Pisarz: Paweł

Miejsce spisania: Rzym

Spisywanie ukończono: ok. 60—61 n.e.

 1. (a) Jak doszło do tego, że Filipianie usłyszeli dobrą nowinę? (b) Jaką ciekawą historię miało miasto Filippi?

APOSTOŁ Paweł — któremu towarzyszyli Łukasz, Sylas i młody Tymoteusz — szybko zareagował na prośbę usłyszaną w wizji, by zanieść dobrą nowinę do Macedonii. Z Troady w Azji Mniejszej popłynął statkiem do Neapolis i od razu wyruszył przez przełęcz górską do Filippi, miasta leżącego jakieś 15 kilometrów w głąb lądu. Łukasz przedstawia je jako „najważniejsze miasto okręgu Macedonii” (Dzieje 16:12). Nazwane zostało od imienia macedońskiego króla Filipa II (ojca Aleksandra Wielkiego), który zdobył je w roku 356 p.n.e. Później dostało się w ręce Rzymian. W 42 roku p.n.e. było świadkiem rozstrzygających bitew, które przyczyniły się do umocnienia pozycji Oktawiana, późniejszego cesarza Augusta. Dla upamiętnienia swego zwycięstwa uczynił on z Filippi kolonię rzymską.

 2. Jak przebiegała działalność kaznodziejska Pawła w Filippi i jakie wydarzenia towarzyszyły powstawaniu tamtejszego zboru?

² Paweł po przybyciu do nowego miasta miał zwyczaj głosić najpierw Żydom. Kiedy jednak około 50 roku n.e. po raz pierwszy znalazł się w Filippi, spotkał tam niewielu Żydów, którzy najwidoczniej nie mieli synagogi, gdyż zbierali się na modlitwę za miastem nad rzeką. Działalność kaznodziejska Pawła szybko wydała owoce, a do pierwszych nawróconych należała Lidia, prozelitka żydowska zajmująca się handlem, która ochoczo przyjęła prawdę o Chrystusie i wymogła na przybyszach, by się u niej zatrzymali. „Wręcz przymusiła nas, żebyśmy weszli” — pisze Łukasz. Wkrótce jednak przystąpili do czynu przeciwnicy: Paweł i Sylas zostali wychłostani rózgami i wtrąceni do więzienia. Kiedy tam przebywali, nastąpiło trzęsienie ziemi, a dozorca po wysłuchaniu ich uwierzył wraz z całą swą rodziną. Następnego dnia Paweł i Sylas zostali uwolnieni, odwiedzili i pokrzepili braci w domu Lidii, po czym opuścili miasto. Paweł zachował w pamięci te prześladowania towarzyszące powstawaniu zboru w Filippi (Dzieje 16:9-40).

 3. Jak wyglądały późniejsze kontakty Pawła ze zborem w Filippi?

³ Po kilku latach, w czasie trzeciej podróży misjonarskiej, Paweł powtórnie odwiedził zbór w Filippi. Następnie po jakichś dziesięciu latach od założenia zboru wzruszające wyrazy miłości Filipian pobudziły go do napisania do nich natchnionego listu, który został zachowany w Piśmie Świętym i nosi nazwę przypominającą o tym umiłowanym zborze.

 4. Skąd wiadomo, kto napisał List do Filipian, i co dowodzi autentyczności tego listu?

⁴ Zdecydowana większość komentatorów Biblii uznaje, że list ten napisał Paweł, tak jak powiedziano w pierwszym wersecie — i ma do tego mocne podstawy. Polikarp (69?-155?) w swoim liście do zboru w Filippi nadmienia, iż Paweł do nich pisał. Na List do Filipian jako dzieło Pawła powołują się tacy wczesnochrześcijańscy komentatorzy Biblii, jak Ignacy, Ireneusz, Tertulian i Klemens Aleksandryjski. Wymieniono go też we Fragmencie Muratoriego z II stulecia n.e. oraz we wszystkich pozostałych wczesnych katalogach; występuje również obok ośmiu innych listów Pawła w papirusie Chestera Beatty’ego nr 2 (P⁴⁶), datowanym mniej więcej na rok 200 n.e.

 5. Co wskazuje, że list ten napisano w Rzymie?

⁵ Miejsce i czas powstania tego listu można ustalić z dość dużą dokładnością. Kiedy Paweł go pisał, był więźniem pilnowanym przez cesarską gwardię przyboczną, a wokół niego rozwijała się intensywna działalność chrześcijańska. List kończy pozdrowieniami od tych, którzy uwierzyli w domu Cezara. Wszystkie te fakty wskazują, iż list wysłany był z Rzymu (Filip. 1:7, 13, 14; 4:22; Dzieje 28:30, 31).

 6. Jakie fakty pozwalają określić czas powstania Listu do Filipian?

⁶ A kiedy powstał ów list? Paweł musiał przebywać w Rzymie wystarczająco długo, by wieści o jego uwięzieniu za to, że jest chrześcijaninem, rozeszły się wśród pretorianów i wielu innych osób. Potrzeba też było czasu, żeby z Filippi (oddalonego o jakieś 1000 kilometrów) przybył Epafrodyt z darem dla Pawła, żeby wiadomość o chorobie Epafrodyta w Rzymie dotarła z powrotem do Filippi i żeby wyrazy ubolewania z tego powodu doszły z Filippi do Rzymu (Filip. 2:25-30; 4:18). Ponieważ pierwsze uwięzienie Pawła w Rzymie przypada mniej więcej na lata 59-61, najprawdopodobniej napisał ów list około roku 60 lub 61 — rok lub więcej po przybyciu do tego miasta.

 7. (a) Jaka więź łączyła Pawła z Filipianami i co go skłoniło do napisania listu? (b) Czym charakteryzuje się List do Filipian?

⁷ Bóle porodowe towarzyszące zrodzeniu przez słowo prawdy dzieci w Filippi, przywiązanie Filipian do Pawła i ich szczodrość w zaspokajaniu jego potrzeb w podróży i w czasie trudności oraz wyraźne błogosławieństwo Jehowy odczuwane w początkach wytężonej pracy misjonarskiej w Macedonii — wszystko to sprawiło, że Pawła i braci z Filippi łączyły mocne więzy wzajemnej miłości. Ponieważ i teraz ofiarowali mu piękny dar, a potem jeszcze troskliwie dopytywali o Epafrodyta i postęp dobrej nowiny w Rzymie, Paweł napisał do nich ciepły, serdeczny list pełen zachęt.

TREŚĆ LISTU DO FILIPIAN

 8. (a) Jak Paweł daje wyraz swoim uczuciom i zaufaniu do braci z Filippi? (b) Co Paweł mówi o swych więzach i jakiej rady udziela?

⁸ Obrona i postęp dobrej nowiny (1:1-30). Paweł i Tymoteusz przesyłają pozdrowienia, a Paweł dziękuje Bogu za wkład, jaki Filipianie wnoszą na rzecz dobrej nowiny „od pierwszego dnia aż do tej chwili”. Ufa, że będą prowadzić swe dobre dzieło do zakończenia, są bowiem z nim współuczestnikami życzliwości niezasłużonej, co obejmuje też „obronę oraz prawne ugruntowywanie dobrej nowiny”. Gorąco tęskni za nimi wszystkimi, żywiąc tkliwe uczucia, i oświadcza: „O to wciąż się modlę, żeby wasza miłość coraz bardziej i bardziej obfitowała (...) żebyście się upewniali co do rzeczy ważniejszych” (1:5, 7, 9, 10). Paweł pragnie, by wiedzieli, że jego „sprawy przyczyniły się (...) do postępu dobrej nowiny”, ponieważ jego więzy stały się publicznie znane i bracia zostali zachęceni do nieustraszonego mówienia o słowie Bożym. Gdyby Paweł teraz umarł, byłoby to dla niego zyskiem, ale wie, że ze względu na ich postęp i radość konieczniejsze jest pozostanie. Radzi Filipianom sprawować się w sposób godny dobrej nowiny, gdyż bez względu na to, czy przyjdzie do nich, czy nie, chciałby słyszeć, że walczą w jedności i ‛pod żadnym względem nie dają się zastraszyć swym przeciwnikom’ (1:12, 28).

 9. Jak Filipianie mogą zachowywać nastawienie umysłu wzorowane na Chrystusie?

⁹ Zachowywanie nastawienia umysłu wzorowanego na Chrystusie (2:1-30). Paweł zachęca Filipian, by odznaczali się uniżeniem umysłu, „mając na oku nie tylko osobiste zainteresowanie własnymi sprawami, ale także osobiste zainteresowanie sprawami drugich”. Powinni zachowywać takie samo nastawienie umysłu, jakie miał Chrystus Jezus, który chociaż istniał w postaci Bożej, ogołocił samego siebie, by zostać człowiekiem, a także ukorzył się i stał się posłuszny aż do śmierci, toteż Bóg wyniósł go i dał mu imię, które przewyższa wszelkie inne imię. Paweł napomina ich: „Wypracowujcie swoje wybawienie z bojaźnią i drżeniem”. „Czyńcie wszystko bez szemrań i sporów” i trzymajcie się „mocnym uchwytem słowa życia” (2:4, 12, 14, 16). Ma nadzieję, że przyśle do nich Tymoteusza i że sam też wkrótce przyjdzie. Na razie wyprawia ozdrowiałego Epafrodyta, żeby znowu się radowali.

10. Jak Paweł pędzi do celu i do czego wzywa innych?

¹⁰ „Pędzenie do celu” (3:1 do 4:23). ‛My, którzy mamy rzeczywiste obrzezanie’, oznajmia Paweł, ‛musimy strzec się psów, tych, którzy okaleczają ciało’. Jeżeli ktoś ma powody do pokładania ufności w ciele, to tym bardziej Paweł, co potwierdzają jego dzieje obrzezanego Żyda i faryzeusza. On jednak uznaje to wszystko za stratę ‛z uwagi na niezrównaną wartość poznania Chrystusa Jezusa, swego Pana’. Dzięki prawości wynikającej z wiary ma nadzieję ‛dostąpić wcześniejszego zmartwychwstania spośród umarłych’ (3:2, 3, 8, 11). Dlatego mówi: „Zapominając o tym, co za mną, i sięgając po to, co przede mną, pędzę do celu po nagrodę Bożego powołania w górę za sprawą Chrystusa Jezusa”. Ilukolwiek jest więc dojrzałych, niech będą tego samego nastawienia umysłu. Są tacy, których bogiem jest brzuch, którzy umysłem są przy rzeczach ziemskich i których końcem jest zagłada, lecz „nasze obywatelstwo”, zapewnia Paweł, „jest w niebiosach” (3:13, 14, 20).

11. (a) Co należy rozważać i wprowadzać w czyn? (b) Jak Paweł wypowiada się o szczodrości Filipian?

¹¹ Paweł nawołuje: ‛Radujcie się w Panu i niech wasz rozsądek stanie się znany wszystkim ludziom. Stale rozważajcie to, co jest prawdziwe, zasługuje na poważne zainteresowanie, jest prawe, nieskalanie czyste, miłe, o czym mówi się dobrze, co jest cnotliwe i chwalebne. Wprowadzajcie w czyn to, czego się nauczyliście i co przyjęliście, co słyszeliście i widzieliście w związku ze mną, a Bóg pokoju będzie z wami’ (4:4-9). Paweł wielce się raduje, że Filipianie szukają okazji, by go wesprzeć, chociaż siłę do wszystkiego ma ‛dzięki temu, który udziela mocy’. Serdecznie im dziękuje za ich dar. Przodują w dawaniu, odkąd tylko Paweł zaczął oznajmiać dobrą nowinę w Macedonii. Z kolei Bóg w pełni zaspokoi wszelką ich potrzebę „według miary swego bogactwa w chwałę przez Chrystusa Jezusa” (4:13, 19). Paweł przesyła pozdrowienia od wszystkich świętych, także od tych z domu Cezara.

DLACZEGO POŻYTECZNY

12. Jak możemy dziś wzorem braci w Filippi zaskarbić sobie uznanie Boże i stać się radością dla naszych braci?

¹² Jakże pożyteczny jest dla nas List do Filipian! Z pewnością pragniemy zaskarbić sobie uznanie Jehowy i otrzymać od naszych chrześcijańskich nadzorców taką pochwałę, jaką zbór w Filippi zyskał od Pawła. Możemy tego doświadczyć, jeśli pójdziemy za dobrym przykładem Filipian i usłuchamy serdecznych rad apostoła. Powinniśmy tak jak oni okazywać szczodrość, starać się pomagać naszym braciom w trudnościach oraz brać udział w obronie i prawnym ugruntowywaniu dobrej nowiny (1:3-7). Winniśmy dalej ‛stać niewzruszenie w jednym duchu, jedną duszą walcząc ramię w ramię za wiarę dobrej nowiny’, świecąc jako „źródła światła” wśród spaczonego i przewrotnego pokolenia. Jeżeli tak postępujemy i stale rozważamy to, co zasługuje na poważne zainteresowanie, możemy radować naszych braci, tak jak Filipianie stali się radością i koroną dla apostoła Pawła (1:27; 2:15; 4:1, 8).

13. Pod jakimi względami możemy wspólnie naśladować Pawła?

¹³ „Stańcie się wspólnie moimi naśladowcami” — zachęca Paweł. Ale jak go naśladować? Należy między innymi we wszelkich warunkach poprzestawać na tym, co się ma. Bez względu na to, czy Paweł miał obfitość, czy był w nędzy, nauczył się bez narzekania dostosowywać do okoliczności, aby gorliwie i z radością pełnić dalej służbę Bożą. Wszyscy powinni też naśladować go w okazywaniu tkliwych uczuć wiernym braciom. Z jakąż miłością i radością Paweł wypowiadał się o służbie Tymoteusza i Epafrodyta! I jakże blisko czuł się związany z braćmi z Filippi, do których pisał: „Umiłowani i utęsknieni, moja radości i korono” (3:17; 4:1, 11, 12; 2:19-30).

14. Jakie znakomite rady zawiera List do Filipian w związku z celem życia i Królestwem i głównie do kogo jest skierowany?

¹⁴ Jak jeszcze można naśladować Pawła? ‛Pędząc do celu’! Każdy, kto skoncentrował się na sprawach ‛zasługujących na poważne zainteresowanie’, jest pochłonięty wspaniałym postanowieniem Jehowy, obejmującym niebo i ziemię, w obrębie którego ‛wszelki język otwarcie uzna, że Jezus Chrystus jest Panem ku chwale Boga, Ojca’. Znakomite rady zawarte w Liście do Filipian zachęcają wszystkich, którzy w związku z Królestwem Bożym mają nadzieję na życie wieczne, aby dążyli do tego celu. Księga ta jednak jest skierowana głównie do tych, których „obywatelstwo jest w niebiosach” i którzy z utęsknieniem oczekują, iż zostaną ‛dostosowani do chwalebnego ciała Chrystusa’. ‛Zapominając o tym, co za nimi, i sięgając po to, co przed nimi’, niechaj wszyscy oni naśladują apostoła Pawła i ‛pędzą do celu po nagrodę Bożego powołania w górę’ — po chwalebne dziedzictwo w Królestwie niebios! (4:8; 2:10, 11; 3:13, 14, 20, 21).