Okazujmy innym szacunek
„Przodujcie w okazywaniu sobie nawzajem szacunku” (RZYMIAN 12:10).
1, 2. (a) Co jest konieczne, jeśli chcemy przejawiać uniżenie umysłu? (b) Co w Biblii zazwyczaj oznacza słowo „szacunek” i komu łatwiej przychodzi okazywanie go innym?
W POPRZEDNIM artykule zwrócono uwagę na biblijną radę: „Wszyscy zaś jedni wobec drugich przepaszcie się uniżeniem umysłu, ponieważ Bóg przeciwstawia się wyniosłym, lecz pokornych obdarza niezasłużoną życzliwością” (1 Piotra 5:5). Jednym ze sposobów przepasania się uniżeniem umysłu jest okazywanie innym szacunku.
2 Słowo „szacunek” często oznacza w Biblii respekt, uznanie i względy należne drugim. Okazywanie im szacunku wiąże się z życzliwością, poszanowaniem godności, wysłuchiwaniem zdania i gotowością do spełniania rozsądnych próśb. Nie sprawi to trudności osobie odznaczającej się uniżeniem umysłu. Jeśli jednak ktoś ma dumne serce, niełatwo mu jest okazywać prawdziwy szacunek i nieraz zabiega o czyjeś względy lub inne korzyści nieszczerymi pochlebstwami.
Jehowa szanuje ludzi
3, 4. Jak Jehowa pokazał, że szanuje Abrahama, i dlaczego tak postąpił?
3 Wzór okazywania szacunku ustanowił sam Jehowa. Stwarzając ludzi, obdarzył ich wolną wolą i nie traktuje ich po prostu jak roboty (1 Piotra 2:16). Na przykład kiedy Abraham dowiedział się, że Sodoma zostanie zniszczona z powodu rażącej niegodziwości, zapytał Boga: „Czy istotnie zmieciesz prawego razem z niegodziwym? Przypuśćmy, że w mieście jest pięćdziesięciu prawych. Czy więc ich zmieciesz i nie przebaczysz temu miejscu ze względu na pięćdziesięciu?” Jehowa odpowiedział, że ze względu na pięćdziesięciu prawych ocaliłby miasto. Niemniej Abraham dalej pokornie prosił o wysłuchanie. A gdyby było ich tylko czterdziestu pięciu? czterdziestu? trzydziestu? dwudziestu? dziesięciu? Jehowa zapewnił go, że nie zniszczy Sodomy, jeśli znajdzie się tam chociaż dziesięciu prawych (Rodzaju 18:20-33).
4 Jehowa wiedział, że w Sodomie nie ma nawet dziesięciu takich osób, ale okazał względy Abrahamowi, wysłuchując go i szanując jego godność. Dlaczego? Ponieważ Abraham „uwierzył Jehowie; a on zaczął poczytywać mu to za prawość”. Nazwano go nawet „przyjacielem Jehowy” (Rodzaju 15:6; Jakuba 2:23). Poza tym Jehowa widział, że człowiek ten szanuje innych. Kiedy doszło do sprzeczki między pasterzami stad jego i Lota, Abraham okazał szacunek swemu bratankowi, pozwalając mu dokonać wyboru terenu na pastwiska. Lot wybrał okolicę, która wydawała mu się najlepsza, a Abraham przeniósł się gdzie indziej (Rodzaju 13:5-11).
5. Jak Jehowa okazał szacunek Lotowi?
5 Jehowa uszanował też prawego Lota. Przed zniszczeniem Sodomy nakazał mu uciekać w góry. Lot powiedział jednak, że nie chce się tam udać; wolał uciec do sąsiedniego miasta Coar, choć leżało w okolicy, którą miała dosięgnąć zagłada. Jehowa mu odrzekł: „Oto okazuję ci względy do tego stopnia, że nie zniszczę miasta, o którym mówiłeś”. Jehowa dał dowód szacunku dla wiernego Lota, przychylając się do jego prośby (Rodzaju 19:15-22; 2 Piotra 2:6-9).
6. Jak Jehowa uszanował Mojżesza?
6 Kiedy Jehowa zamierzał posłać Mojżesza do Egiptu, by uzyskał u faraona zgodę na wyprowadzenie Jego ludu i wywiódł go z niewoli, ten odparł: „Wybacz mi, Jehowo, ale ja nie jestem wymowny”. Jehowa zapewnił go: „Ja będę z twoimi ustami i nauczę cię, co winieneś mówić”. Ale Mojżesz dalej miał wątpliwości. Wtedy Jehowa jeszcze raz dodał mu otuchy i posłał z nim jego brata Aarona w roli rzecznika (Wyjścia 4:10-16).
7. Dlaczego Jehowa chętnie okazywał szacunek ludziom?
7 W tych wszystkich wypadkach Jehowa był skłonny okazywać szacunek innym, zwłaszcza swoim sługom. Choć czasem prosili o coś, czego pierwotnie nie planował, brał pod uwagę ich życzenia, jeśli tylko dało się je pogodzić z Jego zamierzeniem.
Jezus okazywał innym szacunek
8. Jak Jezus dał dowód szacunku dla ciężko chorej kobiety?
8 Jezus naśladował Jehowę w okazywaniu innym szacunku. Pewnego razu w tłumie znalazła się kobieta, która od 12 lat cierpiała na upływ krwi. Lekarze nie potrafili jej wyleczyć. Według Prawa Mojżeszowego była ceremonialnie nieczysta i nie powinna tam przebywać. Ona jednak podeszła blisko Jezusa, dotknęła jego szaty i została uzdrowiona. Jezus nie trzymał się formalistycznie przepisów Prawa, dlatego nie potępił tej kobiety. Wziął natomiast pod uwagę okoliczności i uszanował ją, mówiąc: „Córko, twoja wiara cię uzdrowiła. Idź w pokoju i bądź wyleczona ze swej ciężkiej choroby” (Marka 5:25-34; Kapłańska 15:25-27).
9. Jak Jezus uszanował pewną pogankę?
9 Przy innej okazji pewna Fenicjanka prosiła Jezusa: „Zmiłuj się nade mną, Panie, Synu Dawida. Moja córka jest okropnie opętana przez demona”. Jezus wiedział, że został posłany do narodu izraelskiego, a nie do pogan, dlatego odrzekł: „Nie jest słuszne wziąć chleb dzieci [Izraela] i rzucić go szczeniętom [poganom]”. Kobieta jednak zauważyła: „Ale przecież szczenięta jedzą okruchy spadające ze stołu ich panów”. Wtedy Jezus powiedział: „O niewiasto, wielka jest twoja wiara; niech ci się stanie, jak sobie życzysz”. Jej córka została uzdrowiona. Jezus okazał szacunek tej pogance z powodu jej wiary. Nawet użyte przez niego określenie „szczenięta”, a nie na przykład „dzikie psy”, świadczy o delikatności i współczuciu (Mateusza 15:21-28).
10. Jakiej dobitnej lekcji Jezus udzielił swym uczniom i dlaczego była im potrzebna?
10 Uczniowie Jezusa mieli jednak trudności z przezwyciężeniem egocentryzmu, toteż stale ich uczył uniżenia umysłu i szacunku dla innych. Kiedy pewnego razu spierali się ze sobą, zapytał ich potem: „O co sprzeczaliście się w drodze?” Oni milczeli, gdyż „sprzeczali się między sobą, kto jest większy” (Marka 9:33, 34). Nawet w noc poprzedzającą śmierć Jezusa „powstał też między nimi gorący spór o to, kto z nich wydaje się największy” (Łukasza 22:24). Dlatego w czasie wieczerzy paschalnej Jezus „nalał wody do miednicy i zaczął myć uczniom nogi”. Cóż za dobitna lekcja! Jako Syn Boży, był przecież drugą po Jehowie osobistością w całym wszechświecie. Myjąc nogi swym uczniom, rzeczywiście udzielił im wspaniałej lekcji. Powiedział: „Dałem wam wzór, żebyście i wy czynili tak, jak ja wam uczyniłem” (Jana 13:5-15).
Paweł okazywał szacunek
11, 12. Czego nauczył się Paweł, gdy został chrześcijaninem, i jak tego dowiódł wobec Filemona?
11 Apostoł Paweł jako naśladowca Chrystusa także szanował innych (1 Koryntian 11:1). Powiedział: „Nie szukaliśmy też chwały od ludzi (...) Przeciwnie, staliśmy się pośród was delikatni jak karmiąca matka, gdy pielęgnuje swe dzieci” (1 Tesaloniczan 2:6, 7). Karmiąca matka troszczy się o swoje dzieci. Kiedy Paweł został chrześcijaninem, nauczył się uniżenia umysłu i okazywał szacunek współchrześcijanom delikatnym obchodzeniem się z nimi. Szanował także wolną wolę drugich, czego dowodzi pewne zdarzenie z okresu jego uwięzienia w Rzymie.
12 Naukom Pawła przysłuchiwał się zbiegły niewolnik o imieniu Onezym. Został on chrześcijaninem i przyjacielem Pawła. Właścicielem tego niewolnika był inny chrześcijanin — Filemon z Azji Mniejszej. W liście do niego Paweł przyznał, że Onezym jest mu bardzo przydatny, napisał bowiem: „Chciałbym go zatrzymać przy sobie”. Mimo to zwrócił go Filemonowi, gdyż dalej czytamy: „Jednakże nie chcę nic czynić bez twojej zgody, aby twój dobry czyn był nie jakby z przymusu, lecz z twej wolnej woli”. Paweł okazał Filemonowi szacunek i nie próbował wykorzystać swej pozycji apostoła, prosząc o zgodę na zatrzymanie Onezyma w Rzymie. Z kolei Filemona zachęcił, by odnosił się z szacunkiem do Onezyma, traktując go „jako więcej niż niewolnika — jako brata umiłowanego” (Filemona 13-16).
Okazywanie szacunku w naszych czasach
13. Do czego zachęca nas List do Rzymian 12:10?
13 Słowo Boże radzi: „Przodujcie w okazywaniu sobie nawzajem szacunku” (Rzymian 12:10). To znaczy, że zamiast czekać, aż inni okażą nam szacunek, powinniśmy przejawiać inicjatywę pod tym względem. „Niech każdy szuka korzyści nie swojej własnej, lecz drugiego” (1 Koryntian 10:24; 1 Piotra 3:8, 9). Właśnie dlatego słudzy Jehowy upatrują sposobności, by okazywać szacunek członkom rodziny, współwyznawcom w zborze, a nawet ludziom spoza zboru.
14. Jak mąż i żona mogą okazywać sobie nawzajem szacunek?
14 W Biblii czytamy: „Głową każdego mężczyzny jest Chrystus, a głową kobiety jest mężczyzna” (1 Koryntian 11:3). Jehowa wymaga od mężczyzny, by traktował żonę tak, jak Chrystus traktuje zbór. W Liście 1 Piotra 3:7 polecono mężowi darzyć żonę „szacunkiem jako naczynie słabsze, żeńskie”. Może to czynić przez chętne wysłuchiwanie jej i uwzględnianie jej sugestii (Rodzaju 21:12). Gdy w grę nie wchodzą zasady biblijne, może jej dać pierwszeństwo wyboru. Jest też gotowy jej pomagać i okazywać życzliwość. „Żona zaś winna mieć głęboki respekt dla swego męża” (Efezjan 5:33). Taka żona słucha męża, nie upiera się zawsze przy swoim, nie poniża go ani nie robi mu wymówek. Przejawia uniżenie umysłu i nie próbuje kierować mężem, nawet jeśli w pewnych dziedzinach go przerasta.
15. Jakie względy należy okazywać osobom starszym i jak one powinny na to reagować?
15 Niektórzy członkowie zboru chrześcijańskiego, na przykład osoby starsze wiekiem, zasługują na szczególny szacunek. „Przed siwym włosem winieneś wstać i masz okazywać względy osobie starca [lub staruszki]” (Kapłańska 19:32). Dotyczy to zwłaszcza tych, którzy przez wiele lat wiernie służyli Jehowie, ponieważ „siwizna jest koroną piękna, gdy się ją znajduje na drodze prawości” (Przysłów 16:31). Nadzorcy powinni dawać wzór w okazywaniu należnych względów starszym od siebie chrześcijanom. Oczywiście także starsi wiekiem powinni odnosić się z szacunkiem do młodszych, szczególnie do tych, którzy są współodpowiedzialni za pasienie trzody (1 Piotra 5:2, 3).
16. Jak rodzice i dzieci mogą się nawzajem szanować?
16 Młodzi powinni szanować rodziców: „Dzieci, bądźcie posłuszne waszym rodzicom w jedności z Panem, to bowiem jest prawe: ‚Szanuj swego ojca i swą matkę’; jest to pierwszy nakaz z obietnicą: ‚Aby ci się dobrze działo i abyś długo trwał na ziemi’”. Rodzice również mają okazywać szacunek swym dzieciom, gdyż otrzymali polecenie, by ich ‛nie drażnić, ale je wychowywać, karcąc je i ukierunkowując ich umysły zgodnie z myślami Jehowy’ (Efezjan 6:1-4; Wyjścia 20:12).
17. Kto zasługuje na „podwójny szacunek”?
17 Szacunek należy się także tym, którzy wytężają swe siły, usługując w zborze: „Starsi, którzy bardzo dobrze przewodzą, niech będą poczytywani za godnych podwójnego szacunku, zwłaszcza ci, którzy ciężko pracują, przemawiając i nauczając” (1 Tymoteusza 5:17). Na jeden ze sposobów okazywania im takiego szacunku wskazuje List do Hebrajczyków 13:17: „Bądźcie posłuszni tym, którzy wśród was przewodzą, i bądźcie ulegli”.
18. Jak powinniśmy się odnosić do osób spoza zboru?
18 A czy musimy okazywać szacunek osobom spoza zboru? Oczywiście. Polecono nam na przykład: „Niech każda dusza będzie podporządkowana władzom zwierzchnim” (Rzymian 13:1). Chodzi o rządy świeckie, którym Jehowa pozwala sprawować władzę, dopóki nie zastąpi ich Jego Królestwo (Daniela 2:44). Dlatego też ‛oddajemy wszystkim to, co im się należy — kto żąda podatku, temu podatek, kto żąda daniny, temu daninę, kto żąda bojaźni, temu taką bojaźń, kto żąda szacunku, temu taki szacunek’ (Rzymian 13:7). Mamy ‛szanować ludzi wszelkiego pokroju’ (1 Piotra 2:17).
19. Jak możemy ‛wyświadczać dobro’ i okazywać szacunek wszystkim?
19 Chociaż więc powinniśmy okazywać szacunek nawet ludziom spoza zboru, warto pamiętać, że Słowo Boże podkreśla: „Dopóki mamy czas sprzyjający temu, wyświadczajmy dobro wszystkim, a zwłaszcza tym, którzy są z nami spokrewnieni w wierze” (Galatów 6:10). Oczywiście najlepszym sposobem ‛wyświadczania dobra wszystkim’ jest dbanie o to, by mogli zaspokajać swe potrzeby duchowe (Mateusza 5:3). Pomoże nam w tym stosowanie się do rady apostoła Pawła: „Rób wszystko, co możesz, by się stawić przed Bogiem jako godny uznania, jako pracownik nie mający się czego wstydzić, poprawnie władający słowem prawdy”. Kiedy taktownie wykorzystujemy każdą okazję do świadczenia i ‛dokładnie pełnimy swe usługiwanie’, to nie tylko wyświadczamy innym dobro, ale także okazujemy im szacunek (2 Tymoteusza 2:15; 4:5).
Szacunek dla Jehowy
20. Jaki los spotkał faraona i jego wojsko i dlaczego?
20 Jehowa szanuje swe stworzenia. Jest więc zrozumiałe, że my też powinniśmy okazywać Mu szacunek (Przysłów 3:9; Objawienie 4:11). W swoim Słowie oznajmił: „Tych bowiem, którzy mnie szanują, i ja uszanuję, ci zaś, którzy mną gardzą, znaczyć będą niewiele” (1 Samuela 2:30). Kiedy egipski faraon usłyszał, że ma wypuścić Izraela, zapytał arogancko: „Któż to jest Jehowa, żebym miał usłuchać jego głosu?” (Wyjścia 5:2). Później wysłał swe wojska w pościg za Izraelitami, przed którymi Jehowa rozdzielił wody Morza Czerwonego. Gdy jednak Egipcjanie ruszyli ich śladem, Bóg sprawił, że wody wróciły na swe miejsce. „Rydwany faraona oraz jego wojska wrzucił do morza” (Wyjścia 14:26-28; 15:4). Tak więc podyktowany dumą brak szacunku dla Jehowy skończył się dla faraona tragicznie (Psalm 136:15).
21. Czym Belszaccar naraził się Jehowie i co z tego wynikło?
21 Król Babilonu Belszaccar również nie chciał okazać Jehowie szacunku. W czasie pijackiej uczty drwił z Niego, popijając wino ze świętych naczyń ze złota i srebra, zabranych ze świątyni w Jerozolimie. Podczas tej biesiady wysławiał też pogańskich bogów. Dlatego Daniel, sługa Jehowy, oświadczył królowi: „Nie ukorzyłeś swego serca (...) Natomiast podniosłeś się przeciwko Panu niebios”. Tej samej nocy jego królestwo zostało mu odebrane, a on sam poniósł śmierć (Daniela 5:22-31).
22. (a) Dlaczego naród izraelski i jego przywódców dosięgnął srogi gniew Jehowy? (b) Jacy ludzie podobali się Jehowie i co ich spotkało?
22 Kiedy w I wieku n.e. król Herod przemawiał publicznie, ludzie krzyczeli: „To głos boga, a nie człowieka!” Zamiast zaprzeczyć, zadufany król upajał się chwałą. Wtedy „uderzył go anioł Jehowy, ponieważ nie oddał chwały Bogu” (Dzieje 12:21-23). Herod nie otaczał szacunkiem Jehowy, lecz samego siebie, i dlatego poniósł śmierć. Przywódcy religijni w tamtych czasach zdradzili brak szacunku dla Boga, gdy uknuli spisek mający na celu zabicie Jego Syna, Jezusa. Niektórzy władcy wiedzieli, że Jezus uczył prawdy, ale nie zostali jego naśladowcami, „bardziej bowiem umiłowali chwałę ludzką niż nawet chwałę Bożą” (Jana 11:47-53; 12:42, 43). Naród izraelski jako całość również nie darzył szacunkiem ani Boga, ani Jezusa, który był Jego Przedstawicielem. Dlatego Jehowa też przestał szanować ten naród i wydał go wraz ze świątynią na zagładę. Zachował jednak przy życiu tych, którzy okazywali szacunek Jemu i Jego Synowi (Mateusza 23:38; Łukasza 21:20-22).
23. Co musimy robić, jeśli chcemy żyć w Bożym nowym świecie? (Psalm 37:9-11; Mateusza 5:5).
23 Kto chce żyć w Bożym nowym świecie, który nastanie po zniszczeniu obecnego systemu rzeczy, musi okazywać szacunek i posłuszeństwo Bogu i Jego Synowi, Chrystusowi Jezusowi (Jana 5:22, 23; Filipian 2:9-11). Ci, którzy tego nie czynią, „zostaną z ziemi wytraceni”. Natomiast ludzie prawi, którzy szanują i słuchają Boga oraz Chrystusa, „będą przebywać na ziemi” (Przysłów 2:21, 22).
Powtórka
◻ Co to znaczy szanować innych i jak to czynił sam Jehowa?
◻ Jak Jezus i Paweł okazywali drugim szacunek?
◻ Kto w naszych czasach zasługuje na wyrazy szacunku?
◻ Dlaczego musimy darzyć szacunkiem Jehowę i Jezusa?
[Ilustracja na stronie 17]
Jehowa uszanował Abrahama, uwzględniając jego prośby
[Ilustracja na stronie 18]
W udanym małżeństwie mąż i żona wzajemnie się szanują