Wytrwałość w obliczu prześladowań przysparza chwały Jehowie
„Jeśli cierpliwie [to] znosicie, czyniąc dobro i cierpiąc, jest to rzecz miła Bogu” (1 PIOTRA 2:20).
1. Jakie pytanie wymaga odpowiedzi, skoro prawdziwi chrześcijanie pragną żyć zgodnie ze swym oddaniem?
CHRZEŚCIJANIE są oddani Jehowie i pragną wykonywać Jego wolę. Zdecydowani żyć zgodnie ze swym oddaniem, czynią wszystko, co mogą, by dokładnie naśladować swego Wzorodawcę, Jezusa Chrystusa, i dawać świadectwo prawdzie (Mateusza 16:24; Jana 18:37; 1 Piotra 2:21). Jezus i inni wierni słudzy Boga oddali za wiarę swe życie — zginęli jako męczennicy. Czy to znaczy, że wszyscy chrześcijanie powinni się spodziewać takiej śmierci?
2. Jak chrześcijanie zapatrują się na cierpienia i próby?
2 Jako chrześcijanie jesteśmy usilnie zachęcani, byśmy pozostali wierni aż do śmierci, ale niekoniecznie musimy za wiarę umrzeć (2 Tymoteusza 4:7; Objawienie 2:10). Choć ze względu na swe przekonania jesteśmy gotowi cierpieć — i w ostateczności ponieść śmierć — to wcale tego nie pragniemy. Nie rozkoszujemy się cierpieniem ani nie znajdujemy przyjemności w znoszeniu bólu lub upokorzeń. Skoro jednak powinniśmy się spodziewać prób i prześladowań, musimy starannie rozważyć, jak postąpimy, gdy one nadejdą.
Wierni w czasie prób
3. Przytocz biblijne przykłady osób znoszących prześladowania (zobacz ramkę na następnej stronie „Jak sobie radzili z prześladowaniami”).
3 W Biblii znajdujemy mnóstwo relacji o tym, jak słudzy Boży w przeszłości zachowywali się w sytuacjach zagrażających życiu. Ich rozmaite reakcje stanowią dla dzisiejszych chrześcijan wskazówkę pomagającą właściwie postępować w obliczu podobnych trudności. Zwróćmy uwagę na ramkę „Jak sobie radzili z prześladowaniami” i zastanówmy się, czego te relacje nas uczą.
4. Co można powiedzieć o postawie Jezusa i innych wiernych sług Bożych w obliczu prób?
4 Chociaż Jezus i inni wierni słudzy Boga reagowali na prześladowania w różnoraki sposób, zależny od okoliczności, oczywiste jest, że nie narażali życia niepotrzebnie. Gdy znajdowali się w niebezpieczeństwie, byli odważni, ale jednocześnie ostrożni (Mateusza 10:16, 23). Mieli na celu umacnianie dzieła głoszenia oraz zachowywanie lojalności wobec Jehowy. Ich sposób reagowania w takich sytuacjach stanowi przykład dla chrześcijan, którzy dzisiaj znoszą próby i prześladowania.
5. Jakie prześladowania znosili malawijscy Świadkowie w latach sześćdziesiątych XX wieku i jak na nie reagowali?
5 W dobie obecnej słudzy Jehowy często znajdowali się w skrajnie trudnych warunkach i cierpieli niedostatek wskutek wojen, zakazów czy też otwartych prześladowań. Na przykład w latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia zaciekle prześladowano Świadków Jehowy w Malawi. Niszczono ich Sale Królestwa, domy, firmy, a nawet żywność — praktycznie wszystko, co mieli. Byli bici oraz doświadczyli innych wstrząsających przeżyć. Jak na to reagowali? Tysiące musiało uciekać ze swych wiosek. Wielu znalazło schronienie w buszu albo uszło na jakiś czas do sąsiedniego Mozambiku. Sporo wiernych osób straciło życie, a inni postanowili uciec przed niebezpieczeństwem — co w tamtych okolicznościach wydawało się rozsądne. Czyniąc tak, bracia ci naśladowali przykład Jezusa i Pawła.
6. Jak Świadkowie w Malawi zachowywali wytrwałość w okresie ostrych prześladowań?
6 Malawijscy bracia co prawda musieli uciekać albo się ukrywać, ale szukali i trzymali się teokratycznego przewodnictwa oraz najlepiej jak potrafili, w dalszym ciągu prowadzili w podziemiu działalność chrześcijańską. Jakie to przyniosło rezultaty? W roku 1967, tuż przed zakazem, osiągnięto nową najwyższą liczbę głosicieli Królestwa — 18 519. W roku 1972, mimo że dalej trwał zakaz i wielu uciekło do Mozambiku, nowa najwyższa liczba głosicieli wyniosła 23 398. W każdym miesiącu bracia spędzali w służbie kaznodziejskiej średnio ponad 16 godzin. Bez wątpienia ich postępowanie przysporzyło chwały Jehowie, a On w tych najtrudniejszych czasach błogosławił swym wiernym sługom.a
7, 8. Dlaczego niektórzy postanawiają pozostać w kraju mimo trudności spowodowanych sprzeciwem?
7 Z drugiej strony w regionach, gdzie sprzeciw nastręcza różnych trudności, niektórzy bracia postanawiają pozostać na miejscu, choć mogliby wyjechać. Opuszczenie kraju może rozwiązać pewne problemy, ale prawdopodobnie stworzy inne. Na przykład czy wyjazd pozwoli utrzymywać kontakt ze społecznością braterską i czy nie spowoduje izolacji duchowej? Czy braciom uda się regularnie zajmować sprawami duchowymi, gdy będą musieli się od nowa urządzić w kraju zamożniejszym lub zasobniejszym w dobra materialne? (1 Tymoteusza 6:9).
8 Wielu braci postanawia nie wyjeżdżać, ponieważ chce się troszczyć o duchową pomyślność współwyznawców. Wolą pozostać i stawić czoła trudnościom, by dalej głosić na swym terenie i być zachętą dla drugich (Filipian 1:14). Dzięki podjęciu takich decyzji niektórzy z czasem przyczynili się w swoim kraju do różnych zwycięstw prawnych.b
9. Co warto wziąć pod uwagę przed podjęciem decyzji o przeprowadzce ze względu na prześladowania?
9 Wyjechać czy zostać — to oczywiście decyzja osobista. Przed powzięciem jej należy rzecz jasna szukać w modlitwie kierownictwa Jehowy. Bez względu na to, co postanowimy, musimy jednak pamiętać o słowach apostoła Pawła: „Każdy z nas zda sprawę Bogu” (Rzymian 14:12). Jak wspomnieliśmy wcześniej, Jehowa oczekuje od swych sług, że pozostaną wierni w każdej sytuacji. Jedni przechodzą próby i cierpią prześladowania już dziś, drudzy mogą tego doświadczyć w przyszłości. Wszyscy zostaną wypróbowani w ten czy w inny sposób i nikt nie powinien uważać się za wyjątek (Jana 15:19, 20). Jako oddani słudzy Jehowy, musimy zająć stanowisko w powszechnej kwestii spornej, związanej z uświęceniem Jego imienia oraz z wykazaniem słuszności Jego zwierzchnictwa (Ezechiela 38:23; Mateusza 6:9, 10).
„Nikomu nie oddawajcie złem za złe”
10. Jaki przykład reagowania na naciski i sprzeciw dali nam Jezus i apostołowie?
10 Następną ważną zasadą, której uczy nas postawa Jezusa i apostołów w obliczu sprzeciwu, jest niebranie odwetu na prześladowcach. W Biblii nigdzie nie znajdziemy wzmianki o tym, by Jezus lub jego uczniowie organizowali się w jakiś ruch oporu albo siłą przeciwstawiali się prześladowcom. Ich postępowanie było natomiast zgodne z radami apostoła Pawła: „Nikomu nie oddawajcie złem za złe”. „Nie mścijcie się sami, umiłowani, lecz pozostawcie miejsce srogiemu gniewowi; napisano przecież: ‚Pomsta jest moja; ja odpłacę, mówi Jehowa’”. Apostoł ponadto nadmienił: „Nie dawaj się zwyciężyć złu, lecz zło dobrem zwyciężaj” (Rzymian 12:17-21; Psalm 37:1-4; Przysłów 20:22).
11. Co o stosunku pierwszych chrześcijan do państwa napisał pewien historyk?
11 Pierwsi chrześcijanie brali sobie powyższe rady do serca. W książce The Early Church and the World (Kościół pierwotny a świat) historyk Cecil J. Cadoux tak opisał stosunek chrześcijan do państwa w latach 30-70 n.e.: „Nie mamy żadnych bezpośrednich dowodów na to, że chrześcijanie w tym okresie podejmowali jakiekolwiek próby powstrzymania prześladowań siłą. Co najwyżej smagali rządzących ostrymi słowami potępienia albo zaskakiwali ich ucieczką. Typową reakcją chrześcijan na prześladowanie była łagodna, ale zdecydowana odmowa przestrzegania tych nakazów władzy, które w ich odczuciu kłóciły się z posłuszeństwem wobec Chrystusa”.
12. Dlaczego lepiej jest wytrwale cierpieć, niż brać odwet?
12 Czy taka pozornie bierna postawa jest praktyczna? Czy wszyscy, którzy ją przyjmują, nie stają się łatwym łupem osób pragnących ich zguby? Czy nie rozsądniej byłoby się bronić? Z ludzkiego punktu widzenia mogłoby się tak wydawać. Jednakże jako słudzy Jehowy wierzymy, że trzymanie się we wszelkich sprawach Jego rad jest najlepsze. Pamiętamy o słowach Piotra: „Jeśli cierpliwie [to] znosicie, czyniąc dobro i cierpiąc, jest to rzecz miła Bogu” (1 Piotra 2:20). Ufamy, że Jehowa doskonale zna sytuację i nie pozwoli, by ciągnęła się w nieskończoność. Skąd o tym wiemy? Do wygnańców przebywających w Babilonie Jehowa powiedział: „Kto dotyka was, dotyka źrenicy mego oka” (Zachariasza 2:8). Jak długo ktoś może pozwolić, by dotykano źrenicy jego oka? Nie ma żadnych wątpliwości, że w stosownym czasie Jehowa zapewni wyzwolenie! (2 Tesaloniczan 1:5-8).
13. Dlaczego Jezus pozwolił, by wrogowie go aresztowali?
13 Wzór pod tym względem możemy brać z Jezusa. Gdy w ogrodzie Getsemani dał się swym przeciwnikom aresztować, postąpił tak nie dlatego, że nie potrafił się bronić. Do jednego z uczniów powiedział nawet: „Czy myślisz, że nie mogę się zwrócić do mego Ojca, aby mi w tejże chwili dał więcej niż dwanaście legionów aniołów? Jakże wtedy spełniłyby się Pisma, że musi się tak stać?” (Mateusza 26:53, 54). Chociaż więc wiązało się to z cierpieniem, Jezus za najważniejszą sprawę uznał wypełnienie woli Jehowy. Całkowicie ufał proroczym słowom z Psalmu napisanego przez Dawida: „Nie pozostawisz mojej duszy w Szeolu. Nie pozwolisz, żeby lojalny wobec ciebie ujrzał dół” (Psalm 16:10). Po latach apostoł Paweł rzekł o Jezusie: „Dla zgotowanej mu radości zniósł on pal męki, gardząc hańbą, i zasiadł po prawicy tronu Boga” (Hebrajczyków 12:2).
Radość z uświęcania imienia Jehowy
14. Jaka radość pomogła Jezusowi znieść wszelkie próby?
14 Jaka ‛radość zgotowana Jezusowi’ pomagała mu wytrwać w niewyobrażalnej próbie wiary? Spośród wszystkich sług Jehowy ten umiłowany Syn Boży niewątpliwie był głównym celem ataku Szatana. Przez dochowanie lojalności w obliczu próby dał rozstrzygającą odpowiedź na urągania Szatana kierowane przeciw Jehowie (Przysłów 27:11). Czy potrafisz sobie wyobrazić radość i zadowolenie Jezusa po zmartwychwstaniu? Jakże musiał być szczęśliwy, gdy sobie uświadomił, iż wywiązał się z zadania zleconego mu jako doskonałemu człowiekowi — dowiódł słuszności zwierzchnictwa Jehowy i uświęcił Jego imię! Dodatkowym powodem do niezwykłej radości oraz wielkim zaszczytem było dla niego zajęcie miejsca „po prawicy tronu Boga” (Psalm 110:1, 2; 1 Tymoteusza 6:15, 16).
15, 16. Jakie okrutne prześladowania znosili Świadkowie w Sachsenhausen i skąd czerpali niezbędne siły?
15 Chrześcijanie również czerpią radość z tego, że mają udział w uświęcaniu imienia Jehowy, gdy wzorem Jezusa znoszą próby i prześladowania. Trafnym tego przykładem są przeżycia Świadków, którzy cierpieli w osławionym obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen i pod koniec II wojny światowej przetrwali wycieńczający marsz śmierci. Podczas tego marszu tysiące więźniów poniosło śmierć z powodu wyczerpania, chorób czy głodu albo zostało brutalnie zamordowanych przy drodze przez esesmanów. Wszyscy Świadkowie, w sumie 230, ocaleli dzięki temu, że trzymali się razem i z narażeniem życia nawzajem sobie pomagali.
16 Skąd ci Świadkowie mieli siły, by znieść te okrutne prześladowania? Zaraz po dotarciu w bezpieczne miejsce wyrazili swą radość i wdzięczność Jehowie w dokumencie zatytułowanym „Rezolucja powzięta przez 230 świadków Jehowy z sześciu narodowości, zebranych w lesie koło Schwerina w Meklemburgii”. Oznajmili tam: „Okres ciężkich doświadczeń mamy za sobą, a ci z nas, którzy zostali wyrwani z gorejącego pieca, nawet nie przeszli swądem spalenizny (zobacz Daniela 3:27). Przeciwnie, są napełnieni siłą i mocą Jehowy i skwapliwie oczekują dalszych rozkazów Króla, by popierać sprawy teokratyczne”.c
17. Jakiego rodzaju próby znoszą dziś słudzy Boży?
17 Być może podobnie jak owych 230 wiernych współwyznawców my także przechodziliśmy próby wiary, nawet jeśli ‛jeszcze nie stawialiśmy oporu aż do krwi’ (Hebrajczyków 12:4). Próby przybierają wiele form. Mogą to być drwiny w szkole albo presja otoczenia, by dopuścić się niemoralności lub innych grzechów. Ciężką próbą może też być kwestia powstrzymywania się od krwi, poślubienia kogoś tylko w Panu albo wychowywania dzieci w domu podzielonym pod względem religijnym (Dzieje 15:29; 1 Koryntian 7:39; Efezjan 6:4; 1 Piotra 3:1, 2).
18. Jakie mamy zapewnienie, że zdołamy przetrwać najdotkliwsze próby?
18 Bez względu na to, jakie mogą na nas spaść próby, wiemy, że znosimy je dlatego, iż stawiamy na pierwszym miejscu Jehowę i Jego Królestwo. Czerpiemy z tego radość i poczytujemy to sobie za wielki zaszczyt. Odwagi dodają nam pokrzepiające słowa Piotra: „Jeżeli was lżą ze względu na imię Chrystusa, to jesteście szczęśliwi, ponieważ spoczywa na was duch chwały, duch Boga” (1 Piotra 4:14). Dzięki potędze ducha Jehowy mamy siły przetrwać nawet najdotkliwsze próby — ku chwale i sławie naszego Boga (2 Koryntian 4:7; Efezjan 3:16; Filipian 4:13).
[Przypisy]
a Wydarzenia z lat sześćdziesiątych minionego wieku zapoczątkowały serię zaciekłych i zbrodniczych prześladowań, jakie Świadkowie znosili w Malawi przez blisko 30 lat. Szczegółowe relacje o tym zamieszczono w Roczniku Świadków Jehowy — 1999, strony 171-212.
b Zobacz artykuł „Sąd Kasacyjny staje w obronie prawdziwego wielbienia w ‚Ziemi Ararat’”, zamieszczony w Strażnicy z 1 kwietnia 2003 roku, strony 11-14.
c Pełny tekst rezolucji zamieszczono w broszurze Działalność świadków Jehowy w Niemczech w czasach nowożytnych, strona 63. Relację naocznego świadka ocalałego z tego marszu można znaleźć w Strażnicy z 1 stycznia 1998 roku, strony 25-29.
Czy potrafisz wyjaśnić?
• Jak chrześcijanie zapatrują się na cierpienia i prześladowania?
• Czego się uczymy ze sposobu, w jaki Jezus i inni wierni słudzy Boga reagowali na próby?
• Dlaczego mądrze jest nie oddawać prześladowcom wet za wet?
• Jaka radość pomagała Jezusowi przetrwać próby i czego to nas uczy?
[Ramka i ilustracje na stronie 15]
Jak sobie radzili z prześladowaniami
• Zanim żołnierze wysłani przez Heroda przybyli do Betlejem, by zabić chłopców w wieku dwóch lat i poniżej, Józef i Maria na polecenie anioła zabrali maleńkiego Jezusa i uciekli do Egiptu (Mateusza 2:13-16).
• W trakcie służby Jezusa jego wrogowie wielokrotnie usiłowali go zabić za dawanie dobitnego świadectwa. Za każdym razem zdołał im umknąć (Mateusza 21:45, 46; Łukasza 4:28-30; Jana 8:57-59).
• Gdy żołnierze i urzędnicy przyszli do ogrodu Getsemani aresztować Jezusa, on nie ukrywał się, lecz stanął przed nimi i dwukrotnie powiedział: „Ja nim jestem”. Zabronił nawet uczniom stawiania oporu i pozwolił, by tłum go pojmał (Jana 18:3-12).
• W Jerozolimie Piotra i innych chrześcijan zatrzymano i wychłostano, po czym zakazano im mówić o Jezusie. Oni jednak po uwolnieniu „odeszli (...) i każdego dnia w świątyni oraz od domu do domu w dalszym ciągu bezustannie nauczali i oznajmiali dobrą nowinę o Chrystusie, Jezusie” (Dzieje 5:40-42).
• Kiedy Saul, późniejszy apostoł Paweł, dowiedział się, że Żydzi w Damaszku uknuli przeciw niemu spisek, bracia umieścili go w koszu i spuścili nocą przez otwór w murze, dzięki czemu zdołał uciec (Dzieje 9:22-25).
• Po latach Paweł odwołał się do Cezara, mimo że namiestnik Festus i król Agryppa nie znaleźli w nim „niczego, za co zasługiwałby na śmierć albo więzy” (Dzieje 25:10-12, 24-27; 26:30-32).
[Ilustracje na stronach 16, 17]
Chociaż wskutek ostrych prześladowań tysiące malawijskich Świadków musiało uciekać, dalej wiernie i z radością pełnili służbę dla Królestwa
[Ilustracje na stronie 17]
Te wierne osoby, które w okresie hitleryzmu przeżyły marsz śmierci i obozy koncentracyjne, podtrzymywała radość z uświęcania imienia Jehowy
[Prawa własności]
Marsz śmierci: KZ-Gedenkstätte Dachau, dzięki uprzejmości USHMM Photo Archives
[Ilustracje na stronie 18]
Próby i doświadczenia przybierają wiele różnych form