ਕਹਾਉਤਾਂ
1 ਦਾਊਦ ਦੇ ਪੁੱਤਰ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਰਾਜੇ ਸੁਲੇਮਾਨ+ ਦੀਆਂ ਕਹਾਵਤਾਂ:+
2 ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬੁੱਧ+ ਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ;
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬੁੱਧ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੀ ਸਮਝ ਮਿਲਦੀ ਹੈ;
3 ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ+ ਜੋ ਡੂੰਘੀ ਸਮਝ ਦਿੰਦਾ,
ਨਾਲੇ ਸਹੀ ਕੰਮ ਕਰਨੇ,+ ਨਿਆਂ ਕਰਨਾ+ ਅਤੇ ਈਮਾਨਦਾਰ ਬਣਨਾ* ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ;
4 ਜੋ ਨਾਤਜਰਬੇਕਾਰ ਨੂੰ ਸਮਝਦਾਰ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ+
ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਨੂੰ ਗਿਆਨ ਤੇ ਸੋਚਣ-ਸਮਝਣ ਦੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।+
5 ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਇਨਸਾਨ ਸੁਣਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਿੱਖਿਆ ਲੈਂਦਾ ਹੈ;+
ਸਮਝਦਾਰ ਇਨਸਾਨ ਸਹੀ ਸੇਧ* ਲੈਂਦਾ ਹੈ+
6 ਤਾਂਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਕਹਾਵਤ ਅਤੇ ਪਹੇਲੀ* ਨੂੰ,
ਨਾਲੇ ਬੁੱਧੀਮਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬੁਝਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝੇ।+
7 ਯਹੋਵਾਹ ਦਾ ਡਰ* ਗਿਆਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ।+
ਸਿਰਫ਼ ਮੂਰਖ ਹੀ ਬੁੱਧ ਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਤੁੱਛ ਸਮਝਦੇ ਹਨ।+
10 ਹੇ ਮੇਰੇ ਪੁੱਤਰ, ਜੇ ਪਾਪੀ ਤੈਨੂੰ ਭਰਮਾਉਣ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਨੀਂ ਨਾ।+
11 ਜੇ ਉਹ ਕਹਿਣ: “ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਆ।
ਚੱਲ ਆਪਾਂ ਖ਼ੂਨ ਕਰਨ ਲਈ ਘਾਤ ਲਾ ਕੇ ਬੈਠੀਏ।
ਆਪਾਂ ਮਜ਼ੇ ਲਈ ਲੁਕ ਕੇ ਬੇਕਸੂਰਾਂ ਦੀ ਤਾਕ ਵਿਚ ਬੈਠਾਂਗੇ।
12 ਆਪਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੀਉਂਦੇ ਨਿਗਲ਼ ਜਾਵਾਂਗੇ ਜਿਵੇਂ ਕਬਰ* ਨਿਗਲ਼ ਲੈਂਦੀ ਹੈ,
ਸਾਬਤਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਗਲ਼ ਜਾਵਾਂਗੇ, ਹਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਾਂਗ ਜੋ ਟੋਏ ਵਿਚ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
13 ਚਲੋ ਆਪਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕੀਮਤੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖੋਹ ਲਈਏ;
ਆਪਾਂ ਲੁੱਟ ਦੇ ਮਾਲ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਘਰ ਭਰ ਲਵਾਂਗੇ।
15 ਹੇ ਮੇਰੇ ਪੁੱਤਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਗਰ ਨਾ ਲੱਗੀਂ।
ਆਪਣੇ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਾਹ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕੀ ਰੱਖੀਂ,+
16 ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਰ ਬੁਰਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਭੱਜਦੇ ਹਨ;
ਉਹ ਖ਼ੂਨ ਵਹਾਉਣ ਲਈ ਕਾਹਲੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।+
17 ਕਿਸੇ ਪੰਛੀ ਦੇ ਦੇਖਦਿਆਂ ਜਾਲ਼ ਵਿਛਾਉਣਾ ਵਿਅਰਥ ਹੈ।
18 ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਪਾਪੀ ਖ਼ੂਨ ਵਹਾਉਣ ਲਈ ਘਾਤ ਲਾ ਕੇ ਬੈਠਦੇ ਹਨ;
ਦੂਜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਲੈਣ ਲਈ ਉਹ ਲੁਕ ਕੇ ਬੈਠਦੇ ਹਨ।
20 ਬੁੱਧ*+ ਗਲੀਆਂ ਵਿਚ ਪੁਕਾਰਦੀ ਹੈ।+
ਉਸ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਚੌਂਕਾਂ ਵਿਚ ਗੂੰਜਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।+
21 ਭੀੜ-ਭੜੱਕੇ ਵਾਲੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਦੇ ਕੋਨੇ* ʼਤੇ ਇਹ ਹਾਕਾਂ ਮਾਰਦੀ ਹੈ।
ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਦੇ ਲਾਂਘਿਆਂ ʼਤੇ ਇਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ:+
22 “ਹੇ ਨਾਸਮਝੋ, ਤੁਸੀਂ ਕਦ ਤਕ ਨਾਸਮਝੀ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਰਹੋਗੇ?
ਹੇ ਮਖੌਲੀਓ, ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਤਕ ਮਖੌਲ ਉਡਾ ਕੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਰਹੋਗੇ?
ਹੇ ਮੂਰਖੋ, ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨਾ ਚਿਰ ਗਿਆਨ ਨਾਲ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰਦੇ ਰਹੋਗੇ?+
ਫਿਰ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਿਆਂਗੀ;
ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸਾਂਗੀ।+
24 ਮੈਂ ਪੁਕਾਰਦੀ ਰਹੀ, ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਸੁਣਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਰਹੇ,
ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਵਧਾਇਆ, ਪਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦਿੱਤਾ,+
25 ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਲਾਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਰਹੇ
ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਤਾੜਨਾ ਨੂੰ ਠੁਕਰਾਉਂਦੇ ਰਹੇ,
26 ਤੁਹਾਡੇ ʼਤੇ ਜਦ ਬਿਪਤਾ ਆਵੇਗੀ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਵੀ ਹੱਸਾਂਗੀ;
ਮੈਂ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਵਾਂਗੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਫ਼ਤ ਤੁਹਾਡੇ ʼਤੇ ਆ ਪਵੇਗੀ ਜਿਸ ਦਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਰ ਹੈ,+
27 ਜਦੋਂ ਖ਼ੌਫ਼ ਤੂਫ਼ਾਨ ਵਾਂਗ ਤੁਹਾਡੇ ʼਤੇ ਛਾ ਜਾਵੇਗਾ,
ਬਿਪਤਾ ਝੱਖੜ ਵਾਂਗ ਤੁਹਾਡੇ ʼਤੇ ਆ ਪਵੇਗੀ
ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਕਸ਼ਟ ਤੇ ਮੁਸੀਬਤ ਤੁਹਾਡੇ ʼਤੇ ਆਉਣਗੇ।
28 ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਪੁਕਾਰਨਗੇ, ਪਰ ਮੈਂ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿਆਂਗੀ;
ਉਹ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਮੈਨੂੰ ਲੱਭਦੇ ਫਿਰਨਗੇ, ਪਰ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਲੱਭ ਨਾ ਸਕਣਗੇ+
29 ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗਿਆਨ ਨਾਲ ਨਫ਼ਰਤ ਕੀਤੀ+
ਅਤੇ ਯਹੋਵਾਹ ਦਾ ਡਰ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ।+
30 ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੀ ਸਲਾਹ ਨੂੰ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤਾ;
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੀ ਸਾਰੀ ਤਾੜਨਾ ਨੂੰ ਤੁੱਛ ਸਮਝਿਆ।
32 ਨਾਤਜਰਬੇਕਾਰ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਮੂੰਹ ਮੋੜਨ ਕਰਕੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣਗੇ
ਅਤੇ ਮੂਰਖਾਂ ਦੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾਸ਼ ਕਰ ਦੇਵੇਗੀ।