HIOB
(„przedmiot wrogości”).
Mężczyzna żyjący w krainie Uc, na terenie Półwyspu Arabskiego (Hi 1:1). Bóg powiedział o nim: „Nie ma na ziemi nikogo takiego jak on — mąż to nienaganny i prostolinijny, bojący się Boga i stroniący od zła” (Hi 1:8). Wskazywałoby to, że Hiob mieszkał w Uc mniej więcej wtedy, gdy jego dalecy krewni — Izraelici — przebywali w niewoli w Egipcie. Było to po r. 1657 p.n.e., kiedy umarł syn Jakuba (Izraela) Józef — który mimo wielu niezasłużonych cierpień pozostał nienaganny wobec Jehowy Boga — ale jeszcze przed wyznaczeniem Mojżesza na proroka mającego wyprowadzić 12 plemion izraelskich z niewoli egipskiej. W okresie między śmiercią Józefa a czasem, gdy Mojżesz wykazał się nienagannością i prostolinijnością w postępowaniu, żaden człowiek nie był tak nieskazitelny jak Hiob. Prawdopodobnie właśnie w tym okresie Jehowa rozmawiał o Hiobie z Szatanem (Hi 1:6-12; 2:1-7).
Według powszechnej opinii przeżycia Hioba spisał Mojżesz. Mógł o nim usłyszeć podczas 40-letniego pobytu w krainie Midian, a kiedy Izraelici przechodzili niedaleko Uc pod koniec wędrówki po pustkowiu, mógł się dowiedzieć o jego dalszych losach i śmierci. Jeżeli ukończył Księgę Hioba mniej więcej wtedy, gdy Izraelici wkraczali do Ziemi Obiecanej w 1473 r. p.n.e. (przypuszczalnie niedługo po śmierci Hioba), znaczyłoby to, że Hiob został poddany próbie ok. r. 1613, po niej bowiem żył jeszcze 140 lat (Hi 42:16, 17).
Hioba łączyło pokrewieństwo z Abrahamem, tak jak on należącym do potomków Sema. Chociaż nie był Izraelitą, wielbił Jehowę. Jako „najzamożniejszy ze wszystkich mieszkańców Wschodu”, posiadał ogromny majątek. Miał żonę, siedmiu synów i trzy córki (Hi 1:1-3). Sumiennie wywiązywał się z roli kapłana Bożego dla członków swej rodziny, składając za nich ofiary (Hi 1:4, 5).
Ze względu na ważną funkcję pełnioną w bramie miejskiej Hiob budził szacunek nawet u sędziwych mężczyzn i książąt (Hi 29:5-11). Jako bezstronny sędzia, kierował się sprawiedliwością; stawał w obronie wdów i był niczym ojciec dla „chłopca nie mającego ojca”, dla uciśnionych i dla tych, którzy nie mieli wspomożyciela (Hi 29:12-17). Wystrzegał się niemoralności, chciwego materializmu oraz bałwochwalstwa i hojnie wspierał ubogich i potrzebujących (Hi 31:9-28).
Nieskazitelna lojalność Hioba. Szatan zakwestionował lojalność Hioba wobec Boga. Wówczas Jehowa, pewny lojalności swego sługi, a zarazem świadomy, że potrafi mu wynagrodzić wszelkie cierpienia, pozwolił Szatanowi w pełni go wypróbować, z wyjątkiem odebrania mu życia. Choć Szatan — używając różnych sposobów — pozbawił Hioba stad i sług, a potem dzieci (Hi 1:13-19), ten ani razu nie oskarżył Boga o niegodziwość czy zło. Nie odwrócił się od Niego nawet pod naciskiem innych, w tym również własnej żony (Hi 1:20-22; 2:9, 10). Wypowiadał się o Bogu zgodnie z prawdą (Hi 42:8). Przyjął skarcenie za to, że skwapliwie usiłował udowodnić własną prawość, a zapomniał o oczyszczeniu z zarzutów Boga (Hi 32:2). W końcu zaś wyznał przed Nim swe grzechy (Hi 42:1-6).
Jehowa miłował Hioba. Gdy więc ten okazał się wierny w próbie, ustanowił go kapłanem dla jego trzech towarzyszy, którzy się z nim spierali, i przywrócił mu poprzednią pozycję. Hiob znów miał wspaniałe dzieci (zapewne z tą samą żoną) oraz majątek dwa razy większy niż wcześniej. Wszyscy jego krewni i dawni znajomi przychodzili wyrazić mu szacunek i wręczyć prezenty (Hi 42:7-15). Za swego życia Hiob doczekał się potomków do czwartego pokolenia (Hi 42:16).
Za pośrednictwem proroka Ezechiela Bóg wskazał na Hioba jako na przykład prawości (Eze 14:14, 20). Jego wytrwałe znoszenie cierpień stanowi wzór dla chrześcijan, a szczęście, jakiego zaznał w końcowych latach życia, uwydatnia tkliwe uczucia i miłosierdzie Jehowy (Jak 5:11). Relacja z ciężkich przeżyć Hioba ogromnie pokrzepia i wzmacnia chrześcijan; księga nosząca jego imię uwypukla i pomaga zrozumieć wiele zasad biblijnych.