Doniosłe święta w dziejach Izraela
„Trzy razy w roku każdy mężczyzna ma się ukazać przed obliczem Jehowy, twego Boga, w miejscu, które on wybierze (...) a nikt nie powinien ukazać się przed obliczem Jehowy z pustymi rękami” (POWTÓRZONEGO PRAWA 16:16).
1. Co można powiedzieć o świętach w czasach biblijnych?
Z CZYM ci się kojarzy święto? Pewne starożytne święta cechowała atmosfera rozpasania i wyuzdania. To samo można powiedzieć o niektórych obchodzonych współcześnie. Tymczasem święta nakazane przez Prawo Boże dane Izraelowi wyglądały inaczej. Chociaż były to radosne uroczystości, nazywano je też „świętymi zgromadzeniami” (Kapłańska 23:2).
2. (a) Co mężczyźni w Izraelu musieli robić trzy razy w roku? (b) Co oznacza słowo „święto” użyte w Księdze Powtórzonego Prawa 16:16?
2 Wierni mężczyźni izraelscy, nierzadko w towarzystwie swych rodzin, z ogromną przyjemnością podróżowali do Jerozolimy — ‛miejsca, które wybrał Jehowa’ — na trzy wielkie święta, przynosząc ze sobą hojne dary (Powtórzonego Prawa 16:16). Hebrajskie słowo przetłumaczone w Księdze Powtórzonego Prawa 16:16 na „święto” zdefiniowano w pewnym dziele jako „bardzo radosną uroczystość (...) którą urządzano w celu uczczenia jakichś niezwykłych przejawów łaski Bożej i łączono ze składaniem ofiar i ucztowaniem” (Old Testament Word Studies).a
Znaczenie wielkich świąt
3. O jakich błogosławieństwach przypominały trzy doroczne święta?
3 Ponieważ Izraelici zajmowali się rolnictwem, byli zależni od błogosławieństwa Bożego w postaci deszczu. Trzy wielkie święta opisane w Prawie Mojżeszowym zbiegały się kolejno: ze żniwami jęczmiennymi wczesną wiosną, ze żniwami pszenicznymi późną wiosną i ze zbiorem reszty plonów pod koniec lata. Były to niezwykle radosne okazje do wyrażenia wdzięczności Temu, który stworzył urodzajną glebę i nawadniający ją deszcz. Święta te miały jednak głębsze znaczenie (Powtórzonego Prawa 11:11-14).
4. Jakie historyczne wydarzenie było upamiętniane przez pierwsze święto?
4 Pierwsze z nich odbywało się w pierwszym miesiącu starożytnego kalendarza biblijnego, w dniach od 15 do 21 Nisan, czyli pod koniec marca lub na początku kwietnia. Nazywano je Świętem Przaśników, a ponieważ następowało zaraz po Passze, obchodzonej 14 Nisan, nosiło też miano „święta Paschy” (Łukasza 2:41; Kapłańska 23:5, 6). Przywodziło Izraelitom na pamięć wyzwolenie z ucisku w Egipcie — przaśniki były nazywane „chlebem udręki” (Powtórzonego Prawa 16:3). Przypominało im, iż uchodzili z Egiptu tak pośpiesznie, że nie mieli czasu dodać zakwasu do ciasta i czekać, aż wyrośnie (Wyjścia 12:34). W trakcie tego święta Izraelita nie mógł mieć w domu chleba zrobionego na zakwasie. Każdy świętujący, nawet obcy przybysz, który spożył taki chleb, musiał ponieść śmierć (Wyjścia 12:19).
5. O jakim przywileju przypominało drugie święto i kto w nim uczestniczył?
5 Drugie święto wypadało siedem tygodni (49 dni) po 16 Nisan i odbywało się szóstego dnia trzeciego miesiąca (Siwan), czyli pod koniec maja (Kapłańska 23:15, 16). Nosiło nazwę Święta Tygodni (za czasów Jezusa także Pięćdziesiątnicy) i było obchodzone mniej więcej w tym samym okresie, w którym kiedyś u podnóża góry Synaj z narodem izraelskim zostało zawarte przymierze Prawa (Wyjścia 19:1, 2). Podczas tego święta wierni Izraelici mogli rozmyślać, jakim przywilejem było to, że Bóg oddzielił ich jako swój święty naród. Stanowiąc Jego szczególną własność, musieli przestrzegać otrzymanego od Niego Prawa, które nakazywało na przykład otaczanie troskliwą opieką pokrzywdzonych przez los, aby i oni mogli się radować tym świętem (Kapłańska 23:22; Powtórzonego Prawa 16:10-12).
6. O czym przypominało ludowi Bożemu trzecie święto?
6 Ostatnie z trzech wielkich dorocznych świąt nazywano Świętem Zbiorów lub Świętem Szałasów. Odbywało się ono od 15 do 21 dnia siódmego miesiąca (Tiszri lub Etanim), co przypada na początek października (Kapłańska 23:34). W tym okresie członkowie ludu Bożego mieszkali poza swymi domami lub na ich dachach w tymczasowych szałasach zrobionych z gałęzi i liści różnych drzew. Przywodziło im to na pamięć 40-letnią wędrówkę z Egiptu do Ziemi Obiecanej, kiedy to musieli uczyć się ufać, że Bóg zadba o ich codzienne potrzeby (Kapłańska 23:42, 43; Powtórzonego Prawa 8:15, 16).
7. Jaki pożytek możemy odnieść z przeanalizowania świąt obchodzonych w starożytnym Izraelu?
7 Przypomnijmy sobie pewne święta, które miały doniosłe znaczenie w dziejach starożytnego ludu Bożego. Na pewno nas to pokrzepi, gdyż i my jesteśmy zachęcani do regularnej obecności na cotygodniowych zebraniach oraz trzech dorocznych zgromadzeniach (Hebrajczyków 10:24, 25).
Za panowania królów z linii rodowej Dawida
8. (a) Jakie historyczne święto obchodzono za dni króla Salomona? (b) Jaki wspaniały punkt kulminacyjny pozaobrazowego Święta Szałasów jest jeszcze przed nami?
8 Historyczne obchody Święta Szałasów odbyły się za rządów króla Salomona, będącego synem Dawida. Na tę uroczystość połączoną z poświęceniem świątyni przybył z terenów całej Ziemi Obiecanej „bardzo wielki zbór” (2 Kronik 7:8). Kiedy święto dobiegło końca, król Salomon odprawił lud, a ten ‛zaczął błogosławić króla i udawać się do swych domów, radując się i weseląc w sercu z powodu wszelkiej dobroci, którą Jehowa wyświadczył Dawidowi, swemu słudze, oraz Izraelowi, swemu ludowi’ (1 Królów 8:66). Było to rzeczywiście doniosłe święto. Dzisiejsi słudzy Boży oczekują na wspaniały punkt kulminacyjny symbolicznego Święta Szałasów, który nastąpi po upływie Tysiącletniego Panowania Większego Salomona, Jezusa Chrystusa (Objawienie 20:3, 7-10, 14, 15). Wówczas to mieszkańcy każdego zakątka ziemi, w tym także ocaleni z Armagedonu oraz wskrzeszeni z martwych, będą zjednoczeni w radosnym oddawaniu czci Jehowie Bogu (Zachariasza 14:16).
9-11. (a) Jak doszło do znamiennych obchodów święta za dni króla Ezechiasza? (b) Jaki przykład dało wielu członków dziesięcioplemiennego królestwa północnego i o czym nam to przypomina?
9 Następne doniosłe święto opisane w Biblii obchodzono po zakończeniu rządów niegodziwego króla Achaza, który zamknął świątynię i doprowadził królestwo Judy do odstępstwa. Władzę po nim objął dobry król Ezechiasz (Hiskiasz). W pierwszym roku swego panowania, gdy miał 25 lat, wdrożył wielki program odnowy i reform. Natychmiast otworzył świątynię i kazał dokonać w niej napraw. Potem wysłał do mieszkańców leżącego na północy wrogiego dziesięcioplemiennego królestwa Izraela listowne zaproszenia na obchód Paschy i Święta Przaśników. Wiele osób przyszło, nie zważając na drwiny rodaków (2 Kronik 30:1, 10, 11, 18).
10 Czy to święto się udało? Biblia donosi: „Synowie Izraela, którzy znajdowali się w Jerozolimie, przez siedem dni z wielką radością obchodzili Święto Przaśników; a Lewici i kapłani dzień po dniu głośnymi instrumentami wysławiali Jehowę” (2 Kronik 30:21). Jakże piękny przykład owi Izraelici dali dzisiejszym sługom Bożym, z których niejeden pokonuje sprzeciw oraz znaczne odległości, by uczestniczyć w kongresach!
11 Zwróćmy uwagę choćby na trzy zgromadzenia okręgowe pod hasłem „Prawdziwa pobożność”, zorganizowane w 1989 roku w Polsce. Przybyło na nie 166 518 osób, w tym sporo mieszkańców Związku Radzieckiego i innych krajów wschodnioeuropejskich, w których Świadkowie Jehowy działali wówczas pod zakazem. W książce Świadkowie Jehowy — głosiciele Królestwa Bożego powiedziano: „Niektórzy po raz pierwszy uczestniczyli w zgromadzeniu, na którym było obecnych więcej niż 15—20 sług Jehowy. Serce im rosło, gdy obserwowali dziesiątki tysięcy zebranych na stadionie, przyłączali się do nich w modlitwie i jednoczyli swe głosy w pieśniach wysławiających Jehowę” (strona 279, wydawnictwo Towarzystwa Strażnica).
12. Jakie wydarzenia doprowadziły do obchodów doniosłego święta za panowania króla Jozjasza?
12 Po śmierci Ezechiasza panowali królowie Manasses i Amon, a Judejczycy znowu uwikłali się w fałszywy kult. Później rządy objął jeszcze jeden dobry władca, młody Jozjasz, który odważnie zaczął przywracać prawdziwe wielbienie. Mając 25 lat, polecił odnowić świątynię (2 Kronik 34:8). W trakcie dokonywania w niej napraw odnaleziono Prawo spisane przez Mojżesza. Treść Prawa Bożego tak głęboko poruszyła króla Jozjasza, że nakazał odczytać je całemu ludowi (2 Kronik 34:14, 30). Następnie zgodnie z tym, co było napisane, zorganizował obchody Paschy. Dał też piękny przykład, wspierając tę uroczystość hojnym darem. Jak donosi Biblia, „od dni proroka Samuela jeszcze nigdy nie obchodzono w Izraelu takiej Paschy jak ta” (2 Kronik 35:7, 17, 18).
13. O czym przypominają święta obchodzone za czasów Ezechiasza i Jozjasza?
13 Reformy Ezechiasza i Jozjasza mają swój odpowiednik we wspaniałym przywróceniu czystego wielbienia wśród prawdziwych chrześcijan po objęciu władzy przez Jezusa Chrystusa w roku 1914. To nowożytne odrodzenie, podobnie jak zmiany wprowadzone zwłaszcza przez Jozjasza, opierało się na treści Słowa Bożego. W tym okresie tak jak za czasów Ezechiasza i Jozjasza urządzano też zgromadzenia, na których podawano zachwycające wyjaśnienia proroctw biblijnych oraz zastosowanie zasad z Pisma Świętego w dobie obecnej. Radość z tych pouczających spotkań powiększało spore grono nowo ochrzczonych. Wzorem przejętych skruchą Izraelitów współczesnych Ezechiaszowi i Jozjaszowi porzucili oni niegodziwe praktyki chrześcijaństwa i reszty świata podległego Szatanowi. W roku 1997 usymbolizowało chrztem swe oddanie świętemu Bogu, Jehowie, ponad 375 000 osób — czyli przeciętnie ponad 1000 dziennie.
Po powrocie z niewoli
14. Jakie wydarzenia poprzedzały doniosłe święto w roku 537 p.n.e.?
14 Po śmierci Jozjasza naród znów uwikłał się w zgubny fałszywy kult. Ostatecznie w 607 roku p.n.e. Jehowa ukarał swój lud, sprowadzając na Jerozolimę wojska babilońskie. Miasto wraz ze świątynią zostało zburzone, a kraj spustoszony. Żydzi na 70 lat dostali się do niewoli w Babilonie. Później Bóg niejako tchnął życie w przejęty skruchą ostatek Żydów, który powrócił do Ziemi Obiecanej, by wznowić czyste wielbienie. Do zburzonej Jerozolimy przybyli oni w siódmym miesiącu 537 roku p.n.e. Najpierw postawili ołtarz, aby móc codziennie składać ofiary nakazane przymierzem Prawa. Właśnie wtedy odbyła się kolejna historyczna uroczystość. „Potem obchodzili Święto Szałasów według tego, co jest napisane” (Ezdrasza 3:1-4).
15. Jaką pracę miał do wykonania odrodzony ostatek w 537 roku p.n.e. i jaka podobna sytuacja panowała w roku 1919?
15 Powracających wygnańców czekało wielkie dzieło — odbudowanie świątyni Bożej oraz Jerozolimy i jej murów. Zawistne okoliczne narody bardzo im w tym przeszkadzały. Odbudowywanie świątyni było „dniem małych rzeczy” (Zachariasza 4:10). W analogicznym położeniu znaleźli się wierni namaszczeni chrześcijanie w roku 1919. W tym pamiętnym roku zostali oswobodzeni z duchowej niewoli Babilonu Wielkiego, ogólnoświatowego imperium religii fałszywej. Było ich tylko kilka tysięcy i mieli przeciw sobie wrogi świat. Czy przeciwnikom Boga uda się powstrzymać rozwój prawdziwego wielbienia? Odpowiedź na to pytanie przywodzi na myśl dwa ostatnie święta utrwalone w Pismach Hebrajskich.
16. Co szczególnego cechowało święto obchodzone w 515 roku p.n.e.?
16 Odbudowę świątyni zakończono w miesiącu Adar 515 roku p.n.e., a więc tuż przed wiosennym świętem przypadającym na miesiąc Nisan. W Biblii czytamy: „Poczęli z radością obchodzić Święto Przaśników przez siedem dni; Jehowa bowiem sprawił im radość i zwrócił ku nim serce króla Asyrii, by wzmacniał ich ręce w pracy nad domem prawdziwego Boga, Boga Izraela” (Ezdrasza 6:22).
17, 18. (a) Jakie doniosłe święto obchodzono w roku 455 p.n.e.? (b) Pod jakim względem znajdujemy się obecnie w podobnej sytuacji?
17 Sześćdziesiąt lat później, w roku 455 p.n.e., nastąpiło kolejne doniosłe wydarzenie. Święto Szałasów zbiegło się wówczas z odbudowaniem murów Jerozolimy. Biblia donosi: „Cały zbór tych, którzy wrócili z niewoli, zrobił szałasy i zamieszkał w szałasach; bo synowie Izraela nie czynili tego od dni Jozuego, syna Nuna, aż do owego dnia, toteż nastała wielka radość” (Nehemiasza 8:17).
18 Cóż za wiekopomne odrodzenie prawdziwego wielbienia Boga w obliczu zaciekłego sprzeciwu! Dzisiaj sytuacja wygląda podobnie. Mimo prześladowań i wrogości wspaniałym dziełem głoszenia dobrej nowiny o Królestwie Bożym objęto całą ziemię, a sędziowskim wyrokom Boga nadano szeroki rozgłos (Mateusza 24:14). Zbliża się ostateczne opieczętowanie ostatka 144 000 pomazańców. Wraz z nim do „jednej trzody” zebrano ze wszystkich narodów ponad pięciomilionową rzeszę „drugich owiec” (Jana 10:16; Objawienie 7:3, 9, 10). Cóż za cudowne urzeczywistnienie proroczej zapowiedzi, jaką było Święto Szałasów! To wielkie dzieło zgromadzania będzie kontynuowane w nowym świecie, gdy miliardy zmartwychwstałych zostaną zaproszone do obchodzenia pozaobrazowego Święta Szałasów (Zachariasza 14:16-19).
W I wieku n.e.
19. Co wyróżniło Święto Szałasów w roku 32 n.e.?
19 Do najdonioślejszych świąt opisanych w Biblii niewątpliwie należą te z udziałem Syna Bożego, Jezusa Chrystusa. Zwróćmy uwagę choćby na Święto Szałasów (czyli Namiotów), na którym był obecny w roku 32 n.e. Przy tej okazji nauczał ważnych prawd, popierając swe wywody cytatami z Pism Hebrajskich (Jana 7:2, 14, 37-39). Stałym elementem owego święta był zwyczaj zapalania na wewnętrznym dziedzińcu świątyni czterech potężnych kandelabrów. Uprzyjemniały one całonocne świąteczne obchody. Jezus najwyraźniej nawiązał do tych wielkich świateł, gdy powiedział: „Ja jestem światłem świata. Kto idzie za mną, ten na pewno nie będzie chodził w ciemności, lecz posiądzie światło życia” (Jana 8:12).
20. Z jakiego powodu Pascha w 33 roku była wyjątkowa?
20 Potem nadeszła Pascha i Święto Przaśników w znamiennym roku 33. W dniu Paschy Jezus został stracony przez wrogów i stał się symbolicznym Barankiem Paschalnym, który przez swą śmierć usunął „grzech świata” (Jana 1:29; 1 Koryntian 5:7). Trzy dni później, 16 Nisan, Bóg wskrzesił Jezusa, obdarzając go nieśmiertelnym ciałem duchowym. Zbiegło się to z wymaganym przez Prawo ofiarowaniem pierwocin ze żniw jęczmiennych. Tak więc zmartwychwstały Pan Jezus Chrystus stał się „pierwociną tych, którzy zapadli w sen śmierci” (1 Koryntian 15:20).
21. Co się wydarzyło podczas Pięćdziesiątnicy w 33 roku?
21 Naprawdę niezwykłym świętem była Pięćdziesiątnica w 33 roku. Tego dnia w Jerozolimie zebrało się wielu Żydów i prozelitów, a także około 120 uczniów Jezusa. Wówczas to wskrzeszony Pan Jezus Chrystus wylał na 120 swych naśladowców świętego ducha Bożego (Dzieje 1:15; 2:1-4, 33). W ten sposób dostąpili namaszczenia i na podstawie nowego przymierza, którego pośrednikiem był Jezus Chrystus, stali się nowym wybranym narodem Bożym. Podczas tego święta żydowski arcykapłan ofiarowywał Bogu dwa bochenki chleba upieczonego na zakwasie ze świeżo zżętej pszenicy (Kapłańska 23:15-17). Obrazują one 144 000 niedoskonałych ludzi, których Jezus ‛kupił Bogu’, aby byli ‛królestwem i kapłanami, mającymi królować nad ziemią’ (Objawienie 5:9, 10; 14:1, 3). Te dwa bochenki chleba upieczonego na zakwasie być może symbolizują też okoliczność, że ci niebiańscy władcy pochodzą z dwóch gałęzi grzesznego rodu ludzkiego — Żydów i pogan.
22. (a) Dlaczego chrześcijanie nie obchodzą świąt wymaganych przez przymierze Prawa? (b) Co zostanie omówione w następnym artykule?
22 Kiedy w dniu Pięćdziesiątnicy weszło w życie nowe przymierze, stare — przymierze Prawa — straciło wartość w oczach Boga (2 Koryntian 3:14; Hebrajczyków 9:15; 10:16). Nie znaczy to, że namaszczonych chrześcijan nie obowiązuje żadne prawo. Podlegają prawu Bożemu, którego uczył Jezus Chrystus i które zostało wypisane na ich sercach (Galatów 6:2). Dlatego chrześcijanie nie obchodzą trzech dorocznych świąt nakazanych przez przymierze Prawa (Kolosan 2:16, 17). Niemniej stosunek przedchrześcijańskich sług Bożych do obowiązujących ich świąt oraz innych spotkań religijnych może nas wiele nauczyć. W następnym artykule rozważymy przykłady, które niewątpliwie wszystkich skłonią do uświadomienia sobie potrzeby regularnego uczestniczenia w chrześcijańskich zgromadzeniach.
[Przypis]
a Zobacz też akapity 1 i 3 pod hasłem „Święto” w leksykonie Wnikliwe poznawanie Pism (wydawnictwo Towarzystwa Strażnica).
Pytania powtórkowe
◻ Jakiemu celowi służyły trzy wielkie święta w Izraelu?
◻ Czym charakteryzowały się święta obchodzone za dni Ezechiasza i Jozjasza?
◻ Jakie doniosłe święto obchodzono w roku 455 p.n.e. i dlaczego stanowi to dla nas zachętę?
◻ Co szczególnego cechowało Paschę i Pięćdziesiątnicę w roku 33 n.e.?
[Ramka na stronie 12]
Czego obecnie możemy się nauczyć ze świąt
Każdy, kto chciałby odnieść trwały pożytek z gładzącej grzechy ofiary Jezusa, musi żyć zgodnie z tym, co wyobraża Święto Przaśników. Jego odpowiednikiem jest okoliczność, że namaszczeni chrześcijanie radośnie świętują swe wyzwolenie z tego niegodziwego świata oraz uwolnienie spod przekleństwa grzechu dzięki okupowi złożonemu przez Jezusa (Galatów 1:4; Kolosan 1:13, 14). Literalne święto trwało siedem dni — w Biblii liczba ta określa zupełność duchową. Pozaobrazowe święto trwa przez cały czas, gdy zbór namaszczonych chrześcijan przebywa na ziemi, i ma być obchodzone w „szczerości i prawdzie”. Oznacza to, że stale trzeba mieć się na baczności przed symbolicznym zakwasem. W Biblii jest on symbolem nikczemnych nauk, obłudy i zła. Prawdziwi czciciele Jehowy muszą nienawidzić takiego zakwasu i nie mogą pozwolić, by pojawił się w ich życiu ani by skalał czystość zboru chrześcijańskiego (1 Koryntian 5:6-8; Mateusza 16:6, 12).
[Ilustracja na stronie 9]
W dniu 16 Nisan, w którym później wskrzeszony został Jezus, rokrocznie ofiarowywano snopek świeżo zżętego jęczmienia
[Ilustracja na stronie 10]
Kiedy Jezus nazwał siebie „światłem świata”, zapewne nawiązał do świątecznej iluminacji