„Kto wśród was jest mądry i rozumny?”
„Niech swoim godnym prowadzeniem się wykaże to uczynkami, z łagodnością, która wypływa z mądrości”. — Jak. 3:13, NW.
1. (a) Na czym polega mądrość? Jak się jej nabywa? (b) Jak dobór towarzystwa wpływa na postępy w nabywaniu mądrości?
DORASTAJĄCA młodzież niekiedy pochopnie wypowiada swe opinie na temat tego, co słuszne, a co niesłuszne w jakiejś akurat omawianej sprawie. Jednakże dorósłszy całkowicie i nabywszy więcej doświadczenia życiowego, ci sami ludzie stają się mniej skorzy do wypowiadania swego zdania. Lepiej sobie zdają sprawę z tego, że wiele się można nauczyć ze słuchania i przemyśliwania (Jak. 1:19). Kiedy potem robią użytek ze zdobytej wiedzy, gdy ją z korzyścią stosują w praktyce, dowodzą, iż posiedli mądrość. Ale postęp w zdobywaniu takiej mądrości w znacznym stopniu uzależniony jest od doboru towarzystwa. Sławny mędrzec Salomon napisał: „Kto z mądrym przestaje — nabywa mądrości; kto z głupim obcuje — szkodę poniesie” (Prz. 13:20, BT). A ty, czytelniku, czy przestajesz z „mądrymi”?
2. (a) Co stanowi niezbędne podłoże do przejawiania prawdziwej mądrości? (b) Z jakimi ludźmi apostoł Paweł radził obcować młodemu Tymoteuszowi? Dlaczego?
2 Według słowników „mądry” to ten, kto „trafnie rozeznaje i osądza, co prawda, a co fałsz, co właściwe, a co niestosowne”. Chcąc tego się nauczyć, trzeba mieć rozległą znajomość Słowa Bożego, które ukazuje, co jest słuszne, a co złe z punktu widzenia Stwórcy człowieka; następnie trzeba z głębokim zrozumieniem stosować tę wiedzę do rozwiązywania problemów powszedniego życia (5 Mojż. 4:5, 6). Czy obcujesz z ludźmi, którzy są mądrzy? Apostoł Paweł mądrze radził młodemu Tymoteuszowi: „Młodzieńczych (...) pożądliwości się wystrzegaj, a zdążaj do sprawiedliwości, wiary, miłości, pokoju z tymi, którzy wzywają Pana z czystego serca” (2 Tym. 2:22). Radę tę bezwzględnie musi sobie wziąć do serca każdy, kto rzeczywiście pragnie dobra dla siebie i innych ludzi, i kto przede wszystkim pragnie się podobać Bogu.
3. (a) Jak sam Jakub odpowiedział na pytanie: „Kto wśród was jest mądry i rozumny”? (b) Przeciwstaw mądrość prawdziwą mądrości fałszywej.
3 Jakub, przyrodni brat Jezusa, udzielił w tej sprawie chrześcijanom dalszej wybornej rady. Uwypuklił w niej zwłaszcza różnicę między mądrością prawdziwą a fałszywą. W swoim natchnionym przez Boga liście do chrześcijan Jakub zadaje pytanie: „Kto wśród was jest mądry i rozumny?” Na pytanie to sam odpowiada w następujący sposób: „Niech swoim godnym prowadzeniem się wykaże to uczynkami, z łagodnością, która wypływa z mądrości” (Jak. 3:13, NW). Nie mniej dobitnie przytoczony tekst oddaje przekład The New English Bible: „Niech słusznym postępowaniem dowiedzie tego w praktyce, ze skromnością właściwą mądrości”. Pamiętajmy więc, że prawdziwa mądrość łączy się ze znajomością tego, co słuszne, i z odpowiednim postępowaniem, z odróżnianiem w praktyce życiowej prawdy od błędu. Słowo Boże powiada nam, że „początkiem mądrości jest bojaźń Jahwe [inaczej: Jehowy]”, a „bojaźnią Jahwe — zła nienawidzić” (Prz. 9:10; 8:13, BT). Mądrości nie zdobywa się wyrządzaniem zła. Prawdziwą mądrość pozyskać można przez nienawidzenie wszystkiego, co złe. „Jeżeli natomiast macie w swych sercach zgorzkniałą zazdrość i kłótliwość, nie chełpcie się i nie kłamcie przeciw prawdzie” — radzi Jakub. „Nie jest to mądrość, która zstępuje z góry, lecz ziemska, zwierzęca, demoniczna. Gdzie bowiem jest zazdrość i kłótliwość, tam jest nieporządek i wszelka podłość” (Jak. 3:14-16, NW). Jaką mądrość dostrzegasz w gronie swych przyjaciół? A jeśli jesteś związany z jakąś społecznością religijną, to jaki rodzaj mądrości przejawia się w niej? Co trzeba powiedzieć o tobie osobiście? — Mat. 7:15-18.
PRAWDZIWI CHRZEŚCIJANIE ODZWIERCIEDLAJĄ „MĄDROŚĆ Z GÓRY”
4. Co oznacza stwierdzenie, że „mądrość z góry jest (...) czysta”?
4 Czy wśród milionów ludzi podających się dzisiaj za chrześcijan wielu jest takich, którzy czynem dowodzą, iż kierują się mądrością niebiańską? Na obszarach nominalnego chrześcijaństwa sporo jest narodów, które sobie roszczą pretensje do tego, że wszyscy ludzie urodzeni w ich kraju są chrześcijanami — czy to katolikami, czy protestantami — i taka notatka często figuruje nawet w metrykach urodzenia. Czy ci ludzie w miarę dorastania zaczynają wykazywać swoim postępowaniem, że są naprawdę chrześcijanami? Jakub stwierdza, iż „mądrość z góry jest przede wszystkim czysta” (Jak. 3:17, NW). W słownikach „czystość” bywa między innymi definiowana jako „cnotliwość, nieobciążanie się niedozwolonymi stosunkami cielesnymi”. Ponadto pojęcie czystości obejmuje także „wystrzeganie się zdrożnych myśli, skromne zachowanie, trzymanie się z dala od wszystkiego, co może zbrukać. Określenie, że ktoś jest czysty, daje do zrozumienia, iż powstrzymuje się od wszelkich czynów, myśli itd., które nie są prawe albo są sprzeczne ze ślubowaniem małżeńskim. Obejmuje również unikanie wszystkiego, co przynosi ujmę, czyli deprecjonuje, na przykład w ubiorze itp.” — Zobacz List do Hebrajczyków 13:4.
5. (a) Czy chrześcijaństwo przejawia taką „mądrość z góry”? Objaśnij to szerzej. (b) Co Biblia mówi o winnych tego rodzaju niesprawiedliwości?
5 Większość ludzi, którzy twierdzą, że są chrześcijanami, na pewno nie odpowiada temu opisowi, ponieważ woli przyjmować teorie określane wspólną nazwą „nowej moralności”. Nawet duchowni, którzy ochrzcili tych ludzi na członków poszczególnych wyznań, życzliwie wypowiadają się o „nowej moralności” dopuszczającej cudzołóstwo, nierząd i homoseksualizm, a wywołującej niewątpliwą zazdrość i wszelką podłość wśród tych, którzy się w nią pogrążają. Czy wszystkich tych ludzi słusznie można nazywać chrześcijanami? „Czyż nie wiecie, że niesprawiedliwi nie posiądą królestwa Bożego? Nie łudźcie się! Ani rozpustnicy, ani bałwochwalcy, ani cudzołożnicy, ani rozwięźli, ani mężczyźni współżyjący ze sobą, ani złodzieje, ani chciwi, ani pijacy, ani oszczercy, ani zdziercy nie odziedziczą królestwa Bożego” (1 Kor. 6:9, 10, BT). Tak mówi Słowo Boże, lecz duchowni chrześcijaństwa mimo to nic nie czynią, aby oczyścić swe kościoły z osobników wdających się w tego typu praktyki. Gdyby starszyzna poszczególnych gmin wyznaniowych systemu religijnego chrześcijaństwa postarała się uporządkować swe domy i usunęła wszystko, co złe, niewiele pozostałoby z tej organizacji. — Mat. 23:27, 28.
6. Jak księga Objawienia 17:1-6 opisuje Babilon Wielki? Jakim sposobem dotyczy to chrześcijaństwa?
6 Kler rzekomego chrześcijaństwa na pewno nie wykazał niczym, iż cechuje go „mądrość z góry”. Zamiast tego po prostu ‚kłamie przeciw prawdzie’ Słowa Bożego, głosząc, że nie zawsze potrzebna jest czystość, aby się podobać Bogu. Apostoł Jan w księdze Objawienia trafnie opisał „Babilon Wielki” — ogólnoświatowe imperium religii fałszywej, obejmującej między innymi właśnie chrześcijaństwo. Przytoczył on tam słowa anioła Bożego, który mówił: „‚Chodź, ukażę ci sąd nad wielką Nierządnicą, która siedzi nad wielu wodami, z którą nierządu się dopuścili królowie ziemi, a mieszkańcy ziemi się upili winem jej nierządu. I zaniósł mnie w stanie zachwycenia na pustynię. I ujrzałem Niewiastę siedzącą na Bestii szkarłatnej, pełnej imion bluźnierczych, mającej siedem głów i dziesięć rogów. A Niewiasta była odziana w purpurę i w szkarłat, cała zdobna w złoto, drogi kamień i perły; miała w swej ręce złoty puchar pełen obrzydliwości i brudów swego nierządu. A na czole jej wypisane było imię — tajemnica: ‚Wielki Babilon. Macierz nierządnic i obrzydliwości ziemi’. I ujrzałem Niewiastę pijaną krwią świętych i krwią świadków Jezusa, a widząc ją, zdumiałem się wielce” (Obj. 17:1-6, BT, wyd. II). Zatem kto jest mądry? Czy można to powiedzieć o ludziach, z których się składa chrześcijaństwo?
7, 8. (a) Jakie jeszcze zalety cechują „mądrość z góry”? (b) Jak dalece członkowie kościołów chrześcijaństwa odpowiadają wymaganiom co do usposobienia pokojowego i rozwagi?
7 Jakub poza czystością przypisuje mądrości jeszcze dalsze korzystne cechy: „Mądrość z góry jest (...) usposobiona pokojowo, rozważna”. Czy chrześcijaństwo jest ‚usposobione pokojowo’? Czy jego członkowie w życiu codziennym wykazują, iż są ‚rozważni’? Duchowni wszystkich jego odłamów popierają walkę zbrojną; zaangażowani byli w pierwszą i drugą wojnę światową, jak również we wszystkie wojny narodów toczone od tego czasu, a ponadto historia aż roi się od szczegółów o krucjatach i innych wojnach religijnych podejmowanych przez chrześcijaństwo. Ludzie podający się za członków kościołów chrześcijańskich nie mają też opinii nazbyt pokojowych czy rozważnych we wzajemnych stosunkach. Wystarczy zajrzeć do prasy codziennej, aby znaleźć dowody braku zgody w rodzinach, między studentami a wykładowcami, między pracownikami a pracodawcami. Przypatrzmy się miastom. Czy władze miejskie i mieszkańcy są zawsze ze sobą zgodni? Nominalne chrześcijaństwo utrzymuje, że daje posłuch radzie biblijnej co do życia w pokoju i że naśladuje „Księcia Pokoju”. Ale czy przeszłość tegoż chrześcijaństwa potwierdza owe roszczenia?
8 Apostoł Paweł napisał w Liście do Filipian, że chrześcijanie nie powinni czynić ‚nic przez kłótliwość ani zarozumiałość, ale z uniżeniem umysłu uważać, że drudzy są wyżsi od nich, mając na oku nie tylko osobiste zainteresowanie własnymi sprawami, ale też osobiste zainteresowanie sprawami innych’ (Filip. 2:3, 4, NW). Ilu władców narodów, ilu przywódców organizacji, ilu prostych ludzi postępuje w sposób, jaki zaleca chrześcijanom Słowo Boże? Niestety, niewielu!
9. (a) Co znaczy określenie „gotowa usłuchać”? Jak twoim zdaniem postępuje pod tym względem chrześcijaństwo? (b) Jakie dalsze zalety cechują „mądrość z góry”? (c) Na jaki krok w stosunku do chrześcijaństwa musi się zdecydować osoba, która chce się podobać swemu Stwórcy? Dlaczego?
9 Jakub jeszcze dalej pisze chrześcijanom: „Mądrość z góry jest (...) gotowa usłuchać”. Ilu tak zwanych chrześcijan jest gotowych zajrzeć do Słowa Bożego i usłuchać tego, co ono mówi na temat trybu życia? Ilu ludzi naprawdę nienawidzi zła? A ty sam? Jakub z kolei nadmienia, że jako mądrzy chrześcijanie musimy być ‚pełni miłosierdzia i dobrych owoców, nie czynić stronniczych wyróżnień, nie być obłudni’. Ale czy ten opis pasuje do nominalnego chrześcijaństwa? Jeżeli jesteś członkiem któregoś z kościołów, to czy pasuje on do twego kościoła? Miłosierdzie i dobroć to przymioty, których dotkliwie brakuje w świecie. Wszędzie natomiast natknąć się można na stronniczość i dyskryminację. Członkowie kościołów pierwsi są gotowi przyznać, że w chrześcijaństwie pełno jest obłudników. Czy i ty chciałbyś do nich należeć? Jeżeli nie, to powinieneś koniecznie się zastosować do przynaglającego nakazu biblijnego: „Wyjdźcie spośród nich i odłączcie się, mówi Pan” (2 Kor. 6:17, 18). Na temat tego, co należy przedsięwziąć w stosunku do całego ogólnoświatowego imperium religii fałszywej, Słowo Boże podaje również: „Wyjdźcie z niego, ludu mój, abyście nie byli uczestnikami grzechów jego i aby was nie dotknęły plagi na niego spadające” (Obj. 18:4). Jeżeli szczerze pragniesz podobać się swemu Stworzycielowi, bezzwłocznie usłuchasz tej rady. Skoro chcesz się cieszyć dobrodziejstwami wynikającymi z pozostawania „mądrym i rozumnym”, musisz mieć pewność, że ‚przestajesz z mądrymi’, z tymi, którzy przejawiają „mądrość z góry”.
10. Jaka wspaniała nadzieja istnieje pomimo niedopisania chrześcijaństwa? Skąd o tym wiesz?
10 Tacy prawdziwi chrześcijanie istnieją. Niedopisanie nominalnego chrześcijaństwa nie skłoniło ich do stwierdzenia z rezygnacją: Co nam z tego przyjdzie? Po co w ogóle starać się być chrześcijaninem? — Ponieważ sobie cenią mądrość pochodzącą od Boga, mają realną nadzieję. Z ufnością oczekują spełnienia modlitwy, której Jezus Chrystus nauczył swych naśladowców: „Przyjdź Królestwo twoje, bądź wola twoja jak w niebie, tak i na ziemi” (Mat. 6:10). Wiedzą, że „świat cały podlega władzy tego, który jest zły”. Wiedzą też jednak, że „Syn Boży przyszedł i dał nam zdolność umysłową, abyśmy zdobyli wiedzę o tym, który jest prawdziwy. I pozostajemy w jedności z tymże prawdziwym, za pośrednictwem jego Syna, Jezusa Chrystusa” (1 Jana 5:19, 20, NW). Setki tysięcy mieszkańców ziemi już zdobyły „wiedzę o tym, który jest prawdziwy”: dlatego wierzą teraz, że ten „Bóg nieba wzbudzi królestwo, które nigdy nie będzie zburzone i którego panowanie nie przejdzie do innego narodu; pokruszy ono i zniszczy wszystkie owe królestwa, a samo trwać będzie na wieki” (Dan. 2:44, BT). Wierzą mocno, że dzięki Królestwu Bożemu nasza Ziemia wkrótce stanie się rajem, w którym ludzie miłujący sprawiedliwość będą się cieszyć życiem wiecznym. Czy chciałbyś mieć taką wiarę i w związku z tym zastosować się do hasła: „Mówcie wśród narodów: ‚Sam Jehowa został królem’”? — Ps. 96:10, NW.
KIM SĄ ŚWIADKOWIE JEHOWY?
11. Czemu przypisać fakt, iż świadkowie Jehowy inaczej się zapatrują na życie niż ludzie tkwiący w nominalnym chrześcijaństwie?
11 Obecnie tak właśnie postępuje półtora miliona mężczyzn i niewiast na całym świecie. Chcą spełniać wolę Jehowy Boga, zgodnie z tym, jak On ją wyłuszczył w swoim spisanym Słowie. Ludzie ci nazywają siebie chrześcijańskimi świadkami Jehowy (Izaj. 43:10-12, NW). Czy są w czymś lepsi od innych ludzi mających się za chrześcijan? Pochodzą wszyscy od tych samych pierwszych rodziców, Adama i Ewy. Z całą pewnością jednak mają odmienny pogląd na życie niż członkowie nominalnego chrześcijaństwa. Mocno wierzą w to, co podaje Słowo Boże, i są przekonani, że Biblia przedkłada wzór postępowania, godny naśladowania przez każdego człowieka. Oddali swe życie Jehowie Bogu i przyrzekli spełniać Jego wolę, przedstawioną w Jego spisanym Słowie. Szczerze starają się swoim godnym zachowaniem potwierdzić to czynem, z łagodnością, która wypływa z mądrości.
12. Jak trzeba traktować zło, a jak „mądrość z góry”, aby być świadkiem Jehowy?
12 Chrześcijańscy świadkowie Jehowy tworzą społeczność teokratyczną złożoną z przeszło 27 150 zborów, rozprzestrzenionych po całej Ziemi. Zbory te liczą od 25 do 200 i więcej osób. Każdy oddany Bogu świadek Jehowy zdaje sobie sprawę z tego, że aby być członkiem takiego zboru, musi nienawidzić zła i przejawiać w praktyce „mądrość z góry”. W pełni zgadza się on z następującymi słowami Jezusa, które zresztą dobrze zna: „Każdy bowiem, kto źle czyni, nienawidzi światłości i nie zbliża się do światłości, aby nie ujawniono uczynków jego. Lecz kto postępuje zgodnie z prawdą, dąży do światłości, aby wyszło na jaw, że uczynki jego są dokonane w Bogu”. — Jana 3:20, 21.
13. Ku jakiemu postanowieniu co do zbawienia świadkowie Jehowy kierują uwagę każdego człowieka? Dlaczego?
13 Świadkowie Jehowy interesują się innymi ludźmi. Sami wierzą i głoszą drugim, iż „tak Bóg umiłował świat, że Syna swego jednorodzonego dał, aby każdy, kto weń wierzy, nie zginął, ale miał żywot wieczny” (Jana 3:16). Wierzą również, że Jezus jest „światłością świata” i że Bóg posłał właśnie jego, aby zbawić świat ludzkości. Jezus Chrystus zmarł na palu męki i przelał swą krew, czyli oddał życie na okup za cały ród ludzki. A więc postanowienie, którego mocą możesz otrzymać życie, już zapadło i droga jest utorowana. Ale czy na nią wstąpisz? Sam Jezus powiedział: „Na tym polega sąd, że światłość przyszła na świat, lecz ludzie bardziej umiłowali ciemność, bo ich uczynki były złe”. Kto woli popełniać niegodziwość, ten nienawidzi światła. A ty? — Jana 3:19.
14. W jaki sposób prawdziwy chrześcijanin okazuje, że nie obawia się światłości, ale jest naprawdę „mądry i rozumny”?
14 Prawdziwi chrześcijanie nie boją się światłości. Uważnie studiują Słowo Boże, od pierwszej jego księgi składowej, zwanej księgą Rodzaju lub 1 Mojżeszową, do ostatniej, to jest Objawienia, i chętnie rozmawiają o tym Słowie z innymi ludźmi, aby i ci mogli kierować się jego niebiańską mądrością. Dążą do światła i pragną żyć w świetle Słowa Bożego. Czy i ty, drogi czytelniku, masz takie życzenie? Jeżeli tak, to zachęcamy cię do systematycznego przychodzenia na zebrania świadków Jehowy. W miarę poznawania Słowa Bożego stosuj je w swym życiu. W ten sposób wykażesz, że naprawdę jesteś „mądry i rozumny”, a twój sposób postępowania będzie dzięki temu nacechowany „łagodnością, która wypływa z mądrości”. — Jak. 3:13, NW.