Doprowadzenie miejsca świętego do właściwego stanu

„Aż do dwóch tysięcy trzystu wieczorów i poranków, a miejsce święte stanowczo zostanie doprowadzone do właściwego stanu”. — Dan. 8:14, NW.

 1. Pod jakim względem chrześcijaństwo po tylu stuleciach istnienia sprawiło zawód? Jaki okres niebawem się dla niego skończy?

CZAS szybko płynie naprzód i coraz więcej osób dochodzi dziś do przekonania, że chrześcijaństwo nie jest żadnym sanktuarium, czyli miejscem czystego wielbienia jedynego żywego i prawdziwego Boga. Miejsce wielbienia tego Boga powinno być święte, lecz tak zwane chrześcijaństwo dalekie jest od tego. Po szesnastu stuleciach istnienia należałoby się spodziewać w nim czegoś lepszego niż stan obecny, którego bynajmniej nie można nazwać świętym, choć przecież twierdzi, że właśnie służy prawdziwemu Bogu, Stworzycielowi nieba i ziemi. Po wszystkich zaburzeniach religijnych, jakie dotąd miały miejsce, jest teraz rzeczą oczywistą, że nominalne chrześcijaństwo nie zostało „doprowadzone do właściwego stanu” (Dan. 8:14, NW) ani „przywrócone do swego prawidłowego stanu” (Revised Standard Version). Dla chrześcijaństwa najwyraźniej nastał „czas końca”, który niebawem dobiegnie kresu. — Dan. 12:4, BT.

 2. Jakie proroctwo Daniela musi się więc spełnić poza obrębem chrześcijaństwa?

² Gdzie indziej więc, poza dziedziną rzekomego chrześcijaństwa, wypada nam szukać tego „miejsca świętego”, czyli „sanktuarium” Boga Najwyższego, „doprowadzonego do właściwego stanu”, które według innego sposobu tłumaczenia „ma być usprawiedliwione”. — Dan. 8:14, Leeser.

 3. Gdzie znajduje się centrum teokracji? Jaką trafną definicję słowa „teokracja” podaje pewna encyklopedia?

³ Według Pisma świętego „sanktuarium” Boga — to Jego świątynia, miejsce, gdzie Jemu oddaje się cześć. Jest to Jego „pałac”, jak świadczy dalsze znaczenie słowa, które w Biblii bywa używane do określania „świątyni” (po hebrajsku: heikhal). (Malach. 3:1; Ps. 45:16). Z tego miejsca rozciąga się Jego władza nad oddanym Mu ludem, dla którego jest Boskim Władcą, czyli Teokratą. Stąd właśnie sprawuje władzę, stąd rządzi na sposób teokratyczny. Tutaj mieści się ośrodek Jego teokracji. Trafną definicję tego określenia, „teokracji”, podali M’Clintock i Strong w swoim słynnym dziele zatytułowanym Cyclopaedia, w tomie 10, na stronie 317, gdzie czytamy: „Forma ustrojowa przyjęta między innymi u starożytnych Żydów, w której sam Jehowa, Bóg wszechświata, uważany był za najwyższego Władcę w państwie, przy czym Jego prawa traktowano jako ustawodawstwo obowiązujące w królestwie. Zasada ta jest wielokrotnie wyłuszczona w zakonie Mojżeszowym i stale podkreślano ją też w późniejszych czasach”.

 4. Jakie więc powstają pytania co do „miejsca świętego”, czyli „sanktuarium” Jehowy? Dlaczego ludzie zaniepokojeni stanem spraw religijnych powinni interesować się odpowiedziami na tego rodzaju pytania?

⁴ Jak więc z uwagi na to, co powiedziano wyżej, mogła się wyłonić potrzeba, aby „miejsce święte”, inaczej mówiąc „sanktuarium” Jehowy Boga, było „doprowadzone do właściwego stanu”? I kiedy to miało nastąpić lub kiedy nastąpiło? Sprawa dotyczy prawdziwego wielbienia, właściwej religii, a stąd wszyscy ludzie, których niepokoi całe dzisiejsze zamieszanie w sferze religii i rozczarowanie do niej, mają słuszny powód do interesowania się uzyskaniem odpowiedzi na te pytania.

 5. U schyłku potęgi jakiego mocarstwa światowego otrzymał Daniel ważną wizję? W jakich okolicznościach?

⁵ Człowiekiem, któremu przypadło w udziale zwrócenie naszej uwagi na tę sprawę, był starożytny prorok Daniel. Rzecz działa się bardzo dawno temu, bo aż w szóstym stuleciu przed naszą erą, czyli przed z górą dwudziestu pięciu wiekami. Daniel przebywał wtedy jako zesłaniec w Babilonie i piastował pewne urzędy w służbie króla Nabonida, ojca Baltazara, wyniesionego z czasem do rangi współwładcy. Imperium babilońskie, trzecie mocarstwo światowe w historii biblijnej, przeżywało wówczas już ostatnie lata swego istnienia, gdyż Daniel pisze nam: „Roku trzeciego panowania króla Baltazara ukazało mi się widzenie, mnie Danielowi, po tym, co mi się wcześniej objawiło”. — Dan. 8:1, BT.

„MIEJSCE ŚWIĘTE”, CZYLI „SANKTUARIUM”

 6. Gdzie Daniel wielbił swego Boga przed pójściem na wygnanie? Czy przez to, co się zdarzyło jedenaście lat później, Bóg ów utracił swoją rzeczywistą świątynię?

⁶ Daniel, zanim go w roku 617 p.n.e. uprowadzono do niewoli, wielbił swego Boga Jehowę w świątyni jeruzalemskiej. Jednakże około jedenastu lat później, w roku 607 p.n.e. król Nabuchodonozor, dziad Baltazara, zburzył miasto Jeruzalem i tamtejszą świątynię, wzniesioną jeszcze za czasów króla Salomona. Wspaniała ta świątynia nie była rzeczywistym miejscem pobytu Boga Danielowego, Jehowy, lecz tylko je symbolizowała. Toteż podczas burzenia świątyni jeruzalemskiej przez Babilończyków w roku 607 p.n.e. prawdziwe miejsce zamieszkania Boga, czyli Jego Pałac, nie poniosło w gruncie rzeczy żadnego uszczerbku. — 1 Król. 8:27; Dzieje 7:48; 17:24.

 7. Co obrazowała świątynia w Jeruzalem? Czyja ofiara została wniesiona do jej Miejsca Najświętszego?

⁷ Tamta ziemska świątynia nie była obrazem ani pierwowzorem zboru chrześcijańskiego, który został założony w odbudowanym mieście Jeruzalem 639 lat później w dniu Pięćdziesiątnicy w roku 33 n.e. Przedstawiała, czyli obrazowała ona raczej niebiańską świątynię Jehowy, innymi słowy pałac, gdzie sprawuje On najwyższą władzę, górując nawet nad cherubinami, którzy stanowią Jego świtę. Pięknie przedstawiono to w Psalmie 99:1: „Bóg króluje, niech zadrżą narody; zasiadł na cherubach, niech zachwieje się ziemia” (Cylkow). Tam właśnie, w Miejscu Najświętszym świątyni Jehowy, Jezus Chrystus po wstąpieniu do nieba przedłożył wartość swej człowieczej ofiary.

 8, 9. (a) Kto wstępował do Miejsca Najświętszego ziemskiej świątyni? W jakim celu? (b) Co powiedziano w Liście do Hebrajczyków 9:1, 24-28 o służbie Jezusa Chrystusa w roli duchowego Arcykapłana?

⁸ Zanim Babilończycy obrócili starożytne Jeruzalem w ruinę, arcykapłan żydowski co roku, dziesiątego dnia miesiąca Tiszri, przedstawiał Bogu krew ofiar przepisanych na Dzień Przebłagania; kropił nią przed złotą ubłagalnią z dwoma rzeźbionymi w złocie cherubinami, nad którymi jaśniało światło Szekiny, przedstawiające niewidzialną obecność Jehowy (2 Mojż. 25:17-22; 3 Mojż. 16:11-17; 4 Mojż. 7:89; 1 Sam. 4:4; 2 Sam. 6:2). Natomiast Jezus Chrystus nie był kapłanem lewickim z rodu Aarona i nie wstąpił do Miejsca Najświętszego ziemskiej, doczesnej świątyni w Jeruzalem. Dlatego na temat jego służby duchowego Arcykapłana Jehowy napisano:

⁹ „Chrystus nie wszedł do świątyni zbudowanej rękami, która jest odbiciem prawdziwej, ale do samego nieba, aby się wstawiać teraz za nami przed obliczem Boga; (...) objawił się On jeden raz u schyłku wieków dla zgładzenia grzechu przez ofiarowanie samego siebie. (...) Chrystus raz [był] ofiarowany, aby zgładzić grzechy wielu”. — Hebr. 9:1, 24-28.

10. Kiedy Jezus wkroczył na swą ziemską drogę ofiarności? Do jakiego starożytnego kapłana stał się wtedy podobny?

¹⁰ Będąc na ziemi, Jezus złożył doskonałą ofiarę człowieczą, a wkroczył na tę ofiarną drogę wówczas, gdy go w roku 29 n.e. Jan Chrzciciel ochrzcił w wodzie. Wtedy to zstąpił na Jezusa duch Boży, co było równoznaczne ze spłodzeniem go do życia duchowego w charakterze duchowego Syna Bożego. Zarazem ów duch namaścił go na duchowego Arcykapłana i duchowego Króla, w czym przypominał króla Melchizedeka, który w głębokiej starożytności władał miastem Salem.

11. (a) W jakie nowe powinowactwo wszedł wtedy Jezus? Co zobrazowało jego ówczesny stan? (b) Co oddzielało go w tym okresie od życia duchowego w niebiosach?

¹¹ Od tamtej pory Jan Chrzciciel mówił o namaszczonym Jezusie, że jest to „Baranek Boży, który gładzi grzech świata”, oraz „Syn Boży” (Jana 1:29-51; Mat. 3:13-17). Z racji tego nowego stosunku do Jehowy Boga w niebie Jezus Chrystus, chodząc swą ofiarną drogą na ziemi, znajdował się poniekąd w tym duchowym stanie, który obrazowało pierwsze pomieszczenie świątyni, zwane Miejscem Świętym. Jak specjalna kurtyna, czyli zasłona, oddzielała w świątyni Miejsce Święte od Najświętszego, tak doskonałe ciało Jezusa za jego życia na ziemi oddzielało go od życia duchowego w niewidzialnych niebiosach, gdzie osobiście przebywa sam Bóg. Jezus wszedł za tę „zasłonę”, kiedy umarł jako człowiek i zmartwychwstał jako duch.

12. Na czyj wzór Jezus Chrystus stał się Arcykapłanem? Co obrazowała wewnętrzna zasłona w świątyni?

¹² W związku z tym do nawróconych na chrystianizm Hebrajczyków, rodowitych potomków patriarchy Abrahama, napisano: „W ten sposób Bóg, gdy zamierzał jeszcze pełniej okazać dziedzicom obietnicy [danej Abrahamowi] niezmienność swego postanowienia, wkroczył z przysięgą [na poparcie obietnicy], abyśmy przez dwie niezmienne sprawy, w których u Boga kłamstwo jest niemożliwe, my, którzyśmy znaleźli schronienie, mieli silną zachętę do uchwycenia dawanej nam nadziei. Tę nadzieję mamy za kotwicę dla duszy, pewną i mocną, a wchodzi ona aż poza zasłonę, gdzie dla naszego dobra wszedł pośrednik, Jezus, który na zawsze stał się arcykapłanem na sposób Melchizedeka” (Hebr. 6:17-20, NW). „Mając tedy, bracia, ufność, iż przez krew Jezusa mamy wstęp do świątyni drogą nową i żywą, którą otworzył dla nas poprzez zasłonę, to jest przez ciało swoje, oraz kapłana wielkiego nad domem Bożym, wejdźmy”. — Hebr. 10:19-22.

13. Jakiego zmartwychwstania dostąpił Jezus zgodnie ze świadectwem Listu 1 Piotra 3:18? Kto ma mieć z nim udział w zmartwychwstaniu tego samego rodzaju?

¹³ Fakt, że Jezus Chrystus powstał z martwych jako stworzenie duchowe, gdyż oddał swoje ludzkie życie na ofiarę, aby wejść „aż poza zasłonę”, to jest „ciało swoje”, poświadcza apostoł Piotr, pisząc: „Chrystus raz za grzechy cierpiał, sprawiedliwy za niesprawiedliwych, aby was przywieść do Boga; w ciele wprawdzie poniósł śmierć, lecz w duchu został przywrócony życiu” (1 Piotra 3:18). Na zawsze więc opuścił swe ciało, a wstąpił do nieba z „krwią”, to znaczy z wartością swej doskonałej ofiary ludzkiej. Tam w charakterze Arcykapłana przedstawił ten okup samemu Bogu, ma się rozumieć w pozaobrazowym Miejscu Najświętszym. Wszyscy jego oddani, ochrzczeni naśladowcy, spłodzeni z ducha Bożego i namaszczeni tymże duchem, mają nadzieję uczestniczenia w zmartwychwstaniu Jezusa i połączenia się z nim w duchowych niebiosach jako dziedzice Boży, a współdziedzice Jezusa Chrystusa. — Rzym. 8:14-17.

14. (a) Gdzie w sensie figuralnym przebywają ci namaszczeni duchem naśladowcy Jezusa? (b) Dlaczego można ich nazywać „wojskiem”, jak również „gruntem jego sanktuarium”?

¹⁴ Dopóki są w ciele na ziemi, dopóty spłodzeni duchem chrześcijanie służą jako podkapłani w tym duchowym stanie, który zobrazowany był przez pierwszy przedział świątyni, przez Miejsce Święte (1 Piotra 2:5-9). Chociaż przebywają na ziemi, można na tej podstawie o nich mówić, że służą Jehowie Bogu w Jego „świątyni”, w Jego „sanktuarium”. Ponieważ tych namaszczonych duchem podkapłanów będzie w końcu 144 000, więc słusznie można ich nazywać „wojskiem”, a także „ludem złożonym ze świętych”. A wobec tego, że Jehowa Bóg traktuje ziemię jako swój „podnóżek”, można temu zastępowi 144 000 dać miano „gruntu jego sanktuarium”. W każdym razie reprezentują oni to miejsce, gdyż są ziemskimi poddanymi i przedstawicielami Teokracji Jehowy.a Ponadto jak długo przebywają w ciele na podnóżku Bożym, znajdują się też w stanie zobrazowanym przez wewnętrzny dziedziniec świątyni, przeznaczony dla kapłanów, gdzie się mieścił ołtarz do składania ofiar. — Dan. 8:11, 24, NW.

MIEJSCE JEGO SANKTUARIUM W POGNĘBIENIU

15, 16. (a) Czym zainteresowani są członkowie namaszczonego ostatka oraz inni badacze Biblii w związku z wizją Daniela? Jakie dwa zwierzęta widział w niej Daniel? (b) Jak jedno z tych zwierząt postąpiło z drugim? Co się przydarzyło zwycięzcy?

¹⁵ Owe 144 000 teokratycznych współdziedziców Jezusa Chrystusa wybierane są od przeszło dziewiętnastu stuleci; w związku z tym obecnie przebywa na ziemi zaledwie ostatek tych dziedziców niebiańskiego Królestwa Bożego. Wszyscy ci namaszczeni duchem Bożym chrześcijanie, jak również inni badacze Biblii, z zainteresowaniem prześledzą na nowo wspomnianą już wizję, jaką miał prorok Daniel w ostatnim okresie trwania babilońskiej potęgi światowej.b W księdze Daniela 8:2-6 czytamy, jak to dwurożnego barana zaatakował kosmaty kozioł o jednym rogu wyrastającym spomiędzy oczu; tekst Daniela 8:7, 8 podaje z kolei:

¹⁶ „Widziałem, jak przybliżył się do barana i rozzłościł się nań, i uderzywszy barana, zdruzgotał dwa jego rogi, a nie mógł mu się baran sprzeciwić. I obaliwszy go na ziemię, zdeptał, i nikt nie ratował barana z jego mocy. Kozioł zaś stał się bardzo wielki; a kiedy był najpotężniejszy, odłamał się róg wielki i inne cztery wyrosły na jego miejscu na cztery wiatry nieba”. — BT.

17. Na jaki czas przeznaczona była ta wizja? Co według słów anioła obrazowały rogi barana, a co rogi, które powyrastały u kozła?

¹⁷ Znaczenia tej wizji nie musimy odgadywać, bowiem nie potrzebował jej też zgadywać sam Daniel. Za pośrednictwem anioła wyjaśniono Danielowi: „Pamiętaj, synu człowieczy, że widzenie tyczy się czasu ostatniego [czasu końca, NW]. (...) Oto oznajmiam ci, co się ma stać na końcu gniewu, gdyż widzenie dotyczy końca czasu. Baran, któregoś widział z dwoma rogami, to królowie Medów i Persów. A kozioł to król grecki, róg zaś wielki między jego oczyma to pierwszy król. A to, że po jego złamaniu urosły cztery zamiast niego: czterech królów powstanie z jego narodu, ale już nie z jego mocą”. — Dan. 8:15-22, BT.

18. Po upadku jakiego mocarstwa światowego znalazła zastosowanie ta wizja? Kogo przedstawiały symboliczne rogi „barana”? Kogo obrazował pojedynczy róg „kozła”?

¹⁸ Początek tego proroctwa przypada więc na czas, gdy Dariusz Med i Cyrus Pers jesienią roku 539 p.n.e. doprowadzili do upadku Babilon, w związku z czym imperium medo-perskie stanęło jako czwarte w rzędzie mocarstw światowych opisanych w historii biblijnej. Imperium to, które rozrosło się niepomiernie na wschód i zachód oraz na południe, przewyższyło wkrótce wielkością państwo babilońskie, a panowało nad światem od roku 539 do 331 p.n.e. (Dan. 5:1 do 6:28; 11:1, 2). Grecy pod dowództwem Aleksandra, króla macedońskiego, w roku 331 p.n.e. dokończyli podboju mocarstwa perskiego. Stąd wielki róg między oczyma kozła obrazował tego „pierwszego króla”, Aleksandra Wielkiego. I w ten sposób imperium greckie, które szybko rozprzestrzeniło się na wschód aż do rzeki Indus, już na terenie Indii, urosło do rangi piątego mocarstwa światowego w dziejach biblijnych.

19. W jaki sposób złamał się „wielki róg” kozła? Kto w jego miejsce wystąpił w roli symbolicznych czterech rogów?

¹⁹ Aleksander w roku 323 p.n.e. zachorował w Babilonie na malarię i wkrótce śmierć przerwała jego władzę cesarską. Tak złamał się „wielki róg” u szczytu swej imperatorskiej potęgi. Po latach walk między poszczególnymi wodzami Aleksandra ukształtowały się cztery hellenistyczne królestwa, z których oczywiście żadne nie miało „mocy” samego Aleksandra. Od roku 301 p.n.e. ustaliła się taka sytuacja, że Ptolemeusz Lagos panował nad Egiptem i Palestyną; Seleukos Nikator władał Mezopotamią i Syrią; Kasander rządził Macedonią i Grecją, natomiast Lizymach w Europie Tracją, a do tego Azją Mniejszą. Mówiąc symbolicznie, cztery mniejsze „rogi” powstały w miejsce jednego wielkiego; proroctwo biblijne okazało się prawdziwe i niezawodne. — Dan. 11:3, 4.

20. (a) Jaki okres w ramach spełnienia tej wizji należał jeszcze wtedy do przyszłości? (b) Co wyrosło z jednego z tych czterech rogów? Jak mu się wiodło?

²⁰ Ówczesne spełnienie tego proroctwa nie sięgnęło „czasu końca”, który zarazem miał być okresem „końca gniewu” (Dan. 8:17, 19, BT). Na jaki dalszy rozwój dziejów świata wskazała jednak z góry wizja Daniela? W opisie królestw hellenistycznych zobrazowanych przez cztery rogi Daniel wyjaśnia następnie: „Z jednego spośród nich wyszedł róg jeden z małych zaczątków i wyrósł nad miarę na południe i na wschód, i na wspaniałą ziemię [Ozdobę, NW]. Rozrósł się aż do wojska niebieskiego i zrzucił na ziemię część wojska i gwiazd, i je podeptał. Aż do księcia wojska wywyższył się i odjął mu ofiarę ustawiczną, i rozrzucił miejsce jego świątyni [a grunt jego sanktuarium został pognębiony, NW]. I dopuszczono zbrodnię nad ofiarą ustawiczną i powalono prawdę na ziemię; i działał z powodzeniem”. — Dan. 8:9-12, BT.

21. Czym według słów anioła miała się odznaczać działalność symbolicznego ‚małego rogu’? Jak miała się skończyć?

²¹ Co do znaczenia tych szczegółów proroczej wizji także mamy natchnioną wskazówkę, gdyż znowu za pośrednictwem anioła Daniel dowiedział się o czterech hellenistycznych królestwach co następuje: „A na końcu ich panowania, gdy się dopełni miara nieprawości, powstanie król o bezwstydnym obliczu, wytrawny intrygant. Siła jego jest potężna, niszczy dziwnym sposobem, znajduje powodzenie, działa i gubi mocarnych, i lud świętych [lud złożony ze świętych, NW]. W chytrości jego powiedzie się podstęp. Podniesie się serce jego, a wielu zgubi niepostrzeżenie. Powstanie przeciw najwyższemu księciu [Księciu książąt, NW], ale bez udziału ręki będzie skruszony”. — BT.

22. Co anioł kazał Danielowi uczynić, nie bez wpływu na zrozumienie końcowej części wizji?

²² Sens tej części wizji miał być zapieczętowany, aż zostanie zrozumiany w naszych czasach, gdyż Danielowi powiedziano: „O widzeniu wieczorów — poranków, co powiedziano, prawda niezawodna. Ty zaś zapieczętuj widzenie, bo tyczy się ono dni dalekich”. — Dan. 8:23-26, BT.

23. (a) Kto jest „księciem wojska”, a kto „Księciem książąt”? (b) Z którego symbolicznego „rogu”, historycznie rzecz biorąc, wyrósł „róg jeden z małych zaczątków”?

²³ Do tej pory z pewnością nadeszły już te „dni dalekie”. Zapytujemy więc: Co wyjawia historia świata, jeśli chodzi o spełnienie tej proroczej wizji? Anioł wyjaśnił, że „książę wojska” jest zarazem „najwyższym księciem”, a nawet „Księciem książąt”. Jest nim niebiański Teokrata, Jehowa Bóg. Spośród wszystkich, których na ziemi nazwano „książętami”, On jeden jest rzeczywistym Księciem. Nikt inny nie może się z Nim równać ani nie potrafi Jemu dotrzymać pola. Nie leży to także w mocy symbolicznego ‚małego rogu’ owego „Króla o bezwstydnym obliczu”. A co właściwie stanowi tę srogą potęgę polityczną? Historia dowodzi, że tu chodziło o odrośl jednego z czterech symbolicznych „rogów”, najdalej wysuniętego na zachód, mianowicie odrośl hellenistycznego królestwa Kasandra, panującego nad Macedonią i Grecją. Państwo jego zostało później wchłonięte przez królestwo Lizymacha, który władał Tracją i Azją Mniejszą. Na arenie dziejów pozostały wtedy już tylko trzy symboliczne „rogi”. Natomiast w drugim stuleciu przed naszą erą wszystkie zachodnie terytoria hellenistyczne zagarnął Rzym.

24. (a) Jak Rzym stał się szóstym mocarstwem światowym w historii biblijnej? (b) Dlaczego cesarstwo rzymskie mimo prześladowania chrześcijan nie mogło być symbolicznym ‚małym rogiem’?

²⁴ W pierwszym stuleciu przed naszą erą imperium rzymskie zawładnęło wschodnimi terytoriami hellenistycznymi, a w końcu także południowymi. Tym sposobem w roku 30 p.n.e. Rzym stał się szóstym mocarstwem światowym w historii biblijnej. Czyżby więc cesarstwo rzymskie okazało się ‚małym rogiem’ tym „królem o bezwstydnym obliczu”? Nie! Państwo to nie przetrwało do „czasu końca”. W myśl słów, które anioł wypowiedział do Daniela, dopiero wtedy miało dopełnić się całe proroctwo (Dan. 8:19, NW). Oczywiście imperialny Rzym okrutnie prześladował spłodzonych z ducha naśladowców Jezusa Chrystusa, którzy wielbili Jehowę i służyli Mu w Jego duchowym „sanktuarium”, w sensie duchowym znajdując się w stanie zobrazowanym przez Miejsce Święte ziemskiej świątyni. Istnieje opinia, że Rzym zadał śmierć nawet apostołom Piotrowi i Pawłowi po wielkim pożarze tego miasta, którego spowodowanie cesarz Neron przypisał chrześcijanom. Ponadto z księgi Objawienia 1:9 wynika, iż Rzym karnie zesłał apostoła Jana na wyspę Patmos. Jednakże na krótko przed rzekomym nawróceniem się cesarza Konstantyna tego rodzaju prześladowania ustały. Szesnaście stuleci miało jeszcze upłynąć do nadejścia „czasu końca”, który się rozpoczął w chwili, gdy w roku 1914 n.e. upłynęły tak zwane „czasy pogan”. Nawet osławione święte Cesarstwo Rzymskie utraciło władzę na długo przed rokiem 1914.

25. (a) Jaki związek łączył ‚mały róg’ z imperium rzymskim? Jaką rolę objął ten „róg”? (b) Z jakiego względu był „królem o bezwstydnym obliczu”?

²⁵ Zatem co w świetle historii było symbolicznym ‚małym rogiem’, owym zaborczym „królem o bezwstydnym obliczu”? Okazała się nim północno-zachodnia odrośl cesarstwa rzymskiego, mianowicie Brytania; jak wiadomo, na terenach dzisiejszej Anglii do początków trzeciego stulecia n.e. znajdowały się prowincje rzymskie. W następnych stuleciach Anglia sama stała się siedzibą imperium, które od siedemnastego wieku obejmowało między innymi kolonie w Ameryce Północnej. Do roku 1763 imperium brytyjskiemu udało się pokonać Hiszpanię i Francję, które to państwa stanowiły podpory świętego Cesarstwa Rzymskiego. Odtąd już Brytania występowała jako władczyni mórz i siódme mocarstwo światowe z proroctw biblijnych. Nawet po oderwaniu się trzynastu kolonii amerykańskich, które utworzyły Stany Zjednoczone, imperium brytyjskie nadal się rozrastało, aż objęło czwartą część powierzchni ziemi i czwartą część jej mieszkańców. Siódma potęga światowa zyskała jeszcze większe znaczenie, gdy Stany Zjednoczone Ameryki nawiązały z Wielką Brytanią współpracę, która doprowadziła do powstania dwuczłonowego mocarstwa anglo-amerykańskiego. Pod względem gospodarczym i militarnym był to rzeczywiście „król o bezwstydnym obliczu”.

26. Jak symboliczny ‚mały róg’ sięgnął aż po „Ozdobę”? Jakie pytanie powstaje co do owej Ozdoby jako miejsca, gdzie spełnić się miało proroctwo?

²⁶ W roku 1917 anglo-amerykańskie dwuczłonowe mocarstwo światowe, rosnąc „nad miarę”, objęło między innymi „wspaniałą ziemię [Ozdobę, NW]”. W jaki sposób? Otóż dnia 9 grudnia opanowało Jeruzalem i podporządkowało całą Palestynę władzy brytyjskiej. W roku 1920 Liga Narodów udzieliła Wielkiej Brytanii mandatu do zarządzania Palestyną, który pozostawał w mocy do 14 maja roku 1948. W czasach biblijnych Ziemia Obiecana, którą Jehowa Bóg nadał swemu wybranemu ludowi, była tak piękna, że zwano ją Ozdobą, to znaczy ozdobą całej ziemi. W księdze Ezechiela 20:6, 15 sam Jehowa nazywa ją „ozdobą wszystkich ziem”. Czy symboliczny „róg jeden z małych zaczątków” literalnie uciemiężył tam „grunt jego sanktuarium”? Aby na to odpowiedzieć, zbadajmy najpierw namacalne fakty obecnego „czasu końca”.

[Przypisy]

[Ilustracja na stronie 3]

Świątynia Salomona nie była pierwowzorem zboru chrześcijańskiego; przedstawiała raczej niebiańską świątynię Bożą, do której wszedł Jezus, aby w Miejscu Najświętszym przedłożyć wartość swej ofiary okupu