Czy o tym wiedziałeś?

Skąd pochodziły drogocenne kamienie zdobiące napierśnik izraelskiego arcykapłana?

▪ Kiedy po wyjściu z Egiptu Izraelici wędrowali po pustkowiu, Bóg polecił im wykonać napierśnik dla arcykapłana (Wyjścia 28:15-21). Napierśnik miał być ozdobiony rubinem, topazem, szmaragdem, turkusem, szafirem, jaspisem, kamieniem leszem, agatem, ametystem, chryzolitem, onyksem i jadeitema. Czy Izraelici rzeczywiście mieli dostęp do takich kamieni?

W czasach biblijnych wysoko ceniono kamienie szlachetne i nimi handlowano. Na przykład starożytni Egipcjanie sprowadzali je z tak odległych miejsc, jak tereny dzisiejszego Iranu, Afganistanu, a być może nawet Indii. Różne kamienie szlachetne pozyskiwali także we własnych kopalniach. Egipscy władcy mieli wyłączność na wydobycie minerałów na podległym im obszarze. Patriarcha Hiob opisywał, że w poszukiwaniu bogactw naturalnych współcześni mu ludzie drążyli szyby i sztolnie. Wśród bogactw tych wymienił z nazwy między innymi szafir i topaz (Hioba 28:1-11, 19).

W Księdze Wyjścia czytamy, że Izraelici „ogołocili Egipcjan” z cennych przedmiotów, gdy opuszczali ich kraj (Wyjścia 12:35, 36). Możliwe więc, że kamienie, których użyto do wykonania napierśnika arcykapłana, zostały wyniesione z Egiptu.

Dlaczego w czasach biblijnych wino wykorzystywano jako lekarstwo?

▪ W jednej ze swoich przypowieści Jezus wspomniał o człowieku pobitym przez zbójców, któremu pomógł Samarytanin, przewiązując mu rany i „polewając je oliwą i winem” (Łukasza 10:30-34). Z kolei apostoł Paweł w liście do swego przyjaciela Tymoteusza doradzał mu: „Nie pij już wody, lecz używaj po trosze wina ze względu na swój żołądek i swoje częste zachorowania” (1 Tymoteusza 5:23). Czy praktyka opisana przez Jezusa i rada Pawła były zasadne z medycznego punktu widzenia?

Książka Ancient Wine (Wino w starożytności) nazywa wino „środkiem przeciwbólowym i odkażającym oraz uniwersalnym lekiem na różne inne dolegliwości”. Dla mieszkańców starożytnego Egiptu, Mezopotamii i Syrii było ono jednym z podstawowych lekarstw. W dziele The Oxford Companion to Wine (Oksfordzki przewodnik po winach) napisano, że jest to „najstarszy wzmiankowany lek człowieka”. Jeśli chodzi o radę udzieloną Tymoteuszowi przez Pawła, książka The Origins and Ancient History of Wine (Pochodzenie i historia wina) informuje: „Dowiedziono eksperymentalnie, że w winie szybko giną pałeczki duru brzusznego oraz inne groźne drobnoustroje”. Współczesne badania potwierdzają, że niektóre z przeszło 500 związków zawartych w winie mają jeszcze więcej właściwości leczniczych.

[Przypis]

[Ilustracja na stronie 26]

Chłopi tłoczący winogrona, malowidło z grobowca Nachta, Teby, Egipt

[Prawa własności]

Gianni Dagli Orti/​The Art Archive at Art Resource, NY