelen” is.a Gods volk in het oude Israël genoot van verschillende soorten ontspanning, waaronder muziek, dansen en spelletjes. Jezus zelf woonde een groot bruiloftsfeest bij en een andere keer „een groot gastmaal” (Lukas 5:29; Johannes 2:1, 2). De bijbel is dus niet tegen een genoeglijk tijdverdrijf.
Daar echter in veel van het hedendaagse amusement gedrag wordt toegejuicht dat God mishaagt, rijst de vraag wat u kunt doen om ervoor te zorgen dat uw maatstaven voor het kiezen van vermaak gezond blijven.
Wees selectief
Bij het kiezen van hun ontspanning zullen christenen zich door bijbelse beginselen laten leiden. Zo schreef de psalmist David: „Jehovah zelf onderzoekt zowel de rechtvaardige als de goddeloze, en al wie geweld liefheeft, haat Zijn ziel stellig” (Psalm 11:5). En Paulus schreef aan de Kolossenzen: „Doodt daarom uw lichaamsleden die op de aarde zijn ten aanzien van hoererij, onreinheid, seksuele begeerte, schadelijke verlangens en begerigheid . . . Doet ze . . . nu werkelijk alle van u weg: gramschap, toorn, slechtheid, schimpend gepraat en ontuchtige taal.” — Kolossenzen 3:5, 8.
Veel van het thans beschikbare amusement botst duidelijk met deze geïnspireerde raad. ’Maar ik zou de dingen die ik zie uitbeelden nooit doen’, zullen sommigen misschien tegenwerpen. Dat mag dan zo zijn, maar zelfs als uw amusement niet aangeeft wat voor persoon u zult worden, kan het iets onthullen over de soort persoon die u al bent. Het zou bijvoorbeeld kunnen onthullen of u tot degenen behoort die ’geweld liefhebben’ of hun gedachten in beslag laten nemen door ’hoererij, seksuele begeerte, begerigheid en ontuchtige taal’, of dat u tot degenen behoort die werkelijk ’het kwade haten’. — Psalm 97:10.
Paulus schreef aan de Filippenzen: „Al wat waar is, al wat van ernstig belang is, al wat rechtvaardig is, al wat eerbaar is, al wat lieflijk is, alles waarover gunstig wordt gesproken, welke deugd er ook is en al wat lof verdient, blijft deze dingen bedenken.” — Filippenzen 4:8.
Maar wil deze schriftplaats zeggen dat elke film, elk boek of elk tv-programma waarin iets onrechtvaardigs, een misdaad misschien, het hoofdthema is, automatisch slecht is? Of zijn alle komedies uitgesloten omdat ze niet „van ernstig belang” zijn? Nee, want uit het verband blijkt dat Paulus het niet had over amusement maar over de meditaties van het hart, die gericht moeten zijn op dingen die Jehovah behagen (Psalm 19:14). Niettemin kan dat wat Paulus zei ons helpen wanneer het op het kiezen van amusement aankomt. Aan de hand van het beginsel in Filippenzen 4:8 kunnen wij ons afvragen: ’Mediteer ik door mijn keuze van amusement over dingen die niet eerbaar zijn?’ Zo ja, dan moeten wij veranderingen aanbrengen.
Bij het beoordelen van amusement moeten christenen echter ’hun redelijkheid aan alle mensen bekend laten worden’ (Filippenzen 4:5). Uiteraard zijn er op het gebied van amusement uitersten die duidelijk ongepast zijn voor ware christenen. Afgezien daarvan moet ieder persoonlijk zorgvuldig afwegingen maken en beslissingen nemen die hem een zuiver geweten tegenover God en mensen laten (1 Korinthiërs 10:31-33; 1 Petrus 3:21). Het zou niet juist zijn een oordeel over anderen te vellen in wat ondergeschikte zaken zijn of arbitraire regels in te voeren die voorschrijven wat anderen moeten doen.b — Romeinen 14:4; 1 Korinthiërs 4:6.
De rol van ouders
Ouders spelen een zeer belangrijke rol in de kwestie van amusement. Paulus schreef: „Ja, indien iemand niet voor de zijnen zorgt, en in het bijzonder voor hen die leden van zijn huisgezin zijn, dan heeft hij het geloof verloochend en is erger dan een ongelovige” (1 Timotheüs 5:8). Op ouders rust de plicht niet alleen op stoffelijk gebied maar ook in geestelijk en emotioneel opzicht voor de leden van het gezin te zorgen. Daaronder valt ook het treffen van voorzieningen voor gezonde ontspanning. — Spreuken 24:27.
Soms wordt dit aspect van het gezinsleven verwaarloosd. „Helaas”, zo zegt een zendeling in Nigeria, „zijn er ouders die ontspanning als tijdverspilling beschouwen. Het gevolg is dat sommige kinderen aan zichzelf worden overgelaten en zij dan de verkeerde soort vrienden en het verkeerde soort vermaak vinden.” Ouders, laat dat niet gebeuren! Zorg ervoor dat uw kinderen gezonde ontspanning hebben die hen werkelijk verkwikt.
Maar voorzichtigheid is geboden. Christenen moeten niet worden zoals veel mensen tegenwoordig die „meer liefde voor genoegens dan liefde voor God” hebben (2 Timotheüs 3:1-4). Ja, amusement moet binnen de perken worden gehouden. Het moet verkwikken — niet iemands leven beheersen. Zowel volwassenen als kinderen hebben dus niet alleen het juiste soort amusement nodig maar ook de juiste hoeveelheid. — Efeziërs 5:15, 16.
Geniet van andere activiteiten
Veel populair vermaak leert mensen passief te zijn in plaats van actief. Neem bijvoorbeeld de televisie eens. In het boek What to Do After You Turn Off the TV wordt gezegd: „Uit de aard der zaak leert [televisie] ons passief te zijn: Ontspanning, en zelfs onderwijs, wordt iets wat wij moeiteloos krijgen, wij hoeven er niet actief voor te zijn.” Natuurlijk kan zelfs passieve ontspanning heilzaam zijn. Maar als ze te veel van iemands vrije tijd opslokt, ontneemt ze hem opwindende mogelijkheden.
De auteur Jerry Mander, die zegt dat hij „tot de pre-tv-generatie behoort”, beschrijft de onaangename periodes van verveling die zich af en toe in zijn jeugd voordeden: „Die gingen gepaard met een zekere ongerustheid”, zegt hij. „Het was uiterst onaangenaam, zo onaangenaam dat ik ten slotte besloot tot handelen over te gaan — iets te doen. Ik belde dan een vriend op, ik ging de deur uit. Ik ging aan een balspel meedoen. Ik ging lezen. Ik deed iets. Als ik terugkijk, bezie ik die tijd van verveling, van ’niets te doen hebben’, als de put waaruit creatieve actie omhoogkomt.” Tegenwoordig, zo merkt Mander op, gebruiken kinderen de tv als een snelle oplossing voor verveling. „De tv wist zowel de ongerustheid weg als de creativiteit die erop zou kunnen volgen”, voegt hij eraan toe.
Zo hebben velen ontdekt dat activiteiten die meedoen in plaats van passiviteit vergen, lonender kunnen zijn dan zij gedacht hadden. Sommigen hebben ontdekt dat hardop lezen met anderen een plezierige bezigheid is. Anderen hebben hobby’s, zoals een muziekinstrument bespelen of schilderen. Dan zijn er nog gelegenheden om opbouwende bijeenkomsten te organiseren (Lukas 14:12-14).c Recreatie buitenshuis heeft ook voordelen. Een Ontwaakt!-correspondent in Zweden bericht: „Sommige families gaan kamperen of vissen, gaan de bossen in, maken kanotochten of bergwandelingen, enzovoort. De jongeren vinden het geweldig.”
De aanwezigheid van verderfelijke elementen in het amusement hoeft ons niet te verbazen. De apostel Paulus schreef dat mensen uit de naties „wandelen in de vruchteloosheid van hun denken” (Efeziërs 4:17). Daarom is het alleen maar te verwachten dat veel van wat zij vermakelijk vinden, inspeelt op „de werken van het vlees” (Galaten 5:19-21). Christenen kunnen zich echter aanleren verstandige beslissingen te nemen op het gebied van de kwaliteit en de kwantiteit van hun ontspanning. Zij kunnen ontspanning ook tot een gezinsaangelegenheid maken en kunnen zelfs nieuwe activiteiten uitproberen die verkwikkend zullen zijn en waaraan zij nog jarenlang met plezier zullen terugdenken. Ja, er is beslist gezond vermaak te vinden!
[Voetnoten]
a Andere vormen van het Hebreeuwse woord dat hier met „lachen” is vertaald, kunnen weergegeven worden met „spelen”, „wat amusement bieden”, „vreugde bedrijven” of „plezier hebben”.
b Zie voor meer informatie de Ontwaakt!-uitgaven van 22 juli 1978, blz. 16-21, en 8 december 1995, blz. 6-8.
c Zie voor schriftuurlijke richtlijnen inzake gezellige bijeenkomsten De Wachttoren van 15 augustus 1992, blz. 15-20, en van 1 oktober 1996, blz. 18, 19.
[Illustraties op blz. 9]
Gezonde ontspanning kan alleszins de moeite waard zijn