Pisarz: Zachariasz

Miejsce spisania: Jerozolima

Spisywanie ukończono: 518 p.n.e.

Obejmuje okres: 520-518 p.n.e.

 1. W jakim stanie znajdowała się świątynia w Jerozolimie, gdy zaczął prorokować Zachariasz?

ZASTÓJ! W takim stanie znajdowała się budowa świątyni Jehowy w Jerozolimie, gdy zaczął prorokować Zachariasz. Salomon wybudował pierwszą świątynię w siedem i pół roku (1 Król. 6:37, 38), natomiast repatrianci żydowscy mieszkali w Jerozolimie już od 17 lat, a do zakończenia prac wciąż było daleko. Potem Artakserkses (Bardija albo Gaumata) polecił je całkowicie przerwać. Teraz jednak, pomimo tego oficjalnego zakazu, roboty podjęto na nowo. Jehowa posłużył się Aggeuszem i Zachariaszem, aby pobudzić lud do wznowienia i ukończenia budowy (Ezd. 4:23, 24; 5:1, 2).

 2. Dlaczego zadanie, przed którym stanęli Żydzi, wydawało się ogromne niczym góra, na co jednak zwrócił im uwagę Zachariasz?

² Zadanie, przed którym stanęli, wydawało się ogromne niby góra (Zach. 4:6, 7). Przeciwników było wielu, ich zaś mało, a chociaż znajdował się wśród nich Zerubbabel, książę z rodu Dawida, nie mieli jednak króla i podlegali obcemu panowaniu. Jakże łatwo mogli osłabnąć i zająć się sobą, a przecież w tym czasie potrzebna była silna wiara i energiczne działanie! Zachariasz miał zwrócić ich uwagę na ówczesne zamierzenia Boże oraz na jeszcze wspanialsze przyszłe zamierzenia i tym samym dodać im sił do wykonania wyznaczonego zadania (8:9, 13). Nie mieli się wzorować na swych niewdzięcznych przodkach (1:5, 6).

 3. (a) Z kim utożsamiono Zachariasza i dlaczego jego imię jest stosowne? (b) Kiedy Zachariasz wygłaszał i spisał swoje proroctwo?

³ Kim był Zachariasz? W Biblii wymieniono około 30 różnych mężczyzn o tym imieniu. Jednakże pisarz tej księgi został przedstawiony jako „prorok Zachariasz, syn Berechiasza, syna Iddo” (Zach. 1:1; Ezd. 5:1; Nehem. 12:12, 16). Jego imię (po hebrajsku: Zecharjáh) znaczy „Jehowa wspomniał”. Księga Zachariasza wyraźnie mówi, że „Jehowa Zastępów” pamięta o swoim ludzie i ze względu na swe imię wyświadcza mu dobro (Zach. 1:3). Z dat wymienionych w tej księdze wynika, że obejmuje ona okres co najmniej dwóch lat. Budowę świątyni wznowiono „w miesiącu ósmym, w drugim roku Dariusza” (październik/listopad 520 roku p.n.e.) i właśnie wtedy zaczął prorokować Zachariasz (1:1). W księdze tej wspomniano też o „czwartym dniu miesiąca dziewiątego, czyli Kislew”, w „czwartym roku króla Dariusza” (około 1 grudnia 518 roku p.n.e.) (7:1). A zatem Zachariasz niewątpliwie wygłaszał i spisywał swe proroctwa w latach 520-518 p.n.e. (Ezd. 4:24).

 4, 5. (a) Dlaczego Zachariasz przepowiedział upadek Tyru długo po oblężeniu tego miasta przez Nebukadneccara? (b) Spełnienie jakich proroctw stanowi przekonujący dowód natchnienia tej księgi?

⁴ Wnikliwi czytelnicy Księgi Zachariasza znajdą mnóstwo dowodów jej autentyczności. Przykładem mogą być losy Tyru. Po 13-letnim oblężeniu król babiloński Nebukadneccar (Nabuchodonozor) spustoszył to miasto. Nie oznaczało to jednak całkowitej zagłady. Wiele lat później Zachariasz przepowiedział zupełne zniszczenie Tyru. Aleksander Wielki zbudował słynną groblę i zdobył tę część miasta, która leżała na wyspie, po czym bezlitośnie ją spalił, spełniając w ten sposób proroctwo Zachariasza wypowiedziane jakieś 200 lat wcześniej (Zach. 9:2-4).a

⁵ Najbardziej przekonującym dowodem Boskiego natchnienia tej księgi są jednak zawarte w niej proroctwa o Mesjaszu, które się spełniły na Chrystusie Jezusie, jak to potwierdza porównanie Zachariasza 9:9 z Mateusza 21:4, 5 i Jana 12:14-16; Zachariasza 12:10 z Jana 19:34-37 oraz Zachariasza 13:7 z Mateusza 26:31 i Marka 14:27. Warto też zwrócić uwagę na podobieństwa między Zachariasza 8:16 a Efezjan 4:25, Zachariasza 3:2 a Judy 9 oraz Zachariasza 14:5 a Judy 14. Słowo Boże odznacza się naprawdę cudowną harmonią!

 6. (a) Czym można wytłumaczyć zmianę stylu od 9 rozdziału Księgi Zachariasza? (b) Dlaczego Mateusz mógł się powołać na Zachariasza jako na „Jeremiasza”?

⁶ Niektórzy krytycy Biblii twierdzą, że wprowadzenie innego stylu począwszy od rozdziału 9 świadczy o tym, iż tej części nie napisał Zachariasz. Jednakże ta zmiana stylu na pewno nie jest większa, niż tego wymaga zmiana tematu. Pierwszych osiem rozdziałów dotyczy spraw istotniejszych dla ludzi współczesnych Zachariaszowi, natomiast w rozdziałach od 9 do 14 prorok spogląda w bardziej odległą przyszłość. Słyszy się nieraz pytanie, dlaczego Mateusz przytacza słowa Zachariasza, przypisując je Jeremiaszowi (Mat. 27:9; Zach. 11:12). Jak się wydaje, Księgę Jeremiasza (a nie Izajasza, jak to jest w dzisiejszych Bibliach) uważano niekiedy za pierwszą księgę Proroków Późniejszych; przypisując słowa Zachariasza Jeremiaszowi, Mateusz mógł się zatem wzorować na żydowskim zwyczaju nazywania całej tej części Pisma Świętego od nazwy pierwszej księgi. Sam Jezus użył określenia „Psalmy” w odniesieniu do wszystkich ksiąg znanych jako „Pisma” (Łuk. 24:44).b

 7. Jaki jest układ Księgi Zachariasza?

⁷ Do wersetu 8 w rozdziale 6 księga ta opisuje osiem wizji, które przypominają wizje Daniela i Ezechiela, a odnoszą się na ogół do odbudowy świątyni. Potem następują wypowiedzi i proroctwa dotyczące szczerego oddawania czci Bogu, odrodzenia oraz dnia wojny Jehowy.

TREŚĆ KSIĘGI ZACHARIASZA

 8. Na co w odniesieniu do Jerozolimy i narodów wskazuje wizja czterech jeźdźców?

⁸ Pierwsza wizja: czterech jeźdźców (1:1-17). „Wróćcie do mnie (...) a ja wrócę do was”, mówi Jehowa, po czym pyta: „Co się tyczy moich słów i moich przepisów, które nakazałem swym sługom, prorokom, czyż nie dosięgły waszych ojców?” (1:3, 6). Lud przyznaje, że otrzymał to, co mu się należało. I oto Zachariasz ogląda pierwszą wizję. W nocy w pobliżu Jerozolimy stoi między drzewami czterech jeźdźców. Wrócili po dokonaniu przeglądu całej ziemi, w czasie którego stwierdzili, że nic nie zakłóca jej spokoju. Jednakże anioła Jehowy, który z nimi rozmawia, martwi sytuacja Jerozolimy. Jehowa oświadcza, iż jest głęboko oburzony na narody, które przyczyniły się do nieszczęścia Syjonu, oznajmia też, że ‛wróci do Jerozolimy ze zmiłowaniami’. Zostanie tam odbudowany Jego dom, a Jego miasta „będą jeszcze opływać w to, co dobre” (1:16, 17).

 9. Jak Jehowa wyjaśnia wizję rogów i rzemieślników?

⁹ Druga wizja: rogi i rzemieślnicy (1:18-21). Zachariasz widzi cztery rogi, które rozproszyły Judę, Izraela i Jerozolimę. Potem Jehowa ukazuje mu czterech rzemieślników i wyjaśnia, że przyjdą oni postrącać rogi narodów, które występują przeciwko Judzie.

10. Jak Jehowa przyczyni się do dobrobytu Jerozolimy?

¹⁰ Trzecia wizja: dobrobyt Jerozolimy (2:1-13). Pojawia się mąż, który mierzy Jerozolimę. Zostanie ona pobłogosławiona rozwojem, a Jehowa będzie wokół niej murem ognistym oraz chwałą pośród niej. Bóg nawołuje: „Hejże, Syjonie! Uchodź” i dodaje ostrzeżenie: „Kto dotyka was, dotyka źrenicy mego oka” (2:7, 8). Syjon będzie się radował, że zamieszka na nim Jehowa, do którego przyłączy się też wiele narodów. Wszelkiemu ciału nakazano zamilknąć przed Jehową, „gdyż ocknąwszy się, wyruszył ze swego świętego mieszkania” (2:13).

11. Jak arcykapłan Jozue zostaje usprawiedliwiony i jak ma postępować?

¹¹ Czwarta wizja: oczyszczenie Jozuego (3:1-10). Arcykapłan Jozue stoi przed sądem. Przeciwstawia mu się Szatan, którego gani anioł Jehowy. Czyż Jozue nie jest „polanem wyrwanym z ognia”? (3:2). Jozue zostaje uznany za oczyszczonego, a w miejsce swych brudnych szat otrzymuje nieskazitelne, „długie uroczyste szaty”. Zostaje usilnie zachęcony do chodzenia drogami Jehowy, który ‛wprowadza swego sługę — Latorośl’ — i który kładzie przed Jozuem kamień mający siedmioro oczu (3:4, 8).

12. Jaką zachętę i jakie zapewnienie dano w związku z budową świątyni?

¹² Piąta wizja: świecznik i drzewa oliwne (4:1-14). Anioł budzi Zachariasza, żeby zobaczył złoty świecznik z siedmioma lampami, stojący pomiędzy dwoma drzewami oliwnymi. Słyszy słowo Jehowy skierowane do Zerubbabela: „Nie wojskiem, nie mocą, lecz moim duchem”. „Wielka góra” stanie się przed Zerubbabelem równiną, a kamień węgielny świątyni zostanie przyniesiony wśród okrzyków: „Jaki piękny! Jaki piękny!” Zerubbabel założył fundamenty świątyni, on też doprowadzi tę pracę do końca. Siedem lamp to oczy Jehowy, które ‛przebiegają całą ziemię’ (4:6, 7, 10). A dwa drzewa oliwne to dwaj pomazańcy Jehowy.

13-15. Co ukazano w wizjach o lecącym zwoju, efie i czterech rydwanach?

¹³ Szósta wizja: lecący zwój (5:1-4). Zachariasz widzi lecący zwój, długości około 9 metrów i szerokości 4,5 metra. Anioł wyjaśnia, że przekleństwo to wyrusza z powodu wszystkich, którzy kradną i fałszywie przysięgają na imię Jehowy.

¹⁴ Siódma wizja: efa (5:5-11). Uniesiono pokrywę znad efy (około 22 litrów), odsłaniając niewiastę imieniem „Niegodziwość”. Wepchnięto ją z powrotem do efy, którą potem uniosły ku niebu dwie uskrzydlone niewiasty, aby ją zanieść do Szinearu (Babilonu) i ‛złożyć na właściwym dla niej miejscu’ (5:8, 11).

¹⁵ Ósma wizja: cztery rydwany (6:1-8). Spomiędzy dwóch miedzianych gór wyjeżdżają cztery rydwany, ciągnięte przez konie różnej maści. Są to cztery duchy niebios. Na rozkaz anioła przemierzają ziemię.

16. Co proroczo zapowiedziano o „Latorośli”?

¹⁶ Latorośl; nieszczery post (6:9 do 7:14). Teraz Jehowa każe Zachariaszowi, by na głowę arcykapłana Jozuego włożył wspaniałą koronę. Mówi proroczo o „Latorośli”, która zbuduje świątynię Jehowy i będzie panować jako kapłan na swym tronie (6:12).

17. Czego wymaga Jehowa, jeśli chodzi o oddawanie Mu czci, i co czeka tych, którzy się przeciwstawiają Jego słowom?

¹⁷ Zachariasz prorokuje już od dwóch lat, kiedy przybywają z Betel posłańcy, aby zapytać kapłanów ze świątyni, czy w dalszym ciągu trzeba przestrzegać pewnych okresów płaczu i postu. Jehowa za pośrednictwem Zachariasza pyta lud i kapłanów, czy poszczą naprawdę szczerze. Wymaga od nich tylko ‛posłuszeństwa, prawdziwej sprawiedliwości, lojalnej życzliwości i miłosierdzia’ (7:7, 9). Ponieważ przeciwstawiają się Jego proroczym słowom, mając oporne ramiona i serca przypominające szmergiel, Jehowa niczym nawałnica rozrzuci ich po wszystkich narodach.

18. Jakie wspaniałe odrodzenie obiecuje Jehowa?

¹⁸ Odrodzenie; „dziesięciu mężów” (8:1-23). Jehowa oświadcza, że powróci na Syjon i zamieszka w Jerozolimie, która będzie zwana „miastem wierności”. Na jej placach będą siedzieć starcy i będą się tam bawić dzieci. Spełnienie tych słów nie przerasta możliwości Jehowy, prawdziwego i prawego Boga. Ostatkowi swego ludu Jehowa obiecuje nasienie pokoju, mówiąc: „Nie lękajcie się. Niech wasze ręce będą silne” (8:3, 13). Oto, co mają robić: Mówić prawdę jeden do drugiego i sądzić zgodnie z prawdą; nie mogą knuć w swych sercach nieszczęścia ani miłować fałszywej przysięgi. Nadejdzie czas, gdy mieszkańcy wielu miast będą się nawzajem zachęcać, by z zapałem pójść szukać Jehowy, a „dziesięciu mężów” ze wszystkich języków „uchwyci się skraju szaty męża, który jest Żydem”, i pójdzie z ludem Bożym (8:23).

19. Jakie surowe wypowiedzi wygłasza Zachariasz, co jednak mówi o królu Jerozolimy?

¹⁹ Wypowiedzi przeciw narodom; fałszywi pasterze (9:1 do 11:17). W drugiej części księgi, w rozdziałach od 9 do 14, Zachariasz przechodzi od alegorycznych wizji do zwykłego stylu prorockiego. Zaczyna od surowej wypowiedzi przeciwko różnym miastom, w tym również przeciw leżącemu na skalistej wyspie Tyrowi. Każe Jerozolimie wykrzykiwać z radości, bo „oto przychodzi do ciebie twój król. Jest on prawy, tak, wybawiony; pokorny, jedzie na ośle” (9:9). Po usunięciu rydwanów wojennych i łuków ogłosi narodom pokój i będzie panował aż po krańce ziemi. Jehowa będzie walczył z Grecją w obronie swego ludu i go wybawi. „Bo jakże wielka jest jego dobroć i jakże wielkie jego piękno!” (9:17). Jehowa, Dawca deszczu, potępia wróżbitów i fałszywych pasterzy. Wywyższy dom Judy, a tych z Efraima upodobni do mocarza. Jeśli chodzi o wykupionych, „serce ich będzie się radować w Jehowie (...) i będą chodzić w jego imieniu” (10:7, 12).

20. Co proroczo ukazano za pomocą lasek „Przyjemność” i „Zjednoczenie”?

²⁰ Teraz Zachariasz otrzymuje pewne zadanie: ma paść trzodę sprzedaną na rzeź przez bezlitosnych pasterzy, którzy mówią: „Jehowa niech będzie błogosławiony, ja zaś się wzbogacę” (11:5). Prorok bierze dwie laski i daje im nazwy „Przyjemność” i „Zjednoczenie” (11:7). Łamie tę o nazwie „Przyjemność”, co symbolizuje złamanie przymierza. Potem domaga się swej zapłaty, toteż odważają mu 30 srebrników. Jehowa nakazuje Zachariaszowi wrzucić je do skarbca i z najwyższym sarkazmem mówi o ‛tej wielkiej zapłacie, na jaką został wyceniony’ (11:13). Następnie prorok rąbie na kawałki laskę „Zjednoczenie”, by zniszczyć braterstwo między Judą a Izraelem. Na fałszywych pasterzy, którzy zaniedbują owce Jehowy, spadnie miecz.

21. (a) Jaki wyrok Jehowa wydaje na tych, którzy walczą przeciw Jerozolimie? (b) Jakie przepowiedziano rozproszenie i oczyszczenie?

²¹ Jehowa prowadzi wojnę, zostaje królem (12:1 do 14:21). Rozpoczyna się kolejna zapowiedź. Jehowa uczyni z Jerozolimy czarę, z powodu której ludy będą się zataczać, a także kamień stanowiący brzemię i raniący tych, którzy go podnoszą. Jehowa unicestwi wszystkie narody wyruszające przeciwko Jerozolimie. Na dom Dawida wyleje ducha łaski i błagań, tak iż ludzie będą patrzeć na tego, którego przebili, zawodząc nad nim, „tak jak się zawodzi nad jedynakiem” (12:10). Jehowa Zastępów zapowiada wytracenie wszystkich bożków i każdego fałszywego proroka; rodzice takiego człowieka zranią go, żeby ze wstydem zdjął swą szatę prorocką. Pasterz towarzyszący Jehowie zostanie uderzony, a owce się rozproszą, ale Jehowa oczyści „trzecią część”, by wzywała Jego imienia. Jehowa powie: „To mój lud”, on zaś odpowie: „Jehowa moim Bogiem” (13:9).

22. Co czeka narody i Jerozolimę ‛w dniu należącym do Jehowy’?

²² „Oto nadchodzi dzień należący do Jehowy”. Wszystkie narody zaatakują Jerozolimę, tak iż pół miasta pójdzie na wygnanie, a pozostanie tylko ostatek. Wówczas Jehowa wyruszy i stoczy bój z tymi narodami — „jak w dniu swojej wojny, w dniu walki” (14:1, 3). Góra drzew oliwnych, leżąca na wschód od Jerozolimy, rozstąpi się od wschodu na zachód, dzięki czemu powstanie dolina umożliwiająca ucieczkę. W owym dniu z Jerozolimy popłyną żywe wody na wschód i na zachód; będzie tak latem i zimą, a „Jehowa zostanie królem nad całą ziemią” (14:9). Jerozolima będzie się cieszyć bezpieczeństwem, lecz Jehowa ześle plagę na tych, którzy z nią walczą. Jeszcze będą stać na nogach, gdy zgnije im ciało, oczy i język. Narody ogarnie zamieszanie. Ręka każdego podniesie się przeciw ręce jego bliźniego. Kto ocaleje ze wszystkich narodów, będzie musiał ‛co roku pójść, by się pokłonić Królowi, Jehowie Zastępów’ (14:16).

DLACZEGO POŻYTECZNA

23. Jak Księga Zachariasza umacnia wiarę?

²³ Każdy, kto studiuje proroczą Księgę Zachariasza i nad nią rozmyśla, odnosi pożytek ze zdobywania wiedzy umacniającej wiarę. Zachariasz ponad 50 razy kieruje uwagę na „Jehowę Zastępów”, który walczy za swój lud, ochrania go i stosownie do potrzeb dodaje mu sił. Gdy sprzeciw wielki niczym góra zagrażał ukończeniu budowy świątyni, Zachariasz oświadczył: „Oto słowo Jehowy do Zerubbabela, mówiące: ‚„Nie wojskiem, nie mocą, lecz moim duchem” — powiedział Jehowa Zastępów. Kimże ty jesteś, wielka góro? Przed Zerubbabelem staniesz się równiną’”. Z pomocą ducha Jehowy budowę świątyni pomyślnie zakończono. Również dzisiaj przeszkody znikają, gdy się do nich podchodzi z wiarą w Jehowę. Jest dokładnie tak, jak powiedział Jezus swym uczniom: „Jeżeli będziecie mieć wiarę wielkości ziarnka gorczycy, to powiecie tej górze: ‚Przenieś się stąd tam’ i ona się przeniesie, i nie będzie dla was nic niemożliwego” (Zach. 4:6, 7; Mat. 17:20).

24. Jaki przykład lojalności ukazano w 13 rozdziale Księgi Zachariasza?

²⁴ W rozdziale 13, wersetach od 2 do 6, Zachariasz ukazuje przykład lojalności, która po dziś dzień cechuje organizację Jehowy. Lojalności tej należy przyznać pierwszeństwo przed wszelkimi więzami ludzkimi, nawet wynikającymi z bliskiego pokrewieństwa. Gdyby bliski krewny prorokował w imieniu Jehowy kłamstwo — na przykład wypowiadając się przeciwko orędziu Królestwa i starając się wywrzeć zły wpływ na inne osoby w zborze ludu Bożego — wówczas członkowie rodziny muszą lojalnie poprzeć wszelkie kroki sądownicze poczynione przez zbór. Takie samo stanowisko trzeba zająć wobec każdego bliskiego przyjaciela, który prorokuje kłamstwa — może się zawstydzi i poczuje w sercu żal z powodu swego złego postępowania.

25. Jak proroctwo Zachariasza wiąże się z innymi wypowiedziami biblijnymi wskazującymi na tożsamość Mesjasza, „Latorośli”, oraz na jego urząd Arcykapłana i Króla podlegającego Jehowie?

²⁵ Jak na to wskazano w jednym ze wstępnych akapitów, Zachariasz dokładnie przepowiedział, że Jezus wjedzie do Jerozolimy jako król ‛pokorny, jadący na ośle’, że zostanie zdradzony za „trzydzieści srebrników” i że wtedy rozproszą się jego uczniowie, a on sam zostanie przebity na palu żołnierską włócznią (Zach. 9:9; 11:12; 13:7; 12:10). Proroctwo mówi też o „Latorośli” mającej zbudować świątynię Jehowy. Z porównania Izajasza 11:1-10, Jeremiasza 23:5 i Łukasza 1:32, 33 wynika, że chodzi o Jezusa Chrystusa, który ‛będzie królował nad domem Jakuba na wieki’. Zachariasz przedstawia tę „Latorośl” jako ‛kapłana zasiadającego na swoim tronie’, co jest zgodne ze słowami apostoła Pawła: „Jezus (...) stał się na wieki arcykapłanem na sposób Melchizedeka” oraz „zasiadł po prawicy tronu Majestatu w niebiosach” (Zach. 6:12, 13; Hebr. 6:20; 8:1). Proroctwo to wskazuje zatem na „Latorośl” jako na Arcykapłana i Króla zasiadającego po prawicy Bożej w niebiosach, jednocześnie zaś oznajmia, iż Jehowa jest Władcą nad wszystkim: „A Jehowa zostanie królem nad całą ziemią. W owym dniu Jehowa będzie jeden i jego imię jedno” (Zach. 14:9).

26. O jakim wspaniałym „dniu” wielokrotnie mówi Zachariasz?

²⁶ Mówiąc o tym czasie, prorok 20 razy powtarza wyrażenie „w owym dniu”, a nawet kończy nim swe proroctwo. Analiza licznych wersetów zawierających te słowa nasuwa wniosek, że chodzi o dzień, gdy Jehowa zgładzi imiona bożków i usunie fałszywych proroków (13:2, 4). W tym dniu Jehowa będzie walczył z wrogimi narodami, wywoła wśród nich zamieszanie i je zniszczy, ale swemu ludowi zapewni schronienie w ‛dolinie swych gór’ (14:1-5, 13; 12:8, 9). „W owym dniu Jehowa, ich Bóg, wybawi ich jak trzodę swego ludu” i będą się nawoływać spod winorośli i drzewa figowego (Zach. 9:16; 3:10; Mich. 4:4). W tym chwalebnym dniu Jehowa Zastępów „będzie przebywać” pośród swego ludu i „z Jerozolimy popłyną żywe wody”. Te słowa Zachariasza wskazują, iż wydarzenia rozgrywające się „w owym dniu” będą zwiastunami „nowego nieba i nowej ziemi”, obiecanych w związku z Królestwem (Zach. 2:11; 14:8; Obj. 21:1-3; 22:1).

27. Jak Księga Zachariasza zwraca uwagę na uświęcenie imienia Jehowy?

²⁷ „Kto wzgardził dniem małych rzeczy?” — pyta Jehowa. Na całej ziemi będzie się działo coś wspaniałego: ‛Wiele ludów i potężnych narodów przyjdzie szukać w Jerozolimie Jehowy Zastępów; dziesięciu mężów ze wszystkich języków narodów uchwyci się skraju szaty jednego męża, który jest Żydem, mówiąc: „Pójdziemy z wami, bo słyszeliśmy, że z wami jest Bóg”’. „W owym dniu” nawet na dzwoneczkach konia będzie widniał napis: „Świętość należy do Jehowy!” Rozważanie tych wzruszających proroctw jest nader pożyteczne, pokazują one bowiem, że za pośrednictwem Królewskiego Potomstwa imię Jehowy rzeczywiście zostanie uświęcone! (Zach. 4:10; 8:22, 23; 14:20).

[Przypisy]