Een koning ontwijdt Jehovah’s heiligdom

„Wat het volk betreft dat zijn God kent, zij zullen zegevieren.” — DANIËL 11:32.

1, 2. Welk dramatische conflict heeft zich reeds meer dan 2000 jaar lang in de menselijke geschiedenis afgespeeld?

TWEE rivaliserende koningen zijn in een strijd om de oppermacht gewikkeld waarin geen middel wordt geschuwd. Eerst krijgt de een, dan de ander de overhand, terwijl de strijd al meer dan tweeduizend jaar voortduurt. In onze tijd is de strijd van invloed op de meeste mensen op aarde en vormt ze een toets op de rechtschapenheid van Gods volk. Ze eindigt met een voor beide machten onvoorziene gebeurtenis. Deze dramatische, van tevoren opgetekende geschiedenis werd aan de profeet Daniël uit de oudheid onthuld. — Daniël hfdst. 10 tot en met 12.

² De profetie heeft betrekking op de aanhoudende vijandschap tussen de koning van het noorden en de koning van het zuiden en werd uitvoerig besproken in het boek „Uw wil geschiede op aarde”.a In dit boek werd aangetoond dat de koning van het noorden oorspronkelijk Syrië was, dat ten noorden van Israël lag. Naderhand werd de rol door Rome overgenomen. Egypte was aanvankelijk de koning van het zuiden.

Conflict in de tijd van het einde

 3. Wanneer zou volgens de engel de profetie over de koning van het noorden en de koning van het zuiden begrepen worden, en hoe zou men tot dit begrip komen?

³ De engel die deze dingen aan Daniël onthulde, zei: „Wat u betreft, o Daniël, maak de woorden geheim en verzegel het boek, tot de tijd van het einde. Velen zullen her- en derwaarts gaan, en de ware kennis zal overvloedig worden” (Daniël 12:4). Ja, de profetie heeft betrekking op de tijd van het einde — een periode die in 1914 begon. Gedurende die gekenmerkte tijd zouden velen „her- en derwaarts gaan” in de Heilige Schrift, en met behulp van de heilige geest zou ware kennis, waartoe ook een begrip van bijbelse profetieën behoort, overvloedig worden (Spreuken 4:18). Naarmate wij verder in die tijd komen, worden steeds meer details van Daniëls profetieën opgehelderd. Hoe dienen wij dan nu in 1993, 35 jaar nadat „Uw wil geschiede op aarde” werd uitgegeven, de profetie over de koning van het noorden en de koning van het zuiden te begrijpen?

4, 5. (a) Waar wordt in Daniëls profetie over de koning van het noorden en de koning van het zuiden het jaar 1914 aangegeven? (b) Wat zou er volgens de engel in 1914 gebeuren?

⁴ Het begin van de tijd van het einde in 1914 werd gekenmerkt door de Eerste Wereldoorlog en de andere wereldomvattende benauwdheden die Jezus had voorzegd (Mattheüs 24:3, 7, 8). Wordt dat jaar in Daniëls profetie aangegeven? Ja. Het begin van de tijd van het einde is „de bestemde tijd” waarvan sprake is in Daniël 11:29. (Zie „Uw wil geschiede op aarde”, blz. 272.) Het was een tijdstip dat reeds in Daniëls tijd door Jehovah was bepaald, want het kwam aan het einde van de 2520 jaar die in de profetisch betekenisvolle gebeurtenissen van Daniël hoofdstuk 4 waren aangegeven.

⁵ Die 2520 jaar, van de verwoesting van Jeruzalem in 607 v.G.T. (tijdens Daniëls jeugd) tot 1914 G.T., werden „de bestemde tijden der natiën” genoemd (Lukas 21:24). Welke politieke gebeurtenissen zouden het einde ervan kenmerken? Een engel openbaarde dit aan Daniël. De engel zei: „Op de bestemde tijd zal hij [de koning van het noorden] terugkeren, en hij zal werkelijk tegen het zuiden komen; maar het zal in het laatst niet zo blijken te zijn als in het eerst.” — Daniël 11:29.

De koning verliest een oorlog

 6. Wie was in 1914 de koning van het noorden, en wie was de koning van het zuiden?

⁶ Tegen 1914 was de rol van de koning van het noorden overgenomen door Duitsland, met keizer Wilhelm als leider. („Keizer” is afgeleid van de Romeinse titel „caesar”.) Het uitbreken van vijandelijkheden in Europa was de zoveelste in de reeks confrontaties tussen de koning van het noorden en de koning van het zuiden. De rol van deze laatste, de koning van het zuiden, werd nu vervuld door Engeland, dat snel de macht over Egypte, het domein van de oorspronkelijke koning van het zuiden, overnam. Terwijl de oorlog voortwoedde, sloten de Verenigde Staten van Amerika — eertijds een kolonie van Engeland — zich bij Engeland aan. De koning van het zuiden werd de Anglo-Amerikaanse Wereldmacht, het machtigste rijk in de geschiedenis.

7, 8. (a) Op welke wijze bleken tijdens de Eerste Wereldoorlog de dingen niet zo te zijn „als in het eerst”? (b) Hoe liep de Eerste Wereldoorlog af, maar hoe reageerde de koning van het noorden volgens de profetie?

⁷ In eerdere conflicten tussen de twee koningen had het Romeinse Rijk, als de koning van het noorden, aanhoudend gezegevierd. Ditmaal ’waren de dingen niet zoals in het eerst’. Waarom niet? Omdat de koning van het noorden de oorlog verloor. Eén reden was dat „de schepen van Kittim” tegen de koning van het noorden kwamen (Daniël 11:30). Wat waren deze schepen? In Daniëls tijd was Kittim Cyprus, en in het begin van de Eerste Wereldoorlog werd Cyprus door Engeland ingelijfd. Bovendien heeft de naam Kittim volgens The Zondervan Pictorial Encyclopedia of the Bible „bij uitbreiding betrekking op het W[esten] in het algemeen, maar in het bijz[onder] op het zeevarende W[esten]”. De New International Version vertaalt de uitdrukking „schepen van Kittim” met „schepen van de westelijke kustlanden”. In de Eerste Wereldoorlog bleken de schepen van Kittim de schepen van Engeland te zijn, welk land voor de westkust van Europa ligt. Later kreeg de Britse marine versterking van schepen uit het westelijke werelddeel Noord-Amerika.

⁸ Onder deze aanval werd de koning van het noorden „moedeloos” en erkende in 1918 zijn nederlaag. Maar hij was niet aan zijn eind gekomen. „Hij zal werkelijk terugkeren en verdoemenissen tegen het heilig verbond slingeren en doeltreffend handelen; en hij zal moeten terugkeren en zal acht geven op hen die het heilig verbond verlaten” (Daniël 11:30). Zo profeteerde de engel, en zo gebeurde het ook.

De koning handelt doeltreffend

 9. Wat leidde tot de opkomst van Adolf Hitler, en hoe ’handelde hij doeltreffend’?

⁹ Na de oorlog, in 1918, legden de geallieerde overwinnaars Duitsland een zeer streng vredesverdrag op, kennelijk met de bedoeling het Duitse volk tot onbepaalde tijd nagenoeg op de rand van uithongering te houden. Als gevolg daarvan was Duitsland, na enige jaren onder uiterst zware ontberingen voortgestrompeld te hebben, rijp voor de opkomst van Adolf Hitler. In 1933 verkreeg hij de hoogste macht in het land en zette onmiddellijk een boosaardige aanval in tegen „het heilig verbond”, dat door de gezalfde broeders van Jezus Christus werd vertegenwoordigd. Hierin handelde hij doeltreffend tegen deze loyale christenen, van wie hij er velen wreed vervolgde.

10. Naar wiens gunsten dong Hitler op zoek naar steun, en met welke resultaten?

¹⁰ Hitler behaalde economische en diplomatieke successen, zodat hij ook op dat terrein doeltreffend handelde. Binnen enkele jaren maakte hij Duitsland tot een mogendheid waarmee rekening gehouden moest worden, in dit streven geholpen door ’hen die het heilig verbond verlieten’. Wie waren dat? Klaarblijkelijk de leiders van de christenheid, die er aanspraak op maakten in een verbondsverhouding met God te staan maar al lang geen discipelen van Jezus Christus meer waren. Hitler deed met succes een beroep op de steun van ’hen die het heilig verbond verlieten’. De paus in Rome sloot een concordaat met hem, en zowel de Rooms-Katholieke Kerk als de protestantse kerken in Duitsland steunden Hitler gedurende zijn hele twaalfjarige schrikbewind.

11. Hoe heeft de koning van het noorden ’het heiligdom ontwijd’ en ’het bestendige kenmerk verwijderd’?

¹¹ Hitler had zo veel succes dat hij er op uit trok om oorlog te voeren, zoals de engel nauwkeurig had voorzegd. „En er zullen strijdkrachten opstaan die uit hem voortkomen; en ze zullen werkelijk het heiligdom, de vesting, ontwijden en het bestendige kenmerk verwijderen” (Daniël 11:31a). In het oude Israël maakte het heiligdom deel uit van de tempel in Jeruzalem. Maar toen de joden Jezus verwierpen, verwierp Jehovah hen en hun tempel (Mattheüs 23:37–24:2). Sinds de eerste eeuw is Jehovah’s tempel in werkelijkheid een geestelijke tempel, met het Heilige der Heiligen in de hemel en met een geestelijk voorhof op aarde, waarin de gezalfde broeders van Jezus, de Hogepriester, dienst verrichten. Vanaf de jaren dertig heeft de grote schare in verbondenheid met het gezalfde overblijfsel Jehovah aanbeden; daarom wordt er gezegd dat zij ’in Gods tempel’ dienen (Openbaring 7:9, 15; 11:1, 2; Hebreeën 9:11, 12, 24). Het aardse voorhof van de tempel werd ontwijd door de meedogenloze vervolging van het gezalfde overblijfsel en hun metgezellen in landen waar de koning van het noorden de scepter zwaaide. De vervolging was zo hevig dat het bestendige kenmerk — het openbare slachtoffer van lof voor Jehovah’s naam — werd verwijderd (Hebreeën 13:15). Toch laat de geschiedenis zien dat getrouwe gezalfde christenen, samen met de „andere schapen”, ondanks verschrikkelijk lijden ondergronds bleven prediken. — Johannes 10:16.

„Het walgelijke ding”

12, 13. Wat was „het walgelijke ding”, en wanneer en hoe werd het — zoals door de getrouwe en beleidvolle slaaf was voorzien — opnieuw opgericht?

¹² Toen het einde van de Tweede Wereldoorlog in zicht kwam, deed zich een andere ontwikkeling voor. „Men zal stellig het walgelijke ding dat verwoesting veroorzaakt, plaatsen” (Daniël 11:31b). Dit „walgelijke ding”, dat ook door Jezus wordt genoemd, was al onderkend als de Volkenbond, het scharlakengekleurde wilde beest dat volgens de Openbaring in de afgrond verdween (Mattheüs 24:15; Openbaring 17:8; zie Light, Deel Twee, blz. 94). Dat gebeurde toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Maar tijdens het Theocratische Nieuwe-Wereldcongres van Jehovah’s Getuigen in 1942 besprak Nathan H. Knorr, de derde president van de Watch Tower Bible and Tract Society, de profetie uit Openbaring 17 en waarschuwde dat het beest weer uit de afgrond zou opstijgen.

¹³ De geschiedenis heeft de waarheid van zijn woorden bevestigd. Tussen augustus en oktober 1944 begon men in Dumbarton Oaks in de Verenigde Staten te werken aan het handvest van wat de Verenigde Naties genoemd zou worden. Het handvest werd door 51 naties aanvaard, waaronder de voormalige Sovjet-Unie, en toen het op 24 oktober 1945 van kracht werd, kwam in feite de ter ziele gegane Volkenbond uit de afgrond.

14. Wanneer en hoe veranderde de identiteit van de koning van het noorden?

¹⁴ Duitsland was gedurende beide wereldoorlogen een voorname vijand van de koning van het zuiden geweest. Na de Tweede Wereldoorlog nam een deel van Duitsland een andere positie in en werd een bondgenoot van de koning van het zuiden. Maar het overige deel van Duitsland werd nu bij een ander machtig rijk gevoegd. Het communistische blok, waartoe nu een gedeelte van Duitsland behoorde, wierp zich op als een krachtige tegenstander van het Anglo-Amerikaanse bondgenootschap, en de rivaliteit tussen de twee koningen werd tot een koude oorlog. — Zie „Uw wil geschiede op aarde”, blz. 266-287.

De koning en het verbond

15. Wie zijn „degenen die goddeloos handelen tegen het verbond”, en in welke vriendschappelijke verhouding hebben zij tot de koning van het noorden gestaan?

¹⁵ Nu zegt de engel: „Degenen die goddeloos handelen tegen het verbond, zal hij door middel van gladde woorden tot afval brengen” (Daniël 11:32a). Wie zijn dezen die goddeloos handelen tegen het verbond? Alweer kunnen dat enkel en alleen de leiders van de christenheid zijn, die beweren christelijk te zijn maar door hun daden zelfs de naam christendom ontwijden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog „deed de sowjetregering haar best om zich [van] de materiële en morele steun van de kerken te verzekeren voor de verdediging van het vaderland” (Godsdienst in de Sowjet-Unie, door Walter Kolarz). Na de oorlog trachtten kerkleiders die vriendschap te handhaven, ondanks het atheïstische beleid van de mogendheid die nu de koning van het noorden was.b Aldus werd de christenheid meer dan ooit een deel van deze wereld — een walgelijke afval in Jehovah’s ogen. — Johannes 17:14; Jakobus 4:4.

16, 17. Wie zijn degenen „die inzicht hebben”, en hoe is het hun onder de koning van het noorden vergaan?

¹⁶ Hoe stond het echter met de ware christenen? „Wat het volk betreft dat zijn God kent, zij zullen zegevieren en doeltreffend handelen. En wat hen betreft die inzicht hebben onder het volk, zij zullen verstand verlenen aan de velen. En zij zullen stellig tot struikelen worden gebracht door zwaard en door vlam, door gevangenschap en door plundering, enige dagen lang” (Daniël 11:32b, 33). De christenen die zich onder de heerschappij van de koning van het noorden bevonden, zijn, hoewel zij op gepaste wijze „onderworpen aan de superieure autoriteiten” bleven, geen deel van deze wereld geweest (Romeinen 13:1; Johannes 18:36). Terwijl zij er zorgvuldig op toezagen aan caesar terug te betalen wat van caesar is, gaven zij ook aan „God wat van God is” (Mattheüs 22:21). Om die reden werd hun rechtschapenheid op de proef gesteld. — 2 Timotheüs 3:12.

¹⁷ Het resultaat? Beide dingen zijn gebeurd — zowel „zegevieren” als „struikelen”. Zij struikelden in de zin dat zij vervolgd werden en intens lijden ondergingen, terwijl sommigen zelfs zijn gedood. Maar zij zegevierden in de zin dat de meerderheid van hen getrouw is gebleven. Ja, net als Jezus hebben zij de wereld overwonnen (Johannes 16:33). Bovendien zijn zij nooit opgehouden met prediken, zelfs niet wanneer zij in de gevangenis of in een concentratiekamp belandden. Daardoor ’verleenden zij verstand aan de velen’. In weerwil van vervolging nam in de meeste landen onder de heerschappij van de koning van het noorden het aantal getuigen van Jehovah toe. Dank zij de getrouwheid van degenen „die inzicht hebben”, is in die landen een zich voortdurend uitbreidend deel van de „grote schare” op het toneel verschenen. — Openbaring 7:9-14.

18. Welke „kleine hulp” kwam er voor de leden van het gezalfde overblijfsel die zich onder de heerschappij van de koning van het noorden bevonden?

¹⁸ Sprekend over de vervolging van Gods volk voorzei de engel: „Maar wanneer zij tot struikelen worden gebracht, zullen zij met een kleine hulp geholpen worden” (Daniël 11:34a). Hoe is dit gebeurd? Om te beginnen leidde de zege van de koning van het zuiden in de Tweede Wereldoorlog tot een enorme verlichting voor christenen die zich onder de heerschappij van de rivaliserende koning bevonden. (Vergelijk Openbaring 12:15, 16.) Verder ondervonden degenen die door de koning van het noorden in zijn nieuwe gedaante werden vervolgd, van tijd tot tijd verlichting, en toen de koude oorlog ten einde liep, gingen veel leiders beseffen dat getrouwe christenen geen bedreiging vormen en verleenden hun daarom wettelijke erkenning.c Ook is er grote hulp gekomen in de vorm van de aanzwellende gelederen van de grote schare, die gunstig hebben gereageerd op de getrouwe prediking van gezalfden en hen geholpen hebben, zoals in Mattheüs 25:34-40 wordt beschreven.

Een reiniging voor Gods volk

19. (a) Hoe hebben sommigen ’zich door middel van geslepen gladheid bij hen aangesloten’? (b) Wat wordt bedoeld met de uitdrukking „tot de tijd van het einde toe”? (Zie voetnoot.)

¹⁹ Niet allen die er gedurende die tijd belangstelling voor aan de dag legden God te dienen, hadden goede beweegredenen. De engel waarschuwde: „Velen zullen zich stellig door middel van geslepen gladheid bij hen aansluiten. En enigen van hen die inzicht hebben, zullen tot struikelen worden gebracht, opdat er wegens hen een louteringswerk wordt verricht en om hen te reinigen en wit te maken, tot de tijd van het einde toe; want het is nog voor de bestemde tijd” (Daniël 11:34b, 35).d Sommigen toonden belangstelling voor de waarheid maar waren niet bereid zich oprecht aan God op te dragen om hem te dienen. Anderen die het goede nieuws leken te aanvaarden, waren in werkelijkheid spionnen voor de autoriteiten. Een verslag uit één land vermeldt: „Sommige van deze gewetenloze individuen waren verklaarde communisten die de organisatie van de Heer waren binnengeslopen, grote ijver aan de dag legden en zelfs in belangrijke dienstposities waren aangesteld.”

20. Waarom liet Jehovah toe dat sommige getrouwe christenen door toedoen van huichelachtige binnendringers tot „struikelen” werden gebracht?

²⁰ De binnendringers bewerkten dat sommige getrouwen in handen van de autoriteiten vielen. Waarom liet Jehovah toe dat zulke dingen gebeurden? Met het oog op een loutering, een reiniging. Net als Jezus „gehoorzaamheid [heeft] geleerd uit de dingen die hij heeft geleden”, zo hebben deze getrouwe zielen volharding geleerd uit de beproeving van hun geloof (Hebreeën 5:8; Jakobus 1:2, 3; vergelijk Maleachi 3:3). Aldus zijn zij ’gelouterd, gereinigd en wit gemaakt’. Grote verheuging wacht zulke getrouwen wanneer de bestemde tijd aanbreekt dat hun volharding wordt beloond. Dit zullen wij zien wanneer wij de bespreking van Daniëls profetie voortzetten.

[Voetnoten]

Kunt u zich dit herinneren?

◻ Waarom moeten wij in deze tijd verwachten een duidelijker begrip van de profetie van Daniël te verkrijgen?

◻ Hoe heeft de koning van het noorden ’verdoemenissen geslingerd en doeltreffend gehandeld’?

◻ Hoe werd het opnieuw op het toneel verschijnen van „het walgelijke ding” door de slaafklasse voorzien?

◻ Hoe zou u uitleggen dat het gezalfde overblijfsel ’struikelde, zegevierde en een kleine hulp ontving’?

[Illustratie op blz. 15]

Onder Hitler herstelde de koning van het noorden volledig van de hem in 1918 door de koning van het zuiden toegebrachte nederlaag

[Illustratie op blz. 16]

De leiders van de christenheid probeerden vriendschapsbanden aan te knopen met de koning van het noorden

[Verantwoording]

Zoran/Sipa Press