Jak kupować używany samochód
KTÓŻ by się nie ucieszył, gdyby mógł kupić samochód za połowę ceny lub jeszcze taniej? „Czy to w ogóle możliwe?” — zapytasz. Owszem — ale pod warunkiem, iż będzie to samochód używany. Wielu ludzi boi się kupić takie auto. Jak każda maszyna samochód się przecież zużywa. Jego wartość spada więc proporcjonalnie do wieku, przebiegu i stopnia zużycia.
Pozwólcie, że najpierw się przedstawię. Od przeszło 15 lat pracuję jako mechanik samochodowy. Chciałbym podzielić się z wami garścią zdobytych wiadomości. Poniżej znajdziecie kilka pytań, na które warto sobie odpowiedzieć, zanim się kupi używany samochód.
Ile mogę wydać?
Przede wszystkim musisz ustalić, ile pieniędzy będziesz mógł przeznaczyć na zakup samochodu. Ogłoszenia prasowe pomogą ci się zorientować, jaki rocznik i model jest dostępny za tę kwotę. W niektórych krajach w bankach, instytucjach kredytowych lub bibliotekach co miesiąc można znaleźć nowe informatory z wyszczególnionymi cenami używanych samochodów. Koniecznie weź pod uwagę nie tylko cenę samego pojazdu, ale też koszty związane z podatkiem, rejestracją i ubezpieczeniem. Pamiętaj również, by zostawić trochę pieniędzy na nieprzewidziane naprawy, których może wymagać kupione auto.
Jakiego samochodu potrzebuję?
Żeby to ustalić, zastanów się, co dla ciebie jest istotne. Uwzględnij liczbę członków rodziny oraz przeznaczenie pojazdu, to znaczy, czy będziesz nim dojeżdżał do pracy, podwoził dzieci do szkoły, posługiwał się w służbie chrześcijańskiej i tak dalej. Czy będziesz nim jeździć jedynie w pobliżu miejsca zamieszkania, czy też zamierzasz odbywać dalekie podróże? Nie obstawaj przy określonej marce lub modelu, szukaj raczej samochodu utrzymanego w dobrym stanie. Musi też być łatwy w naprawie. Prędzej czy później do wszystkich samochodów potrzeba części zamiennych. Czy są łatwo dostępne w twojej okolicy? Prawdopodobnie będą z tym kłopoty, jeśli pojazd ma więcej niż 10 lat. Jeżeli dysponujesz ograniczoną sumą, nie kupuj auta luksusowego ani sprowadzanego z zagranicy na specjalne zamówienie, gdyż części i naprawa z pewnością będą znacznie droższe. Ponadto mimo swej niezawodności takie samochody bywają bardzo kosztowne w utrzymaniu.
Czy to dobry samochód?
Dobry samochód to taki, o który należycie dbano. Na ogół lepiej unikać aut z bardzo dużym przebiegiem, zwłaszcza jeśli korzystano z nich głównie w mieście. Tu i ówdzie mogą panować różne opinie na temat tego, co uznać za duży przebieg. To prawda, że żadne używane auto nie będzie doskonałe. Ale czy zdołasz pokryć koszty niezbędnych napraw? Zazwyczaj nie podnoszą one wartości samochodu. Jeżeli na przykład kupiłeś samochód za 8000 złotych, a potem jeszcze 2000 wydałeś na konieczne reperacje, nie znaczy to, że będzie on wart 10 000 złotych. Nabycie auta w dobrym stanie zwykle jest tańsze niż kupno gorszego i przeprowadzenie remontu.
Oto kilka wskazówek, jak wybrać dobry samochód:
• Przed kupnem dokładnie obejrzyj auto. Aby dokonać trafnej oceny, nie zabieraj się do tego wieczorem lub w czasie deszczu. Najpierw obejdź samochód wokoło. Jakie robi na tobie wrażenie? Czy wnętrze oraz wygląd zewnętrzny dobrze świadczą o poprzednim właścicielu auta? Czy należycie o nie dbał? Czy sprzedający może udostępnić ci wykaz napraw i konserwacji pojazdu? Jeżeli nie, prawdopodobnie nie przywiązywał do tego wagi. Niewykluczone, że nie będziesz chciał dalej oglądać tego auta.
• Sprawdź samochód podczas jazdy próbnej. Rozpędź pojazd do dużej prędkości. Zorientuj się też, jak się zatrzymuje i jak rusza na terenie pagórkowatym oraz na równej drodze.
Silnik:
Czy bez problemów daje się uruchomić?
Czy w spalinach nie ma nadmiernej ilości dymu?
Czy silnik pracuje równomiernie?
Czy dobrze działa na wolnych obrotach?
Czy nie ma jakichś niepokojących odgłosów?
Czy ma dobre przyśpieszenie?
Jeżeli odpowiedź na któreś z powyższych pytań jest przecząca, to silnik zapewne wymaga regulacji lub poważniejszych napraw. Być może jest już wyeksploatowany. Bądź ostrożny, gdy sprzedający mówi, że wystarczy go tylko wyregulować. Powinien tego dokonywać w ramach okresowego przeglądu pojazdu.
Układ przenoszenia napędu:
Czy są trudności z włączeniem biegu przy ruszaniu?
Czy ciężko się zmienia biegi w czasie jazdy?
Czy na którymś z biegów słychać zgrzytanie?
Jeżeli na jedno z tych pytań odpowiedź jest twierdząca, skrzynia biegów lub sprzęgło prawdopodobnie będzie wymagać naprawy.
Hamulce i zawieszenie:
Czy podczas jazdy lub hamowania ściąga samochód na jedną stronę?
Czy auto drga przy pewnych prędkościach albo gdy hamujesz?
Czy słychać jakieś odgłosy, kiedy skręcasz, hamujesz lub jedziesz po wybojach?
Jeżeli na któreś z pytań odpowiesz twierdząco, możesz się liczyć z koniecznością naprawy hamulców lub zawieszenia.
• Sprawdź, czy samochód nie wymaga naprawy jeszcze w innych miejscach. Weź ze sobą ubranie, w którym będziesz mógł obejrzeć samochód wewnątrz, z zewnątrz i od spodu.
• Sprawdź, czy nadwozie nie koroduje. Unikaj samochodów, na których widać rdzę. Większość nowszych modeli ma nadwozie skorupowe. Pewne jego części służą jako wzmocnienie konstrukcji. Jeżeli są zardzewiałe, gruntowny remont zapewne będzie dość kosztowny. Chociaż na błotniku rdza może być tylko powierzchniowa, na ogół świadczy o tym, iż elementy konstrukcji również są skorodowane. Sprawdź, czy samochód nie jest pordzewiały od spodu. Bądź ostrożny, jeśli zauważysz ślady świeżego malowania, gdyż pojazd może przypominać pobielany grób.
• Sprawdź, czy nie ma uszkodzeń po wypadku. Zajrzyj, czy nie widać ich pod maską silnika lub w bagażniku. Czy drzwi, pokrywa silnika oraz bagażnika są dopasowane? Czy zauważyłeś gdzieś ślady innego lakieru, na przykład na słupku drzwiowym? Czy w bagażniku lub pod wykładziną są jakieś nieszczelności? Mogą one sprzyjać korozji.
• Sprawdź olej silnikowy. Spójrz na bagnet do mierzenia poziomu oleju. Czy poziom jest niski? Być może przyczyną są wycieki lub nadmierne zużycie oleju. Czy nie jest on brudny lub czarny? Czy nie jest ziarnisty w dotyku? Zobacz, czy nie ma śladów oleju wokół pokrywy zaworów. Wejdź do samochodu i włącz zapłon, ale nie uruchamiaj silnika. Czy zapala się lampka kontrolna ciśnienia oleju? Jeżeli w samochodzie jest wskaźnik ciśnienia oleju, powinien wskazywać zero. Następnie uruchom silnik i przy wolnych obrotach na biegu jałowym sprawdź, po jakim czasie zgaśnie lampka kontrolna lub wskaźnik pokaże normalne ciśnienie oleju. Gdyby zajmowało to więcej niż parę sekund, niewykluczone, iż silnik jest mocno zużyty. W niektórych nowszych modelach, kiedy kluczyk jest przekręcony, ale silnik jeszcze nie działa, pali się lampka z napisem „Check Engine” (sprawdź silnik) lub „Service Engine Soon” (niezwłocznie dokonaj przeglądu silnika). Jednakże gdy silnik pracuje, nie powinna się świecić. Jeśli nie gaśnie, na ogół sygnalizuje to jakieś kłopoty z układem wydechowym lub paliwowym.
• Sprawdź olej w skrzyni biegów. Czy nie czuć go spalenizną albo czy nie ma zbyt niskiego poziomu? Zobacz, czy pod skrzynią nie widać wycieków. Wszystko to może oznaczać, że będzie potrzebna gruntowna naprawa. Jeżeli pojazd ma napęd na przednie koła, sprawdź pod spodem, czy nie są porwane gumowe osłony przegubów równobieżnych. Może to powodować wyrzucanie smaru, co szybko doprowadzi do uszkodzenia przegubów, których wymiana jest kosztowna.
• Sprawdź ogumienie wszystkich czterech kół. Jeżeli jest mocno zużyte, licz się z wymianą opon. Gdybyś zauważył, że bieżnik jest nietypowo starty, może zajść konieczność regulacji geometrii zawieszenia lub wymiany niektórych części układu kierowniczego.
• Sprawdź układ kierowniczy. Czy nie brakuje oleju albo czy nie wygląda na przepracowany? Kilka razy skręć kierownicą w jedną i w drugą stronę (jeśli układ kierowniczy ma wspomaganie, najpierw uruchom samochód). Skręt w prawo powinien wymagać tyle samo siły, co skręt w lewo. Czy podczas kręcenia kierownicą nie są odczuwalne luzy? Wspomagany układ kierowniczy powinien działać całkiem cicho. Wszelkie problemy mogą się wiązać z kosztownymi naprawami.
• Co jeszcze warto sprawdzić.
Sprawdź stan pasków i przewodów.
Wypróbuj na jakimś wzniesieniu hamulec postojowy.
Zobacz, czy gumowa okładzina na pedale hamulca nie jest nadmiernie starta.
Sprawdź układ wydechowy. Czy należycie tłumi hałas? Czy nie jest luźno umocowany?
Przyjrzyj się amortyzatorom i resorom. Czy nadwozie nie jest bardzo nisko nad ziemią lub czy nie kołysze się więcej niż trzy razy, gdy naciskasz je kolejno w każdym rogu?
Czy działają wszystkie prędkości wentylatora nadmuchującego powietrze?
Czy sprawne są światła, wycieraczki, sygnał dźwiękowy, pasy bezpieczeństwa i mechanizmy do otwierania okien?
Zobacz pod spodem, czy z tyłu pojazdu nie ma haka lub śladów jego zamocowania. Gdyby tak było, warto zachować ostrożność, gdyż holowanie mogło nadmiernie obciążyć mechanizmy napędowe.
Jeżeli nie jesteś pewien, czy dobrze sprawdziłeś wszystko, o czym wspomniano w tym artykule, najlepiej przed zakupem auta postaraj się zasięgnąć fachowej rady u mechanika samochodowego. Poproś, by dokładnie obejrzał samochód i sporządził listę:
1. Napraw, które trzeba będzie wykonać od razu, oraz szacunkowych kosztów części i robocizny.
2. Napraw, których prawdopodobnie trzeba będzie dokonać w następnym roku, oraz szacunkowych kosztów części i robocizny.
Taki przegląd nie powinien zająć mechanikowi więcej niż godzinę. Chociaż prawdopodobnie będziesz musiał za to zapłacić, jest to jednak niewielki wydatek w porównaniu z bliżej nie znanymi kosztami koniecznych napraw. Dowiedz się od sprzedającego, co ostatnio reperowano w samochodzie. Poproś o zapiski dotyczące obsługi pojazdu. Czy regularnie zmieniano olej i filtr oleju? Czy kiedykolwiek robiono coś przy skrzyni biegów? Kiedy ostatnim razem dokonano przeglądu samochodu i niezbędnych regulacji? Pamiętaj, że dobry samochód to taki, który jest dobrze utrzymany i nie wymaga wielu napraw.
Najpierw usiądź i oblicz koszty, biorąc pod uwagę wszystko, co wiesz o tym samochodzie. Potem zastanów się, czy warto go kupić i czy uwzględniłeś cenę nie tylko samego zakupu, ale też innych wydatków. (Nadesłane przez mechanika samochodowego).
[Ilustracje na stronach 16, 17]
Jak się upewnić, czy używany samochód jest w dobrym stanie? Oto kilka spraw, które należy wziąć pod uwagę
Przed zakupem poproś mechanika o dokładny przegląd
Czy regularnie wymieniano olej i filtr oleju?
Sprawdź, czy nie ma uszkodzeń po wypadku. Czy drzwi, pokrywy silnika i bagażnika są dopasowane?
Nietypowo zużyte opony mogą wskazywać, że potrzebna jest regulacja lub poważna naprawa układu kierowniczego