Czytaj Księgi Kronik i ucz się z nich
„PO CO mi te Księgi Kronik?” — takie pytanie zadaje wiele osób, gdy po raz pierwszy czytają Biblię od deski do deski. Mają już za sobą Księgi Samuela i Księgi Królów, gdzie żywo i po mistrzowsku nakreślono dzieje ludu Bożego, a teraz czeka ich lektura Ksiąg Kronik: najpierw dziewięć długich rozdziałów z rodowodami, a potem powtórzenie wielu rzeczy, z którymi już zdążyli się zapoznać. W podręczniku Eerdmans’ Bible Handbook powiedziano: „Na pierwszy rzut oka wydaje się, że Kroniki w nudniejszej i bardziej moralizatorskiej formie przedstawiają to, co już omówiono w księgach 2 Samuela i Królewskich”.
Ale to tylko pozory. Podobnie jak w Chrześcijańskich Pismach Greckich wszystkie cztery Ewangelie zawierają właściwie ten sam materiał, lecz każda naświetla go z innej strony i dorzuca nowe szczegóły, tak w Księgach Kronik wyłożono w zasadzie to samo, co w poprzedzających je księgach biblijnych, ale z innego punktu widzenia i z dodaniem informacji, których nie ma gdzie indziej. Księgi te sporządzono dla ludzi żyjących w szczególnym okresie, a ich pisarzowi przyświecały konkretne cele. Kiedy to zrozumiemy, czytanie tej części Biblii sprawi nam przyjemność oraz nauczymy się wielu rzeczy pożytecznych również dla nas dzisiaj.
BYŁY POTRZEBNE
Księgi Kronik najprawdopodobniej spisał Ezdrasz z myślą o Żydach, którzy po 70-letniej niewoli w Babilonie wrócili do Ziemi Obiecanej. Po omówieniu panowania Dawida i Salomona, a następnie podziału ludu Bożego na dwa państwa skoncentrował się na południowym królestwie Judy, przy czym przedstawił jego dzieje w taki sposób, by stanowiły pouczającą lekcję dla wracających wygnańców. Kreśląc losy dynastii Dawida, pisarz udzielił odpowiedzi na doniosłe pytania: Dlaczego Jehowa dopuścił, by Jego wybrany naród poszedł do pogańskiego kraju w niewolę? Jak Żydzi po powrocie stamtąd (a także prawdziwi chrześcijanie w naszych czasach) powinni unikać błędów, za które zostali w ten sposób ukarani?
WAŻNA ROLA RODOWODÓW
W pierwszych dziewięciu rozdziałach Księgi 1 Kronik znajdują się spisy genealogiczne. Dlaczego je tam umieszczono? Ponieważ na rodowody zwracano w Izraelu baczną uwagę. Uzależniano od nich kwestie spadkowe oraz przywileje służby. Niektórzy powracający z wygnania Izraelici, między innymi członkowie rodów kapłańskich, nie potrafili udowodnić swego pochodzenia, co im przysporzyło niemało kłopotów (Ezdr. 2:59-63). Nic więc dziwnego, że te starannie sporządzone wykazy bardzo ich wszystkich interesowały.
Ale co ma zrobić ktoś, kto dzisiaj czyta Biblię? Czy ma opuścić te dziewięć rozdziałów i zacząć lekturę Księgi 1 Kronik od sprawozdania o śmierci Saula w rozdziale 10? Nie, gdyż wspomniane genealogie też należą do „całego Pisma”, które jest „natchnione przez Boga” (2 Tym. 3:16). Kryją się w nich prawdziwe perły ważnych i fascynujących informacji.
Na przykład tylko tutaj jest mowa o potomku Judy imieniem Jaabes, który sobie zasłużył na wyjątkowy szacunek (1 Kron. 4:9, 10). Wyszczególniono w nich także członków królewskiej linii potomków Dawida; jak się okazuje, należał do niej również Zorobabel (Zerubbabel), namiestnik rządzący Żydami po ich powrocie z Babilonii (1 Kron. 3:10-19).
SZERSZE INFORMACJE O DAWIDZIE
Pozostałe rozdziały Księgi 1 Kronik to uzupełnienie sprawozdań historycznych zawartych we wcześniejszych księgach biblijnych; wzbogacają one zwłaszcza naszą wiedzę o królu Dawidzie. Znamy go już jako oddanego sługę Jehowy, zwycięskiego wojownika, poetę i wspaniałego przywódcę. A z Księgi 1 Kronik wynika, że był też mistrzowskim organizatorem. Nie tylko zorganizował państwo i armię, lecz także wielbienie Boga w świątyni, tworząc 24 zmiany kapłanów, lewitów i śpiewaków (1 Kron. 23:1 do 27:22).
W Księdze 2 Samuela czytamy, że Dawid gorąco pragnął zbudować „dom”, to znaczy świątynię, gdzie mogłaby spocząć arka przymierza (2 Sam. 7:2-5). Jehowa nie pozwolił mu zrealizować tego planu, a Księga 1 Kronik wyjaśnia, dlaczego tak się stało. Otóż Dawid przelał wiele krwi. Świątynię miał zbudować jego następca, człowiek usposobiony pokojowo (1 Kron. 22:8-10). Z Księgi 2 Samuela dowiadujemy się też, że Dawid zakupił klepisko, na którym w końcu stanęła świątynia (2 Sam. 24:18-25). Natomiast Księga 1 Kronik uzupełnia ten opis, mówiąc o całym ogromnym wkładzie materialnym Dawida w owo przedsięwzięcie i o poczynionych przez niego przygotowaniach, żeby w chwili przystąpienia do budowy Salomon miał wszystko pod ręką (1 Kron. 22:6-19). Jehowa dał nawet plany świątyni, które Dawid wiernie przekazał Salomonowi (1 Kron. 28:9-21).
BŁOGOSŁAWIEŃSTWO JEHOWY...
W miarę czytania Księgi 2 Kronik zauważysz, że coraz wyraźniej przebija z niej ważny wątek: Kiedy królowie judzcy w pełni polegali na Jehowie, cieszyli się błogosławieństwem. Kiedy nie pokładali w Nim ufności, lud na tym cierpiał. Na przykład Abijam, syn króla Rehoboama, znalazł się podczas wojny z Izraelem w niebezpiecznej sytuacji wskutek zręcznego manewru Jeroboama, walecznego króla izraelskiego. Wojsko Abijama zostało okrążone; „zaczęli więc wołać do Pana, a kapłani zadęli w trąby”. Z jakim skutkiem? Wówczas Jehowa „pobił Jeroboama i całego Izraela wobec Abiasza [Abijama] i Judejczyków” (2 Kron. 13:14, 15, Biblia warszawska).
Podobnie Asa, syn Abijama, zwyciężył wielką, milionową armię etiopską, ponieważ zaufał Jehowie (2 Kron. 14:8-11, Bw). Z tego samego powodu Bóg ocalił syna Asy, Jehoszafata (Jozafata), przed napaścią połączonych sił Ammonu, Moabu i Edomu, a wiele lat później wyratował jego potomka, króla Hiskiasza (Ezechiasza), ze szponów potęgi asyryjskiej (2 Kron. 20:1-26; 32:9-23).
...I JEGO NIEŁASKA
Jednakże wielu królów nie pokładało takiej ufności w Jehowie. Ogólnie biorąc, złożyły się na to 3 przyczyny. Przede wszystkim sporo z nich uwikłało się w bałwochwalstwo. Popadł w nie Jehoasz (Joaz), prawnuk Jehoszafata, chociaż dobrze się zapowiadał. W rezultacie stracił ochronę Jehowy, uległ w bitwie Syryjczykom, a w końcu został zamordowany (2 Kron. 24:23-25). Losy jego syna Amazjasza trafnie pokazują, jak silną pokusą może być bałwochwalstwo. Amazjasz na początku odznaczał się przykładną wiarą w Jehowę. Wtem stała się rzecz zgoła nieprawdopodobna — po zwycięskiej wojnie, w której pokonał Edomitów, wziął bożki edomskie i zaczął oddawać im cześć! (2 Kron. 25:14, Bw). Dlatego znowu Jehowa przestał udzielać królowi poparcia.
Chyba najgorszy przykład uprawiania bałwochwalstwa dał Manasses. Nie tylko składał ofiary fałszywym bogom, ale w dodatku czynnie prześladował tych, którzy obstawali przy oddawaniu czci Jehowie. A ponieważ „napełnił Jeruzalem niewinną krwią”, Jehowa postanowił zniszczyć królestwo Judy. „Jehowa nie zgodził się już na udzielenie przebaczenia” (2 Król. 21:11; 23:26; 24:3, 4). Dziwna rzecz, Manasses był synem Hiskiasza, jednego z najwierniejszych królów judzkich. W gruncie rzeczy zawdzięczał swoje życie cudowi, gdyż przed jego przyjściem na świat Jehowa w cudowny sposób przedłużył życie jego ojca (Izaj. 38:1-8; 2 Kron. 33:1). I oto kolejna niespodzianka: Manasses po wieloletnim prześladowaniu czcicieli Jehowy okazał skruchę i w końcowym okresie swego życia służył temu Bogu! (2 Kron. 33:1-6, 12-17).
Drugą pułapką, w jaką wpadali królowie judzcy, były sojusze z innymi państwami. Przysporzyły one kłopotów dobremu królowi Asie oraz niezbyt dobremu królowi Achazowi (2 Kron. 16:1-5, 7; 28:16, 20). Smutne następstwa takiego sojuszu widać wyraźnie na przykładzie Jehoszafata. Ten dzielny sługa Jehowy nierozsądnie podtrzymywał przymierze z czcicielem Baala, izraelskim królem Achabem. Wyruszał z nim na nieprzemyślane wyprawy wojenne, a ponadto zezwolił na małżeństwo swego syna Jehorama (Jorama) z córką Achaba — Atalią. Wywierała ona zły wpływ na swego męża Jehorama oraz na swego syna Achazjasza, gdy ci sprawowali kolejno władzę królewską. Następnie po śmierci Achazjasza sama zagarnęła tron i wymordowała większość potencjalnych pretendentów. Na szczęście Jehowa tak pokierował sprawami, że królewski ród Dawida przetrwał, niemniej jednak skutki niepotrzebnych powiązań z obcymi narodami były naprawdę tragiczne!
Trzecią pułapką, w jaką wpadli niektórzy królowie, była pycha. Splamił się nią w ostatnich latach swego panowania dobry król Asa; przez nią też król Uzjasz, genialny dowódca, dokonał żywota w odosobnieniu jako trędowaty. Nawet wierny król Hiskiasz wpadł w jej sidła, gdy go odwiedzili babilońscy wysłannicy, którym dumnie pokazał skarbiec świątynny (2 Kron. 32:25, 26; Izaj. 39:1-7).
CZYTAJ JE I UCZ SIĘ Z NICH
Obydwie Księgi Kronik są przebogatą kopalnią wiadomości. Pokazują, jakie postępowanie podoba się Jehowie, i widać z nich, że nawet królowie mogą popaść w grzech. Jakże wymownym ostrzeżeniem jest to dziś dla nas wszystkich, zwłaszcza zaś dla tych, którzy piastują odpowiedzialne stanowiska w zborze chrześcijańskim! Współczesne bałwochwalstwo przybiera nie mniej wyrafinowane formy niż w czasach królów izraelskich i musimy zdecydowanie się go wystrzegać (Efez. 3:19; Kol. 3:5; Obj. 13:4). Musimy też unikać niepotrzebnych powiązań ze światem (Jana 17:14, 16; Jak. 4:4). I na pewno trzeba ciągle zwalczać u siebie wadę, jaką jest wyniosłość, czyli pycha (Prz. 16:5, 18; Jak. 4:6, 16).
Dzięki czytaniu Ksiąg Kronik i uczeniu się z nich utwierdzimy się w postanowieniu, by służyć Jehowie, naśladując przedstawione w tych księgach budujące przykłady z historii Izraela, a wystrzegając się złych. Zachęci to nas do podążania za tym, co dobre, i unikania zła, abyśmy „przez wytrwałość i przez pociechę z Pism zachowali nadzieję” (Rzym. 15:4).
[Ramka na stronie 26]
Jak na podstawie Księgi 1 Kronik można dowieść, że Jezus nie urodził się 25 grudnia?
Według Księgi 1 Kronik król Dawid podzielił kapłanów na 24 „zmiany”, czyli grupy, z których każda przez tydzień usługiwała w świątyni. W związku z tym kapłan należący do danej zmiany odbywał służbę dwa razy w roku, mniej więcej co sześć miesięcy.
Pierwsza grupa przystępowała do służby zaraz po Święcie Namiotów, na przełomie września i października. Ósma grupa, nazwana od imienia Abiasza, usługiwała jeden tydzień na przełomie listopada i grudnia, a potem drugi tydzień pod koniec czerwca i na początku lipca. Dlaczego właśnie ta grupa zasługuje na szczególną uwagę? Ponieważ w myśl Ewangelii według Łukasza do „zmiany Abiasza” należał Zachariasz, ojciec Jana Chrzciciela. Akurat pełnił służbę w świątyni, gdy mu się ukazał anioł, który zapowiedział narodziny Jana (Łuk. 1:5, 8, 9).
W sprawozdaniu Łukasza czytamy, że wkrótce potem został poczęty Jan. Urodził się więc dziewięć miesięcy później — na początku września lub na początku kwietnia. Poza tym z relacji Łukasza wynika, że Jezus był od Jana młodszy o 6 miesięcy (Łuk. 1:26). Tak więc wspomniany szczegół z Księgi 1 Kronik dowodzi, że Jezus nie urodził się pod koniec grudnia, lecz na początku marca lub października. Inne wersety wskazują na drugą ewentualność. (Więcej szczegółów na ten temat można znaleźć w „Strażnicy” angielskiej z 15 czerwca 1954 roku, na stronie 382).
[Ramka na stronie 27]
Dlaczego od Józefa wywodziły się dwa pokolenia Izraela, natomiast od jego braci — tylko po jednym?
Księga 1 Kronik ułatwia znalezienie odpowiedzi na to pytanie. Józef otrzymał podwójną część, jaka się należała pierworodnemu. Zaliczał się co prawda do najmłodszych z 12 synów Jakuba, ale był starszym synem jego ukochanej żony Racheli. Według kolejności narodzin prawo pierworodztwa powinno było przypaść w udziale najstarszemu synowi Jakuba, Rubenowi, którego urodziła mu Lea. Jednakże z Księgi 1 Kronik dowiadujemy się, że Ruben stracił to prawo wskutek popełnienia poważnego grzechu. W sprawozdaniu czytamy o nim: „Istotnie był on pierworodnym, ponieważ jednak zbezcześcił łoże swego Ojca, prawa jego pierworodztwa zostały przekazane synom Józefa, który był synem Izraela. Przy rodowodach nie uwzględniano więc praw [jego] pierworodztwa”. Następnie wyjaśniono: „Chociaż bowiem Juda stał się potężniejszy od braci swoich i z jego rodu wyszedł władca, to jednak prawa pierworodztwa należały do Józefa” (1 Kron. 5:1, 2, Biblia poznańska).