Jongeren, maak je vooruitgang openbaar
„Denk diep over deze dingen na, ga er geheel in op, opdat uw vooruitgang aan allen openbaar moge zijn.” — 1 TIMOTHEÜS 4:15.
1. Wat is Gods wens voor jonge mensen?
„GENIET van je jeugd, neem het ervan zolang je nog jong bent. Doe wat je fijn vindt, waar je zin in hebt” (Pred. 11:9, Groot Nieuws Bijbel). Dat schreef de wijze koning Salomo van het oude Israël. Jehovah God, van wie deze boodschap afkomstig is, wil echt dat jullie, jongeren, gelukkig zijn. Sterker nog, hij wil dat je ook na je jeugd nog gelukkig bent. Mensen maken in hun jonge jaren vaak pijnlijke fouten die van invloed kunnen zijn op hun toekomstige geluk. Zelfs de getrouwe Job klaagde dat hij „de gevolgen van de dwalingen van [zijn] jeugd” moest dragen (Job 13:26). Als tiener en ook als jonge volwassene moet een christen vaak belangrijke beslissingen nemen. Verkeerde keuzes kunnen diepe emotionele littekens achterlaten en problemen veroorzaken die van invloed kunnen zijn op de rest van zijn leven (Pred. 11:10).
2. Door welke Bijbelse raad toe te passen kunnen jongeren ernstige fouten vermijden?
2 Jonge mensen moeten blijk geven van een goed oordeelsvermogen. Denk eens na over de raad die de apostel Paulus aan de Korinthiërs gaf. Hij schreef: „Wordt geen jonge kinderen in verstandelijke vermogens (...); wordt daarentegen volwassen in verstandelijke vermogens” (1 Kor. 14:20). Wanneer jonge mensen de raad opvolgen om te leren denken en redeneren als een volwassene, zal dat hen helpen ernstige fouten te vermijden.
3. Wat kun je doen om geestelijke rijpheid te verkrijgen?
3 Als jongere moet je in gedachte houden dat het inspanning kost om geestelijk volwassen te worden. Paulus schreef aan Timotheüs: „Laat niemand ooit neerzien op uw jeugd. Integendeel, word een voorbeeld voor de getrouwen in spreken, in gedrag, in liefde, in geloof, in eerbaarheid. Ga er (...) mee voort u toe te leggen op het voorlezen, het vermanen, het onderwijzen. (...) Denk diep over deze dingen na, ga er geheel in op, opdat uw vooruitgang aan allen openbaar moge zijn” (1 Tim. 4:12-15). Christelijke jongeren moeten vorderingen maken, en dat moet voor anderen merkbaar zijn.
Wat is vooruitgang?
4. Wat betekent het geestelijke vorderingen te maken?
4 Vooruitgaan is ’vorderingen maken, steeds beter worden’. Paulus spoorde Timotheüs aan zijn best te blijven doen om vooruit te gaan in spreken, gedrag, liefde, geloof en eerbaarheid, en ook in de manier waarop hij zijn bediening vervulde. Hij moest proberen een voorbeeld voor anderen te zijn. Daarom was het nodig dat hij geestelijke vorderingen bleef maken.
5, 6. (a) Wanneer begon Timotheüs’ vooruitgang openbaar te worden? (b) Hoe kunnen jongeren Timotheüs navolgen in het maken van vorderingen?
5 Toen Paulus deze raad schreef, ergens tussen 61 en 64 G.T., was Timotheüs al een ervaren ouderling. Hij was er niet nog maar net mee begonnen vorderingen te maken. In het jaar 49 of 50, toen hij waarschijnlijk ongeveer twintig jaar oud was, „werd [er] door de broeders in Lystra en Ikonium een goed bericht over hem uitgebracht” (Hand. 16:1-5). Die broeders hadden zijn vooruitgang dus opgemerkt. In die tijd nam Paulus Timotheüs mee op zijn zendingsreis. Na Timotheüs’ verdere vooruitgang enkele maanden te hebben waargenomen, stuurde Paulus hem naar Thessalonika om de christenen in die stad te troosten en standvastig te maken. (Lees 1 Thessalonicenzen 3:1-3, 6.) Timotheüs is er dus al jong mee begonnen zijn vooruitgang aan anderen openbaar te maken.
6 Jongeren in de gemeente, doe je best om nu de nodige geestelijke kwaliteiten te ontwikkelen, zodat je vooruitgang in de christelijke levenswijze en in je bekwaamheid om Bijbelse waarheden te onderwijzen duidelijk te zien is. Jezus bleef vanaf zijn twaalfde jaar „toenemen in wijsheid” (Luk. 2:52). Laten we dus eens bekijken hoe je je vooruitgang openbaar kunt maken op drie terreinen van je leven: (1) als je met problemen te maken hebt, (2) wanneer je je op het huwelijk voorbereidt en (3) terwijl je je best doet om „een voortreffelijk dienaar” te worden (1 Tim. 4:6).
Pak problemen aan met „gezond verstand”
7. Welke uitwerking kunnen problemen op jonge mensen hebben?
7 De zeventienjarige Carola zei: „Soms was ik emotioneel, lichamelijk en geestelijk zo uitgeput dat ik niet meer wakker wilde worden.” Hoe kwam het dat ze zo van streek was? Toen Carol tien jaar was, viel het gezin door echtscheiding uit elkaar, en zij moest bij haar moeder wonen, die zich niet aan de morele maatstaven van de Bijbel hield. Net als Carol heb jij misschien ook te maken met heel moeilijke situaties zonder veel kans op verbetering.
8. Met welke problemen worstelde Timotheüs?
8 Ook Timotheüs werd, hoewel hij geestelijke vorderingen maakte, met ongunstige omstandigheden geconfronteerd. Hij was bijvoorbeeld vaak ziek omdat hij last had van zijn maag (1 Tim. 5:23). Toen Paulus hem naar Korinthe stuurde om bepaalde problemen aan te pakken die werden veroorzaakt door personen die het gezag van de apostel in twijfel trokken, drong Paulus er bij de gemeente op aan met Timotheüs samen te werken, zodat hij „vrij van vrees” onder hen zou zijn (1 Kor. 4:17; 16:10, 11). Kennelijk was Timotheüs nogal verlegen.
9. Wat is gezond verstand, en hoe verschilt het van een lafhartige houding?
9 Om Timotheüs te helpen, bracht Paulus hem later onder de aandacht: „God heeft ons niet een geest van lafhartigheid gegeven, maar van kracht en van liefde en van gezond verstand” (2 Tim. 1:7). „Gezond verstand” is het vermogen om helder te denken en te redeneren. Het betekent dat je in staat bent de dingen te nemen zoals ze zijn, niet zoals je graag zou willen dat ze zijn. Sommige jongeren hebben een lafhartige houding en proberen stresssituaties mentaal te ontvluchten door abnormaal veel te slapen of tv te kijken, drugs te gebruiken of te veel alcohol te drinken, constant te feesten, of seksuele immoraliteit te bedrijven. Christenen worden aangespoord om ’goddeloosheid en wereldse begeerten af te wijzen en met gezond verstand en rechtvaardigheid en godvruchtige toewijding te midden van dit tegenwoordige samenstel van dingen te leven’ (Tit. 2:12).
10, 11. Hoe helpt gezond verstand ons om sterke christenen te worden?
10 De Bijbel geeft „jongere mannen” de aansporing „gezond van verstand te zijn” (Tit. 2:6). Als je die raad opvolgt, pak je problemen aan door er in gebed met God over te praten en op zijn kracht te vertrouwen. (Lees 1 Petrus 4:7.) Zo zul je een diep vertrouwen ontwikkelen in „de door God verschafte sterkte” (1 Petr. 4:11).
11 Gebed en gezond verstand waren ook voor Carol een hulp. „Mijn standpunt innemen tegen de immorele leefstijl van mijn moeder was een van de moeilijkste dingen die ik ooit heb moeten doen”, zei ze. „Maar bidden heeft me echt geholpen. Ik weet dat Jehovah bij me is, dus ik ben niet bang meer.” Vergeet niet dat problemen je sterk kunnen maken en je kunnen ’louteren’, dat wil zeggen, een beter mens van je kunnen maken (Ps. 105:17-19; Klaagl. 3:27). Wat je probleem ook is, God zal je nooit in de steek laten. Hij zal je „werkelijk helpen” (Jes. 41:10).
Je op het huwelijk voorbereiden
12. Waarom moet een christen die een huwelijk overweegt, het beginsel in Spreuken 20:25 toepassen?
12 Sommige jonge volwassenen hebben zich halsoverkop in een huwelijk gestort, in de veronderstelling dat trouwen de oplossing is als je ongelukkig of eenzaam bent, je verveelt of thuis problemen hebt. Maar een huwelijksgelofte is een serieuze zaak. In Bijbelse tijden deden sommigen overhaast een heilige gelofte zonder precies na te gaan wat erbij betrokken was. (Lees Spreuken 20:25.) Soms denken jonge volwassenen niet serieus over de eisen van het huwelijk na. Later komen ze tot de ontdekking dat er veel meer bij betrokken is dan ze gedacht hadden.
13. Over welke vragen moet iemand die verkering overweegt nadenken, en welke nuttige raad is er beschikbaar?
13 Dus voordat je aan verkering begint, moet je je afvragen: Waarom wil ik trouwen? Wat verwacht ik van een huwelijk? Passen we bij elkaar? Ben ik klaar voor een huwelijk? Om je te helpen een verhelderend onderzoek te doen, heeft „de getrouwe en beleidvolle slaaf” heel specifieke artikelen gepubliceerd (Matth. 24:45-47).b Zie dat materiaal als raad van Jehovah. Overdenk goed wat er wordt gezegd en pas het toe. Zorg ervoor dat je nooit „als een paard of muildier zonder verstand” wordt (Ps. 32:8, 9). Word volwassen in je ideeën over de eisen van het huwelijk. Als je vindt dat je aan verkering toe bent, denk er dan altijd aan „een voorbeeld (...) in eerbaarheid” te zijn (1 Tim. 4:12).
14. Hoe kan het maken van geestelijke vorderingen een hulp zijn als je getrouwd bent?
14 Geestelijke rijpheid leidt ook tot succes als je eenmaal getrouwd bent. Een rijpe christen doet zijn best om „de mate van wasdom die tot de volheid van de Christus behoort” te bereiken (Ef. 4:11-14). Hij werkt er hard aan een christelijke persoonlijkheid te ontwikkelen. Christus, ons Voorbeeld, „heeft zichzelf niet behaagd” (Rom. 15:3). Als beide partners niet hun eigen voordeel zoeken maar dat van de ander, zal het gezin een oase van vrede en geluk zijn (1 Kor. 10:24). De man zal zelfopofferende liefde tonen, en de vrouw zal vastbesloten zijn zich aan haar man te onderwerpen zoals Jezus onderworpen is aan zijn Hoofd (1 Kor. 11:3; Ef. 5:25).
„Volbreng uw bediening ten volle”
15, 16. Hoe kun je je vooruitgang openbaar maken in de bediening?
15 Paulus wees op Timotheüs’ belangrijke taak toen hij schreef: „Ik gelast u plechtig voor het aangezicht van God en Christus Jezus (...): predik het woord, houd u er als met een dringende zaak mee bezig.” Hij voegde eraan toe: „Doe het werk van een evangelieprediker, volbreng uw bediening ten volle” (2 Tim. 4:1, 2, 5). Om deze opdracht te vervullen, moest Timotheüs ’zich voeden met de woorden van het geloof’. (Lees 1 Timotheüs 4:6.)
16 Hoe kun jij je ’voeden met de woorden van het geloof’? Paulus schreef: „Ga er (...) mee voort u toe te leggen op het voorlezen, het vermanen, het onderwijzen. Denk diep over deze dingen na, ga er geheel in op” (1 Tim. 4:13, 15). Vooruitgang vereist ijverige persoonlijke studie. Hoe staat het met jouw studiegewoonten? Ga jij helemaal op in „de diepe dingen Gods”? (1 Kor. 2:10) Of span je je maar minimaal in? Als je diep nadenkt over wat je studeert, zal dat je motiveren om geestelijke vorderingen te maken. (Lees Spreuken 2:1-5.)
17, 18. (a) Welke bekwaamheden moet je proberen te ontwikkelen? (b) Hoe zal het aankweken van dezelfde instelling als Timotheüs je in de dienst helpen?
17 Michelle, een jonge pionierster, zei: „Om echt doeltreffend in de dienst te zijn, heb ik een goed schema voor persoonlijke studie en sla ik geen vergadering over. Daardoor maak ik constant geestelijke vorderingen.” Pionieren zal je inderdaad helpen bekwamer te worden in het gebruik van de Bijbel in de dienst en geestelijke vorderingen te maken. Doe je best om een goede lezer te worden en zinvolle antwoorden te geven op de vergaderingen. Als een geestelijk volwassen jongere zul je leerzame oefenlezingen voor de theocratische bedieningsschool willen voorbereiden en je aan de toegewezen stof willen houden.
18 ’Het werk van een evangelieprediker doen’ betekent dat je je velddienst doeltreffender maakt en anderen helpt gered te worden. Daar is voor nodig dat je de „kunst van onderwijzen” ontwikkelt (2 Tim. 4:2). Door in de velddienst met ervaren predikers samen te werken, kun je van hun onderwijsmethoden leren, net zoals Timotheüs van de samenwerking met Paulus heeft geleerd (1 Kor. 4:17). Toen Paulus over degenen sprak die hij had geholpen, zei hij dat hij niet alleen het goede nieuws met hen had gedeeld maar ook zijn „eigen ziel” had gegeven, of zich er helemaal voor had ingezet hen te helpen, omdat ze hem lief waren geworden (1 Thess. 2:8). Wil je Paulus’ voorbeeld in de dienst navolgen, dan moet je dezelfde instelling hebben als Timotheüs, die echt om anderen gaf en „als een slaaf heeft gediend ter bevordering van het goede nieuws”. (Lees Filippenzen 2:19-23.) Heb jij zo’n zelfopofferende houding in de velddienst?
Vooruitgang geeft echte voldoening
19, 20. Waarom geeft vooruitgang vreugde?
19 Het kost inspanning om vorderingen te maken. Maar door geduldig je onderwijsbekwaamheden te verbeteren, zul je na een tijdje het voorrecht hebben om velen in geestelijk opzicht ’rijk te maken’, en die zullen je „vreugde”, je „kroon van gejuich” worden (2 Kor. 6:10; 1 Thess. 2:19). „Ik ben meer dan ooit bezig met het helpen van anderen”, zei Fred, een volletijddienaar. „Het is absoluut waar dat je gelukkiger wordt door te geven dan door te ontvangen.”
20 Daphne, een jonge pionierster, zei over de vreugde en voldoening die ze uit het maken van vorderingen putte: „Ik heb een veel hechtere band met Jehovah gekregen doordat ik hem als Persoon heb leren kennen. Als je je uiterste best doet om Jehovah blij te maken, geeft dat een heel goed gevoel: het geeft je echt voldoening!” Hoewel vooruitgang misschien niet altijd door mensen wordt opgemerkt, ziet Jehovah het altijd en heeft hij er waardering voor (Hebr. 4:13). Het is duidelijk dat jullie, jonge christenen, onze hemelse Vader kunnen loven en prijzen. Blijf zijn hart verheugen terwijl je je vooruitgang echt openbaar maakt (Spr. 27:11).
[Voetnoten]
a Sommige namen zijn veranderd.
b „Passen wij bij elkaar?” in het boek Wat jonge mensen vragen — Praktische antwoorden, Deel 2; „Goddelijke leiding bij het kiezen van een huwelijkspartner” in De Wachttoren van 15 mei 2001; en „Zijn tienerhuwelijken wel zo verstandig?” in de Ontwaakt! van 22 januari 1984.
Wat heb je geleerd?
• Wat betekent het geestelijke vorderingen te maken?
• Hoe kun je je vooruitgang openbaar maken . . .
als je met problemen te maken hebt?
wanneer je je op het huwelijk voorbereidt?
in de velddienst?
[Illustratie op blz. 15]
Gebed kan je helpen met problemen om te gaan
[Illustratie op blz. 16]
Hoe kunnen jonge verkondigers doeltreffende onderwijsmethoden ontwikkelen?